7η Μπιενάλε της Αθήνας: Το μεγάλο ραντεβού της πόλης με τον σύγχρονο πολιτισμό

7ης Μπιενάλε της Αθήνας
7ης Μπιενάλε της Αθήνας Πνευματικά Δικαιώματα Mitropoulos, Georgios/
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιείται 24/9-28/10. Εκτείνεται σε τρεις χώρους στο κέντρο της Αθήνας, στο πρώην Εμπορικό Κέντρο Fokas, στην Σταδίου, στα πρώην Δικαστήρια της οδού Σανταρόζα, στο Μέγαρο Σλήμαν-Μελά και στην Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ένα εντυπωσιακό πανόραμα σύγχρονης τέχνης από όλο τον κόσμο περιμένει τους επισκέπτες της 7ης Μπιενάλε της Αθήνας, που ανοίγει τις πόρτες της για το κοινό, την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου. Η φετινή διοργάνωση εκτείνεται σε τρεις εγκαταλελειμμένους χώρους στο κέντρο της Αθήνας, στο πρώην Εμπορικό Κέντρο Fokas, στην Σταδίου, στα πρώην Δικαστήρια της οδού Σανταρόζα, στο Μέγαρο Σλήμαν-Μελά και στην Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Συμμετέχουν πάνω από 80 Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες με έδρα τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Καραϊβική, την Αφρική και την Ευρώπη, πολλοί από τους οποίους πρόκειται να εκθέσουν στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Εκτίθενται συνολικά πάνω από 450 έργα. Το 35% των καλλιτεχνών εκθέτουν νέες παραγωγές.

Ο τίτλος της φετινής διοργάνωσης είναι «Έκλειψη». Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Μπιενάλε, Poka-Yio μίλησε στο Euronews: «Ιστορικά, η έκλειψη έκανε τον κόσμο να ανησυχεί. Να φοβάται γι’ αυτό που έρχεται. Ήταν κάτι δυσοίωνο τις περισσότερες φορές. Ένα σημάδι. Θεωρώ ότι περνάμε σε μια περίοδο στην οποία, πολλά από τα πράγματα που έχουμε κατακτήσει τα τελευταία χρόνια, ελευθερίες, δημοκρατία και άλλα, καταστέλλονται. Άρα θα αρχίσουμε να βλέπουμε να βγαίνουν στην επιφάνεια νέα συλλογικά οράματα. Για να γεννήσουμε το νέο, πρέπει να αμφιβάλλουμε. Όταν αμφιβάλλεις είναι σε μια θέση που έχεις χάσει την ισορροπία σου. Η τέχνη είναι ένας καλός ραβδοσκόπος, ο οποίος ψάχνει να βρει την πηγή αυτού του οποίου έρχεται. Για να δούμε τι θα γίνει».

Judy Chicago/Artists Rights Society (ARS), Νέα Υόρκη. Παραχώρηση φωτογραφίας: Through the Flower Archives.
Judy Chicago, Immolation από το Women and Smoke, 1972. Περφόρμανς πυροτεχνημάτων στην Έρημο της Καλιφόρνιας.Judy Chicago/Artists Rights Society (ARS), Νέα Υόρκη. Παραχώρηση φωτογραφίας: Through the Flower Archives.

Ποιος είναι ο στόχος της συγκεκριμένης διοργάνωσης; «Αυτό που προσπαθούμε είναι να πιάσουμε για άλλη μια φορά τον παλμό της εποχής. Μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλη αμφιβολία, ανησυχία και ενδεχομένως έξαρση των διαφορετικών στερεοτύπων που μας διακατέχουν. Αυτή η μισαλλοδοξία που έχει γεννηθεί με την εισροή των ανθρώπων που ψάχνουν να βρουν ένα μέλλον στην Ελλάδα και την Ευρώπη, έχει κάνει τον κόσμο να χωρίζεται. Ταυτόχρονα όλα αυτοί που ζουν στην Ελλάδα τόσα χρόνια, δεν έχουν καταφέρει να βρουν τη φωνή τους. Δεν έχουν καταφέρει να βρεθούν στο προσκήνιο. Φέρνουν έναν πολιτισμό που συμμετέχει σ’ αυτή την μητρόπολη, που ονομάζεται Αθήνα. Η πόλη μας είναι πλέον παγκόσμια μητρόπολη και ως τέτοια πρέπει να επιτελέσει τον ρόλο της: να ανοίξει δηλαδή και να ακούσει τις διαφορετικές φωνές που πιθανώς βρίσκονται στο περιθώριο μέχρι σήμερα. Και σταδιακά να χτίσει ένα σημερινό προφίλ».

