Ζωή Χατζηαντωνίου: «Η Αμαλία είναι αγωγός να μιλήσουμε για ζητήματα που αφορούν τις γυναίκες σήμερα»

«Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων»
«Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων» Πνευματικά Δικαιώματα Alex Kat
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Η Ζωή Χατζηαντωνίου παρουσιάζει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά την παράσταση «Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων». Στο επίκεντρο βρίσκεται η ατεκνία της βασίλισσας των Ελλήνων, η ζωή της στην Ελλάδα και το δημιούργημά της, ο Εθνικός Κήπος

Στην πρόβα της παράστασης «Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σάββατο βράδυ, στα έγκατα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Η νεότευκτη σκηνή Ωμέγα θα φιλοξενήσει από την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου την παράσταση της  Ζωής Χατζηαντωνίου για τη βασίλισσα Αμαλία, τη γυναίκα του Όθωνα. Ο τίτλος της «Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων». Στόχος της να μας γνωρίσει μια άγνωστη πτυχή της ζωής της πρώτης βασίλισσας των Ελλήνων, που μας χάρισε τον σημερινό Εθνικό Κήπο, αλλά όχι έναν διάδοχο.

Οι θεατές για να φτάσουν στις θέσεις τους θα πρέπει να περάσουν ένα μικρό κήπο, μια μικρή ανάμνηση του μεγάλου δώρου που προσέφερε η Αμαλία στη γυμνή πρωτεύουσα. Στην αίθουσα κυριαρχούν ένα μεγάλο μαύρο χαλί, ένας ιδιότυπος βωμός και μια γυάλινη προθήκη, σαν αυτές που βλέπουμε στα μουσεία. Μέσα της, η κοιμωμένη Αμαλία, ένα έκθεμα που σε λίγο θα πάρει ζωή. Μια ξεναγός μας προετοιμάζει για όσα θα δούμε. Είναι σαν να έχουμε μπει στο αρχαιολογικό μουσείο της Ανθρωπότητας ή σε ένα δωμάτιο με περίεργα και εκκεντρικά εκθέματα.

Σε λίγο ξεκινά ένα μάθημα ανατομίας αλλά κι ένα μάθημα για τη γυναικεία φύση, για τα όνειρα, την πραγματικότητα και τη δημιουργικότητα μιας γυναίκας. Το μουσειακό έκθεμα θα ζωντανέψει και θα μας αφηγηθεί στιγμές από την πιο ταραγμένη και δύσκολη περίοδο της ζωής της. Μοιάζει με ένα φυλακισμένο ζώο, που όλοι μελετούν, με σκοπό την αναπαραγωγή. Δεν καταλαβαίνουν γιατί είναι στείρο.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Η ατεκνία της Αμαλίας

Η βασίλισσα της Ελλάδας παρέμεινε όντως άτεκνη, λόγω ενός ανατομικού προβλήματος που είχε εκ γενετής, μιας δυσπλασίας που δεν της επέτρεπε να μείνει έγκυος, καθώς το αναπαραγωγικό της σύστημα δεν είχε αναπτυχθεί. Η έρευνα και η δραματουργία της παράστασης επικεντρώνονται στο θέμα της ατεκνίας της Αμαλίας, στις μακροχρόνιες, επίπονες προσπάθειές της και στις πολιτικές συνέπειες που είχε η αποτυχία της να προσφέρει διάδοχο στον ελληνικό λαό.

Η ίδια το βλέπει ως καθήκον, δεν σταματά να προσπαθεί από την πρώτη στιγμή που πάτησε στην Ελλάδα. Η μελαγχολία και η απομόνωσή της αυξάνονται στο πέρασμα των ετών. Αισθάνεται ότι έχει αποτύχει στην αποστολή της ως γυναίκα, σε αυτό το πρέπει που συνδέεται στενά με το ρόλο της ως βασίλισσας.

