Σε δήγμα καφέ αράχνης αποδίδουν οι γιατροί κατά πάσα πιθανότητα τον θάνατο του 48χρονου στον Πύργο Ηλείας - Πόσο σπάνιο είναι να δαγκώσει μια «ερημίτισσα» αράχνη έναν άνθρωπο με αποτέλεσμα τον θάνατό του, ποιες αράχνες στην Μεσόγειο είναι επικίνδυνες και ποια είναι τα μέτρα προφύλαξης.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΈνας 48χρονος άνδρας που έκανε διακοπές στον Πύργο Ηλείας πέθανε πιθανότατα από δήγμα αράχνης.
Σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ, ο εκλιπών δέχθηκε το δήγμα στο πόδι χωρίς να το αντιληφθεί. Αρχικά, μάλιστα, για τον πόνο στο πόδι του επισκέφθηκε ιδιώτη ορθοπεδικό, ο οποίος δεν βρήκε κάτι και τον παρέπεμψε σε νοσοκομείο. Οι γιατροί του νοσοκομείου Πύργου, αν και δεν εντόπισαν κάτι ανησυχητικό, του έκαναν εισαγωγή για να τον παρακολουθήσουν. Η κατάσταση του 48χρονου, ωστόσο, επιδεινώθηκε ραγδαία, με αποτέλεσμα να διασωληνωθεί την Τετάρτη και μία ημέρα μετά να αφήσει την τελευταία του πνοή.
«Από τις περιγραφές θεωρούμε πως ήταν τσίμπημα καφέ αράχνης», δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό Star η διευθύντρια της χειρουργικής κλινικής του νοσοκομείου Αγγελική Σαραντοπούλου.
Σε ανασκόπηση της διευθύντριας της δερματολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου Κρήτης (ΠΑΓΝΗ) Μαρίας Στεφανίδου αναφέρεται ότι στην Ελλάδα τα εν δυνάμει επικίνδυνα για τον άνθρωπο είδη αράχνης είναι η «ερημίτισσα», η «μαύρη χήρα» και η «ταραντούλα». Εξ αυτών, αναφέρει η κ. Στεφανίδου, το δηλητηριώδες δήγμα της «ερημίτισσας» (ή «καφέ αράχνης») είναι κυρίως που προκαλεί νεκρωτική δερματική βλάβη («νεκρωτικό αραχνιδισμό») και δευτερευόντως αυτό της «ταραντούλας», ενώ το τσίμπημα της «μαύρης χήρας» μπορεί να προκαλέσει έντονα συστηματικά συμπτώματα, όπως μεταξύ άλλων μυικές συσπάσεις, εφίδρωση, πονοκέφαλο, εμετό και δύσπνοια. Τα τοπικά συμπτώματα συνίστανται σε κοκκινίλα, πρήξιμο και νέκρωση του σημείου.
Σύμφωνα με την μελέτη, το είδος της καφέ αράχνης είναι που απαντάται στις μεσογειακές χώρες και που εμφανίζει το σημαντικότερο υγειονομικό ενδιαφέρον, καθώς είναι η πρώτη αιτία νεκρωτικού αραχνιδισμού. Θεωρείται νυχτόβιο έντομο που ωφελείται από την συμβίωση με τον άνθρωπο και που την ημέρα ζει κάτω από βράχους και σε ρωγμές δένδρων. Δεν χρησιμοποιεί τον ιστό της για να ακινητοποιεί το θήραμά της, αλλά για να κρύβει την κρυψώνα της. Σε κτήρια κρύβεται σε εγκαταλειμένα σπίτια, υπόγεια, σοφίτες, αποθήκες, σε κουφώματα, σε πίνακες, σε σανίδες, σε σκάλες, κάτω από τα έπιπλα, σε παπούτσια και σε ρούχα πεταμένα στο πάτωμα. Μπορεί να επιζήσει έξι μήνες χωρίς τροφή και σε θερμοκρασίες μεταξύ 8 και 43 βαθμών Κελσίου, ενώ δαγκώνει τον άνθρωπο σε περιπτώσεις ευκαιριακής σύνθλιψης.
Ως προς τη μορφή της, η καφέ αράχνη έχει χρώμα που κινείται από το ανοικτό καφέ μέχρι το ερυθροκαστανό, έχει μακριά πόδια και στην ραχιαία επιφάνειά της φέρει ένα χαρακτηριστικό σχήμα που παραπέμπει σε βιολί.
Τα συχνότερα περιστατικά δηγμάτων από καφέ αράχνη αναφέρονται το καλοκαίρι, αλλά και στη μεταβατική περίοδο μεταξύ άνοιξης και καλοκαιριού, όταν βγάζουμε τα αποθηκευμένα καλοκαιρινά ρούχα.
Αν και η ποσότητα δηλητηρίου που απελευθερώνει είναι πολύ μικρή, το γεγονός ότι μπορεί να παραμείνει στην περιοχή του δήγματος μέχρι και 120 ώρες καθιστά απαραίτητη την άμεση θεραπεία μετά το δάγκωμα. Όσον αφορά στα τοπικά συμπτώματα, η κ. Στεφανίδου επισημαίνει πως αναφέρεται αίσθημα καψίματος ή πόνου που αρχικά υποχωρεί και επανεμφανίζεται με φαγούρα και κοκκινίλα. Σέ πιο σοβαρά περιστατικά έχουν αναφερθεί πρήξιμο ή ακόμη και φλύκταινα. Τα συστηματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, πυρετό, ανορεξία και πόνο στις αρθρώσεις, σπανιότερα δε σπασμούς και πολύ σπάνια θάνατο. Η επούλωση, σημειώνεται, παίρνει 2-3 μήνες με σχηματισμό ουλής.
Όπως αναφέρεται, τα περισσότερα από τα είδη αραχνών δεν είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο, αφού οι δαγκάνες τους παραείναι μικρές για να διεισδύσουν στο ανθρώπινο δέρμα και να εγχύσουν δηλητήριο, το οποίο όμως είναι ελάχιστο σε ποσότητα και ασθενές σε τοξικότητα. Συνολικά, αναφέρεται, μόνο 10 είδη μπορούν να θεωρηθούν επικίνδυνα για τον άνθρωπο, γι' αυτό και στην Ευρώπη η συχνότητα των δηλητηριωδών δηγμάτων είναι μικρή σε σχέση με τροπικές χώρες: Μόλις το 3% όσων πηγαίνουν σε κέντρα δηλητηριάσεων ευρωπαϊκών χωρών έχουν προσβληθεί από δήγμα αράχνης. Σημειώνεται εδώ, πάντως, πως είναι μεγαλύτερος ο αριθμός των περιστατικών που δεν καταχωρούνται, αφού στην πλειοψηφία τους οι ασθενείς δεν προσκομίζουν την αράχνη για ταυτοποίηση και η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική.
Ως προς τα μέτρα πρόληψης, συνιστάται τα κουτιά και τα αποθηκευμένα αντικείμενα να φυλάσσονται κλειστά, τα δε αποθηκευμένα ενδύματα, γάντια κήπου και παπούτσια να μην αφήνονται στο έδαφος και να τινάζονται πριν την εφαρμογή τους. Χρήσιμος είναι και ο φωτισμός του χώρου, υπό την έννοια ότι οι αράχνες, ως μη επιθετικά έντομα, κρύβονται όταν αντιληφθούν την ανθρώπινη παρουσία. Τέλος, τα εντομοκτόνα είναι χρήσιμα, όμως συνήθως οι αράχνες κρύβονται σε σημεία που τα εντομοκτόνα δεν φθάνουν.