ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Οι λόγοι αναταραχής στη Βόρεια Μακεδονία και οι κίνδυνοι για την Συμφωνία των Πρεσπών

Η δημοσιογράφος του euronews, Φαίη Δουλγκέρη, και ο αναπληρωτής καθηγητής, Νικόλαος Τζιφάκης
Η δημοσιογράφος του euronews, Φαίη Δουλγκέρη, και ο αναπληρωτής καθηγητής, Νικόλαος Τζιφάκης Πνευματικά Δικαιώματα euronews/
Από Foteini Doulgkerieuronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Η ανάλυση, μέσω του euronews, του Αναπληρωτή Καθηγή Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Νικόλαου Τζιφάκη

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Τους λόγους για τους οποίους επικρατεί αναταραχή τις τελευταίες ημέρες στη Βόρεια Μακεδονία εξηγεί στο euronews ο αναληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Νικόλαος Τζιφάκης.

Όπως υπογραμμίζει: «Πρόκειται για μια σειρά από ζητήματα τα οποία εγείρει η Βουλγαρία, προκειμένου να συναινέσει στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα ζητήματα αυτά αφορούν για παράδειγμα τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και της θέσης της βουλγαρικής μειονότητας στη βόρεια Μακεδονία- και για τη μεταρρύθμιση αυτή ζητάει συνταγματική αναθεώρηση, την καταγραφή δηλαδή της βουλγαρικής μειονότητας στο Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας.

Το δεύτερο ζήτημα είναι η αποτελεσματική εφαρμογή της Συμφωνίας Φιλίας και Καλής Γειτονίας ανάμεσα στις δύο χώρες, που υπεγράφη το 2017. Και ουσιαστικά το ζήτημα που είναι στο επίκεντρο είναι η λειτουργία της επιτροπής για τη μελέτη ζητημάτων ερμηνείας της ιστορίας ως προς περιστατικά τα οποία και οι δύο χώρες, και τα δύο έθνη, ανάγουν στη δική τους ιστορία.

Και το τρίτο θέμα που η Βουλγαρία θέτει είναι ότι δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη "μακεδονικής" γλώσσας. Έρχεται λοιπόν η Βουλγαρία και λέει: "εγώ θα συναινέσω στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων αν ικανοποιηθούν αυτά τα ζητήματα και εάν πχ το ζήτημα της εφαρμογής της συμφωνίας φιλίας και καλής γειτονίας καταχωρηθεί στο διαπραγματευτικό πλαίσιο της ένταξης της βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κοινώς η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παρακολουθεί συστηματικά την τυπική και ορθή εφαρμογή της συμφωνίας"».

Ο κ. Τζιφάκης σημειώνει πως η γαλλική πρόταση που κατατέθηκε πρόσφατα «είναι ετεροβαρής», και εξηγεί: «έχει υιοθετήσει το σύνολο των βουλγαρικών αιτιάσεων και έχει προσπαθήσει να πετύχει η Γαλλία την άρση του βουλγαρικού βέτο, ικανοποιώντας και αποδεχόμενη τα δικά τους ζητήματα». 

Η συμφωνία, άρα, λέει ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Βόρεια Μακεδονία, διότι η χώρα βρίσκεται στη δύσκολη θέση «διμερή ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών να "κοινοτικοποιούνται", να γίνονται δηλαδή ζητήματα που αφορούν την ενταξιακή προοπτική της χώρας.

Η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας ήταν αρνητική, ωστόσο έχει σταλεί δεύτερο έγγραφο, μία δεύτερη αναθεωρημένη γαλλική πρόταση την οποία η κυβέρνηση και ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας τείνουν να αποδεχθούν. 

Όπως λέει ο κ. Τζιφάκης: «το κείμενο αυτό δεν έχει έρθει στη δημοσιότητα, κατανοούμε ότι υπάρχουν, σύμφωνα με τους επικριτές αυτού του κειμένου, από τους λίγους που το έχουν δει υπάρχουν οριακές διαφορές και όχι ουσιαστικές. Το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών αυτής της πρότασης είναι ότι πρέπει να ξεμπλοκάρει η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και πρέπει να δώσουμε χώρο στην ελπίδα, στην ευκαιρία για να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Όσοι ασκούνε κριτική- και βλέπετε και τις διαδηλώσεις που γίνονται – λένε ότι στην ουσία ότι δεν επιλύουμε ένα πρόβλημα, ερχόμαστε και το κοινοτικοποιούμε, το καθιστούμε δηλαδή ευρωπαϊκό ζήτημα και δεν θα ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις, διότι πολύ σύντομα θα ανακύψουν τα ζητήματα, αυτά τα οποία καταγράφονται».

Επίσης, προσθέτει ο κ. Τζιφάκης, η σημερινή κυβέρνηση δεν διαθέτει πλειοψηφία δύο τρίτων στο κοινοβούλιο για να κάνει την συνταγματική αναθεώρηση και ούτε σε επόμενες εκλογές αναμένεται – όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα- να προκύψει μια τόσο ισχυρή πλειοψηφία για να περάσει αυτή την αναθεώρηση.