Η αποτυχία της Αμαλίας να προσφέρει ένα παιδί στον λαό είχε επιπτώσεις στο ζήτημα της παλιγγενεσίας και στην αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας στο ταραχώδες νεογέννητο κράτος. Η απουσία του συνετέλεσε στην όξυνση της λαϊκής δυσαρέσκειας και στην έξωσή του βασιλικού ζευγαριού από την Ελλάδα. Αν είχαν παιδί, η ιστορία της χώρας θα ήταν διαφορετική, η Αμαλία θα ήταν μια άλλη.

χ
Ζωή Χατζηαντωνίουχ

Η Ζωή Χατζηαντωνίου προσέγγισε με τρυφερότητα και αγάπη αυτή τη γυναίκα, την άτεκνη βασίλισσα: «Δεν έχουμε ετοιμάσει μια ιστορική παράσταση για την Αμαλία. Δεν πρόκειται για ένα ντοκουμέντο. Έχει γίνει μια αναγωγή του προσώπου σε κάτι άλλο, που μπορεί να αντιπροσωπεύσει πολλές γυναίκες. Η Αμαλία γίνεται ένας αγωγός, ένα μέσο για να μιλήσουμε για ζητήματα που αφορούν τις γυναίκες σήμερα. Έχει μεταμορφωθεί για τις ανάγκες της παράστασης: Είμαι μάλλον εγώ, που τη φτιάχνω και την σκηνοθετώ, είναι η Έμιλυ Κολιανδρή που ερμηνεύει όλο αυτό το υλικό που σχετίζεται με αυτήν και είναι και η Ρίτα Λυτού. Δηλαδή αυτό που θα δείτε στην σκηνή έχει υλικά και στοιχεία και από τις τρεις μας».

Η Αμαλία ως έκθεμα

Η Έμιλυ Κολιανδρή ερμηνεύει τη βασίλισσα. Έχει γοητευθεί βαθιά από την ιστορία αυτής της γυναίκας: «Έχει μια τεράστια γοητεία ως προσωπικότητα. Έχει αυτό το απαρηγόρητο, που της δίνει μια δύναμη και μια μελαγχολία. Στην αρχή, τη βλέπουμε ως έκθεμα σε ένα μουσείο, ως Βασίλισσα της Ελλάδας, αλλά και ως σώμα, όσον αφορά τις δοκιμασίες που πέρασε. Στην πορεία του έργου, αυτό το σώμα ξυπνάει στο μουσειακό αυτό χώρο, κάτω από τις κατάλληλες θερμοκρασίες και αρχίζουν να ξεδιπλώνονται τα σπαράγματα μιας αφήγησης».

Έτσι σταδιακά βλέπουμε τη μεταμόρφωση της άγουρης και ρομαντικής Αμαλίας των 18 ετών στην ενήλικη, επίμονη και πολιτικοποιημένη γυναίκα που αγάπησε την Ελλάδα, αλλά η Ελλάδα δεν την αγάπησε ποτέ. Στη συνέχεια ο κύκλος της ζωής και της ύπαρξης κλείνει, όταν ξαναβγαίνει στο φως της αιωνιότητας.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Η Ζωή Χατζηαντωνίου μας αναλύει μια άλλη πτυχή της σκηνοθετικής προσέγγισης: «Με ενδιέφερε πολύ αυτή η αντιστροφή του θεάματος, το πώς γίνεται αυτή η γυναίκα έκθεμα. Συνήθως οι άνθρωποι παρατηρούν τα φυτά και τα ζώα, κάνοντας πειράματα, εμβολιασμούς, προσπάθειες γονιμοποίησης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση προσπαθούσαν να κάνουν κάτι στην Αμαλία από εκεί που δεν γινόταν. Έτσι προέκυψε αυτό το έκθεμα. Είναι ένα είδος vivarium. Δημιουργούμε ένα χώρο, την τοποθετούμε εκεί και προσπαθούμε να τη διαιωνίσουμε, να την κάνουμε να αναπαραχθεί με οποιοδήποτε κόστος. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα: πρέπει να αναπαράγουμε με οποιοδήποτε τρόπο σόγια, καλαμπόκια, κοτόπουλα, μοσχάρια, μωρά, ανθρώπους».

