Μητσοτάκης-Χριστοδουλίδης: Κοινός βηματισμός στο κυπριακό σχέδιο για θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Την στήριξη της Ελλάδας στην πρόταση Χριστοδουλίδη για δημιουργία θαλασσίων ανθρωπιστικών διαδρόμων μέσω της Κύπρου στην Λωρίδα της Γάζας επανέλαβε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην διάρκεια κοινών δηλώσεων με τον Κύπριο πρόεδρο στην Αθήνα μετά το πέρας των εργασιών της Ολομέλειας της 1ης Διακυβερνητικής Συνόδου Ελλάδας-Κύπρου.

Οι χώρες μας έχουν ήδη προβεί σε σημαντικές επαφές και έχουν προτείνει λύσεις, δήλωσε από την πλευρά του ο Νίκος Χριστοδουλίδης που ευχαρίστησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την προθυμία και την ετοιμότητα να στηρίξει την κυπριακή πρωτοβουλία.

Κύπρος και Ελλάδα δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά αξιοποιώντας τις άριστες σχέσεις τους με τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής και την ιδιότητά τους ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούν να είναι μέρος της λύσης, προσφέροντας λύσεις και συμμετέχοντας στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε τις διαχρονικές σχέσεις τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου και με το Ισραήλ και με τον αραβικό κόσμο, γεγονός που καθιστά τις δύο χώρες αξιόπιστους μεσολαβητές στην πορεία για επίλυση της κρίσης στην Μέση Ανατολή. Είπε για μια ακόμα φορά ότι Αθήνα και Λευκωσία στηρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι αυτό το δικαίωμα οφείλει να ασκείται με βάση το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Αναφερόμενος στην πρωτοβουλία του Κυπρίου προέδρου, ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια μελετημένη πρωτοβουλία και τόνισε πως η Ελλάδα έχει τη βούληση για να συμμετάσχει, εφ' όσον όμως ξεπεραστούν οι σημαντικές τεχνικές δυσκολίες ενός τέτοιου εγχειρήματος.

Αναφερόμενος στην πρώτη συνεδρίαση της ελληνοκυπριακής διακυβερνητικής συνόδου, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι «το όλον είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του. Αυτή τη ρήση του Αριστοτέλη επιβεβαιώσαμε σήμερα». Ο πρωθυπουργός τόνισε πως σε αυτή τη σύνοδο ισχυροποιήθηκαν οι άρρηκτοι δεσμοί τους άρρηκτους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, ενισχύοντας το ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου ως πυλώνες ασφάλειας στην ταραγμένη ανατολική Μεσόγειο.

«Αυτή η συμπόρευση αποτυπώνεται και στο κοινό ανακοινωθέν για το Κυπριακό, το οποίο αποτελεί εθνική προτεραιότητα», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και τόνισε την ανάγκη να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

«Η θέση περί δύο κρατών είναι παντελώς απαράδεκτη για εμάς. Προσβλέπουμε στον άμεσο ορισμό νέου απεσταλμένου του ΟΗΕ», υπογράμμισε σημειώνοντας πως «η Ελλάδα θα συνεχίζει να συνδράμει στις προσπάθειες να αναχαιτιστούν μεθοδεύσεις που παραβιάζουν τις αποφάσεις του συμβουλίου ασφαλείας».

Είπε επίσης ότι στις διαπραγματεύσεις θα πρέπει να έχει ρόλο και η ΕΕ με βάση τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 30ης Ιουνίου.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι παράλληλα η Ελλάδα θα συνεχίσει τις προσπάθειες βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, σημειώνοντας πως αυτή η πρόοδος θα είναι και προς όφελος του κυπριακού.

«Προχωράμε στην ανάπτυξη πάντα με μεταρρυθμιστική βούληση. Μπορούμε να ανταλλάσσουμε εμπειρίες και τεχνογνωσία σε πολλούς τομείς», πρόσθεσε και ανέφερε επ ‘ αυτού τα ψηφιακά, την πολιτική προστασία και τη ναυτιλία.

Η πρόοδος των σχέσεων Ελλάδας και Τουρκίας θα βοηθήσει και στην επίλυση του Κυπριακού τόνισε από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα προς την Άγκυρα, λέγοντας ότι η προοπτική ενίσχυσης της σχέσης Τουρκίας με την ΕΕ, την οποία επιθυμούν τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα, «περνά από την πρόοδο στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό».

Ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε την ικανοποίηση του για τα αποτελέσματα της πρώτης Διακυβερνητικής Συνεργασίας και τις αποφάσεις που ελήφθησαν και τόνισε ότι το μείζον πλέον είναι η παρακολούθηση υλοποίησης αυτών των αποφάσεων.

