Οι εκτιμήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας για τις προκλήσεις των κατοχικών δυνάμεων
Μη θετική εξέλιξη χαρακτήρισε τα γεγονότα στην Δένεια ο Πρέδορς της Κυπριακής Δημοκρατίας
Μετά το πέρας της εκδήλωσης «Ημέρα Μνήμης Κρατητηρίων», προς τιμήν των κρατούμενων αγωνιστών της ΕΟΚΑ, η οποία πραγματοποιήθηκε στα Κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς ρωτήθηκε σχετικά με την προκλητική ενέργεια του κατοχικού στρατού στη Δένεια.
«Έχω ενημερωθεί για το τι έγινε στη Δένεια. Έχω μιλήσει και με τον Πρόεδρο της Κοινότητας. Από την πρώτη στιγμή γίνονται όλες οι αναγκαίες διεργασίες, προς συγκεκριμένη κατεύθυνση, έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιου είδους φαινόμενα.» Και πρόσθεσε: «Σίγουρα, δεν είναι θετικές εξελίξεις σε μια προσπάθεια που επιχειρούμε να δημιουργηθεί και το κατάλληλο κλίμα, έτσι ώστε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες», τόνισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Κληθείς να σχολιάσει τη συνεργασία Αθήνας-Λευκωσίας όσο αφορά στα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, αλλά και τις περιφερειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο ο Πρόεδρος είπε: «Θέλω να αναφέρω ότι την Τετάρτη θα βρίσκομαι στην Αθήνα με την πλειοψηφία του Υπουργικού Συμβουλίου για την Τρίτη Διακυβερνητική Σύνοδο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Να θυμίσω, μια Σύνοδος που ξεκίνησε, ως αποτέλεσμα, αμέσως μετά την πρώτη μου επίσκεψη στην Αθήνα μετά την εκλογή μου. Και θεωρώ αυτές τις Συνόδους ιδιαίτερης και συμβολικής, αλλά και ουσιαστικής σημασίας, γιατί πλέον οι συζητήσεις και η συνεργασία μας έχει ξεφύγει των αυστηρά εθνικών θεμάτων, και θεμάτων άμυνας και ασφάλειας, κ.ο.κ, και πηγαίνει σε θέματα που άπτονται της καθημερινότητας του πολίτη, όπως παιδεία, υγεία, ψηφιακός μετασχηματισμός, και πολλά άλλα. Άρα, θεωρώ την Τρίτη Διακυβερνητική Σύνοδο ως ιδιαίτερα σημαντική.
Από εκεί και πέρα, την Πέμπτη, θα βρεθώ στο Βερολίνο, μετά από πρόσκληση του Καγκελάριου της Γερμανίας, για να συζητήσουμε τις ευρωτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, όπως επίσης και την επικείμενη ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών βρίσκεται στο Ισραήλ για δύο πολύ σημαντικά θέματα. Το πρώτο αφορά τις συγκεκριμένες εισηγήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα έξι σημεία της Κυπριακής Δημοκρατίας, έτσι ώστε να βοηθήσουμε στην υλοποίηση του σχεδίου του Αμερικανού Προέδρου. Ήταν κάτι που συζητήσαμε πρόσφατα και με την αρμόδια Υπουργό των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που ήταν στην Κύπρο. Και δεύτερον, να συζητήσει για την ενίσχυση της συνεργασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ σε δύο τομείς: άμυνα και ασφάλεια, και ενεργειακά.
Επίσης, αυτήν την εβδομάδα, συνεχίζονται οι διεργασίες για τρεις πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις, στην προσπάθειά μας να μεταρρυθμίσουμε το Kράτος μας, να το κάνουμε σαφώς πιο φιλικό προς τον πολίτη, αλλά, την ίδια στιγμή, να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες, πρωτίστως, της μεσαίας τάξης και της οικογένειας.
Συνέχιση της συζήτησης για τον φορολογικό μετασχηματισμό της χώρας μας. Μετά από τόσα χρόνια, η κυβέρνηση έφερε συγκεκριμένες προτάσεις, και ελπίζω, θέλω και δημόσια να κάνω μια έκκληση, να ολοκληρωθούν το συντομότερο οι συζητήσεις, έτσι ώστε να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου, προς όφελος του κυπριακού λαού.