Η Ρίτα Λυτού επεμβαίνει διαρκώς πάνω στο σώμα της Αμαλίας. Είναι η επιστήμη που προσπαθεί να διορθώσει την ατέλειά της, την αδυναμία αναπαραγωγής της. Θέλει να κάνει το σώμα της γυναίκας να κάνει κάτι παραπάνω από αυτό που μπορεί. Αντανακλά πολύ την αγωνία της σύγχρονης γυναίκας να αναπαραχθεί, να κρατηθεί όμορφη και νέα. Να συντηρηθεί το ψεύδος.

Στο έργο, υπάρχει έντονα και η διάσταση του εκθέματος-τέρατος. Οι γιατροί δεν μπορεί να μην έβλεπαν το ανατομικό πρόβλημα: «Τον 19ο αιώνα δεν θα μπορούσαν να βγουν και να πουν δημόσια ότι η βασίλισσα είναι ένα τέρας, ότι έχει αυτή την έλλειψη. Ότι δεν είναι φυσιολογική. Αυτή λοιπόν η μουσειακή έκθεση που χρησιμοποιούμε, έχει και κάτι από τη βικτωριανή εποχή, όπου περιοδεύοντας θίασοι διαλαλούσαν: “Ελάτε να δείτε τη γυναίκα με το μούσι”. Το έκθεμα δηλαδή που δεν είναι σαν κι εμάς» συμπληρώνει η σκηνοθέτιδα.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Η Αμαλία στην Ελλάδα

Η βασίλισσα της Ελλάδας φτάνει στη χώρα για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 1837. _«Όταν έφτασε στην Ελλάδα έπαθε σοκ. Νόμιζε ότι θα βρει εδώ τον μύθο, την αρχαία Ελλάδα. Ο φιλελληνισμός ήταν τότε το ισχυρότερο κίνημα στην Ευρώπη. Αυτή ήταν διαποτισμένη από αυτόν. Οι δύο βασιλείς δεν φαντάζονταν τι θα συναντούσαν εδώ. Ήρθαν και βρήκαν τους καπετάνιους του Αφγανιστάν! Ενώ πίστευαν ότι θα βρουν την Ελλάδα που διάβαζαν στα ομηρικά έπη. Την Αρκαδία, τον Παράδεισο! Αυτή ήθελε τον Όθωνα. Ήθελε να έρθει στην Ελλάδα. Όταν ήρθε και είδε τι συμβαίνει εδώ, δεν είπε τίποτε. Το βούλωσε! Έλεγε ότι έχει πολύ ωραίο καιρό! Παρόλο που δεν άντεχε τη ζέστη! Το ωραίο είναι όμως ότι στήριξε την επιλογή της» _μας εξηγεί η Ζωή Χατζηαντωνίου και συμπληρώνει:

«Ήταν δύο άνθρωποι που είχαν μεγαλώσει στο μοναρχικό καθεστώς της πατρίδας τους. Κάποιοι τους έφεραν στην απομονωμένη Ελλάδα για να παίξουν τους βασιλιάδες. Ήταν σαν να είχαν έρθει στην άκρη της γης τότε. Ήταν αποκομμένοι από όλες τις διαδικασίες, τα γεγονότα, και τις αλλαγές που συνέβαιναν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Έμοιαζαν σαν να υπηρετούν μια άλλη εποχή, ενώ τα πάντα άλλαζαν στον κόσμο. Αυτό για μένα έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Και ότι οι Έλληνες δεν τους ήθελαν. Ήταν ανεπιθύμητοι. Στα 30 χρόνια που έμειναν, έγιναν 20 επαναστάσεις. Η Αμαλία ήθελε να ριζώσει εδώ, αντίθετα με τον Όθωνα, που ήθελε να φύγει. Βίωσε μια ζωή ως μη επιτυχημένη. Όταν τους έδιωξαν κακήν κακώς από την Ελλάδα, πήγαν πίσω στην Βαυαρία και τους έδιωξαν και από εκεί, επειδή δεν τα κατάφεραν».