Τόνισε επίσης ότι οι σχέσεις των δυο χωρών είναι άριστες και εξαιρετική η συνεργασία τους, αλλά, όπως είπε, ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και υπάρχει πάντα περιθώριο καλύτερων δράσεων και συνεργασιών. Ανέφερε παραδείγματα επιτυχημένων συνεργασιών με την Ελλάδα όπως πχ το 112 και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ενώ σημείωσε ότι μέσω της διακυβερνητικής συνεργασίας επιτυγχάνεται και καλύτερος συντονισμός σε ολόκληρο το φάσμα του κυβερνητικού έργου και όχι μόνο σε άμυνα και εξωτερική πολιτική.

Τέλος ανέφερε ότι συμφωνήθηκε η αναβάθμιση της συνεργασίας σε θέματα Παιδείας με ένα μηχανισμό άμεσης επίλυσης των προβλημάτων των φοιτητών που σπουδάζουν σε Ελλάδα και Κύπρο, σε θέματα ναυτιλίας και σε άλλους κρίσιμους τομείς.

«Το σημαντικότερο όμως είναι η παρακολούθηση υλοποίησης πόλων όσων συμφωνήθηκαν σήμερα», επανέλαβε ο κ. Χριστοδουλίδης, προσθέτοντας ότι έχουν δρομολογηθεί αποφάσεις και σε άλλα θέματα όπως στο άσυλο και τη μετανάστευση με ανταλλαγή εμπειρογνωμόνων για τις δομές φιλοξενίας ιδιαίτερα για ευάλωτους και τους ασυνόδευτους ανηλίκους αλλά και στο πεδίο των επιστροφών.

Το κοινό ανακοινωθέν της 1ης Διακυβερνητικής Συνόδου Ελλάδας – Κυπριακής Δημοκρατίας

«Την 9η και 10η Νοεμβρίου 2023, ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, συμπροέδρευσαν της 1ης Διακυβερνητικής Συνόδου μεταξύ των δύο χωρών, στη βάση της σχετικής απόφασης που ελήφθη κατά προηγηθείσες φετινές συναντήσεις των δύο Ηγετών.

Στην 1η Διακυβερνητική Σύνοδο συμμετείχαν οι εκατέρωθεν Υπουργοί και Υφυπουργοί των δύο κρατών αρμόδιοι για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Άμυνας, Παιδείας, Υγείας, Ενέργειας, Προστασίας του Πολίτη, Πολιτισμού, Μετανάστευσης και Ασύλου, Ναυτιλίας Πολιτικής Προστασίας και συντονισμού του κυβερνητικού έργου

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Χριστοδουλίδης επιβεβαίωσαν ότι η θεσμοθέτηση των Διακυβερνητικών Συνόδων, ενδεικτική του άρρηκτου δεσμού των δύο χωρών, συμβάλλει στη διασφάλιση της σταθερότητας και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Περαιτέρω, αποτελεί το κατάλληλο πλαίσιο για την περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.

Τις εργασίες της Διακυβερνητικής Συνόδου απασχόλησαν, κατά προτεραιότητα, οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό. Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν ότι δεν νοείται λύση του Κυπριακού χωρίς πλήρη αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Τόνισαν δε ότι η λύση πρέπει να στηρίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στο πλαίσιο αυτό, εξέφρασαν την προσδοκία τους για διορισμό νέου Απεσταλμένου του ΓΓ/ΗΕ για το Κυπριακό, προκειμένου να διερευνήσει τις προοπτικές επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, στο πλαίσιο πάντα που ορίζουν οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ. Επανέλαβαν, συναφώς, την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για την υλοποίηση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 30ης Ιουνίου 2023, με στόχο την ανάληψη ενεργού ρόλου της ΕΕ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Συμφώνησαν δε για την ανάγκη να γίνουν σημαντικά βήματα και να επιδειχθεί καλή θέληση από τουρκικής πλευράς στο πλαίσιο του Κυπριακού, προκειμένου να καταστεί δυνατή η όποια πρόοδος στα ευρωτουρκικά.

Σε τομεακά θέματα και ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας, επαναβεβαιώθηκε η στρατηγικής σημασίας συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου, με στόχο την ενεργειακή επάρκεια και διαφοροποίηση σε περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και τη διασύνδεση της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ασία, μέσω της Ανατολικής Μεσογείου. Δόθηκε έμφαση, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση του εμβληματικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, την οποία ανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ ως Φορέας Υλοποίησης, στην υποστήριξη του έργου αγωγού φυσικού αερίου EastMed Pipeline καθώς και η επικείμενη ανάληψη από την Ελλάδα της Προεδρίας στον East Mediterranean Gas Forum στις αρχές του 2024.

