Το μυστικό της επιτυχίας; Το κλασικό κοφτερό χιούμορ, τα λογοπαίγνια, οι αναχρονισμοί, οι αναφορές σε σύγχρονα ζητήματα
Το 1959 οι Αστερίξ και οι αχώριστοι Γαλάτες του, που αντιστέκονταν στους Ρωμαίους χάρη στο μαγικό φίλτρο, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο γαλλικό περιοδικό Pilote. Από τότε, ο Αστερίξ, πάντα συνοδευόμενος από τον πιστό φίλο του Οβελίξ και τον σκύλο τους Ιντείαφιξ, ταξίδεψε σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και πέρα από αυτή… ή μήπως όχι; Μέχρι φέτος, οι Πορτογάλοι θαυμαστές της σειράς έκλαιγαν για το γεγονός ότι η Λουζιτανία – το έδαφος που σήμερα αντιστοιχεί στην Πορτογαλία – δεν είχε ακόμη επισκεφτεί από αυτούς τους ήρωες που έχουν μαγέψει και διασκεδάσει γενιές αναγνωστών.
Το κενό καλύφθηκε επιτέλους με την κυκλοφορία του «Αστερίξ στη Λουσιτανία», του 41ου άλμπουμ της σειράς, το έβδομο σχεδιασμένο από τον Ντιντιέ Κονράντ (μετά τη διαδοχή του Αλμπέρ Ουντερζό) και το δεύτερο σεναριακό έργο του Φαμπρίς Κάρο (Φαμπκαρό), μετά το The White Lily.
Το άλμπουμ σημειώνει ήδη μεγάλη επιτυχία. Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Λόπες, διευθυντή της ομάδας Leya, και επιβεβαιώθηκε από τον εκδότη της σειράς στην Πορτογαλία, Βίτορ Σίλβα Μότα, η πρεμιέρα σε κινηματογράφο της Λισαβόνας ήταν κατάμεστη, με δεκάδες αναγνώστες να μην καταφέρνουν να μπουν. Το Astérix in Lusitania έγινε το βιβλίο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στα πρώτα τέσσερα 24ωρα στην ιστορία των εκδόσεων στην Πορτογαλία.
Από την κυκλοφορία του στις 23 Οκτωβρίου, οι πωλήσεις έχουν σπάσει κάθε ρεκόρ: πλέον έχουν πουληθεί πάνω από 50.000 αντίτυπα από την αρχική έκδοση των 80.000. Παγκοσμίως, έχουν τυπωθεί πέντε εκατομμύρια αντίτυπα, σε 25 χώρες και 19 γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων και σπάνιων όπως τα Μιραντές.
Το μυστικό της επιτυχίας; Το κλασικό κοφτερό χιούμορ, τα λογοπαίγνια, οι αναχρονισμοί, οι αναφορές σε σύγχρονα ζητήματα (ανάμεσα σε γέλια αναφέρονται σοβαρά θέματα όπως η ρητορική κατά των μεταναστών ή η κυριαρχία μεγάλων οικονομικών ομίλων) και φυσικά, η παρέλαση των στερεοτύπων για τις χώρες που επισκέπτονται οι ήρωες.
Στη Λουσιτανία δεν λείπουν το φάντο (τραγουδισμένο από μια Λουζιτανή, την Αμάλια), τα pastéis de nata, ο μπακαλιάρος (που μισεί ο Οβελίξ), οι πορτογαλικές πλακοστρώσεις, τα αζουλέζος… και το πολύ πορτογαλικό συναίσθημα της saudade, που συνοψίζεται με τα λόγια του Αστερίξ στον Οβελίξ όταν ντύνονται Λουσιτανοί: «Προσπάθησε να φαίνεσαι ταυτόχρονα λυπημένος και χαρούμενος».
Στο άλμπουμ υπάρχουν και άλλες διασκεδαστικές λεπτομέρειες: ένας πρόγονος του τραμ XXVIII στην Όλισιπο (Λισαβόνα), ένας επαναστάτης με το όνομα MCMLXXIV και ένας νεαρός που παίζει ποδόσφαιρο με τον αριθμό VII στη φανέλα, ανάμεσα σε πολλές αναφορές στο σύγχρονο πορτογαλικό πλαίσιο.
Συνέντευξη με τον Φαμπρίς Κάρο και τον Ντιντιέ Κονράντ
Σε συνάντηση με το Euronews σε βιβλιοπωλείο της Λισαβόνας, οι δημιουργοί μίλησαν για τη διαδικασία δημιουργίας του άλμπουμ.
