Το Υπουργείο Υγείας ξεκαθαρίζει ότι όσον αφορά στους Εργαστηριακούς Ελέγχους, από την αρχή της πανδημίας και μέχρι σήμερα, ακολουθούσε τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (ECDC) για διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων στην κοινότητα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ στρατηγική της Κυβέρνησης βασίζεται στους πυλώνες των τεστ και των εμβολιασμών, οι οποίοι είναι απαραίτητο να συντρέχουν με στόχο τη γρηγορότερη επιστροφή στην καθημερινότητα ενώ η προσέγγιση είναι ολιστική και δεν εστιάζει σε έναν παράγοντα έναντι άλλου, αναφέρει ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας.
Με αφορμή σημερινό δημοσίευμα, σε σχέση με τα εμβόλια αλλά και τον αριθμό διαγνωστικών εξετάσεων που πραγματοποιούνται, το Υπουργείο Υγείας ξεκαθαρίζει ότι όσον αφορά στους Εργαστηριακούς Ελέγχους, από την αρχή της πανδημίας και μέχρι σήμερα, το Υπουργείο ακολουθούσε τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (ECDC) για διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων στην κοινότητα.
Ειδικότερα το τελευταίο διάστημα, σημειώνεται, λαμβάνοντας υπόψη και τον εντοπισμό μεταλλάξεων του ιού, όλες οι συστάσεις τόσο του ECDC όσο και του ΠΟΥ, καθώς και σε ανώτατα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καλούν τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την προσπάθεια με αύξηση των διαγνωστικών τεστ, για πραγματική αποτύπωση της επιδημιολογικής εικόνας της κάθε χώρας.
Το πρόγραμμα, αναφέρεται, που ακολουθεί το Υπουργείο Υγείας για διαγνωστικούς ελέγχους σε στοχευμένες ομάδες με αυξημένο κίνδυνο επιμόλυνσης και χώρους όπου υπάρχει αυξημένος συγχρωτισμός (εργαζόμενους, Εθνική Φρουρά, οίκοι ευγηρίας, επαγγελματίες υγείας, εκπαιδευτικούς, κ.ά.), έχουν ως αποτέλεσμα την έγκαιρη παρέμβαση στον εντοπισμό και την απομόνωση των θετικών κρουσμάτων και τον έλεγχο της διασποράς της πανδημίας.
Άλλωστε, σημειώνεται, δεν είναι τυχαίο που αυτή η πολιτική έχει υιοθετηθεί και από άλλες χώρες, στην προσπάθεια γρηγορότερης εξόδου από την πανδημία και μόλις χθες, στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δόθηκαν τα εύσημα στην Κυπριακή Δημοκρατία για το πρόγραμμα διενέργειας ελέγχου που ακολουθεί.
Όσον αφορά την προμήθεια των εμβολίων, σημειώνεται, τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η Κύπρος, συμμετέχει από την πρώτη στιγμή σε όλες τις διαδικασίες κοινής προμήθειας εμβολίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Κύπρος, προστίθεται, σε όλες τις διαδικασίες εξασφάλισε τη μέγιστη ποσότητα που της αναλογούσε και της παραχωρήθηκε από την ΕΕ, και εκεί και όπου υπήρξε δυνατότητα για προαγορά επιπρόσθετων ποσοτήτων εξάσκησε το δικαίωμα. Μέχρι σήμερα η Κύπρος έχει προαγοράσει 4 εκ. δόσεις που αντιστοιχούν περίπου σε 2 εκ. πληθυσμό.
Σύμφωνα με το Υπουργείο, καμία χώρα στην ΕΕ, ακόμα και οι χώρες με μεγαλύτερη διαπραγματευτική ικανότητα, δεν έχει καταφέρει από μόνη της να εξασφαλίσει επιπλέον ποσότητες, παράλληλα ή παρακάμπτοντας τη διαδικασία κοινής προμήθειας της ΕΕ. Επίσης, η διάθεση των εμβολίων σε παγκόσμιο επίπεδο εξαρτάται αποκλειστικά από την παραγωγή και τη διαθεσιμότητα και για αυτό άλλωστε πολλές από τις χώρες στον παγκόσμιο χάρτη, με μικρή διαπραγματευτική ικανότητα, δεν έχουν παραλάβειακόμα εμβόλια.