«Η ζωή της όπως προκύπτει μέσα από τα γραπτά της ήταν πολύ δύσκολη, παρόλα αυτά έμενε. Επέμενε. Δεν σηκώθηκε να φύγει. Κάποια άλλη θα έφευγε σίγουρα. Αυτή δεν αντιδρά καθόλου. Ως οσιομάρτυρας σηκώνει τον σταυρό της και πορεύεται» υποστηρίζει η Έμιλυ Κολιανδρή. 

«Είναι συγκινητική όμως και η αφοσίωση του Όθωνα σ’ αυτήν. Κάποιος άλλος στη θέση του, που αντιμετώπιζε ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα, ίσως την παράταγε ή έβρισκε κάποια άλλη γυναίκα. Παρόλα αυτά έμειναν από την αρχή ως το τέλος αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλο» τονίζει η Ρίτα Λυτού.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Το άγονο σώμα και οι δοκιμασίες του

Οι θεραπείες που της επέβαλλαν γιατροί, επιστημονικοί σύμβουλοι, σκιντζήδες και ιατροσοφιστές κράτησαν δεκαέξι χρόνια. Τη βασάνιζαν διαρκώς με απίστευτες θεραπείες τεκνοποίησης. Πειραματίζονταν διαρκώς πάνω της. Υπέφερε πολύ. Δεν μπορούσε να έχει μια ευτυχισμένη ζωή. Της απαγόρευαν να χορεύει, να κάνει μπάνιο στη θάλασσα και να ιππεύει. Αυτή είναι διαρκώς διαθέσιμη. 

Θέλει να αποδείξει ότι δεν φταίει: _«Αυτό που κατά τη γνώμη μου εντείνει τη δραματικότητα και την τραγικότητα της συγκεκριμένης περίπτωσης είναι ότι όλοι αυτοί προσπαθούσαν σε ένα “άγονο” έδαφος. Προσπαθούσαν να ανοίξουν έναν κόλπο που δεν υπήρχε. Ο Όθωνας και η Αμαλία δεν μπορούσαν να έχουν καν σεξουαλική επαφή. Με συγκίνησε αυτή η πολυετής επέμβαση-παρέμβαση σ’ αυτό το σώμα, βασανίζοντάς το να κάνει κάτι που δεν μπορούσε. Τις αντίστοιχες δεκαετίες προσπαθούσαν παράλληλα οι ξένες δυνάμεις να κάνουν κάτι για να γεννηθεί το ελληνικό κράτος. Το τι προέκυψε από αυτή τη γέννα είναι άλλο ζήτημα. Αυτή είναι η δική μου εκκίνηση: οι δοκιμασίες ενός γυναικείου σώματος και οι αντίστοιχες δοκιμασίες του σώματος που λέγεται Ελλάδα» _αναφέρει η Ζωή Χατζηαντωνίου και συνεχίζει: 

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

«Αυτό που είναι πολύ έντονο και πολύ επίκαιρο στο έργο είναι το εμπόδιο του σώματος. Το εμπόδιο, το όριο που σου θέτει το ίδιο σου το σώμα και τι κάνεις για να το υπερβείς, προκειμένου να απελευθερωθείς από το τι είναι αυτό που δείχνει ή από το πού οι άλλοι έχουν καταχωρήσει το σώμα σου».

