«Τα κράτη μέλη θα αισθάνονταν πολύ πιο άνετα με την εκχώρηση εξουσίας σε υπερεθνικές ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, αν πίστευαν ότι αυτές είναι υπέρ της ανάπτυξης», δήλωσε ο λόρδος Jonathan Hill, πρώην επίτροπος.
Ο Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz τάχθηκε πρόσφατα υπέρ της δημιουργίας ενός ενιαίου ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου, τονίζοντας ότι ο κατακερματισμός με βάση τις εθνικές γραμμές εξακολουθεί να εμποδίζει τις επενδύσεις στην ΕΕ.
Αν και μια τέτοια πρόταση δεν είναι καινούργια, η χρηματοοικονομική ενοποίηση γίνεται όλο και πιο επείγουσα, τουλάχιστον σύμφωνα με τον λόρδο Jonathan Hill, πρώην επίτροπο.
Καθώς οι παλιές συμμαχίες αλλάζουν, «η επείγουσα ανάγκη για αλλαγή έχει γίνει σαφώς μεγαλύτερη», δήλωσε ο Hill. Ο Βρετανός πολιτικός, πρώην επίτροπος της ΕΕ για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, μίλησε στο The Big Question για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή.
«Οι γεωπολιτικές αλλαγές είναι σαν ένας μεγάλος κώδωνας του κινδύνου που χτυπάει... οι ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές στην Ευρώπη εξακολουθούν να συμπεριφέρονται σαν να λειτουργούμε στον παλιό κόσμο. Νομίζω ότι αυτός ο κόσμος έχει χαθεί και δεν νομίζω ότι θα επιστρέψει», είπε.
«Οι πολιτικοί στην Ευρώπη πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την προβολή ενός επιχειρήματος υπέρ της ανάπτυξης.»
Πώς μπορούμε να απελευθερώσουμε κεφάλαια στην Ευρώπη;
Η απελευθέρωση επενδύσεων έχει καταστεί κρίσιμη για την ΕΕ σε μια εποχή που ο συνασπισμός αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις, όπως η ρωσική επιθετικότητα και οι εμπορικοί δασμοί των ΗΠΑ.
Σε αξία, η χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ είναι τετραπλάσια από τη συνολική αξία των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Οι αμερικανικές μετοχές είναι επίσης πολύ πιο ρευστές.
Αυτές οι διαφορές, σε συνδυασμό με τη χαμηλότερη ρυθμιστική επιβάρυνση στις ΗΠΑ, σημαίνουν ότι πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μετακινούνται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όταν θέλουν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο, επιδιώκοντας υψηλότερες αποτιμήσεις. Άλλες κεφαλαιακές ροές, όπως οι αγορές χρεωστικών τίτλων και οι επενδύσεις από κεφάλαια συμμετοχών, παραμένουν επίσης κατακερματισμένες στην ΕΕ.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει εισροή λιγότερων χρημάτων στις οικονομίες του συνασπισμού, δημιουργία λιγότερων θέσεων εργασίας, μειωμένες επενδυτικές ευκαιρίες και απώλεια κυριαρχίας σε μια εποχή που οι γεωπολιτικές εντάσεις είναι υψηλές.
«Με ενθάρρυνε αρκετά η έκθεση Draghi και η έκθεση Letta νωρίτερα», δήλωσε ο Hill, αναφερόμενος στις προτάσεις της ΕΕ για την ανταγωνιστικότητα. «Αλλά πέρασε ένας χρόνος και νομίζω ότι η Ευρώπη προχωράει πιο αργά απ' ό,τι πρέπει.»
Η στάση της ΕΕ όσον αφορά την απορρύθμιση
Οι εκκλήσεις των Βρυξελλών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ επικεντρώνονται επίσης στην Τραπεζική Ένωση και στις δυνατότητές της να ενισχύσει τη δανειοδοτική ικανότητα. Η πρωτοβουλία που δημιουργήθηκε ως απάντηση στην κρίση χρέους της ευρωζώνης επιδιώκει να προετοιμάσει τις τράπεζες για περιόδους οικονομικής πίεσης και να μειώσει τον κατακερματισμό των κανονιστικών ρυθμίσεων.
