Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Ο Πικάσο συνομιλεί με την ελληνική αρχαιότητα

Δημοσιεύθηκε 19/06/2019 - 18:06•ανανεώθηκε πριν 18:15

68 κεραμικά και σχέδια του Πάμπλο Πικάσο και 67 ελληνικές αρχαιότητες παρουσιάζονται στο πλαίσιο της έκθεσης «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός», μέχρι τις 20 Οκτωβρίου στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

68 σπάνια κεραμικά και σχέδια του Πάμπλο Πικάσο, από τη δεκαετία του 1920 μέχρι και τη δεκαετία του 1960 συνομιλούν για πρώτη φορά με 67 ελληνικές αρχαιότητες στο πλαίσιο της έκθεσης «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός» που παρουσιάζεται από τις 20 Ιουνίου, μέχρι και τις 20 Οκτωβρίου στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Η πρωτότυπη αυτή συνομιλία εντάσσεται στο πλαίσιο της σειράς εκθέσεων «Θεϊκοί Διάλογοι», που διοργανώνει τακτικά και με μεγάλη επιτυχία το ελληνικό μουσείο τα τελευταία χρόνια, όπου σπουδαίοι ξένοι καλλιτέχνες (Λουίζ Μπουρζουά, Γιάννης Κουνέλλης, Άι Γουέιγουέι, Σάι Τουόμπλι και Τζορτζ Κόντο) αναπτύσσουν έναν διάλογο με την αρχαιότητα. Το στοίχημα είναι μια νέα ματιά στο έργο τους. Αυτό γίνεται και σήμερα, σ’ αυτή την εξαιρετικά στοχευμένη πρωτοβουλία, που φωτίζει μια σημαντική πτυχή του πληθωρικού έργου ενός ανθρώπου αενάως κινούμενου, που δεν σταμάτησε να πειραματίζεται μέχρι το τέλος της ζωής του.

Αναδεικνύει με υποδειγματικό τρόπο το ενδιαφέρον του μεγαλύτερου καλλιτέχνη του 20ου αιώνα για τη μυθολογία και την αρχαιότητα. Αποκαλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο που φέρνει μέσα του ο Πικάσο, όχι απαραίτητα από αρχαιότητες που είδε σε διάφορες χώρες και ευρωπαϊκά μουσεία, σε βιβλία που διάβαζε ή στις συναναστροφές του με τον Kριστιάν Ζερβός, τον Ζαν Κοκτώ, τον Τεριάντ. Άλλωστε είναι και ο ίδιος γέννημα θρέμμα της Μεσογείου και των πολιτισμών της. Διαμορφώθηκε από το φως και τις γραμμές της, τις εμμονές και τις παραδόσεις, τους ανθρώπους και τα φαντάσματά της. Μέσα σε αυτό το σύμπαν, σφυρηλάτησε το δικό του λεξιλόγιο, τις δικές του θεματικές, τεχνικές και αναφορές. Όπως άλλωστε επισήμανε ο εγγονός του Πάμπλο Πικάσο, Μπερνάρ Ρουίζ Πικάσο:«Η αρχαιότητα φρεσκάρει το έργο του Πικάσο και ο Πικάσο με τη σειρά του κάνει το ίδιο με τα αρχαία έργα, παρουσιάζοντας πόσο σύγχρονα και μοντέρνα είναι. Η αλληλεπίδραση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική. Μας βοηθά να συνεχίσουμε να είμαστε άνθρωποι».

Οι επιρροές είναι τόσο έντονες στο τελικό εκθεσιακό αποτέλεσμα που πολλές φορές ο θεατής θα μπερδευτεί, θα κοντοσταθεί στα εκθέματα: δεν θα είναι σίγουρος αν το έργο που βλέπει είναι του Πικάσο ή κάποιου καλλιτέχνη της αρχαιότητας. Μπροστά στα μάτια του παρελαύνουν γυναίκες, θαλάσσια όντα, κουκουβάγιες, περιστέρια, Μινώταυροι, Πάνες και κένταυροι. Όλοι πρωταγωνιστές σε ιστορίες παλιές και σύγχρονες. Αδιάψευστοι μάρτυρες μιας στενής σχέσης, που διήρκεσε δεκαετίες, μιας εμφατικής αγάπης, που δεν αποκρύφτηκε ποτέ.