Ακόμη και νεκρό, το ταλαιπωρημένο σώμα της Αμαλίας υποβλήθηκε, κατόπιν εντολής, σε νεκροψία, προκειμένου να διαλευκανθεί το ζήτημα της ατεκνίας της. Ωστόσο επίσημο έγγραφο δεν βρέθηκε ποτέ. Η εξέταση της πενηνταεξάχρονης γυναίκας αποκάλυψε ευρήματα, τα οποία κρίθηκε σωστό να αποσιωπηθούν.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Οι επιστολές και η αγάπη για τον πατέρα της

Η δραματουργική σύνθεση στηρίζεται σε αληθινά στοιχεία και αυτούσια υλικά που άντλησε η σκηνοθέτιδα από τις 887 εκτενέστατες, πολυσέλιδες επιστολές της βασίλισσας προς τον πατέρα της Παύλο Φρειδερίκο Αύγουστο του Ολδεμβούργου, από μαρτυρίες που βρίσκονται διάσπαρτες στην εκτεταμένη βιβλιογραφία κι από απόρρητα έγγραφα των γιατρών που ασχολήθηκαν με την περίπτωσή της. Οι επιστολές μοιάζουν περισσότερο με προσωπικό ημερολόγιο, βρίσκονται στα κρατικά αρχεία της πόλης του Ολδεμβούργου και διαβάζονται σαν απολαυστικό μυθιστόρημα ενηλικίωσης.

Η σχέση με τον πατέρα ήταν πολύ στενή, καθώς η Αμαλία είχε χάσει τη μητέρα της πολύ μικρή. Μια κόρη απευθύνεται στον πατέρα της, μοιράζεται μαζί του τις αγωνίες, τις χαρές, τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις της. Αυτός δεν πρόκειται να έρθει ποτέ στην Ελλάδα. Αυτή του μιλάει για τις δυσκολίες προσαρμογής, το πολιτικό κλίμα, τη λαχτάρα για τη γέννηση ενός παιδιού, τη λατρεία προς το πρόσωπό του, την αφοσίωση στον Όθωνα, το πάθος με τον μαγικό κόσμο των φυτών και των ζώων και, φυσικά, τη δημιουργία του Κήπου.

«Πάντα του παρουσίαζε τα πράγματα πιο ωραία από ότι ήταν. Προσωπικά με συγκινεί πολύ ότι ελλείψει μητέρας, οι επιστολές απευθύνονται στον πατέρα, με τους οποίους συνήθως όλοι μας έχουμε μια πιο τυπική σχέση και μιλάμε για πιο πρακτικά ζητήματα. Αυτός ο ποταμός συναισθημάτων κι αγάπης που έχει για τον πατέρα της με άγγιξε πολύ. Μοιάζει σαν μια ωδή σε όλα αυτά που δεν έχουμε πει ποτέ στους πατεράδες μας, στα τηλεφωνήματα που δεν έχουμε κάνει ποτέ σ’ αυτούς. Γιατί πάντα μια μάνα τα ακούει όλα αυτά» αναφέρει η Έμιλυ Κολιανδρή.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

Η γέννηση του Εθνικού Κήπου

Από το όραμα, την επιμονή και κυρίως την αγάπη της Αμαλίας, γεννήθηκε κάτι απρόσμενο: ένας Κήπος. Μια γυναικεία «νεκρή φύση», μια Γέρμα δίνει ζωή σε έναν κήπο, σε μια ζωντανή φύση. Τον ονειρεύτηκε πρώτα και μετά τον έκανε πραγματικότητα, όπως μας εξηγεί η Ζωή Χατζηαντωνίου: «Δεν το ομολογεί ποτέ η ίδια ότι επειδή δεν μπόρεσε να κάνει παιδί, φυτεύει έναν κήπο. Εγώ το ερμήνευσα έτσι, διαβάζοντας τις επιστολές. Ήταν μια γυναίκα που ήθελε να προσφέρει φροντίδα στον Όθωνα, στα φυτά, στους Έλληνες. Γι’ αυτό εστιάσαμε πολύ στο θέμα της ατεκνίας στη δραματουργία, ως μια έλλειψη και μια ανικανότητα, που διοχετεύθηκε έντονα τελικά κάπου αλλού. Λέει η ίδια μάλιστα κάποια στιγμή: “Με έχει πιάσει πραγματική μανία να φυτεύω και να εξωραΐζω”. Μέσα σε έναν χειμώνα φύτεψε 3.000 δέντρα».