Η διαρκής ρευστότητα των πραγμάτων, λόγω των διαδοχικών διαφορετικών κρίσεων, οι κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές στον πλανήτη και στην Αθήνα βρίσκονται στο επίκεντρο της Μπιενάλε. Οι καλλιτέχνες προσπαθούν να ανιχνεύσουν το νέο μεταλλασσόμενο τοπίο και να μιλήσουν παράλληλα για θέματα φύλου, ταυτότητας, ιστορίας και πολιτισμικής διαφορετικότητας:

χ
Awol Erizku, Black Fire (Mouzone Brothers), 2019.χ

«Το πλαίσιο της συγκεκριμένης διοργάνωσης μοιάζει με ένα καλειδοσκόπιο του δυνητικού μέλλοντος. Υπάρχουν άπειρες δυνατότητες, καθώς είμαστε σε μια μεταβατική φάση» επισημαίνει η εκπρόσωπος της κολλεκτίβας Omsk Social Club που υπογράφει την συνεπιμέλεια της έκθεσης.

Ο Γκανεζο-Αμερικανός Λάρι Οσέι-Μένσα είναι ο έτερος συνεπιμελητής της έκθεσης και κριτικός πολιτισμού. Μας εξηγεί τι μας περιμένει από εδώ και πέρα ως κοινωνία: «Θα είμαστε πλέον σε μια διαρκή κατάσταση ρευστότητας και αλλαγής. Το ζήτημα είναι πώς ανταποκρινόμαστε σ’ αυτή την κατάσταση. Πώς απαντάμε συλλογικά, συνεργατικά σ’ αυτό το ζήτημα, αντί να λειτουργούμε ατομικά, ως ξεχωριστές μονάδες. Πώς διαχειριζόμαστε τις φωνές που συνήθως ωθούνται εκτός αυτής της συζήτησης και βρίσκονται στο περιθώριο, είτε αυτοί είναι πρόσφυγες, μετανάστες, άνθρωποι της εργατικής τάξης. Πώς βλέπουμε την κοινωνία ως μια ολότητα, τι μπορούμε να μάθουμε ο ένας από τον άλλο και πώς εργαζόμαστε μαζί για να φτιάξουμε ένα κοινό μέλλον και μια κοινωνία που να συμπεριλαμβάνει τους πάντες».

Stathis Mamalakis/photographer
Βασίλης Παπαγεωργίου, Together we don't stand (I), 2021.Stathis Mamalakis/photographer

Οι Omsk Social Club συμπληρώνουν: «Ο κόσμος της τέχνης είναι βαθιά τραυματισμένος από την πανδημία και όσα βίωσε αυτή την περίοδο. Είμαι πολύ αισιόδοξη όμως για το τι μπορεί να προσφέρει η τέχνη, όσον αφορά την ενατένιση του κόσμου, το διαλογισμό και τον χώρο που προσφέρει. Η πολιτική και ο δημόσιος χώρος, ενδημικά, δυστυχώς, δεν λειτουργούν για τον περισσότερο κόσμο μέσα στην κοινωνία. Ίσως αυτός είναι ένας τρόπος ώστε να μην κάνει η τέχνη τη δουλειά της πολιτικής. Αλλά να λειτουργήσει ως ένας χώρος αντιμετώπισης των προβλημάτων και δημιουργίας ενός νέου μοντέλου ύπαρξης, γιατί στην πραγματικότητα, οι καλλιτέχνες έχουν πολύ σημαντικό ρόλο όταν συμμετέχουν σ’ αυτές τις διαδικασίες, γιατί σπάνε τους κανόνες και δεν υπάρχουν όρια γι’ αυτούς. Ίσως αυτό το έχουμε μεγάλη ανάγκη σήμερα».