Το στοίχημα που έχει θέσει η Κυπριακή Κυβέρνηση, πέραν της εξασφάλισης των εμβολίων η οποία έχει ήδη διασφαλιστεί, είναι και η άμεση χορήγηση των εμβολίων και προστασία των ευάλωτων ομάδων κάτι το οποίο η Κύπρος έχει πετύχει αφού κατατάσσεται στην 3η θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ σε θέμα εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού, συνεχίζει η ανακοίνωση. Οι ποσότητες, όπως έχει λεχθεί ουκ ολίγες φορές, αναμένεται να αυξηθούν τους επόμενους μήνες λόγω της αύξησης της δυνατότητας παραγωγής των κατασκευαστριών εταιριών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακόμη, σημειώνεται ότι η Κύπρος στη βάση των ποσοτήτων που έχει παραγγείλει έχει θέσει στόχο την εμβολιαστική κάλυψη πέραν του 60% του πληθυσμού μέχρι τον Ιούνιο 2021.
Προς υλοποίηση όλων των πιο πάνω ενεργειών, αναφέρεται, η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης της πανδημίας στη Κύπρο κινήθηκε με γνώμονα την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Στη διαχείριση των πρωτόγνωρων συνθηκών που ζούμε, προστίθεται, ποτέ δεν έβαλε σε δεύτερη μοίρα την υγεία των πολιτών έναντι του κόστους. Για αυτό άλλωστε, συνεχίζει η ανακοίνωση, παράλληλα με τη διενέργεια διαγνωστικών ελέγχων έχει επενδύσει στον εμβολιασμό των πολιτών, στρατηγική που μέχρι σήμερα μας κατατάσσει στις χώρες που έχουν καλά αποτελέσματα στη διαχείριση της πανδημίας.
Καταληκτικά, το Υπουργείο Υγείας καλεί όλους να αφήσουν την πανδημία έξω από αντιπαραθέσεις. Επί της παρούσης, σημειώνεται, τίποτα δεν έχει τελειώσει και χρειάζεται ακόμα προσοχή.
Το Υπουργείο Υγείας και η Κυβέρνηση, αναφέρεται, παραμένουν προσηλωμένοι στον στόχο τους που δεν είναι άλλος από την προφύλαξη της Δημόσιας Υγείας και τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών και ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων, με τελικό στόχο την όσο το δυνατό γρηγορότερη επάνοδο στην καθημερινότητα.
«Είμαστε κοντά στο τέρμα, χρειάζεται προσοχή και συνεργασία από όλους», καταλήγει η ανακοίνωση.
Τι γίνεται με τα τεστ
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας ήρθε μετά το σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας "Φιλελεύθερος", που κάνει λόγο για χορό εκατομμυρίων γύρω από τα rapid tests που όχι μόνο συνεχίζεται αλλά έχει ήδη εκτιναχθεί σε υπέρογκο για τα κυπριακά δεδομένα κόστος, ξεπερνώντας τα 15 εκατ. Παράλληλα, πέραν του κόστους το οποίο εκτιμάται από ειδικούς ως δυσανάλογο του πραγματικού οφέλους που έχει το εν λόγω μέτρο, επιστήμονες επισημαίνουν ότι η μέθοδος με την οποία το μέτρο χρησιμοποιείται από το υπουργείο Υγείας είναι άκρως πρόχειρη και διόλου στοχευμένα ώστε να αποδίδει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Δεδομένης, μάλιστα, της χρονικής στιγμής κατά την οποία το μέτρο ξεχειλώνεται από το υπουργείο Υγείας καθιστώντας υποχρεωτική την εβδομαδιαία εξέταση από δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικούς και δεκάδες χιλιάδες μαθητές, επαναφέρουν βασανιστικά το ερώτημα γιατί όλα αυτά τα εκατομμύρια ευρώ δεν αξιοποιούνται για αγορά επιπρόσθετων ποσοτήτων εμβολίων.
Στις 17 Φεβρουαρίου, σε σχετικό ρεπορτάζ του «Φ», είχαμε καταγράψει ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή το κόστος των προσφορών που είχαν κατακυρωθεί από το υπουργείο Υγείας για την αγορά rapid tests είχε ξεπεράσει τα 5 εκατ. ευρώ. Έκτοτε, όμως, προκηρύχθηκε κι άλλος διαγωνισμός για 800.000 τεστ με εκτιμώμενο κόστος 2,24 εκατ. ευρώ, υπήρχε σε διαδικασία διαγωνισμός για 750.000 τεστ με εκτιμώμενο κόστος 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ την περασμένη Παρασκευή προκηρύχθηκε και νέος διαγωνισμός για 3 εκατ. τεστ με εκτιμώμενο κόστος 5,9 εκατ. ευρώ που έχει προθεσμία μέχρι τις 15 Μαρτίου.
