Τ σχέδιο της Ε.Ε. για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών, το οποίο διασφαλίζει επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βιώσιμες υποδομές
Καλώς ήλθατε στο Real Economy. Η Ευρώπη έχει ανάγκη από επενδύσεις στις επιχειρήσεις της, στην καινοτομία και τις υποδομές, εάν θέλει να πετύχει τους κλιματικούς της στόχους και να δώσει ώθηση στην οικονομική της ανάκαμψη. Αλλά υπάρχει ένα ζήτημα: σχεδόν οι μισές εταιρίες στην Ε.Ε. σχεδιάζουν να περικόψουν τις επενδύσεις, λόγω της πανδημίας.
Για να δούμε πώς θα επιλυθεί αυτό το πρόβλημα, θα μιλήσουμε με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων εδώ στο Λουξεμβούργο, για το νέο πρόγραμμα της Ε.Ε., το InvestEU που στοχεύει στην κινητοποίηση δισεκατομμυρίων ευρώ σε κεφάλαια, αναλαμβάνοντας μέρος του οικονομικού ρίσκου για τους επενδυτές. Στο εντατικό μάθημα που ακολουθεί, θα σχηματίσετε μια συνολική εικόνα του τι σημαίνουν αυτές οι επενδύσεις.
Στήριξη των επενδύσεων σε στοχευμένους τομείς
Καθώς η Ευρώπη συνέρχεται από την πανδημία, οι επενδύσεις πρέπει να δώσουν ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.
Οι επενδυτές είναι όμως διστακτικοί. Για να ενθαρρυνθούν να χρηματοδοτήσουν περισσότερα πρότζεκτ, μπαίνει σε εφαρμογή το πρόγραμμα InvestEU. Θα προσφέρει εγγυήσεις 26 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και 7 δισεκατομμύρια από τους χρηματοδοτικούς εταίρους.
Αναμένεται να κινητοποιήσει περίπου 370 δισεκατομμύρια ευρώ σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση.
Τα χρήματα θα κατευθυνθούν σε προγράμματα που συμβάλλουν στην καινοτομία, την ψηφιοποίηση και την υποστήριξη των ΜΜΕ, ιδιαίτερα αυτών που έχουν πληγεί σκληρά από την πανδημία. Στόχος η ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης και των βιώσιμων υποδομών.
Επιπλέον, τουλάχιστον το 30% των επενδύσεων πρέπει να συμβάλλει στη δημιουργία μιας πιο πράσινης Ευρώπης.
Το InvestEU ακολουθεί τα βήματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), που είναι γνωστό ως Σχέδιο Γιούνκερ. Κατάφερε να φέρει επιπλέον επενδύσεις 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο Γκιγιόμ Ντεζαρντέν πήγε στην Πολωνία, για να δει πώς επωφελούνται από τέτοια πρότζεκτ.
Πολωνία
Στο Real Economy συζητάμε συχνά για την πράσινη ενέργεια και την οικολογική μετάβαση. Τι θα συμβεί όμως στις περιοχές που εστιάζουν μέχρι σήμερα στον άνθρακα; Εδώ στο Βάουμπζιχ, στην καρδιά της Σιλεσίας, η Ε.Ε. εργάζεται για την αναζωογόνηση της πόλης, που ασχολείται με την εξόρυξη άνθρακα τους τελευταίους πέντε αιώνες.
Το Βάουμπζιχ πήρε ένα δάνειο 14 εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να μπορέσει να αφήσει πίσω του την εποχή του άνθρακα και να αναζωογονήσει το κέντρο της πόλης. Το δάνειο στηρίχθηκε εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο δήμαρχος της πόλης Ρόμαν Ζέλεμες αναφέρει: «Αναζωογόνηση σημαίνει σχεδόν ξαναχτίσιμο της συνοικίας της παλιάς πόλης. Αναζωογόνηση της κοινωνικής ζωής σημαίνει ότι ζητάμε κυρίως από νέες οικογένειες αυτής της περιοχής να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, προσφέροντας κάτι αντίστοιχο και στην παλιά πόλη».
