Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ: Ο Γενικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας στο Euronews

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Καλώς ήλθατε στο Global Conversation. Μαζί μας είναι ο Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας, του διεθνούς ιδρύματος δανεισμού με έδρα την Ουάσινγκτον. Βρίσκεται στις Βρυξέλλες για να συζητήσει για τον κορονοϊό και για τη νέα έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, που δείχνει ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να αναγκάσει πάνω από 200 εκατομμύρια ανθρώπους να μεταναστεύσουν, μέχρι το 2050. Σας ευχαριστώ που είστε μαζί μας στο Global Conversation.  

Καταρχάς ας μιλήσουμε για τα νέα στοιχεία για την κλιματική αλλαγή και τον αντίκτυπο που έχει για την Ευρώπη. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, είδαμε πλημμύρες στο Βέλγιο, καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. Όλα αυτά έχουν τρομακτικές συνέπειες για τις ζωές και το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων. Τι μπορεί να κάνει παραπάνω η Ευρώπη για να αποφύγει αντίστοιχες καταστροφές στο μέλλον;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Η Ευρώπη μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα. Αλλά και όλος ο πλανήτης πρέπει να κάνει παραπάνω. Αυτό που προσπαθούμε να δείξουμε με τις εκθέσεις μας είναι ότι υπάρχει παγκόσμια ευθύνη, είναι μια παγκόσμια πρόκληση και θα χρειαστούμε παγκόσμιες λύσεις. Ας δούμε για παράδειγμα τις εκπομπές που προέρχονται από τα εργοστάσια που καίνε άνθρακα. Αυτό είναι ουσιαστικά ένα πρόβλημα της Ασίας. Άρα πρέπει να συντονίσουμε τις δράσεις μας όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Ασία και την Αμερική.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Και όταν λέτε μια παγκόσμια αντιμετώπιση, αυτό που σκεπτόμαστε πρώτα είναι η COP26. Η κλιματική Διάσκεψη που όλοι περιμένουμε. Πώς θα βοηθήσει η Παγκόσμια Τράπεζα τις φτωχότερες χώρες με την κλιματική μετάβαση; Και γνωρίζω ότι πριν από αυτή τη συνάντηση της Γλασκώβης, υπάρχει μεγάλη πίεση στην Παγκόσμια Τράπεζα να προχωρήσει σε χρηματοδότηση.

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Συμφωνούμε ότι όλοι πρέπει να κάνουμε αυτό που μας αναλογεί. Συμφωνούμε σε αυτό. Και είμαστε επιθετικοί σ’ αυτό το ζήτημα. Πολλαπλασιάζουμε συστηματικά τις δράσεις μας για το κλίμα. Για να πάρετε μια αίσθηση, η χρηματοδότηση για το κλίμα αυξήθηκε κατά 50% περίπου τα τελευταία δύο χρόνια, από τα 14 στα 21 δισεκατομμύρια δολάρια.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Πώς διασφαλίζετε ότι αυτή η χρηματοδότηση για το κλίμα και η οικονομική ανάκαμψη είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Η βιωσιμότητα και η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη βρίσκονται στο επίκεντρο της δράσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας. Στα προγράμματά μας, πάντα κοιτάμε την μακροπρόθεσμη προοπτική. Αυτή ήταν ακριβώς η φιλοσοφία της Παγκόσμιας Τράπεζας, όταν ιδρύθηκε πριν από 75 χρόνια. Πάντα μας ενδιέφερε η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Αυτή είναι η ανησυχία, όπως κατάλαβα σήμερα το πρωί, στην έκθεση της Oxfam. Ότι αυτή η μετάβαση δεν πρέπει να εστιάζει μόνο στη μείωση των εκπομπών, αλλά πρέπει να βοηθηθούν οι χώρες ώστε να είναι πιο ανθεκτικές και να προσαρμοστούν στις επικίνδυνες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Συμφωνούμε απόλυτα, γιατί πρέπει να δούμε το θέμα της ανθεκτικότητας, αλλά και να εμπεριέχει όλο τον κόσμο. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει ξανά εκατομμύρια ανθρώπους στην απόλυτη φτώχεια, ειδικά στην Αφρική. Τα συστήματα δεν είναι έτοιμα να διαχειριστούν αυτή την κατάσταση. Αυτή είναι η αιτία που δεν μπορούμε να δούμε το θέμα αποκομμένα, ως μια ξεκομένη επένδυση. Πρέπει να το ψάχνουμε. Προσφέρει ανθεκτικότητα; Εμπεριέχει όλο τον κόσμο;

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Στη σημερινή έκθεση, η Oxfam παρατηρεί επίσης ότι τα φτωχά κράτη θα αντιμετωπίσουν έλλειμμα 79 δις ευρώ, στη χρηματοδότηση για το κλίμα. Είναι πολύ ανησυχητικό.

