Με στόχο να απομειωθεί ο πληθυσμός
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΖεστό, υγρό και αλμυρό περιβάλλον. Ιδανικός τόπος για την ανάπτυξη κουνουπιών, ένας διαρκής καλοκαιρινός πονοκέφαλος για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους.
Στην Αλυκή της Λάρνακας οι επιστήμονες επιχειρούν να καταπολεμήσουν το πρόβλημα στην ρίζα του, εν τη γενέσει.
Πιο συγκεκριμένα να απομειώσουν την αναπαραγωγή κουνουπιών aedes aegypti που έχουν εισβάλει στο νησί της Αφροδίτης.
«Γίνεται η στείρωση με ιονίζουσα ακτινοβολία. Στέλνουμε πίσω στην Κύπρο κάθε εβδομάδα 100.000 αρσενικά στειρωμένα κουνούπια και αφού γίνει μία επεξεργασία ακολούθως τα εξαπολύουμε στο περιβάλλον για να συνδεθούν με τα άγρια θηλυκά, να μην παράξουν απογόνους», επισημαίνει ο Ηρόδοτος Ηροδότου, αναπληρωτής προϊστάμενος υγειονομικών υπηρεσιών Κύπρου.
Ο αρχικός πολλαπλασιασμός του αρσενικού πληθυσμού στόχο έχει την τελική εξαφάνισή του, ή έστω την δραστική μείωσή του. Τα αρσενικά κουνούπια δεν τσιμπούν τον άνθρωπο, ούτε τα κατοικίδια, δεν χρειάζονται αίμα για να τραφούν και δεν αναπαράγονται χωρίς θηλυκά.
Μία άλλη σημαντική παράμετρος αυτού του εγχειρήματος είναι να αποτραπεί και η μετανάστευση στην υπόλοιπη Ευρώπη.
«Αυτό το πείραμα δείχνει κατά πόσον είναι ικανά τα κουνούπια που φθάνουν στην Κύπρο να ανταγωνιστούν και να διεκδικήσουν το ζευγάρωμα με ένα θηλυκό κουνούπι», αναφέρει ο Γρηγόρης Νοταρίδης, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Τα κουνούπια μπορούν να γίνουν φορείς επικίνδυνων ασθενειών από Ζίκα και κίτρινο πυρετό μέχρι δάγκειο και ιό του Δυτικού Νείλου.
Η διαδικασία στείρωσης λαμβάνει χώρα σε εξειδικευμένα εργαστήρια στην Ιταλία και στην Αυστρία. Ακολούθως επιστρέφουν στην Κύπρο για να γίνει μίξη.
Απελευθερώνονται είτε μαζικά είτε από το έδαφος, από κάποιο όχημα είτε από αέρος με την βοήθεια drones.
Η ερευνητική ομάδα από το τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου δεν ολοκληρώνει την αποστολής της σε αυτό το σημείο. Της απελευθέρωσης δηλαδή των στειρωμένων αρσενικών κουνουπιών πίσω στο περιβάλλον.
«Μετά την εξαπόλυση των στείρων αρσενικών, με παγίδες συλλαμβάνουμε τα είδη που βρίσκουμε στο περιβάλλον. Ελέγχουμε ουσιαστικά πόσα από αυτά που έχουμε εξαπολύσει ξανασυλλέγουμε», διευκρινίζει η Μαρλέν Βάσκεζ, επικεφαλής του τμήματος οικοτοξικολογίας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Οι ερευνητές και οι υγειονομικές αρχές της Κύπρου τονίζουν ότι η συγκεκριμένη μέθοδος είναι και απολύτως φιλική προς το περιβάλλον. Δεν χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες, όπως για παράδειγμα στους αεροψεκασμούς ή με τα κοινά εντομοκτόνα σπρέι του εμπορίου, στα οποία καταφεύγει ο κόσμος για να προστατευθεί και μπορεί να προκαλούν βλάβη σε άλλους ζώντες οργανισμούς και μικροοργανισμούς, ακόμη και στην αγροτική παραγωγή.
«Από την στιγμή που είναι επιλεκτικό, αφορά μόνο κουνούπια και μόνο το είδος aedes aegypti, αντιλαμβάνεστε πόσο πιο φιλική προς το περιβάλλον είναι η συγκεκριμένη τεχνική από οποιαδήποτε άλλη εφαρμοσμένη τεχνική ελέγχου», καταλήγει ο Γρηγόρης Νοταρίδης, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Η τεχνική εξαπόλυσης στείρων εντόμων ανάγεται πίσω στην δεκαετία του 1950 για την φιλικότερη προς το περιβάλλον διαχείριση επιβλαβών εντόμων.
Το πειραματικό πρόγραμμα θα εξελιχθεί μέχρι το τέλος του 2023 για να κριθεί η αποτελεσματικότητά του και η πιθανή μελλοντική εφαρμογή του.