Δεύτερον, οι συζητήσεις για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Μια μεταρρύθμιση, που είμαι σίγουρος ότι όλοι αντιλαμβάνονται την ανάγκη αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, αξιολόγησης όλων μας, και σε αυτό το πλαίσιο ευελπιστώ να έχουμε θετικές εξελίξεις και να ψηφιστεί το συντομότερο δυνατό. Γιατί υπάρχει και μια άλλη πτυχή με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, είναι ένα από τα βασικά ορόσημα στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που αν δεν υλοποιήσει η Κυπριακή Δημοκρατία, θα υπάρξουν, αντιλαμβάνεστε, οικονομικές επιπτώσεις. Δεν το κάνουμε λόγω του ότι βρίσκεται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, είναι μια αναγκαιότητα εδώ και καιρό. Αλλά επαναλαμβάνω, αν δεν προχωρήσουμε, υπάρχει και αυτή η σοβαρή οικονομική επίπτωση, να υπάρξουν οικονομικές απώλειες για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Και το τρίτο η μεταρρύθμιση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ), συνεχίζεται η προσπάθεια, επαναλαμβάνω, στο πλαίσιο, να ενισχύσουμε, με όλες τις μεταρρυθμίσεις που προωθούμε, τη μεσαία τάξη και την οικογένεια.» Και πρόσθεσε: «Αντιλαμβάνεστε ότι σε τέτοια σημαντικά θέματα, όπως το θέμα της φορολογικής μεταρρύθμισης, το θέμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, το θέμα της μεταρρύθμισης ΑΤΑ, δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Οι προσπάθειες συνεχίζονται, και όλοι πρέπει να συνεργαστούμε, έτσι ώστε να έχουμε το συντομότερο δυνατόν ένα θετικό αποτέλεσμα.»
Η εκδήλωση του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ για την Ημέρα Μνήμης Κρατητηρίων
"Ζούσαμε στο τραπέζι του θανάτου, συνδαιτιμόνες, όλη μέρα, τέσσερα χρόνια, αλλά τα καταφέραμε, επιζήσαμε, υψώσαμε την ανθρωπιά μας, λαμπάδα αναμμένη, στα μάτια του κόσμου...". Με αυτά τα λόγια περιέγραψε την κατάσταση εγκλεισμού του στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης των Κρατητηρίων Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) στην Κύπρο, κατά την την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας, ο σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ και πρώην πολιτικός κρατούμενος Γιάννης Σπανός, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του υπουργού Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Ιωάννου, στην σημερινή ετήσια εκδήλωση της Ημέρας Μνήμης Κρατητηρίων, εντός του πρώην στρατοπέδου.
"Πιστεύαμε στην ελευθερία πατρίδας, στην ανάγκη να μαχόμαστε για την ελευθερία της πατρίδας και να ευλογούμε τον Θεό και τη συναγωνίστρια μας, την Παναγία" πρόσθεσε ο κ. Σπανός.
Τα Κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) ξεκίνησαν τη λειτουργία τους το Νοέμβριο του 1955 και έως και την απελευθέρωση πέρασαν μέσα από τους θαλάμους του, ως πολιτικοί κρατούμενοι, πάνω από τρεις χιλιάδες κύπριοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ.
Αντίστοιχα στρατόπεδα κράτησης υπήρχαν και σε άλλες πόλεις, όμως αυτό ήταν το μεγαλύτερο κέντρο συγκέντρωσης, στο οποίο έζησαν υπό αιχμαλωσία κάποιοι από τους πιο γνωστούς αγωνιστές και πρωτεργάτες της εξέγερσης του κυπριακού ελληνισμού, όπως ο Μάρκος Δράκος, ο Κυριάκος Μάτσης. Οι δυο τους απέδρασαν και σκοτώθηκαν αργότερα σε μάχες με τα στρατεύματα του κατακτητή, ενώ όσοι επέζησαν υπέμειναν μέχρι τέλος τα βασανιστήρια, χωρίς να λυγίσουν, εώς και την απελευθέρωση.