Και δεν είναι μόνο το Βάουμπζιχ, που ωφελείται από το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Επενδύσεων. Θα επισκεφτούμε το Πόζναν, την πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της Πολωνίας. Ο Γιάτσεκ Γιάσκοβιακ είναι ο δήμαρχος: «Πρέπει να κτίσουμε διαμερίσματα για νέους αλλά και ηλικιωμένους. Χρειάζονται λοιπόν λίγα χρήματα ή μια μικρή βοήθεια για να ξεκινήσουν. Μπορούν να εγκατασταθούν εδώ, να βρουν μια καλή δουλειά και να στείλουν τα παιδιά τους στο νηπιαγωγείο».
Ο στόχος στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η κοινωνική και προσιτή στέγαση. Αυτό το πρόγραμμα θα προσφέρει σπίτια σε 3.000-4.000 άτομα. Όπως για παράδειγμα στην Αλεξάνδρα Βιζότσκα, 69 ετών, που θυμάται ακόμη την ημέρα που μαζί με τον γάτο της Μπένιου, μετακόμισαν: «Είχα τη μεγάλη χαρά να μετακομίσω στις 25 Μαρτίου 2019. Ήμουν πολύ χαρούμενη. Δεν μπορώ να σας το περιγράψω. Είπα: "Κοίτα Μπένιου έχεις μπαλκόνι τώρα. Μπορείς να βγαίνεις έξω στο μπαλκόνι". Χρειάζονταν πολλά χρήματα για να αγοράσω το δικό μου διαμέρισμα. Το πιο σημαντικό στην δική μου περίπτωση είναι ότι η κυρία με την οποία υπέγραψα το ενοικιαστήριο δεν θα έρθει μια μέρα να μου πει: "Πρέπει να φύγεις"».
Για να βρει χρήματα γι’ αυτό το πρότζεκτ, ο κατασκευαστής στράφηκε στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Πήρε δάνειο το ήμισυ του συνολικού ποσού που χρειαζόταν, για να μπορέσει να διαχειριστεί την απροθυμία ανάληψης του κινδύνου από τους ιδιώτες επενδυτές. Ο Αντρέι Κονιέζνι είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego: «__Οι τράπεζες δεν μας εμπιστεύονταν πλήρως. Τώρα συμβαίνει κάτι λίγο διαφορετικό σε σχέση με το παρελθόν. Η περίοδος αποπληρωμής του δανείου ήταν επίσης πρόβλημα, γιατί αρχικά ήταν στα 25-30 χρόνια. Καταφέραμε να βρούμε λύση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Μας εμπιστεύθηκαν».
Η Τράπεζα πιστεύει ότι η επιτυχία αυτού του πρότζεκτ αλλά και η εμπιστοσύνη που έχει δείξει σ’ αυτό, θα πείσει τους μέλλοντες επενδυτές να χρηματοδοτήσουν τα επόμενα σχέδιά της εταιρίας. Ξεκινώντας από τον Ιούλιο, το InvestEU θα αντικαταστήσει το σχέδιο Γιούνκερ. Την ίδια περίοδο, εγχώριοι χρηματοδοτικοί εταίροι, όπως η πολωνική τράπεζα BGK, θα συνδεθούν με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Συνέντευξη με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων
Ναόμι Λόιντ, Euronews:
Το InvestEU θέλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεργάζεται με εθνικές τράπεζες, όπως την BGK στην Πολωνία και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Θα μιλήσω με τον Πρόεδρό της Βέρνερ Χόγιερ. Χαίρομαι που είστε μαζί μας στο Real Economy. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της πανδημίας στην εμπιστοσύνη των επενδυτών;
Βέρνερ Χόγιερ, Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων:
Έχει κάνει πιο πολύπλοκες τις αποφάσεις για επενδύσεις, γιατί τα έσοδα και οι πόροι των εταιριών έχουν μειωθεί πολύ. Ρωτάμε 12.500 εταιρίες κάθε χρόνο, ποιες είναι οι προθέσεις τους και αυτό που μας λένε είναι ότι δυστυχώς πρέπει να μειώσουν τις επενδύσεις τους, ειδικά στον τομέα των καινοτομιών. Αυτό μας προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Είναι μεγάλη απειλή για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και τον ρόλο της στον κόσμο.
