Οι επιχειρηματίες και οι οικονομολόγοι στην Τουρκία έχουν αρχίσει να βλέπουν μια ασημένια επένδυση στα σύννεφα της οικονομικής καταιγίδας.
Η Τουρκία χτυπήθηκε με τον βασικό δασμό 10% στην εμπορική ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, αρκετά χαμηλά σε σύγκριση με πολύ υψηλότερους δασμούς για πολλές άλλες χώρες, δημιουργώντας την προοπτική ότι η 17η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου θα μπορούσε να αξιοποιήσει ένα πλεονέκτημα από αυτό το δασμολογικό καθεστώς.
Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ δήλωσε τη Δευτέρα ότι η εστίαση της χώρας στην εγχώρια ζήτηση και όχι στις εξαγωγές θα σήμαινε επίσης πιο περιορισμένο αντίκτυπο στην οικονομία.
"Η Τουρκία έχει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με συνολικά 54 χώρες εκτός των ΗΠΑ και της ΕΕ", δήλωσε, προσθέτοντας ότι "το 68% των εξαγωγών μας πηγαίνει σε αυτές τις χώρες". Επίσης, η Τουρκία έχει τελωνειακή ένωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση που αίρει τους εμπορικούς περιορισμούς.
Μιλώντας την Παρασκευή, την επομένη της ανακοίνωσης του Τραμπ, ο Σιμσέκ δήλωσε ότι ο "σχετικά χαμηλός δασμολογικός συντελεστής της Τουρκίας μπορεί να παρέχει συγκριτικό πλεονέκτημα σε ορισμένους τομείς".
Ο Καν Σελτσούκι, διευθύνων σύμβουλος της «Istanbul Economics Research», δήλωσε ότι η κύρια αρνητική επίπτωση στην Τουρκία θα είναι πιθανότατα μέσω των ενδιάμεσων προϊόντων που προμηθεύει σε χώρες ή οντότητες που εξάγουν στις ΗΠΑ και οι οποίες υπόκεινται σε υψηλότερους δασμούς, όπως η ΕΕ που υπόκειται σε δασμό 20%.
Οι τουρκικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ήταν 16,7 δισ. δολάρια (15,2 δισ. ευρώ) το 2024, σύμφωνα με το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ. Η Άγκυρα εισάγει παρόμοιο επίπεδο αγαθών και υπηρεσιών από την Αμερική.
Το επίπεδο αυτό επισκιάζεται από τις εξαγωγές προς την ΕΕ, οι οποίες, όπως δήλωσε τον Ιανουάριο ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έφτασαν πέρυσι τα 108,7 δισ. δολάρια (99,2 δισ. ευρώ).
"Οποιαδήποτε απώλεια της ανταγωνιστικής δύναμης των προϊόντων της ΕΕ επηρεάζει αναπόφευκτα την Τουρκία, διότι η Τουρκία εξάγει ενδιάμεσα αγαθά ως εισροή για τα τελικά προϊόντα της ΕΕ", δήλωσε ο Σελτσούκι. "Αυτό είναι το πιο προφανές αρνητικό μέρος".
Η Τουρκία, ωστόσο, θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί το νέο παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον προς όφελός της.
"Πολλή μεταποιητική παραγωγή θα πρέπει να μεταφερθεί και η εικόνα που σχεδιάζει ο Τραμπ λέει σε όλους να επανεξετάσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους", πρόσθεσε ο Σελτσούκι. "Η Τουρκία, με την ισχυρή μεταποιητική της βάση και την εγγύτητά της στην ΕΕ, βρίσκεται σε μοναδική θέση για να αξιοποιήσει αυτή την αναδιοργάνωση".
Ο Σεκίμπ Αβντάγκιτς, πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Κωνσταντινούπολης, πρότεινε ότι οι εταιρείες που εδρεύουν σε χώρες με υψηλότερους δασμολογικούς συντελεστές, όπως η Κίνα, μπορεί να επιδιώξουν να ανοίξουν εργοστάσια στην Τουρκία για να εξάγουν στις ΗΠΑ με χαμηλότερο συντελεστή.
"Η χρήση αυτής της ευκαιρίας από την Τουρκία θα εξαρτηθεί από τη στρατηγική της για την ανάπτυξη των εξαγωγικών της τομέων και την εξεύρεση νέων αγορών", δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ο Γκουρκάν Γιλντιρίμ, επικεφαλής της «Τουρκικής Ένωσης Νέων Επιχειρηματιών», πρόσθεσε ότι «εάν η Τουρκία προσφέρει ένα κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον, μπορεί να προσελκύσει τις επενδύσεις αυτών των εταιρειών».
Η Σελβαρ Μπαχαρ Μπαζικι, οικονομολόγος στο Bloomberg Economics στην Άγκυρα, σημείωσε ότι ακόμη και αν ληφθεί υπόψη το έμμεσο εμπόριο μέσω τρίτων χωρών, λιγότερο από το 2% του ΑΕΠ της Τουρκίας είναι εκτεθειμένο στη ζήτηση των ΗΠΑ.
Οι βιομηχανίες που απειλούνται περισσότερο θα είναι αυτές που εξάγουν μέταλλα και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα.
Απευθυνόμενος στη μεταβλητότητα που ταλαιπώρησε την τουρκική λίρα τα τελευταία χρόνια, η οποία επηρέασε τον υψηλό πληθωρισμό, η Μπαζικι πρόσθεσε ότι οι δασμοί δεν θα προκαλούσαν "καμία πληθωριστική πίεση από τις κινήσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας που σχετίζονται με τις εμπορικές πολιτικές".