Kathrin Sonntag/Kathrin Sonntag
. KAYA featuring Nicolas An Xedro, _OraKle Painting 01 (Catacomb Mirrors), 2018Kathrin Sonntag/Kathrin Sonntag

Η φετινή διοργάνωση γίνεται σε συνεργασία με το Onassis Culture. Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση επισημαίνει τι καινούργιο φέρνει αυτή η διοργάνωση: «Συμπράττουμε με την Μπιενάλε, συνεργαζόμαστε με τους ανθρώπους της γιατί μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες, τις ίδιες αγωνίες και τις ίδιες επιθυμίες. Θέλουμε λοιπόν να ανοίξει η συζήτηση επιπλέον για το ποια είναι η Αθήνα σήμερα, ποια είναι η ευρωπαϊκή κοινωνία και ποια η παγκόσμια κοινωνία σήμερα, μιλώντας για αυτούς τους ανθρώπους, γι’ αυτές τις κοινότητες που ζουν σ’ αυτή την πόλη και είναι απλώς αόρατες για πολλούς από εμάς. Η Αθήνα λοιπόν έρχεται να μιλήσει και μάλιστα μέσα από κτίρια που βρίσκονται στο κέντρο της, κτίρια που αυτή την στιγμή έρχονται και κατοικούνται ξανά από σπουδαίους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο για να πουν ιστορίες για το πώς μπορεί μια πόλη σαν την δική μας να είναι πιο ελεύθερη, πιο ανοιχτή και τελικά πιο δημοκρατική».

Η 7η Μπιενάλε της Αθήνας διαρκεί μέχρι τις 28 Νοεμβρίου. Πέρα από την έκθεση, περιλαμβάνει και αρκετές ζωντανές δράσεις.

Η ΛΙΣΤΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ

Tommy Tonight με την Ελένη Μυλωνά.
Tomashi Jackson, We're All Gonna Go, 2019Tommy Tonight με την Ελένη Μυλωνά.

H AB7: ECLIPSE παρουσιάζει έργα περισσότερων από 80 καλλιτεχνών: manuel arturo abreu, Zebedee Armstrong, as they lay w/ Abdu Ali + Markele Cullins*, Ευγενία Βερελή, Sanford Biggers, Billy Bultheel*, Judy Chicago, Contemporary And (C&), Zuzanna Czebatul, Simon Denny, DETACH (Voltnoi & Quetempo)*, Christoph Draeger, Claude Eigan, Awol Erizku, Doreen Garner, Miles Greenberg, Happy New Tears*, HellFun (Josefin Arnell & Max Göran)*, Jack Hogan & Trakal*, Deborah Joyce Holman & Yara Dulac Gisler*, Klára Hosnedlová*, Satch Hoyt, Hypercomf*, Yinka Ilori*, Astrit Ismaili*, Tomashi Jackson, Huntrezz Janos*, Olalekan Jeyifous*, Εύη Καλογηροπούλου, Samson Kambalu, Λητώ Κάττου*, KAYA, Navine G. Khan-Dossos*, Nuri Koerfer, Ndayé Kouagou*, Αριστείδης Λάππας, Kris Lemsalu & Kyp Malone*, Marissa Malik & Yeshe Bahamon-Beesley*, Rodney McMillian, Steve McQueen, Ana Mendieta, Meleko Mokgosi, Moor Mother*, Zanele Muholi, Πέτρος Μώρης, Nascent*, Αλέξανδρος Ντούρας, Kayode Ojo, Omsk Social Club*, Zohra Opoku, Βασίλης Παπαγεωργίου*, Νεκτάριος Παππάς*, Ebony G. Patterson, Primitive Art*, Γιώργος Πρίνος, Kameelah Janan Rasheed, Andrew Roberts, Victoria Santa Cruz, Jacolby Satterwhite, Βαλίνια Σβορώνου*, Jonas Schoeneberg*, Paul Mpagi Sepuya, Έρικα Σκούρτη, Jakob Kudsk Steensen, Juana Subercaseaux, Taka Taka*, Ayesha Tan-Jones*, Φίλιππος Τελεστώ, The Critics Company, the Mycological Twist*, Hank Willis Thomas, Ίρις Τουλιάτου*, Tourmaline, Suzanne Treister, Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης, Wu Tsang, Cajsa von Zeipel*, Julian Weber, YESSi PERSE*.