Κανείς δεν πίστευε ότι ήταν δυνατόν να συμβεί αυτό το θαύμα στην κατάξερη και ρημαγμένη Αθήνα των μέσων του 19ου αιώνα. Αγαπούσε τα αειθαλή φυτά και τους φοίνικες, κυρίως τις Ουασινγκτόνιες, γιατί της θύμιζαν αρχαιοελληνικούς κίονες. Η ίδια ευχήθηκε να της δώσει η ιστορία τον τίτλο της βασίλισσας των φοινίκων. Τους έφερε στην Ελλάδα για να ομορφύνει το μοναδικό παιδί που έκανε, τον σημερινό Εθνικό Κήπο. Σ’ αυτόν τον Κήπο χανόταν καθημερινά. Το μυαλό της ηρεμούσε. Και δεν έμεινε μόνο εκεί.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

«Ήταν μια τρομερά δυνατή προσωπικότητα. Μια γυναίκα παθιασμένη. Έχει μια τρυφερότητα, που δεν γίνεται να μην σε αγγίξει. Είναι τόσο απίστευτη η μεταμόρφωσή της, όταν αντιλαμβάνεται πλέον ότι δεν μπορεί να κάνει παιδί και αφοσιώνεται στη δημιουργία του κήπου. Και αρχίζει να σκέφτεται τους φοίνικες και πώς θα τους φέρει από την Αλεξάνδρεια στην Αθήνα. Θέλει να φυτέψει χιλιάδες φυτά. Θέλει να φτιάξει, να φτιάξει! Έχει μια αστείρευτη δύναμη. Μια τρομερή μανία, που είναι σύμφυτη με τη γυναικεία φύση. Η μανία της δημιουργίας. Η Αθήνα ήταν ένα γυμνό τοπίο. Αν δεν την είχαν φυτέψει την Αθήνα, θα επικρατούσε η ξεραΐλα, το κυκλαδικό τοπίο» υπογραμμίζει η Ρίτα Λυτού.

«Και ο Λυκαβηττός είναι δικό της έργο. Ονειρευόταν ένα χαλί από πεύκα να καλύπτει το λόφο. Έτσι κι έγινε. Τα δύο πιο πράσινα μέρη της Αθήνας έγιναν από αυτήν» τονίζει η Έμιλυ Κολιανδρή.

«Αν θέλουμε να δούμε αυτό που έκανε με σημερινούς όρους, θα λέγαμε ότι έφτιαξε το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, ή το πρότζεκτ στο Ελληνικό. Μπορούμε σήμερα να θεωρούμε ως δεδομένο τον Εθνικό Κήπο, αλλά για εκείνη την εποχή ήταν ένα τεράστιο έργο» συμπληρώνει η Ρίτα Λυτού.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

«Το εντυπωσιακό είναι ότι η Αμαλία μελέτησε πολύ με το επιτελείο της τι φυτά μπορούν να φυτρώσουν και να αντέξουν στην Αττική. Κόπιασε επί χρόνια. Μόνο το γκαζόν την ταλαιπώρησε. Ήταν ένας εκπληκτικός συνδυασμός προσωπικού οράματος και γερμανικής μεθοδολογίας» τονίζει η Ζωή Χατζηαντωνίου.

