Απόφαση - ορόσημο στην Ισπανία: Η ιδιοκτήτρια Facebook Instagram υποχρεώνεται να αποζημιώσει 87 εκδότες του ισπανικού Τύπου και πρακτορεία ειδήσεων με 479 εκατομμύρια ευρώ
Ισπανικό δικαστήριο διέταξε τη Meta, τη μητρική εταιρεία του Facebook και του Instagram, να καταβάλει πάνω από 540 εκατομμύρια ευρώ σε τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Με την απόφαση ορόσημο το δικαστήριο κρίνει ένοχο τον αμερικανικό κολοσσό για «αθέμιτο ανταγωνισμό» και για παραβίαση των κανονισμών προστασίας δεδομένων.
Η μήνυση αφορούσε τη χρήση δεδομένων χρηστών μεταξύ 2018 και 2023 χωρίς τη συγκατάθεσή τους για τη δημιουργία εξατομικευμένων διαφημιστικών προφίλ και για τεράστιο κέρδος εις βάρος των ισπανικών μέσων ενημέρωσης που τηρούσαν την νομοθεσία περί απορρήτου.
Η αγωγή κατατέθηκε από πολλά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων μελών της Ένωσης Μέσων Ενημέρωσης (AMI), τα οποία χαιρέτισαν την απόφαση ως «μια κρίσιμης σημασίας νίκη για τη δημοσιογραφία, τον ανταγωνισμό και τη δημοκρατία».
Το Εμπορικό Δικαστήριο της Μαδρίτης διέταξε τη Meta να καταβάλει 479 εκατομμύρια ευρώ σε 87 Ισπανούς εκδότες ψηφιακών μμε και πρακτορεία ειδήσεων που είναι μέλη της AMI για την απόκτηση σημαντικού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος μέσω διαφημίσεων σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Instagram κατά παράβαση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), υπογραμμίζεται σε δελτίο τύπου.
Η απόφαση αναφέρει επίσης περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ από μη εισπραχθέντες νόμιμους τόκους, επιπλέον αυτού του ποσού, καθώς και αποζημίωση για το πρακτορείο Europa Press, το οποίο δεν είναι μέλος της AMI.
Η απόφαση βασίζεται στο άρθρο 15.1 του νόμου περί αθέμιτου ανταγωνισμού (LCD), το οποίο θεωρεί παράνομη την εκμετάλλευση πλεονεκτήματος που αποκτήθηκε μέσω της παραβίασης νόμων, στην προκειμένη περίπτωση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ήταν ο κανονισμός που παραβιάστηκε.
Η Meta, από την πλευρά της, ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης, την οποία έκρινε «αβάσιμη» και η οποία «αγνοεί σκοπίμως τον τρόπο λειτουργίας της διαδικτυακής διαφημιστικής βιομηχανίας».
Ο τεχνολογικός γίγαντας ισχυρίστηκε ότι «τηρεί όλους τους νόμους» και «παρέχει στους χρήστες μια σειρά από εργαλεία για να ελέγχουν την εμπειρία τους στις υπηρεσίες μας».
Το χρονικό της αγωγής και πορεία προς την ετυμηγορία
Η AMI, η Ένωση των Μέσων Ενημέρωσης, ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από την αγωγή, εκπροσωπώντας 87 εκδότες και πρακτορεία ειδήσεων.
- 2018 (Μάιος): Ο κανονισμός GDPR τίθεται σε ισχύ. Η Meta αλλάζει τη νομική βάση για την επεξεργασία δεδομένων. Αυτή είναι η έναρξη της περιόδου παράβασης που εξετάζει ο δικαστής.
- 2024 (Νοέμβριος): Πραγματοποιείται η προκαταρκτική ακρόαση της αγωγής στο εμπορικό δικαστήριο αριθ. 15 της Μαδρίτης, χωρίς τα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία.
- 2025 (Οκτώβριος): Πραγματοποιείται ηακρόαση της δίκης, όπου ο ισπανικός Τύπος διεκδικεί αρχικά περίπου 550 εκατομμύρια ευρώ για τις ζημίες που προκάλεσε. Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο δικαστής εφάρμοσε τους κανόνες του βάρους της απόδειξης εις βάρος της Meta, λόγω της μη υποβολής λεπτομερών λογαριασμών από την εταιρεία για τις διαφημιστικές της δραστηριότητες στην Ισπανία.
- 2025 (Νοέμβριος): Το 15ο Εμπορικό Δικαστήριο της Μαδρίτης εκδίδει την απόφαση, καταδικάζοντας τη Meta σε καταβολή 479 εκατομμυρίων ευρώ.
Η απόφαση δεν είναι τελεσίδικη και μπορεί να προσβληθεί σε ανώτερα δικαστήρια, όπως το επαρχιακό δικαστήριο της Μαδρίτης. Παρ' όλα αυτά, η απόφαση δημιουργεί ένα νομικό προηγούμενο μεγάλης σημασίας για το ψηφιακό οικοσύστημα, θέτοντας υπό αμφισβήτηση το επιχειρηματικό μοντέλο της διαφήμισης που βασίζεται στη μαζική εκμετάλλευση δεδομένων χωρίς επαρκή νομική βάση.