*Ο αστερίσκος υποδεικνύει νέα παραγωγή ή πρεμιέρα.

ΟΙ ΕΚΘΕΣΙΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Zdenek Porcal - STUDIO FLUSSER/STUDIO FLUSSER
Klára Hosnedlová, Untitled (από τη σειρά Nest), 2021.Zdenek Porcal - STUDIO FLUSSER/STUDIO FLUSSER

Η ΑΒ7: ECLIPSE καταλαμβάνει τρία, γειτονικά μεταξύ τους κτήρια, σημεία αναφοράς του ιστορικού κέντρου της Αθήνας: το Πρώην Εμπορικό Κέντρο FOKAS , τα Πρώην Δικαστήρια Σανταρόζα με την Πλατεία Δικαιοσύνης και το Μέγαρο Σλήμαν-Μελά. Στενά συνδεδεμένα το ένα με το άλλο, αυτά τα εμβληματικά κτήρια-φαντάσματα καθρεφτίζουν διαφορετικές πτυχές και περιόδους της ιστορικής, πολιτισμικής και αρχιτεκτονικής διαμόρφωσης του αθηναϊκού αστικού τοπίου

Πρώην Εμπορικό Κέντρο FOKAS (Κεντρικός Εκθεσιακός Χώρος) Σταδίου 41

Ένα από τα μεγαλύτερα κτήρια της οδού Σταδίου, τοποθετημένο σε νευραλγικό σημείο του κέντρου της πόλης, το Πρώην Εμπορικό Κέντρο Fokas φιλοξενεί την 7η Μπιενάλε της Αθήνας ECLIPSE ως κεντρικός εκθεσιακός της χώρος. Το οκτώ-επιπέδων μεσοπολεμικό κτήριο, διατηρητέας όψης και εσωτερικής στοάς, λειτουργούσε ως εμπορικό κέντρο από το 2001 έως το 2013, οπότε και εγκαταλείφθηκε. Ανενεργό μέχρι και σήμερα, το κτήριο φέρει ακόμη ορατά τα σημάδια της προηγούμενης εμπορικής του ζωής, με την πορεία του στον χρόνο να αντανακλά την ιστορία, τις περιπέτειες και τις μεταβάσεις της σύγχρονης Ελλάδας. Ο κεντρικός εκθεσιακός χώρος της AB7: ECLIPSE λειτουργεί ως οιωνός μιας ενδεχόμενης μετα-καπιταλιστικής εποχής.

Christoph Draeger
Christoph Draeger, Dead Hostage (Black September), 2002.Christoph Draeger

