Ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης υποχώρησε σε χαμηλό τεσσάρων μηνών στο 2,2% τον Μάρτιο, αλλά η άνοδος των μηνιαίων τιμών και ο επίμονος πληθωρισμός των υπηρεσιών αφήνουν διχασμένη την ΕΚΤ ενόψει της συνεδρίασής της στις 17 Απριλίου
Ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης υποχώρησε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τον Μάρτιο, διατηρώντας τις εικασίες της αγοράς ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα μπορούσε να συνεχίσει τη μείωση των επιτοκίων αυτόν τον μήνα. Ωστόσο, παρά τη χαλάρωση του γενικού δείκτη σε χαμηλό τεσσάρων μηνών, διάφορες υποκείμενες και εξωτερικές δυναμικές ενδέχεται να περιπλέξουν την απόφαση της ΕΚΤ στη συνεδρίασή της στις 17 Απριλίου.
Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, οι τιμές καταναλωτή στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκαν κατά 2,2% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2024 και λίγο κάτω από την πρόβλεψη συναίνεσης 2,3%.
Ο πυρήνας του πληθωρισμού, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τις ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, μειώθηκε στο 2,4% από 2,6% τον Φεβρουάριο, ελαφρώς κάτω από το αναμενόμενο 2,5%.
Αυξήσεις στις τιμές τροφίμων, αλκοόλ και καπνού
Παρόλα αυτά, δεν δείχνουν όλα τα σημάδια πράσινο φως για νομισματική χαλάρωση. Ενώ ο ετήσιος ρυθμός του πληθωρισμού επιβραδύνθηκε, τα μηνιαία στοιχεία αποκάλυψαν μια διαφορετική ιστορία. Ο συνολικός πληθωρισμός επιταχύνθηκε κατά 0,6% από τον Φεβρουάριο, σημειώνοντας την πιο απότομη μηνιαία αύξηση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα εδώ και σχεδόν ένα χρόνο. Ο πυρήνας του πληθωρισμού σημείωσε επίσης άλμα 0,8% από τον προηγούμενο μήνα, το υψηλότερο από τον Μάρτιο του 2024.
Οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν αυξημένες σε συγκεκριμένους τομείς. Το κόστος των τροφίμων, του αλκοόλ και του καπνού αυξήθηκε κατά 2,9% σε ετήσια βάση, από 2,7% τον Φεβρουάριο.
Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών -ένα βασικό μέγεθος που παρακολουθεί στενά η ΕΚΤ λόγω της συσχέτισής του με την αύξηση των μισθών και την εγχώρια ζήτηση- επιβραδύνθηκε στο 3,4% σε ετήσια βάση, από 3,7% τον Φεβρουάριο. Αν και η μέτρηση αυτή αποτέλεσε τη χαμηλότερη από τον Ιούνιο του 2022, η μηνιαία αύξηση κατά 0,4% έδειξε ότι οι υποκείμενες πιέσεις παραμένουν κάθε άλλο παρά υποτονικές.
Γεωγραφικά, ο πληθωρισμός παρέμεινε ανομοιόμορφος σε όλο το νομισματικό μπλοκ. Η Γαλλία ανέφερε τον χαμηλότερο εναρμονισμένο ετήσιο πληθωρισμό σε μόλις 0,9%, ενώ η Εσθονία, η Κροατία και η Σλοβακία είδαν η καθεμία μετρήσεις στο 4,3%. Σε μηνιαία βάση, οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 1,8% στην Ελλάδα, 1,7% στην Πορτογαλία και 1,6% στην Ιταλία. Αντίθετα, το Βέλγιο, η Εσθονία και το Λουξεμβούργο σημείωσαν μηνιαία μείωση των τιμών.
Οι αγορές τείνουν προς μείωση: Αλλά είναι έτοιμοι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής;
Από την Τρίτη, οι αγορές χρήματος αποτιμούσαν περίπου 65% πιθανότητα μείωσης κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της 17ης Απριλίου. Όμως, τα σημάδια διχασμού εντός του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ αυξάνονται.
Αρκετοί αξιωματούχοι φέρονται να σταθμίζουν το ενδεχόμενο να κάνουν παύση τον Απρίλιο και να περιμένουν περαιτέρω σαφήνεια, ιδίως όσον αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις από την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ και τις αυξημένες ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες.
