Γιατί ανησυχεί η Μολδαβία από τον πόλεμο στη γειτονική Ουκρανία;

Witness
Witness Πνευματικά Δικαιώματα euronews
Από Julian GOMEZ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Στρατιωτικά ουδέτερη αλλά με σαφείς ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και με μια οικονομία βαθιά εξαρτημένη τόσο από τη Ρωσία όσο και από τη Δύση, η Μολδαβία είναι αναμφίβολα ο πιο αδύναμος γείτονας της Ουκρανίας.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Στρατιωτικά ουδέτερη αλλά με σαφείς ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και με μια οικονομία βαθιά εξαρτημένη τόσο από τη Ρωσία όσο και από τη Δύση, η Μολδαβία είναι αναμφίβολα ο πιο αδύναμος γείτονας της Ουκρανίας.

Ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει;

Ταξίδεψα στη χώρα για να βρω απαντήσεις. Επί τρεις μέρες επισκέφτηκα διάφορες περιοχές της Μολδαβίας και μίλησα με φιλορώσους και φιλοδυτικούς πολίτες. Άτομα που μιλούν μολδαβικά και άτομα που μιλούν ρωσικά. Έχω την αίσθηση ότι έχω έρθει σε μια χώρα που κρατά την ανάσα της.

Το πρώτο μου ραντεβού είναι με την οικογένεια Μάξεμτσουκ. Μοιάζει ότι κάνουν μια χαλαρή κυριακάτικη βόλτα σε ένα πάρκο στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας. Αλλά δεν είναι έτσι. Γι’ αυτό το μολδαβο-αμερικανικό ζευγάρι και τα τέσσερα παιδιά τους, η ένταση και η αγωνία είναι αισθητές.

Μετά από 19 χρόνια ζωής εδώ, οι βαλίτσες τους είναι έτοιμες, αν χρειαστεί να φύγουν: «Οι περισσότεροι εδώ το καταλαβαίνουν ότι μπορεί να είμαστε εμείς οι επόμενοι. Υπάρχει μια παρόμοια γεωπολιτική κατάσταση με την Ουκρανία» αναφέρει ο Τζον.

«Αλλά δεν είμαστε τόσοι πολλοί για να αμυνθούμε. Οι Ουκρανοί είναι γενναίοι. Οι Ουκρανοί άνδρες και γυναίκες υπερασπίζονται τη χώρα τους. Αυτοί που έμειναν εκεί» προσθέτει η Αλιόνα.

Ο Τζον συμπληρώνει: «Εμείς είμαστε μικρή χώρα. Το Κίεβο έχει μεγαλύτερο πληθυσμό από τη Μολδαβία, νομίζω».

Η Αλιόνα δεν μπορεί να συγκρατήσει τα δάκρυά της: «Δεν θέλουμε τα παιδιά μας να το δουν αυτό. Να ακούνε βομβαρδισμούς και πυροβολισμούς. Δεν θέλουμε να αφήσουμε τους γονείς μας και τα αδέρφια μας εδώ να πολεμήσουν γιατί δεν είναι δικός μας ο αγώνας. Αυτό είναι το σπίτι μας».

Αυτή η οικογένεια αποτυπώνει το φόβο και το άγχος που ο γειτονικός πόλεμος προκαλεί στην Μολδαβία. Με πληθυσμό μόλις 2,6 εκατομμύρια ανθρώπους, αυτή η πρώην σοβιετική δημοκρατία είναι η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης. Από την ανεξαρτησία της από την Σοβιετική Ένωση το 1991, φιλορωσικές και φιλοδυτικές φατρίες έχουν πολώσει έντονα την εγχώρια πολιτική σκηνή.

Ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι; Μετά τη σφοδρή καταδίκη της ρωσικής εισβολής, η φιλοδυτική κυβέρνηση κατέθεσε επίσημα αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών Νίκου Ποπέσκου τονίζει ότι η χώρα αντιλαμβάνεται την ευάλωτη θέση της: «Οι περισσότεροι από τους νότιους γείτονες της Ουκρανίας βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντός του ΝΑΤΟ. Έχουν εξωτερικές εγγυήσεις ασφάλειας. Έχουν πολύ υψηλότερο επίπεδο ανθεκτικότητας. Έχουν πιο λειτουργικές οικονομίες. Η Μολδαβία βιώνει μια αυτονομιστική σύγκρουση. Υπό αυτή την έννοια, ναι, η Μολδαβία είναι ένα εύθραυστο κράτος σε μια πολύ δύσκολη περιοχή. Με αυτόν τον πόλεμο, η πρώτη μας προτεραιότητα ήταν να κρατήσουμε την κοινωνία μας ενωμένη. Μπορώ να πω ότι, σε μεγάλο βαθμό, αυτός ο πόλεμος έχει ενώσει πράγματι την κοινωνία μας».

Παραδοσιακά ευρωσκεπτικίστρια και ρωσόφιλη, η αντιπολίτευση στο κοινοβούλιο έχει συμβάλλει μέχρι στιγμής σ’ αυτή την ενότητα. Το σοσιαλιστικό κόμμα της Μολδαβίας έχει ζήτησε επανειλημμένα να γίνουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Πρότεινε επίσης την ενίσχυση της ουδετερότητας της Μολδαβίας που κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα.

Ένα βουλευτής του μας εξηγεί: «Νομίζω ότι όσο παραμένουμε ουδέτεροι, είμαστε ασφαλείς. Υπάρχουν παραδείγματα άλλων χωρών, όπως η Ελβετία, η Αυστρία, το Λιχτενστάιν και πολλές άλλες, οι οποίες ανακοίνωσαν την επιθυμία τους να είναι ουδέτερες. Και αυτό τους επέτρεψε να αποφύγουν οποιαδήποτε στρατιωτική σύγκρουση μέχρι τώρα».