Ναόμι Λόιντ, Euronews:
Ποιες είναι οι προτεραιότητες για το invest EU;
Βέρνερ Χόγιερ, Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων:
Η ψηφιοποίηση και η καινοτομία είναι καθοριστικές για μας. Αλλά πρέπει να δούμε τι χρειάζεται να επενδύσουμε στις υποδομές που έχουμε ελλείψεις. Και στη συνέχεια βλέπουμε, σε περιπτώσεις όπως αυτήν στην Πολωνία, πόσο σημαντικό είναι να συμβάλλουμε στην βελτίωση των δεξιοτήτων, γιατί ο ανθρακωρύχος που αφήνει το τελευταίο ορυχείο στην νότια Σιλεσία, δεν θα μπορεί να γίνει επικεφαλής μιας νεοφυούς επιχείρησης μέσα σε δύο εβδομάδες. Πρέπει λοιπόν να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους να προχωρήσουν στην επόμενη γενιά επαγγελμάτων.
Ναόμι Λόιντ, Euronews:
Είδαμε στο ρεπορτάζ του Γκιγιόμ για την κοινωνική στέγαση ότι στην αρχή οι ιδιωτικές τράπεζες δεν ενδιαφέρονταν. Μετά μπήκε στη μέση η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και μετά από αυτό ξεκίνησαν και οι άλλες επενδύσεις. Το βλέπετε να συμβαίνει αρκετά;
Βέρνερ Χόγιερ, Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων:
Ναι πολύ! Κάποιοι θεωρούν την χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας ως μια δικλείδα ασφαλείας καθώς οι καθοριστικές αποφάσεις λαμβάνονται εδώ από άτομα με τεχνικές και επιστημονικές γνώσεις. Αυτό είναι κάτι μοναδικό στον τραπεζικό κόσμο. Μπορούμε να υπολογίζουμε στη μεγάλη εμπιστοσύνη των επενδυτών και περιμένουμε από αυτούς να μας δίνουν 60-80 δις ευρώ κάθε έτος σε αγορές ομολόγων.
Ένα από τα εμβληματικά πρότζεκτ αυτή την στιγμή είναι η Biontech, η εταιρία που εφηύρε και παρήγαγε αυτό το καταπληκτικό εμβόλιο. Γνωρίζαμε από πριν αυτή την εταιρία, γιατί χρηματοδοτήσαμε την ανάπτυξη των προϊόντων της για τον καρκίνο. Κι έτσι ήρθαν σε μας, στα τέλη του 2019, αρχές του 2020, λέγοντάς μας ότι βρήκαν κάτι και πιστεύουν ότι η νέα τεχνολογία που τους βοηθήσαμε να αναπτύξουν, μπορεί να φανεί χρήσιμη στη μάχη της επερχόμενης τότε επιδημίας-πανδημίας. Ήταν μια κατάσταση όπου ο ιδιώτης επενδυτής δεν θα ήταν έτοιμος ή δεν θα μπορούσε να αναλάβει αυτό το ρίσκο. Χρειάστηκε λοιπόν μια δημόσια υποστήριξη για να υπάρξει επιτυχία.
Ναόμι Λόιντ, Euronews:
Σας ευχαριστούμε πολύ που ήσασταν μαζί μας στο Real Economy