Άλλωστε, όλοι σχεδόν οι μοντέρνοι καλλιτέχνες έστρεψαν το βλέμμα τους στην αρχαία τέχνη. Η κλασική παράδοση πρόσφερε στον Ισπανό ζωγράφο ένα λεξιλόγιο ατελείωτων δυνατοτήτων. Από την εποχή ακόμα που αντέγραφε γύψινα εκμαγεία αρχαίων γλυπτών, γοητεύτηκε από διάφορα θέματα της ελληνικής μυθολογίας. Ανάμεσα σε αυτά, ο Μινώταυρος, διονυσιακό πλάσμα, μισός άνθρωπος και μισός ζώο, αναδείχτηκε σε σύμβολο των σκοτεινότερων πτυχών της ανθρώπινης ψυχής και του παραλογισμού του πολέμου. Έγινε αγαπημένο μοτίβο στα έργα του. Τον συντρόφευε σε διάφορες περιόδους του.

Ένας συγκλονιστικός Μινώταυρος από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ρωμαϊκό αντίγραφο έργου της πρώιμης κλασικής περιόδου, είναι η αφετηρία, η αφορμή για να ξετυλιχτεί το νήμα. Το μαρμάρινο έργο δεσπόζει στην είσοδο του μουσείου, έξω από τον εκθεσιακό χώρο. Ο διευθυντής του Μουσείου, Νίκος Σταμπολίδης ήταν σαφής όσον αφορά στην επιλογή που έκανε: «Σκόπιμα τοποθετήσαμε τον Μινώταυρο, έξω από τον Λαβύρινθο. Ζει σήμερα έξω, ανάμεσά μας, μέσα μας. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο». Ένας άλλος Μινώταυρος, αυτή τη φορά σε ένα ερυθρόμορφο κρατήρα, ηττημένος από τον Θησέα, ολοκληρώνει τον κύκλο, κλείνει την έκθεση.

Η τωρινή έκθεση διοργανώνεται στο πλαίσιο της διεθνούς πολιτιστικής εκδήλωσης «Πικάσο-Μεσόγειος» (2017-2019). Στόχος της να αναδειχθεί το πεισματικά μεσογειακό έργο του Πικάσο. Συμμετέχουν πάνω από 70 φορείς. Το εικαστικό πρόγραμμα που οδεύει στο τέλος του περιλαμβάνει 45 συνολικά εκθέσεις σε διάφορα μουσεία και χώρους. Η ελληνική είναι η 40η. Γίνεται με την επιμέλεια του Διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Καθηγητή Ν. Χρ. Σταμπολίδη και του Ιστορικού Τέχνης Olivier Berggruen.

Τα σχέδια και κεραμικά προέρχονται από ιδρύματα, μουσεία και συλλογές του εξωτερικού, όπως η FABA - Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso para el Arte, το Musée National Picasso-Paris, το Musée Picasso Antibes, το Museo Picasso Μálaga,, το Museum Berggruen στο Βερολίνο, καθώς και ιδιωτικές συλλογές. Τα έργα της αρχαιότητας προέρχονται από 15 συνολικά ελληνικά μουσεία και συλλογές, όπως το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, τα Αρχαιολογικά Μουσεία Αρχαίας Αγοράς, Αγίου Νικολάου, Δήλου, Ερέτριας, Ηρακλείου, Θηβών, Μαραθώνα, Πάρου, Πατρών, Χανίων, Χώρας Μεσσηνίας, το Κυπριακό Μουσείο, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και τη Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank. Πρόκειται για γλυπτά, κεραμικά και χάλκινα που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους (περ. 3200 π.Χ. το παλαιότερο) έως και την Ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο (μέσα 3ου αι. μ.Χ. το νεότερο).

Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Στο πλαίσιο της έκθεσης «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός», το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης οργανώνει από 24 Ιουνίου έως 29 Ιουλίου έξι πενθήμερα Summer Camp για τα παιδιά με τίτλο «Γραμμή και πηλός. Ένα παιχνίδι ανάμεσα στον Πικάσο & την αρχαιότητα».

Τα 6 πενθήμερα θα πραγματοποιηθούν τις εξής ημερομηνίες: 24-28/06, 01-05/07, 08-12/07, 15-19/07, 22-26/07, 29/7-2/8.