Με απλά λόγια, το συνολικό κόστος μαζί και με τον διαγωνισμό που τρέχει, πλησιάζει τα 15 εκατ. ευρώ. Με τη μαζική και υποχρεωτική διαδικασία την οποία έχει επιβάλει το υπουργείο Υγείας (υπό την ανοχή των πολιτικών κομμάτων), εύκολα μπορεί να υπολογιστεί σε τι δυσθεώρητο ύψος θα ανέλθει το κόστος. Πρέπει, μάλιστα, να υπογραμμισθεί ότι αυτό είναι το μέχρι στιγμής εκτιμώμενο κόστος για την προμήθεια των rapid tests. Διότι, παράλληλα, τρέχει κι ένα ακόμη μεγάλο κόστος, που αφορά τα συνεργεία τα οποία διενεργούν τους ελέγχους. Διόλου αμελητέο. Προκύπτει από διαφορετικές προσφορές και από καλά ενημερωμένες πηγές, εκτιμάται κι αυτό σε μερικά εκατομμύρια.
Από αυτή την ανεξέλεγκτη διαδικασία, αναφέρει η κυπριακή εφημερίδα, την οποία ακολουθεί το υπουργείο Υγείας, διαχωρίζουν τη θέση τους αρκετοί επιστήμονες. Άλλοι καθαρά και κρυστάλλινα και άλλοι πιο συγκρατημένα λόγω της θέση τους. Όχι διότι αμφισβητούν την πλήρη χρησιμότητα των τεστ αλλά επειδή επισημαίνουν ότι μόνο η στοχευμένη χρήση της μεθόδου έχει νόημα. Σε δηλώσεις τους στον «Φ» και σε άλλες δημόσιες παρεμβάσεις τους, υπογραμμίζουν ότι τέτοιοι μαζικοί έλεγχοι γίνονται χωρίς οργανωμένο πλάνο, δεν γίνονται στοχευμένα ώστε να υπάρχει αποτελεσματικότητα, το κόστος είναι υπερβολικό και θα ήταν κατά παρασάγγας ωφελιμότερο αν αξιοποιείτο για την αγορά εμβολίων.
Επιστημονικοί κύκλοι υπέδειξαν στον «Φ» ότι προκαλεί και έκπληξη η χρονική στιγμή κατά την οποία το υπουργείο Υγείας προχωρεί με τέτοια ανεξέλεγκτη εκστρατεία. Πρώτον, διότι έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός των ηλικιωμένων και ιδιαίτερα ευπαθών ομάδων και εντός του μήνα αναμένεται να προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Έχει ήδη αποδειχθεί επιστημονικά (στο Ισραήλ) ότι το εμβόλιο (τουλάχιστον της Pfizer) προσφέρει προστασία τόσο στη μετάδοση του ιού όσο και στην πιθανότητα νόσησης. Συνεπώς, όσοι εμβολιάζονται παύουν να κινδυνεύουν από άλλους φορείς. Είναι, εξάλλου, χαρακτηριστική και η πρόσφατη ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ότι με την πορεία των εμβολιασμών καταγράφεται μείωση των κρουσμάτων κατά 50% παγκοσμίως τον περασμένο μήνα. Δεύτερον, αποδεικνύεται μειωμένης αποτελεσματικότητας, από τη στιγμή κατά την οποία η ίδια η ομάδα ιχνηλάτησης του υπουργείου Υγείας έχει προ ημερών παραδεχθεί δημοσίως, ότι το 50% των κρουσμάτων δεν αποκαλύπτουν τις επαφές τους. Ως εκ τούτου, δεν μπορούν να εντοπίσουν τις αλυσίδες των κρουσμάτων. Τρίτον, ότι βγαίνοντας ήδη από τον χειμώνα και τις χαμηλές θερμοκρασίες, που πάντοτε βοηθούν την έξαρση των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, αναμένεται σταδιακή μείωση των κρουσμάτων όπως συνέβη στο πρώτο κύμα της πανδημίας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔΡ ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΚΩΣΤΡΙΚΗΣ
Έμφαση στα εμβόλια
Ο καθηγητής βιολογικών επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου Λεόντιος Κωστρίκης, ερωτηθείς από τον «Φ» εξέφρασε την εκτίμηση ότι έμφαση πρέπει να δοθεί στα εμβόλια. «Από τη στιγμή που στο Ισραήλ έχει επιβεβαιωθεί ότι το εμβόλιο της Pfizer προσφέρει προστασία μέχρι και 95% στη μετάδοση του ιού και 98% στη νοσηρότητα, είναι ξεκάθαρο ότι έμφαση πρέπει να δοθεί στα εμβόλια. Η χωρίς πλάνο εκστρατεία των τεστ, αν υπολογιστεί και το κόστος για τους φορολογούμενους πολίτες, παραπέμπει στο ασφαλές συμπέρασμα ότι πρέπει το πλάνο να επανασχεδιαστεί. Με τρόπον ώστε να γίνονται στοχευμένα τα τεστ. Όμως, δεδομένης της βεβαιότητας πλέον ότι μόνο οι εμβολιασμοί θα επαναφέρουν την κοινωνία στην κανονικότητά της, πρέπει ο επανασχεδιασμός των τεστ να το επιμετρήσει και να στραφεί στην επιδίωξη εξασφάλισης κι άλλων ποσοτήτων εμβολίων, ώστε η οικονομική δαπάνη να έχει άμεσο και αποτελεσματικό όφελος».