Στον τομέα της παιδείας, αποφασίστηκε η έτι περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών σε θέματα σχολικής και ανώτερης εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό θα υπογραφεί πριν από το τέλος του χρόνου αναθεωρημένο πρόγραμμα συνεργασίας στον τομέα της παιδείας. Οι δυο χώρες θα ενθαρρύνουν επίσης την ανάπτυξη της συνεργασίας με στόχο την ενίσχυση του διαθρησκειακού διαλόγου και του αλληλοσεβασμού και της καταπολέμησης της μισαλλοδοξίας και των προκαταλήψεων.

Στα θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, συζητήθηκε το περιεχόμενο συμφωνιών οι οποίες αφορούν τις μεταμοσχεύσεις νεφρού και την παραχώρηση οργάνων στην Ελλάδα για τη διενέργεια μεταμοσχεύσεων Κυπρίων στην Ελλάδα, με σκοπό την υπογραφή τους σε μεταγενέστερο στάδιο. Αποφασίστηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα των φαρμάκων, στην εκπαίδευση ειδικευόμενων γιατρών και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης σε θέματα ψυχικής υγείας.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σε σχέση με το άσυλο και μετανάστευση, συμφωνήθηκε η συνεργασία για τη διασφάλιση της υλοποίησης του πρόσφατου σχεδίου δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο που εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς επίσης και η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα των επιστροφών με στόχο τη μεγιστοποίηση του οφέλους των σχετικών προγραμμάτων επιστροφής για τις δύο χώρες.

Στον τομέα της πολιτικής προστασίας και στο πλαίσιο των υφιστάμενων συμβατικών κειμένων, αποφασίστηκε ο σχεδιασμός κοινών δράσεων στον τομέα πρόληψης και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, δεδομένων και των συμβάντων που εκτυλίχθηκαν σε ολόκληρη τη νότια Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι.

Στα θέματα άμυνας, επαναβεβαιώθηκε η προσήλωσή μας στην ενίσχυση της Κοινής Ευρωπαϊκής Άμυνας. Το άριστο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ Υπουργείων και Γενικών Επιτελείων θα επεκταθεί περαιτέρω με τη συνεργασία των ακαδημιών άμυνας και ασφάλειας.

Στον τομέα της ναυτιλίας, συμφωνήθηκε η ανάπτυξη κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών για προβολή και προώθησης της ναυτικής εκπαίδευσης, η ενίσχυση της συνεργασίας και ανταλλαγής τεχνογνωσίας σε ότι αφορά την ψηφιοποίηση υπηρεσιών των νηολογίων των δύο χωρών, καθώς και η δημιουργία προοπτικών για βιώσιμη λειτουργία της θαλάσσιας επιβατικής σύνδεσης Κύπρου - Ελλάδας.

Τις εργασίες της Διακυβερνητικής Συνόδου απασχόλησαν, επίσης, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Οι δύο χώρες καταδίκασαν απερίφραστα την τρομοκρατία και αναγνώρισαν το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου, ιδίως ως προς την προστασία του άμαχου πληθυσμού. Σημείωσαν ότι η Χαμάς είναι μια τρομοκρατική οργάνωση που δεν αντιπροσωπεύει τον παλαιστινιακό λαό, ο οποίος εκφράζεται θεσμικά μέσα από την Παλαιστινιακή Αρχή. Ελλάδα και Κύπρος επανέλαβαν την ανάγκη για άμεση απελευθέρωση των ομήρων χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για την κατάσταση που επικρατεί στην Γάζα και την ανάγκη άμεσης και έμπρακτης ανταπόκρισης στην ανθρωπιστική κρίση. Χαιρετίσθηκε, επίσης, η κυπριακή πρωτοβουλία, στην οποία η Ελλάδα είναι έτοιμη να συνεισφέρει εμπράκτως, για τη δημιουργία καθορισμένου και απρόσκοπτου θαλάσσιου διαδρόμου ανθρωπιστικής βοήθειας και την προστασία των αμάχων.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σε άλλα διεθνή θέματα και συγκεκριμένα ως προς την κατάσταση στην Ουκρανία, οι δύο ηγέτες επανέλαβαν την πλήρη στήριξή τους στην ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Παράλληλα, υπογράμμισαν την προσήλωση των δύο χωρών στα σχήματα τριμερούς συνεργασίας, ως μέσο για την προώθηση της ασφάλειας, της ειρήνης και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στον τομέα του Πολιτισμού συζητήθηκαν θέματα που αφορούν την επικείμενη υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας ανάμεσα στο Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας, για τα έτη 2024-2028.

Συζητήθηκε επίσης η ανάπτυξη δομημένης συνεργασίας και εμπειρογνωμοσύνης στο πλαίσιο συντονισμού του Κυβερνητικού Έργου.

Τέλος, συμφωνήθηκε όπως η επόμενη Διακυβερνητική Σύνοδος λάβει χώρα στην Κύπρο εντός του 2024, με θεματολογία που θα καθοριστεί από κοινού».