Η έκθεση στο Centre d’Art Contemporain Genève διαρκεί από την 1 Νοεμβρίου έως τις 23 Δεκέμβρη 2023 και είναι η πρώτη αναδρομική έκθεση του Έλληνα καλλιτέχνη-σκηνοθέτη.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗTo Centre d’ Art Contemporain Genève (Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης της Γενεύης) φιλοξενεί την πρώτη μεγάλη, ευρωπαϊκή, αναδρομική έκθεση του Έλληνα καλλιτέχνη και σκηνοθέτη Μενέλαου Καραμαγγιώλη, με τίτλο «Re/member your House», από την 1 Νοεμβρίου έως τις 23 Δεκέμβρη 2023. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο Andrea Bellini, διευθυντής του Centre d’ Art Contemporain Genève και καλλιτεχνικός διευθυντής της Biennale de l' Image en Mouvement.
Η αναδρομική έκθεση εκτείνεται σε όλους τους ορόφους του κτιρίου. Στον τρίτο όροφο, εκτίθενται πρόσφατα έργα και βίντεο εγκαταστάσεις του καλλιτέχνη, ενώ στο δεύτερο όροφο θα παρουσιαστεί μέρος του συλλογικού και σε εξέλιξη έργου the «AfroGreeks» μαζί με την ομάδα Døcumantism, που σύστησε το 2009. Στο Cinema Dynamo του Κέντρου θα προβάλλεται, σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης, μια επιλογή ταινιών του από το 1989 έως σήμερα.
Με τον τίτλο «Re/member Your House», o Έλληνας κινηματογραφιστής αναφέρεται στον Αμερικανό συγγραφέα και ακτιβιστή James Baldwin (1924-1987) και το χειρόγραφό του «Remember This House», το οποίο άφησε ημιτελές πριν από το θάνατό του το 1987.
Το καλλιτεχνικό έργο του Μενέλαου Καραμαγγιώλη περιλαμβάνει ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ, εικαστικά video installations και δημιουργικές κοινωνικές παρεμβάσεις, με βασικό ζητούμενο να έρθουν στο προσκήνιο ιστορίες αφανών ηρώων της καθημερινότητας. Αυτές οι ιστορίες συχνά συνδέονται με τις αλλεπάλληλες κρίσεις που έχουν επηρεάσει δραστικά τον κοινωνικό ιστό της Ελλάδας, αν και εντέλει αγγίζουν θέματα κοινά και γνώριμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο κοινωνικός σχολιασμός και ανάδειξη σύγχρονων προβληματισμών είναι διάχυτα στη δουλειά του.
Με μια καριέρα που μετρά τέσσερις δεκαετίες, ο δημιουργός αποδεικνύει μέσα από το έργο του ότι η καταγραφή της πραγματικότητας μπορεί να είναι η αφετηρία για μια τέχνη σύγχρονη αλλά και διαχρονικά επίκαιρη. Μέσα από τη μοναδική πρακτική του και τους πολυμεσικούς πειραματισμούς, εξερευνά συστηματικά τη δύναμη του σινεμά στην κοινωνική σφαίρα, ενώ παράλληλα εμπνέει το κοινό να συνδεθεί δυναμικά με τις ταινίες του μέσα από μια ενεργή και διαδραστική σχέση.
Τιμώντας τη μνήμη του, ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης αφιερώνει ένα μέρος της ατομικής του έκθεσης στον κορυφαίο Έλληνα ζωγράφο και φίλο του Στέλιο Φαϊτάκη (1976-2023), με τον οποίο τούς συνέδεε η κοινή τους αγάπη για τη βυζαντινή τέχνη αλλά και μια αδιάκοπη αίσθηση κοινωνικής ευθύνης. Σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, θα εκτεθούν τέσσερα έργα τέχνης του Έλληνα ζωγράφου.
Μια εισαγωγή στο έργο the AfroGreeks και στην πρακτική της ομάδας Døcumatism θα παρουσιαστεί στον 2ο όροφο του Centre d’Art Contemporain της Γενεύης. To έργο the AfroGreeks είναι ένα συλλογικό πρότζεκτ σε εξέλιξη που έχει ως στόχο να δώσει φωνή και βήμα έκφρασης στους «αόρατους» της Αθήνας που διεκδικούν να είναι Έλληνες αφρικανικής καταγωγής.
Ξεκίνησε το 2015 από την ομάδα Døcumatism και τον κινηματογραφιστή με δράσεις που οδήγησαν το 2019 σε ένα δηµόσιο διάλογο, στην Κυψέλη, για την αφρικανική κοινότητα στην Αθήνα με μια αρχική εγκατάσταση στη βιβλιοθήκη για μετανάστες «We Need Books» και στην Καθολική εκκλησία της οδού Επτανήσου με παράλληλες εκδηλώσεις από την Αφρικανική Κοινότητα. Στις δράσεις αυτές, η λέξη Αφρο-έλληνας χρησιμοποιήθηκε ευρέως, δημόσια, για πρώτη φορά και άρχισε να υιοθετείται από νεαρούς/ές αφρικανικής καταγωγής.
Οι 200 περίπου Αφρο-έλληνες που πρωταγωνιστούν ως τώρα στα βίντεο της εγκατάστασης ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, είναι περήφανοι για την καταγωγή τους, διεκδικούν το δικαίωµα να είναι καλλιτέχνες και πασχίζουν µε κάθε τρόπο να εκφραστούν. Η συμμετοχή τους στο συλλογικό έργο the AfroGreeks τούς δίνει ένα βήµα έκφρασης με στόχο να γίνουν ορατοί, να δηλώσουν πως είναι καλλιτέχνες σχηματοποιώντας μια ηχηρή αντίδραση ενάντια σε κάθε μορφής ρατσισμό μέσα από ένα έργο τέχνης στο οποίο συμμετέχουν δημιουργικά με κάθε τρόπο. Στόχος του έργου είναι να δημιουργηθεί ένα πλούσιο οπτικοακουστικό αρχείο και μια πρώτη αποτύπωση της ιστορίας της Αφρικανικής διασποράς στην Ελλάδα στον 20ο και 21ο αιώνα ως αναπόσπαστο μέρος του εθνικού αφηγήματος και της Ελληνικής ιστορίας.
Η παρουσίαση των AfroGreeks στο Centre d’Art Contemporain Genève θα συνοδεύεται από ζωντανές in-situ εκδηλώσεις: συναυλίες, εργαστήρια, ανοιχτές συζητήσεις και ξεναγήσεις. Η έκθεση περιλαμβάνει μια εγκατάσταση πολλαπλών βίντεο, live events κι ένα αρχείο-εργαστήριο που θα παρουσιάζει την έρευνα της Døcumatism για την Αφρικανική διασπορά στην Ελλάδα. Την επιμέλεια αλλά και τον συντονισμό των ζωντανών δράσεων του έργου the AfroGreeks στο Κέντρο επιμελείται η Grace Chimela Eze Nwoke, Ελληνίδα ανθρωπολόγος και performer νιγηριανής καταγωγής, ενεργό μέλος της ομάδας Døcumatism.