Οι ευθύνες της Ε.Ε. και ο πόλεμος στην Ουκρανία

Ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου επισημαίνει τις ευθύνες που έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Εδώ έχουμε να κάνουμε με μία παταγώδη αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημειώνει και εξηγεί: «είμαστε ασυνεπείς διότι η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν ένα πολύ ξεκάθαρο πλαίσιο. Τα ζητήματα που εγείρει σήμερα η Βουλγαρία δεν είναι νέα, θα μπορούσε να τα εγείρει από το 1992, μαζί με την Ελλάδα, με την Συμφωνία των Πρεσπών. Αντιθέτως αυτά τα θέματα έχουν έρθει στο προσκήνιο ως εμπόδιο στην ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας τα τελευταία δύο χρόνια. Το δεύτερο θέμα είναι ότι έχει επιβαρυνθεί πάρα πολύ όλο το πλαίσιο από τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Για πολιτικούς και συμβολικούς λόγους: η Ευρωπαϊκή Ένωση σε χρόνο εξπρές έδωσε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία και στη Μολδαβία. Την ίδια στιγμή, η Βόρεια Μακεδονία αισθάνεται- και όχι αδίκως- ότι αδικείται, ότι δηλαδή η διαδικασία δεν είναι αξιοκρατική και δεν ακολουθεί κάποια κριτήρια τα οποία στο παρελθόν έχουν παρουσιαστεί. Υπάρχει μεγάλη απογοήτευση στη χώρα και πλέον και η Αλβανία- γιατί πρέπει να βάλουμε κι αυτή την παράμετρο- πιέζει τη Βόρεια Μακεδονία και λέει: "κοιτάξτε να δείτε, εμείς δε θα καθυστερήσουμε άλλο, αν δεν αποδεχτείτε αυτή την συμφωνία θα ζητήσουμε να αποχωριστούμε ως χώρες που θα ξεκινήσουν μαζί τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις" και η Αλβανία θα ξεκινήσει μόνη της. Για κακή λοιπόν τύχη της Βόρειας Μακεδονίας και λόγω της συγκυρίας βάζω και τον ουκρανικό πόλεμο αποτελεί μια περίπτωση στην οποία έχουν γίνει πάρα πολλά λάθη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει γίνει πολύ κακή διαχείριση των ζητημάτων αυτών. Δεν υπάρχει δηλαδή στην κοινωνία της η πεποίθηση ότι ακόμα κι αν γίνουν αυτά θα προχωρήσει η ενταξιακή τους προοπτική.

Υπάρχει ιδανική λύση;

«Ιδανική λύση- τώρα θα μου πείτε ότι μιλάμε θεωρητικά- θα ήταν αυτά τα θέματα να μην τοποθετούνται στο τραπέζι της Ευρωπαϊκής Ένωσης», λέει ο κ. Τζιφάκης και προσθέτει: «Είναι διμερείς διαφορές της χώρας αυτής και, όπως και στο παρελθόν είχε γίνει με την περίπτωση της Ελλάδας, τίθεται σε ομηρία η ενταξιακή της προοπτική από μία χώρα εις βάρος των υπολοίπων που θέλουν να προχωρήσουν. Μία πιο πρακτική λύση θα ήταν η Βουλγαρία να θέσει αυτά τα ζητήματα προς το τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, κοντά δηλαδή στη διαδικασία της ολοκλήρωσης, πριν την κύρωση της συμφωνίας προσχώρησης, όπου εκεί θα ήταν πολύ πιο ρεαλιστική η ενταξιακή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας, θα ήταν πολύ πιο χειροπιαστή από ότι είναι σήμερα, και θα υπήρχε μεγαλύτερη δυνατότητα από την όποια κυβέρνηση τότε να αναλάβει το πολιτικό κόστος των μεταρρυθμίσεων αυτών. Σήμερα δηλαδή, καλείται η όποια κυβέρνηση στα Σκόπια, η σημερινή- ή εάν γίνουν εκλογές η επόμενη- να δεχθεί επώδυνους συμβιβασμούς, χωρίς να έχει τη βεβαιότητα ότι θα προχωρήσει έστω και λίγο η ενταξιακή της προοπτική. Ουσιαστικά δηλαδή και σήμερα στη γειτονική χώρα υπάρχει ένας αναθεωρητισμός που λέει: "μήπως δεν κάναμε καλά που υπογράψαμε την Συμφωνία των Πρεσπών; Τι αποκομίσαμε; Δεν έχουμε πάρει τίποτα χειροπιαστό, όμως εμείς υποχρεωθήκαμε να κάνουμε μία σειρά από αλλαγές επώδυνες σε θέματα που για εμάς αφορούν τον προσδιορισμό μας"».

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Βόρεια Μακεδονία: Ανοίγει ο δρόμος για την Ε.Ε.- Συνέντευξη του υπ. Οικονομικών Φ. Μπεσίμι

Σκόπια: Χωρίς το «Βόρεια» τα διπλώματα οδήγησης μέχρι το τέλος του 2024

Βόρεια Μακεδονία: Στις 12 Φεβρουαρίου παύουν να ισχύουν τα διαβατήρια που αναγράφουν το παλιό όνομα