«Για μένα αυτή η παράσταση είναι μια ανακάλυψη. Έμαθα πράγματα. Θύμωσα και λίγο με τον εαυτό μου που δεν ήξερα τόσα πολλά για την Αμαλία, ενώ ξέρουμε περισσότερα για την Μαρία Αντουανέτα. Ίσως κάτι παθαίνουμε όταν κάτι είναι πολύ κοντά μας, πολύ ελληνικό, πολύ βασιλικό. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα ταυτιστώ με μια βασίλισσα. Η ιστορία της με συνεπήρε. Τα βάσανα, η κοινωνική κατακραυγή και η διοχέτευση όλης της ενέργειάς της στον κήπο με γοήτευσαν. Σκέφτομαι συνεχώς αυτή τη γυναίκα που καβάλαγε το άλογό της και κρυβόταν μέσα στον Κήπο και δεν μπορούσαν να τη βρουν από το παλάτι» τονίζει η Έμιλυ Κολιανδρή.

Η γυναίκα, η αναπαραγωγή και ο οικοφεμινισμός

Το θέμα της παράστασης είναι σίγουρα γυναικείο. Αλλά δεν αφορά μόνο τις γυναίκες: «Με απασχόλησε πολύ το ζήτημα του αν η ολοκλήρωση μιας γυναίκας έρχεται μέσα από την απόκτηση ενός παιδιού. Η δημιουργία της παράστασης συνέπεσε με τα περίφημα συνέδρια γονιμότητας. Θεωρώ ότι είναι ένα ζήτημα που αφορά τους πάντες. Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε πολλές γυναίκες σήμερα να ταλαιπωρούνται με εξωσωματικές και διάφορες γονιδιακές θεραπείες για να αποκτήσουν παιδί. Είναι τρομερό πώς βάζουν το σώμα τους σε όλη αυτή τη διαδικασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Είναι απίστευτο τι είναι έτοιμοι να κάνουν οι άνθρωποι για ένα παιδί. Έχει δημιουργηθεί άλλωστε μια τεράστια βιομηχανία γύρω από αυτό το ζήτημα. Για την εποχή της Αμαλίας και τον πολιτικό ρόλο της όμως δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Ήταν μονόδρομος να κάνει έναν διάδοχο ώστε να αποκατασταθεί η πολιτική ηρεμία στη χώρα. Γιατί τότε η Ελλάδα ήταν στην κυριολεξία Φαρ Ουέστ» υπογραμμίζει η σκηνοθέτιδα.

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

«Δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει πολύ αυτό το αιτούμενο για τη γυναίκα στην εποχή μας. Πολλοί θεωρούν ότι για να ολοκληρωθεί μια γυναίκα πρέπει να επιτελέσει αυτό το ρόλο. Το καταλαβαίνεις από τον οικογενειακό και κοινωνικό σου περίγυρο. Γίνεται ιδιαίτερα πιεστικό από μια ηλικία και μετά. Πόσο μάλλον λοιπόν γι αυτή τη γυναίκα που έπρεπε να λογοδοτήσει στην Ευρώπη και στους Έλληνες που περίμεναν το πολυπόθητο θείο Βρέφος. Αυτή η πίεση ήταν μεγάλη στην περίπτωσή της. Το συναντώ όμως ακόμη και σήμερα στις συνομήλικες φίλες μου που δεν έχουν καταφέρει να κάνουν ή δεν θέλουν παιδιά. Τις βλέπουν διαφορετικά ή τις αντιμετωπίζουν με οίκτο, ακόμη κι αν είναι επιλογή τους. Είναι κάτι πολύ σκληρό. Δεν πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι και πρέπει να γίνουν γονείς» παρατηρεί η Έμιλυ Κολιανδρή.