Ωστόσο, η Μολδαβία βιώνει ήδη μια λανθάνουσα στρατιωτική σύγκρουση. Tαξιδεύω στα τεχνητά σύνορα με την Υπερδνειστερία. Μετά από έναν φονικό πόλεμο στις αρχές της δεκαετίας του '90, αυτή η φιλορωσική περιοχή διακήρυξε την ανεξαρτησία της, αλλά κανένα κράτος του ΟΗΕ δεν την έχει αναγνωρίσει. Περίπου 1.400 Ρώσοι στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί εκεί. Η Ρωσία ίδρυσε ακόμη και προξενείο.

Ως απάντηση στις προσπάθειες της Μολδαβίας να ενταχθεί στην ΕΕ, η περιοχή ανανέωσε το δικό της αίτημα για διεθνή αναγνώριση.

Προσπαθήσαμε να πάμε με τις κάμερές μας εκεί, αλλά δεν μας επέτρεψαν. Επειδή θέλω να μάθω πώς αισθάνονται για την τρέχουσα κρίση, θα καλέσω ένα άτομο που ζει στο Τιρασπόλ, την πρωτεύουσα της περιοχής. Αυτός ο Ρώσος μηχανικός πληροφορικής λέει ότι από την έναρξη του πολέμου, έχει χάσει τον μισό μισθό του. Ποια είναι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα αυτή τη στιγμή στην περιοχή;

_«Η ατμόσφαιρα δεν είναι πολύ άσχημη. Αλλά πολύς κόσμος υποστηρίζει… Δεν ξέρει ποιον να υποστηρίξει. Δεν καταλαβαίνουν ποιος έχει δίκιο, ποιος έχει άδικο. Στην Τρανσδνειστερία, υπάρχουν πολλοί Ρώσοι συνταξιούχοι και παίρνουν κάποια χρήματα από τη Ρωσία. Λοιπόν, αυτή είναι _η πιο προβληματική ομάδα. Έχουν άγχος» μας λέει η επαφή μας, που θέλει να παραμείνει ανώνυμη και συνεχίζει: _«Οι άνθρωποι ανησυχούν για την καριέρα τους, για την καθημερινή ζωή. Αλλά, όταν έχουμε πόλεμο τόσο κοντά στα σύνορά μας, οι ανησυχίες αυξάνονται. Οι άνθρωποι στην Ευρώπη πρέπει να καταλάβουν ότι η Υπερδνειστερία δεν έχει επιθετικές διαθέσεις. Η Πριντνεστροβία δεν είναι επιθετική._Δεν είναι υπέρ κάποιας πλευράς. Ποτέ. Η Πριντνεστροβία είναι πάντα υπέρ της ειρήνης».

Η Υπερδνειστερία δεν είναι το μόνο μέρος που προσπαθεί να εκτονώσει τις λανθάνουσες εντάσεις. Κατευθύνομαι νοτιοανατολικά, σε μια άλλη ευαίσθητη περιοχή. Είμαι μόλις 35 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία. Η Γκαγκαουζία είναι αυτόνομη επικράτεια με στενούς πολιτικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με την Ρωσία. Σε δημοψήφισμα πριν από οκτώ χρόνια, η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων επέλεξε ακόμη πιο στενούς δεσμούς με τη Ρωσική Ομοσπονδία αντί για ένταξη στην Ε.Ε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Όμως αυτές τις μέρες οι τοπικές αρχές προτιμούν να κρατούν διακριτική στάση, όπως μας εξηγεί ο Γκεόργκι Λεϊτσίοτ, αναπληρωτής εκπρόσωπος της Εθνοσυνέλευσης της Γκαγκαουζία:_ «Αυτό είναι ένα είδος αγώνα μεταξύ αδελφών. Δεν μπορούμε να δούμε την κατάσταση ως μαύρο ή άσπρο. Ακόμα κι αν μας προκαλέσουν να διαλέξουμε πλευρά, δεν μπορούμε να το κάνουμε. Ελπίζουμε μόνο ότι θα επικρατήσει ειρήνη»._

Παρότι ακολουθεί πολιτική κατευνασμού, η Μολδαβία αντιμετωπίζει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές πιέσεις. Ο γειτονικός πόλεμος έχει περαιτέρω αποδυναμώσει μια οικονομία που δεν έχει ορθοποδήσει από την πανδημία και την ενεργειακή κρίση. Η χώρα εξαρτάται σχεδόν ολοκληρωτικά από τη Ρωσία για ενέργεια. Έχει υψηλό πληθωρισμό, οικονομική ύφεση και αλυσίδες εφοδιασμού με προβλήματα.

Μια ακόμη πρόκληση είναι ότι ο πληθυσμός της Μολδαβίας αυξήθηκε σχεδόν κατά 4%. Εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανοί πρόσφυγες έχουν αναζητήσει ασφάλεια εδώ. Οι Μολδαβοί έχουν καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες για να τους βοηθήσουν.

Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ, επισκέφτηκα τη μεγαλύτερη δομή υποδοχής προσφύγων στη χώρα. Την ημέρα που πήγα, υπήρχαν 600 μητέρες και παιδιά.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Μολδαβία: Κάλεσε τον Ρώσο πρέσβη μετά την αποκάλυψη των σχεδίων της Μόσχας

Βοήθεια από τη Ρωσία ζητεί η Υπερδνειστερία για να αντιμετωπίσει τον «ασφυκτικό κλοιό» της Μολδαβίας

Αμερικανικές διασημότητες «στρατολογήθηκαν άθελά τους» σε εκστρατεία παραπληροφόρησης