Από όταν ο πρόεδρος Donald Trump ανέλαβε καθήκοντα στον Λευκό Οίκο, οι αμερικανικές τράπεζες προβλέπουν ένα κύμα χρηματοοικονομικής απορρύθμισης, καθώς η κυβέρνηση δεσμεύεται να μειώσει τις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Οι έρευνες δείχνουν ότι τέτοιες αλλαγές πολιτικής θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς οι τράπεζες θα πρέπει να διατηρούν μικρότερα μαξιλάρια ασφαλείας για την αντιμετώπιση χρηματοοικονομικών κραδασμών.
Όμως, ενώ οι ΗΠΑ παίρνουν ρίσκα χωρίς ανησυχία για αρνητικές επιπτώσεις, η ΕΕ κινείται πιο αργά. Για ορισμένους, αυτός ο δισταγμός αφορά την άντληση διδαγμάτων από τα λάθη του παρελθόντος. Για άλλους, μια τέτοια προσέγγιση είναι υπερβολικά προσεκτική στο σημερινό κλίμα.
«Αυτό που συνέβη το 2010 και μετέπειτα ήταν μια φυσική ανθρώπινη αντίδραση σε μια τεράστια κρίση... και έγινε πολλή και πολύ σημαντική δουλειά για να γίνει το σύστημα ασφαλέστερο», δήλωσε ο Hill.
«Σήμερα, που το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ευρώπης είναι η έλλειψη ανάπτυξης, είναι οι αποφάσεις που θα παίρναμε σήμερα οι ίδιες με τις αποφάσεις που πήραμε πριν από δέκα ή δώδεκα χρόνια, όταν η μεγαλύτερη ανησυχία μας ήταν η χρηματοπιστωτική σταθερότητα; Θα έλεγα ότι θα παίρναμε κάποιες διαφορετικές αποφάσεις τώρα, επειδή τα προβλήματα είναι διαφορετικά. Αλλά πολύ συχνά, νομίζω ότι στον ρυθμιστικό κόσμο δεν θέλουν να κάνουν αυτήν τη συζήτηση.»
Εκχώρηση εξουσίας σε ρυθμιστικές αρχές σε επίπεδο ΕΕ
Ένα εμπόδιο για τη μεγαλύτερη συνοχή της ΕΕ είναι η απροθυμία των κρατών μελών να εκχωρήσουν τον έλεγχο της λήψης αποφάσεων σε ένα υπερεθνικό όργανο.
Αυτή η νοοτροπία εμπόδισε, για παράδειγμα, την πρόοδο για ένα ενιαίο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο.
Ακόμα κι έτσι, «τα κράτη μέλη θα αισθάνονταν πολύ πιο άνετα με την εκχώρηση εξουσίας σε υπερεθνικές ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, αν πίστευαν ότι αυτές είναι υπέρ της ανάπτυξης», δήλωσε ο Hill.
«Αν οι άνθρωποι αισθάνονται σίγουροι ότι στο κέντρο θα υπάρχουν άνθρωποι που κατανοούν τη σημασία της ανταγωνιστικότητας, νομίζω ότι το επιχείρημα για τον συγκεντρωτισμό είναι πιο εύκολο να διατυπωθεί.»
Το The Big Question είναι μια σειρά από το Euronews Business όπου συζητάμε με ηγέτες και ειδικούς διαφόρων κλάδων για μερικά από τα πιο σημαντικά θέματα της σημερινής ατζέντας.
Παρακολουθήστε το παραπάνω βίντεο για να δείτε ολόκληρη τη συζήτηση με τον λόρδο Jonathan Hill.