Ο Φρίντριχ Μερτς χρειαζόταν την υποστήριξη της πλειοψηφίας των δύο τρίτων στο κοινοβούλιο για το σχέδιό του να αποδεσμεύσει δισεκατομμύρια για δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές.
Το κοινοβούλιο της Γερμανίας ενέκρινε την Τρίτη ένα ιστορικό νομοσχέδιο που ξεκλειδώνει ένα επίπεδο ρεκόρ κρατικού δανεισμού για την άμυνα και τις υποδομές μέσω της τροποποίησης των συνταγματικά κατοχυρωμένων δημοσιονομικών κανόνων της χώρας.
Η ψηφοφορία πέρασε από το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο με 513 ψήφους υπέρ - πάνω από τις 489 ψήφους που απαιτούνταν. Χρειάζεται ωστόσο ακόμη η πλειοψηφία δύο τρίτων στην Bundesrat, την κάτω βουλή της Γερμανίας που εκπροσωπεί τα κρατίδια της χώρας, για να γίνει νόμος.
Η κρίσιμη ψηφοφορία στην Μπούντεσταγκ ακολούθησε εβδομάδες συζητήσεων που προκλήθηκαν όταν η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) του Μερτς και οι επίδοξοι εταίροι του συνασπισμού Σοσιαλδημοκράτες (SPD) παρουσίασαν σχέδια για την απελευθέρωση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων σε δαπάνες μέσω της χαλάρωσης του συνταγματικά κατοχυρωμένου "φρένου χρέους" της Γερμανίας.
Ο Μερτς βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν τεταμένο αγώνα δρόμου για να περάσει την πρόταση πριν από τη σύγκληση του νέου κοινοβουλίου στις 25 Μαρτίου, όπου το ακροαριστερό Die Linke και το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα είχαν τη δυνατότητα να μπλοκάρουν το πακέτο.
Οι Πράσινοι ήταν αρχικά απρόθυμοι να προσφέρουν την υποστήριξή τους στο νομοσχέδιο, μέχρι που ο Μερτς την περασμένη εβδομάδα έδωσε στο κόμμα εγγυήσεις ότι 100 δισεκατομμύρια ευρώ από το ειδικό ταμείο θα κατευθυνθούν στη στήριξη μέτρων για τον κλιματικό οικονομικό μετασχηματισμό.
Η ιστορική συμφωνία σηματοδοτεί μια μετατόπιση από δεκαετίες δημοσιονομικού συντηρητισμού. Οι αμυντικές δαπάνες άνω του 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Γερμανίας εξαιρούνται ουσιαστικά από το "φρένο χρέους" της χώρας, το οποίο εγγράφηκε στο Σύνταγμα το 2009.
Θα δημιουργηθεί επίσης ένα ειδικό ταμείο ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής εκτός του τακτικού προϋπολογισμού κατά την επόμενη δεκαετία και θα δοθεί στα 16 κρατίδια της Γερμανίας η δυνατότητα να δανειστούν το ισοδύναμο περίπου 16 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο Μερτς - ο οποίος έκανε εκστρατεία κατά της μεταρρύθμισης του φρένου χρέους καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του - διατύπωσε τη στροφή του ως αναγκαία ως απάντηση σε ένα μεταβαλλόμενο τοπίο ασφαλείας.
"Οι φίλοι μας στην ΕΕ μας κοιτούν εξίσου με τους αντιπάλους μας και τους εχθρούς της δημοκρατικής και βασισμένης σε κανόνες τάξης μας", δήλωσε ο Μερτς την Τρίτη πριν από την ψηφοφορία.
Ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους υπερασπίστηκε την απόφαση να αρθούν οι δημοσιονομικοί κανόνες για να επενδύσει η Γερμανία στην άμυνα, συμπεριλαμβανομένου του θλιβερά υποχρηματοδοτούμενου στρατού της.
"Η ασφάλειά μας δεν πρέπει να τίθεται σε κίνδυνο από δημοσιονομικούς περιορισμούς", δήλωσε ο Πιστόριους, προσθέτοντας ότι "όποιος διστάζει σήμερα, αρνείται την πραγματικότητα".
Ορισμένες από τις πιο έντονες επικρίσεις στο κοινοβούλιο την Τρίτη προήλθαν από το AfD και το φιλελεύθερο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP), το τελευταίο που προσπάθησε να εκτροχιάσει το πακέτο προτείνοντας μια αλλαγή της τελευταίας στιγμής.
Το γερμανικό χρηματιστήριο και το ευρώ αντέδρασαν θετικά ενόψει της ψηφοφορίας, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει τη δύναμη να βγάλει τη Γερμανία από τα δύο χρόνια χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι τάσσονται υπέρ της ανάληψης χρέους για τη χρηματοδότηση πρόσθετων αναγκών ασφάλειας και άμυνας, αλλά έχουν επανειλημμένα σημειώσει ότι το πακέτο υποδομών θα πρέπει να συνοδεύεται ή να αντικαθίσταται από ισχυρές μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς, σύμφωνα με το οικονομικό ινστιτούτο Ifo.
Οι εμπειρογνώμονες λένε ότι χρειάζονται επειγόντως μεταρρυθμίσεις στη γραφειοκρατία, το συνταξιοδοτικό και την ενέργεια, καθώς και αντιμετώπιση της μεγάλης έλλειψης εργατικού δυναμικού της χώρας.
Ο πρόεδρος του ινστιτούτου οικονομικών ερευνών DIW Berlin με έδρα το Βερολίνο, Μάρκελ Φρατζσερ επανέλαβε στο Euronews: "Χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις στη γραφειοκρατία και το εργατικό δυναμικό σε άλλους τομείς, ώστε να μπορούν να υλοποιηθούν καθόλου τέτοιες επενδύσεις".
"Το πακέτο θα ήταν ένα πολύ σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά αυτό από μόνο του δεν θα είναι αρκετό. Χρειαζόμαστε μια μεταρρύθμιση του φρένου του χρέους, για να εντάξουμε μόνιμα στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό τις επενδύσεις σε υποδομές, εκπαίδευση, άμυνα".
Οπως προαναφέρθηκε, ο νόμος χρειάζεται ακόμη πλειοψηφία δύο τρίτων στην Μπούντεσταγκ, την κάτω βουλή της Γερμανίας. Εδώ, το CDU, το SPD και οι Πράσινοι χρειάζονται την υποστήριξη ενός άλλου κόμματος για να επικυρώσουν τη νομοθεσία.