ΔΡ ΧΑΡΗΣ ΑΡΜΕΥΤΗΣ
Το κόστος στα εμβόλια
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ πνευμονολόγος δρ Χάρης Αρμεύτης ουσιαστικά συμπλέει με τον δρα Κωστρίκη. «Θεωρώ ότι θα ήταν προτιμότερο να υπάρχει αυτός ο έλεγχος, αλλά να ήταν πολύ πιο στοχευμένος. Δηλαδή, εκεί που υπάρχει κάποιο πρόβλημα και υπάρχει λόγος, να γίνεται τεστ. Όπως για παράδειγμα σε σχολεία όπου εντοπίζονται αυξημένα περιστατικά. Τότε εκεί δικαιολογείται να κάνουν όλοι τεστ. Ας μην ξεχνάμε ότι το αρνητικό rapid test έχει χαμηλή ευαισθησία. Μπορεί δηλαδή να έχουμε αρκετά ψευδώς αρνητικά. Έχουμε παραδείγματα και ασθενών οι οποίοι είχαν αρνητικά rapid test και έγινε διάγνωση τους μετά με PCR. Θεωρώ πως αυτό το μέτρο μπορεί να δώσει κάποια βοήθεια αλλά θα ήταν πιο σημαντικό αν παράλληλα υπήρχε η σωστή επιτήρηση και εφαρμογή των μέτρων που ξέρουμε. Άλλη μια παράμετρος είναι το κόστος όλων αυτών των rapid test που δεν θα σου δώσουν, τουλάχιστο σε μικρό χρονικό διάστημα λύση του προβλήματος, έναντι του κόστους της προσπάθειας για ανεύρεση εμβολίων που θα σε οδηγούσαν προς την έξοδο του προβλήματος. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η πανδημία τελειώνει με μαζικό εμβολιασμό. Όσο καθυστερούμε να εμβολιάσουμε τον κόσμο, υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας ανθρωπίνων ζωών, ο κίνδυνος των μεταλλάξεων που θα καθιστά τη μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων ενώ η καθυστέρηση θα θέσει και κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων αλλά και της οικονομίας».
ΤΣΙΟΥΤΗΣ ΚΑΙ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
Μόνο στοχευμένα
Αξιοσημείωτες και οι τοποθετήσεις των δύο καθηγητών Κωνσταντίνου Τσιούτη και Γιώργου Νικολόπουλου. Κυρίως, διότι είναι μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής του υπουργείου Υγείας. Ο πρώτος, σε ανάρτησή του στο Twitter με ξεκάθαρο τρόπο τάσσεται εναντίον του ανεξέλεγκτου μαζικού εργαστηριακού ελέγχου. «Να σταματήσει επιτέλους η συζήτηση περί εργαστηριακού ελέγχου όλου του πληθυσμού. Είναι υπερβολικό, ασύμφορο, καταστροφικό και δεν αντικαθιστά τα απλά μέτρα που είναι σαφώς πιο αποδοτικά και δεν δημιουργούν ψευδές αίσθημα ασφάλειας», υπογραμμίζει. Αντίθετα με τη λογική των χωρίς στόχευση τεστ, ο κ. Τσιούτης επισημαίνει ότι η στρατηγική στην οποία έπρεπε να είχαμε επικεντρωθεί είναι η εργασία από το σπίτι όπου είναι εφικτό, η πραγματική προσαρμογή των χώρων, η εκμετάλλευση των εξωτερικών χώρων, η χρήση μάσκας και η εκπαίδευση στην ατομική προστασία.
Από την πλευρά του ο κ. Νικολόπουλος, σε δηλώσεις του που δημοσιεύτηκαν χθες στον «Φ», τονίζει ότι τα τεστ πρέπει να γίνονται στοχευμένα. Όπως πλειστάκις στο παρελθόν έχουν οι επιστήμονες αναλύσει, στοχευμένα σημαίνει π.χ. μετά από στενή επαφή, άτομο που έχει συμπτώματα, επαγγέλματα υψηλού κινδύνου (π.χ. επαγγελματίες υγείας, επαγγέλματα πρώτης γραμμής, φροντιστές ατόμων υψηλού κινδύνου), χώροι υψηλού κινδύνου (π.χ. κλειστές δομές, χώροι όπου παρατηρούνται επιδημίες-αλυσίδες για διερεύνηση), ταξιδιώτες, γεωγραφικές περιοχές όταν παρουσιάζεται έξαρση κ.λπ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