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Δυστυχώς πολλές φτωχές χώρες θα έχουν ελλείμματα. Είναι ήδη προφανές αυτή την στιγμή με την κρίση του κορονοϊού. Έχουμε και την κλιματική κρίση. Έχουμε επίσης τοπικές κρίσεις, όπως αυτή με τις ακρίδες. Αυτή είναι η αιτία, γιατί η τράπεζα προχωρά τόσο επιθετικά, στην στήριξη που προσφέρει ιδίως στην Αφρική. Την προηγούμενη χρονιά έφτασε τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα οποία τα 10 δις ήταν επιδοτήσεις. Και χρειάζονται ακόμη περισσότερα.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Χρειάζονται περισσότερα. Δεν έχετε αναφέρει ακόμη τον κορονοϊό. Βλέπουμε ότι έχουν γίνει πάνω από 1 δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου παγκοσμίως, αλλά λιγότερο από το 0,2% των εμβολίων έχει δοθεί στις φτωχές χώρες. Ποιος φταίει για αυτή τη μαζική ανισορροπία;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Ανησυχούμε πολύ. Το έχουμε επισημάνει. Δυστυχώς οι φτωχότερες χώρες και ειδικά η Αφρική δεν έχουν προχωρήσει με τον εμβολιασμό. Λιγότερο από το 2% έχει εμβολιαστεί πλήρως. Είναι απαράδεκτο. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Οι στόχοι που έχουν τεθεί από την Αφρικανική Ένωση είναι να έχουμε το 40% του πληθυσμού εμβολιασμένο, μέχρι το τέλος του έτους. Ας εστιάσουμε σ’ αυτό. Ένα από τα προβλήματα είναι η πρόσβαση αυτών των χωρών στα εμβόλια.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Αυτό ακριβώς ήθελα να σας ρωτήσω. Απογοητευθήκατε από το λόγο της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση της Ένωσης την προηγούμενη εβδομάδα, όταν είπε ότι η Ε.Ε. υπόσχεται 200 εκατομμύρια περισσότερα εμβόλια στο πρόγραμμα COVAX για τις φτωχότερες χώρες; Το πραγματικό ερώτημα είναι: μπορούμε να αναστείλουμε τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των εμβολίων;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Αυτό δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα σήμερα. Θα πρέπει να δούμε μεσοπρόθεσμα πώς θα υπάρξει μεγαλύτερη δυνατότητα παραγωγής εμβολίων στην Αφρική. Υπάρχουν ζητήματα για το πώς θα το κάνουμε, υπάρχουν οι άδειες, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, οι δυνατότητες εισαγωγής ή οι απαγορεύσεις εξαγωγών που έχουν επιβληθεί από τις ανεπτυγμένες χώρες. Αυτά όλα θέτουν εμπόδια. Πρέπει να τα συζητήσουμε και να τα λύσουμε. Αυτό είναι όμως ένα μεσοπρόθεσμο πρόβλημα. Αυτό που λέμε είναι ότι πρέπει να βρούμε τα εμβόλια τώρα και μετά να δούμε πώς θα βοηθήσουμε τις φτωχές χώρες να ενισχύσουν συνολικά τα συστήματα υγείας τους και να έχουν τις δικές τους μονάδες παραγωγής.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Συνεχίζετε να επισημαίνετε ότι είναι παγκόσμιο ζήτημα, που χρειάζεται παγκόσμια αντιμετώπιση. Βλέπουμε όμως ότι τα πλούσια κράτη και η Ε.Ε., μπλοκάρουν την πρόταση του ΠΟΥ που θα παρέκαμπτε τα μονοπώλια των φαρμακευτικών εταιριών, κάτι που θα πολλαπλασίαζε την παραγωγή και θα εξασφάλιζε την πρόσβαση στα εμβόλια των φτωχών χωρών. Θεωρείτε ότι οι κυβερνήσεις βάζουν τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Όχι. Πιστεύω ότι κάθε χώρα έχει τα δικά της συμφέροντα. Αυτή την στιγμή υπάρχουν τόσα πολλά ζητήματα που μπορούμε να συζητήσουμε για τα εμβόλια, που πιθανώς να χάσουμε την ουσία του πράγματος και αυτή είναι η πρόσβαση. Υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα εμβόλια και δόσεις, που δεν φτάνουν στις φτωχότερες χώρες. Η θέση μας είναι να πετύχουμε πρώτα αυτό. Και συμφωνούμε ότι μετά πρέπει να εξετάσουμε τα υπόλοιπα θέματα. Εάν όμως συζητήσουμε τα πάντα ταυτόχρονα στις διεθνείς διαπραγματεύσεις, το αποτέλεσμα θα είναι ότι όλα θα καθυστερήσουν. Και στο τέλος δεν θα μπορέσουμε να παράσχουμε στους κατοίκους της Αφρικής τα εμβόλια, που έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη.

Μέιβ Μακ Μάχον, Euronews:

Πριν κλείσουμε, θα ήθελανα σας ρωτήσω για την οικονομική κρίση στον Λίβανο. Δεν παρουσιάζεται πολύ. Εμείς στο Euronews παρακολουθούμε προσεκτικά αυτό το θέμα. Μπορούν να κάνουν κάτι θεσμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα; Κι αν όχι γιατί;

Άξελ Βαν Τράτσενμπεργκ, Γενικός Διευθυντής Παγκόσμιας Τράπεζας:

Ο Λίβανος είναι ιδρυτικό μέλος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ασχολούμαστε με το ζήτημα. Η χώρα βρίσκεται σε πολύ δύσκολη πολιτική κατάσταση και υπάρχει ελάχιστη συναίνεση. Αυτό που ζητάμε είναι η κυβέρνηση να ανασυγκροτηθεί και να εκπονήσει ένα σχέδιο που να βοηθά τον λαό και όχι τα μεμονωμένα συμφέροντα.