ΑΝΑΛΥΣΗ: Οι επισκέψεις των αμερικανών υπουργών Εξωτερικών στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια

H περιοχή της Μεσογείου θεωρείται διαχρονικά στρατηγικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι υπουργοί Εξωτερικών της οποίας την επισκέπτονται συχνά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Περισσότεροι από τους μισούς επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν κατέστη εφικτό οι έλληνες υπουργοί συνάντησαν τους αμερικανούς ομολόγους τους είστε στις Ηνωμένες Πολιτείες είτε στο πλαίσιο συνόδων ή άλλων διεθνών συναντήσεων.

Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι η συνάντηση Πέτρου Μολυβιάτη Κόλιν Πάουελ. Το καλοκαίρι του 2004 εν μέσω διαδηλώσεων ακυρώθηκε η προγραμματισμένη για τον Αύγουστο επίσκεψη Πάουελ στην Αθήνα αλλά στη συνέχεια ο έλληνας υπουργός συναντήθηκε με τον αμερικανό ομόλογό του στη Νέα Υόρκη. Στη διάρκεια της ημίωρης συνάντησής τους μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν ήταν το Κυπριακό και η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και επιβεβαιώθηκε η άριστη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και το πολύ καλό επίπεδο στο οποίο βρίσκονταν οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Η διάδοχός του, Κοντολίζα Ράις, επισκέφθηκε την Αθήνα το 2006 και συναντήθηκε με την τότε υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη. Βασικά θέματα της συνάντησης ήταν τα πυρηνικά του Ιράν, η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και το Κυπριακό, θέμα για το οποίο ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων λόγω των δηλώσεων της αμερικανίδας υπουργού περί «Βόρειας Κύπρου».

Η Χίλαρι Κλίντον που τέθηκε επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας από το 2009 έως το 2013, επισκέφθηκε την Αθήνα το 2011 μεταφέροντας μήνυμα στήριξης στην Ελλάδα που είχε μπει τότε στην περιπέτεια των μνημονίων. Μετά την συνάντηση που είχε με τον ομόλογό της Σταύρο Λαμπρινίδη είχε μιλήσει για τις δύσκολες αποφάσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου, και είχε υποστηρίξει ότιοι επιπτώσεις της αδράνειας θα ήταν πολύ χειρότερες, εκφράζοντας παράλληλα την πίστη της στη δύναμη του ελληνικού λαού.

Ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, επισκέφθηκε την Αθήνα το 2015. Στο επίκεντρο της συνάντησής του με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά είχαν βρεθεί η διαπραγμάτευση της Ελλάδας στο πλαίσιο της ευρωζώνης και η ανάγκη για αναδιάρθρωση του χρέους, καθώς επίσης το καυτό τότε ζήτημα των προσφυγικών ροών, το Κυπριακό και το ονοματολογικό με την Βόρεια Μακεδονία.

Ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Τραμπ, Ρεξ Τίλερσον δεν επισκέφθηκε την Ελλάδα, αν και μετέβη στην Άγκυρα και τις δύο χρονιές κατά τις οποίες κατείχε το αξίωμα. Συναντήθηκε όμως με το Νίκο Κοτζιά στις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Ένα χρόνο αργότερα, σε μία πολύ κρίσιμη στιγμή για τα ελληνοτουρκικά με την ένταση στο Αιγαίο να έχει χτυπήσει κόκκινο, ο Μάικ Πομπέο, ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, επισκέφθηκε την Αθήνα κάνοντας αναφορά σε δηλώσεις του στην τουρκική προκλητικότητα. Το 2020 βρέθηκε στην Θεσσαλονίκη αλλά και στη Σούδα, επίσκεηψη μέσα από την οποία σηματοδοτήθηκε η αύξηση του στρατιωτικού αποτυπώματος των ΗΠΑ στην Ελλάδα.

Ο Άντονι Μπλίνκεν ήρθε στην Ελλάδα σε μια κρίσιμη διεθνή συγκυρία, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται εδώ και περίπου χρόνο και το ενδιαφέρον για την ανατολική Μεσόγειο να είναι ανανεωμένο λόγω της ευρωπαϊκής ανάγκης για ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Η συγκυρία βρήκε την Αθήνα και την Ουάσινγκτον σε μια περίοδο στενής συνεργασίας, ίσως της πιο στενής που υπήρξε ποτέ, όπως δήλωσε ο ίδιος ο αμερικανός υπουργός.

Για το τι σηματοδοτούν οι επισκέψεις αυτές σε σχέση με την εξωτερική πολιτική έναντι της Ελλάδας, μίλησε στο euronews, ο ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και δρ. ευρωπαϊκής ασφάλειας και νέων απειλών, Τριαντάφυλλος Καρατράντος. (δείτε στο βίντεο ολόκληρη την συνέντευξη του κ. Καρατράντου)