«Κατά τη γνώμη μου δεν είναι αποκλειστικά θέμα των γυναικών αν αποκτήσουν παιδί. Είναι και των ανδρών. Είναι θέμα των ετεροφυλόφιλων και των ομοφυλόφιλων. Εγώ που δεν έχω παιδί, θεωρώ την αναπαραγωγή κάτι πολύ φυσιολογικό, πολύ κοντά στη φύση. Να θέλει κάποια να έχει αυτό το βέλος, την τάση προς τη ζωή. Απλά αυτό το βέλος προς τη ζωή δεν πρέπει να είναι απαραίτητα ένα παιδί. Μπορεί να είναι κάτι άλλο: ένα έργο τέχνης, ένας κήπος» εξηγεί η Ζωή Χατζηαντωνίου.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Παράλληλα στην παράσταση υπάρχουν στοιχεία και αναφορές στο κίνημα του οικοφεμινισμού: «Στην Αμαλία βρήκα πρόσφορο έδαφος για να αναφερθώ στις κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις που τονίζονται από το συγκεκριμένο κίνημα. Σύμφωνα με αυτό, ζούμε σε ένα σύστημα που έχει φτάσει καλώς ή κακώς ως εδώ, αλλά πρέπει πλέον να αλλάξει γιατί αυτή η επιβολή του πατριαρχικού μοντέλου βάλλει τις γυναίκες, τα ζώα, τη φύση. Η Αμαλία λοιπόν της παράστασης έχει κι αυτές τις προεκτάσεις».

Alex Kat
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκωνAlex Kat

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Σύλληψη - Δραματουργία - Σκηνοθεσία: Ζωή Χατζηαντωνίου

Σκηνικό: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Μουσική : Σταύρος Γασπαράτος σε συνεργασία με τον Γιώργο Μιζήθρα

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Βίντεο: Παντελής Μάκκας

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Ερμηνεύουν: Έμιλυ Κολιανδρή, Ρίτα Λυτού

Σύμβουλος δραματουργίας: Λουίζα Αρκουμανέα

Βοηθός σκηνοθέτιδας: Στέλλα Ράπτη

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Βοηθός σκηνογράφου: Μαρία Καλοφούτη

Βοηθός ενδυματολόγου: Ιφιγένεια Νταουντάκη

Περούκες: Κωνσταντίνος Σαββάκης

Οργάνωση και εκτέλεση παραγωγής: Κωνσταντίνα Αγγελέτου

Βοηθοί εκτέλεσης παραγωγής: Γιώργος Γερανάκης, Υακίνθη Τσούρα

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Φωτογραφίες: Alex Kat

Μακιγιάζ φωτογράφησης: Σίσσυ Πετροπούλου

Η παράσταση επιχορηγείται από το ΥΠ.ΠΟ.Α

Τα αποσπάσματα των επιστολών βασίζονται στις «Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836 - 1853» (δίτομο), μετάφραση Βάνα & Μίχαελ Μπούσε, εκδ. Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ.

Alex Kat
«Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων»Alex Kat

INFO

Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ΣΚΗΝΗ ΩΜΕΓΑ

Πρεμιέρα: Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου, 20.30

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη και Παρασκευή 20.30, Σάββατο και Κυριακή 20.00

Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος 15€, Φοιτητικό / Νεανικό 12€, Άνω των 65 / Πολύτεκνοι / ΑΜΕΑ / Ομαδικά εισιτήρια 8€, Κάρτα ανεργίας Πέμπτη και Παρασκευή 8€

Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Πωλήσεις εισιτηρίων: Ταμείο ΔΘΠ: Ηρώων Πολυτεχνείου 32 (μέσα στο κτίριο του ΔΘΠ ) – Τ: 2104143310 TICKETSERVICES.GR

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Γιώργος Τζιρτζιλάκης: «Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου είναι ένα ημερολόγιο, το συναξάρι μιας δεκαετίας»

«Δάσος» & «Eternal you»: Δύο εξαιρετικές ταινίες τεκμηρίωσης στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης

Παναγιώτης Παπαφράγκος & Φιλ Ιερόπουλος: Οι Έλληνες σκηνοθέτες του Film Forward και οι ταινίες τους