Πρώην Δικαστήρια Σανταρόζα Σταδίου 48 & Αρσάκη

Ακριβώς απέναντι από το Πρώην Εμπορικό Κέντρο Fokas, τα Πρώην Δικαστήρια Σανταρόζα είναι ένα από τα πρώτα δημόσια και πιο εμβληματικά κτήρια που ανεγέρθηκαν με την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους. Σε σχεδιασμό του αρχιτέκτονα Γιόζεφ Χόφερ, το κτήριο λειτουργούσε για εβδομήντα χρόνια ως Βασιλικό και μετέπειτα Εθνικό Τυπογραφείο, μέχρι και το 1906. Η καταστροφή που υπέστη από την πυρκαγιά του 1854 υπήρξε καθοριστική και η αποκατάσταση ήρθε κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, όταν και μετατράπηκε σε Πρωτοδικείο υπό την επιμέλεια του αρχιτέκτονα Φοίβου Ζούκη. Στοιχεία όπως η προσθήκη του δεύτερου ορόφου, η νεοκλασικού ρυθμού κεντρική είσοδος και η διακόσμηση της ζωφόρου με ρόδακες χαρακτηρίζουν την όψη του κτηρίου μέχρι και σήμερα. Εκεί, το 1951, πραγματοποιήθηκε η πρώτη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη. Το κτήριο της Σανταρόζα, που εδώ και σχεδόν 35 χρόνια παραμένει σφραγισμένο, λειτουργεί ως το επίκεντρο της συστοιχίας των εκθεσιακών χώρων της AB7: ECLIPSE.

Πλατεία Δικαιοσύνης Αρσάκη & Πανεπιστημίου

Στη βορειοανατολική πλευρά των Πρώην Δικαστηρίων Σανταρόζα βρίσκεται η Πλατεία Δικαιοσύνης, μετέωρη στην πάροδο των χρόνων. Παρότι τοποθετημένη ανάμεσα στις κεντρικές αρτηρίες του κέντρου της πόλης, Σταδίου και Πανεπιστημίου, η άλλοτε γεμάτη ζωή πλατεία της δεκαετίας του 1980, μετά τη μεταφορά των δικαστηρίων ερημώθηκε. Παράλληλες δράσεις της AB7: ECLIPSE αναδύονται από την πλατεία και ενεργοποιούν το βυθισμένο κέντρο της.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
OHDANCY/OHDANCY
Zuzanna Czebatul, Their New Power (Head), 2020.OHDANCY/OHDANCY

Μέγαρο Σλήμαν-Μελά Πανεπιστημίου 46

Το πενταώροφο Μέγαρο Σλήμαν-Μελά σχεδιάστηκε στα νεομπαρόκ πρότυπα της Βιέννης από τον Ερνέστο Τσίλλερ, κατά τη δεκαετία 1880-1890, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης ενός ενιαίου αρχιτεκτονικού ύφους, προορισμένου να αποδώσει την ταυτότητα του νεοελληνικού κράτους, όπως και την εικόνα της Αθήνας ως πρωτεύουσας. Το διατηρητέο κτήριο, γνωστό και ως Μέγαρο Σλήμαν-Μελά, αρχικά φιλοξενούσε κατοικίες, γραφεία και καταστήματα, ενώ σταδιακά απέκτησε εμπορικό και επαγγελματικό χαρακτήρα. Ορόσημα στην ιστορία του αποτελούν η στέγαση σχολείων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, καθώς και του δεύτερου παλαιότερου κινηματογράφου της Αθήνας, Ιντεάλ, που βρίσκεται στο ισόγειο ήδη από το 1919, αλλά και του ομώνυμου, κλειστού πια, εστιατορίου. Με την πάροδο των χρόνων το κτήριο εγκαταλείπεται. Η ΑΒ7: ECLIPSE ενεργοποιεί το Μέγαρο Σλήμαν-Μελά φωτίζοντας ποικίλες πτυχές του, τόσο των κάποτε πολυσύχναστων και πλέον ιστορικών αθηναϊκών καταστημάτων του ισογείου, όπως οι Λουκουμάδες Αιγαίον, όσο και των εκτός λειτουργίας πρώτων δύο ορόφων του.

Πληροφορίες

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

17η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας: Το περίπτερο του Ουζμπεκιστάν

Στιγμιότυπα από την 58η Μπιενάλε της Βενετίας

6η Μπιενάλε Αθήνας: Στο μικροσκόπιο η Ελλάδα της πόλωσης και της κοινωνικής σύγκρουσης