Οι θάλαμοι, φτιαγμένοι από λαμαρίνες, "έψηναν" τους κρατούμενους τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ το χειμώνα στο εσωτερικό τους η θερμοκρασία έπεφτε στον μηδέν. Ήταν έτσι κατασκευασμένοι ώστε να επιτείνουν το μαρτύριο των κρατουμένων, να τους εξαντλούν, να κάμπτουν το ηθικό τους. Ο ίδιος ο τρόπος ζωής μέσα στο στρατόπεδο, φραγμένο περιμετρικά με αγκαθωτό συρματόπλεγμα και φρουρούμενο διαρκώς, ήταν ένα βασανιστήριο. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος μνήμης, με προτομές των αγωνιστών της ΕΟΚΑ στον περίβολο και με ένα μνημείο αφιερωμένο στους χιλιάδες που έδωσαν την ελευθερία και τη ζωή τους για την απελευθέρωση της Κύπρου.
"Όταν ήμασταν στα κρατητήρια Η υποδοχή μας ήταν η εξής : "Σας παρακαλούμε να συγκρατιέστε τα βράδια, δεν υπάρχουνε σε αυτή την παράγκα τουαλέτες, υπάρχει μόνο μία σίκλα (κουβάς), την οποία θα πρέπει καθένας από σας να την καθαρίζει κάθε πρωί" είπε ο κ. Σπανός, ενθυμούμενος τη ζωή του στο κρατητήριο και συνέχισε:
"Κατά τα άλλα, η προσωπική αξία του ανθρώπου μηδενιζόταν και ήταν η πρώτη φορά που μέσα από το μηδέν εκπήγαζε η δύναμη της ανθρωπιάς και της αγάπης για την πατρίδα. Ζήσαμε τέσσερα χρόνια κάτω από τις αθλιότερες συνθήκες που θα μπορούσε να φανταστεί άνθρωπος. Ο μόνος τρόπος να νοιώσει ο σημερινός άνθρωπος τη ζωή στα κρατητήρια με την ελπίδα του αύριο θα ήταν να μπορέσει να ζήσει μέσα από τους αναστεναγμούς του καθενός που επιζεί από μας".
Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 70 χρόνια από την ίδρυση της ΕΟΚΑ από τον Σύνδεσμο Πολιτικών Κρατουμένων ΕΟΚΑ, το Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς, το Σύμβουλο Ιστορικής Μνήμης ΕΟΚΑ και τους Συνδέσμους Αγωνιστών ΕΟΚΑ.
"Παντοτινή η οφειλή έναντι εκείνων που μαρτύρησαν για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι και να υπάρχει ό,τι πιο σημαντικότερο διαθέτουμε, την Κυπριακή Δημοκρατία" τόνισε στην ίδια εκδήλωση ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Χριστοδούλιδης υπενθύμισε τις "καταπιεστικές πρακτικές" και το "συστηματικό εξευτελισμό", τα βασανιστήρια, στα οποία, για περισσότερα από τρία χρόνια κατά την περίοδο του ενθικοαπελευρωτικου αγώνα, υποβλήθηκαν 3362 έλληνες της Κύπρου, "από τα όργανα του αποικιοκρατικού καθεστώτος" και μάλιστα "πολλές φορές και μόνο με την υποψία για διάπραξη κάποιου αδικήματος, ή και παραπτώματος".
"Τα βήματα μας μας οδήγησαν και φέτος τον ιερό τούτο χώρο για να τιμήσουμε τους πρωταγωνιστές της ηρωικής εξέγερσης του λαού μας και του πιο αγνού και ηθικού αγώνα της πατρίδας μας" είπε ο κ. Χριστοδουλίδης και πρόσθεσε:
"65 χρόνια από την ανεξαρτησία της, η Κυπριακή Δημοκρατία περήφανη δηλώνει παρούσα στις μεγάλες προκλήσεις με ρόλο και λόγο στις περιφερειακής εξελίξεις μια χώρα υπεύθυνη, μια χώρα σταθερή, αξιόπιστη με αυτοπεποίθηση και με σίγουρο βηματισμό στον δρόμο της προόδου, της ανάπτυξης και της ευημερίας". Ακολούθησε τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο των πεσόντων αγωνιστών της ΕΟΚΑ, παρουσία των τοπικών αρχών, δασκάλων και μαθητών, εντός του πρώην στρατοπέδου.