Ενώ οι μειώσεις των επιτοκίων παραμένουν στο τραπέζι, ορισμένα μέλη του 26μελούς Διοικητικού Συμβουλίου τείνουν προς μια παύση τον Απρίλιο λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας που περιβάλλει την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ και την αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης.
Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ διαμορφώνεται σήμερα στο 2,5%, μειωμένο από το ανώτατο επίπεδο του 4%.
Αλλά η τράπεζα έχει σηματοδοτήσει ότι η περαιτέρω χαλάρωση θα εξαρτηθεί από την επιβεβαίωση των στοιχείων και ορισμένοι αναλυτές λένε ότι τα στοιχεία του Μαρτίου στέλνουν ανάμεικτα μηνύματα.
Οι οικονομολόγοι βλέπουν τον δρόμο για περικοπές, όχι όμως χωρίς κινδύνους
Ο επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της Goldman Sachs, Sven Jari Stehn, δήλωσε ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού είναι σταθερά σε καλό δρόμο για να επιτύχει τον στόχο της ΕΚΤ για 2% μέχρι το τέλος του έτους.
"Η νομισματική πολιτική εξακολουθεί να φαίνεται κάπως περιοριστική με το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,5%", δήλωσε.
Σύμφωνα με τον Stehn, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ παρουσίασε πιο συντηρητικές οικονομικές επιπτώσεις από τους δασμούς από ό,τι δείχνουν οι μελέτες της Goldman Sachs.
"Η ζώνη του ευρώ αντιμετωπίζει σημαντικούς καθοδικούς κινδύνους από τους δασμούς των ΗΠΑ και το αναπτυξιακό πλήγμα από έναν οριζόντιο δασμό 25% θα μπορούσε να φθάσει το 1,4% του ΑΕΠ".
Ο οικονομολόγος της Bank of America, Ruben Segura-Cayuela, παραμένει επιφυλακτικός, αλλά βλέπει μια τάση υποτίμησης του πληθωρισμού.
"Δεν είδαμε τίποτα στα μηνιαία στοιχεία ή στην αγορά εργασίας που να αμφισβητεί την άποψή μας", δήλωσε, διατηρώντας την πρόβλεψη για τελικό επιτόκιο καταθέσεων 1,5% έως τον Σεπτέμβριο.
"Οι κίνδυνοι μιας παύσης τον Απρίλιο έχουν αυξηθεί. Η επικοινωνία θα είναι θορυβώδης από εδώ και πέρα".
Ο επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών της ABN Amro, Bill Diviney, πρόσθεσε ότι ενώ η μείωση των επιτοκίων τον Μάρτιο αναμενόταν σε μεγάλο βαθμό, ο Απρίλιος είναι λιγότερο σίγουρος.
"Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει επισημάνει ότι τα επιτόκια πλησιάζουν την ουδέτερη θέση. Δεδομένης της δημοσιονομικής στήριξης και των πιθανών εμπορικών σοκ, ο Ιούνιος φαίνεται πιο βέλτιστος για την επόμενη κίνηση".
Σύμφωνα με την ολλανδική τράπεζα, η ΕΚΤ χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να αξιολογήσει τις επιπτώσεις της δημοσιονομικής πολιτικής, τους εμπορικούς κινδύνους και τον πληθωρισμό των υπηρεσιών, ο οποίος παραμένει πάνω από τον στόχο.
"Η βασική μας υπόθεση είναι ότι η ΕΚΤ θα κρατήσει τον Απρίλιο και θα συνεχίσει τη μείωση τον Ιούνιο", δήλωσε ο Diviney.
Ο Olli Rehn, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε την Τρίτη ότι "εάν τα δεδομένα μπορούν να επαληθεύσουν το βασικό πλαίσιο, η σωστή αντίδραση στη νομισματική πολιτική θα πρέπει να είναι η μείωση τον Απρίλιο".
Εν τέλει, η απόφαση της ΕΚΤ στις 17 Απριλίου δεν είναι καθόλου απλή και πιθανότατα θα εξαρτηθεί όχι μόνο από την πορεία του πληθωρισμού, αλλά και από τους εξωτερικούς κινδύνους που συνδέονται με τις επικείμενες ανακοινώσεις για τους δασμούς και τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις τους.