Euronews: Γιατί άργησαν τόσο οι φίλοι μας, Αστερίξ και Οβελίξ, να επισκεφτούν τους Λουζιτανούς συγγενείς τους;
Φαμπκαρό: Το ίδιο αναρωτήθηκα και εγώ. Όταν αποφάσισα να κάνω ένα ταξιδιωτικό άλμπουμ, κατάλαβα ότι ποτέ δεν είχαν πάει στην Πορτογαλία και δεν καταλάβαινα γιατί. Είναι κοντά στη Γαλατία, μπορείς να πας με πλοίο, είναι γειτονική χώρα με πλούσια κουλτούρα. Δεν ξέρω γιατί πήρε τόσο χρόνο.
Ντιντιέ Κονράντ: Όταν ξαναρχίσαμε τη σειρά, η Πορτογαλία εμφανίστηκε αμέσως ως πιθανός προορισμός. Υπήρχε έντονη επιμονή από τους Πορτογάλους, ειδικά από τον Βίτορ Σίλβα Μότα, να κάνουμε άλμπουμ στη χώρα τους. Ο Φαμπκαρό ήθελε αμέσως να έρθουμε και χαρήκαμε πολύ με την ιδέα.
Euronews: Τα άλμπουμ έχουν πάντα στερεότυπα – εδώ έχουμε μπακαλιάρο, pastéis de nata, φάντο. Τι άλλα στοιχεία των Πορτογάλων προσθέσατε;
Φαμπκαρό: Η φιλοξενία. Αρχικά δεν ήταν στο σενάριο. Είχα επικεντρωθεί στα γαστρονομικά κλισέ, τα χαρακτηριστικά και τη νοσταλγία. Όταν ήρθαμε με τον εκδότη, κατάλαβα ότι έπρεπε να προσθέσω τη ζεστή και φιλόξενη πλευρά των Πορτογάλων. Αναθεώρησα και έγραψα ξανά το σενάριο για να το ενσωματώσω.
Κονράντ: Μου έκανε εντύπωση το κλίμα, πολύ διαφορετικό από την Ισπανία – ζεστό και υγρό. Επίσης, τα πλακάκια παντού, ακόμα και κάτω από τους νεροχύτες, η ανάγκη για διακόσμηση παντού είναι εντυπωσιακή. Και φυσικά, πολύ ψάρι και πιάτα με ψάρι.
Euronews: Είναι δύσκολο να συνεχίσετε την κληρονομιά των Ουντερζό και Γκοσινί;
Φαμπκαρό: Ήταν δύο ιδιοφυΐες, στη σχεδίαση και στο γράψιμο. Είναι δύσκολο να ακολουθήσουμε τα βήματά τους, αλλά είναι και μια αποστολή. Ταυτόχρονα, μας περιορίζει θετικά: πρέπει να κρατήσουμε το πνεύμα του χιούμορ και της κοινής απόλαυσης.
Κονράντ: Είναι σαν να είσαι σε μια μεγάλη οικογένεια. Μεγάλωσα με τον Αστερίξ και είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Δεν είναι βαριά κληρονομιά, είναι παράδοση.
Euronews: Το στυλ σου ως σχεδιαστής διαφέρει, αλλά πρέπει να ταιριάξει με τον Ουντερζό…
Κονράντ: Ξεκίνησα τα άλμπουμ σε ηλικία 50+, είχα αναπτύξει το προσωπικό μου στυλ. Η δουλειά αυτή με υποχρέωσε να ξαναμάθω τη δουλειά μου σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ουντερζό. Ήταν πολύ χρήσιμο για μένα.
Euronews: Στο άλμπουμ, όπως και στα προηγούμενα, αναμειγνύετε σύγχρονα θέματα με κλασικά. Υπάρχουν αναφορές σε αντιμετανάστευση ή τουρισμό;
Φαμπκαρό: Κάθε άλμπουμ κοιτάει την κοινωνία. Υπάρχει η κύρια ιστορία και πάντα ένα διακλαδωμένο θέμα. Είναι στιγμιότυπο της εποχής και της κοινωνίας στην οποία διαδραματίζεται.
Euronews: Η ανασχεδίαση του χαρακτήρα Μπάμπα (ο μαύρος πειρατής) σχετίζεται με τη νέα εποχή;
Κονράντ: Ο Μπάμπα ξεκίνησε ως παρωδία ενός άλλου κόμικ της εποχής, του Barbe Rouge. Με τον καιρό έγινε γνωστός και εκτός πλαισίου παρωδίας. Τώρα, σε μια περίοδο έντασης για την αναπαράσταση διαφορετικών εθνοτήτων, υπήρξαν προβλήματα κυρίως από τους αμερικανικούς εκδότες.
Euronews: Το επόμενο άλμπουμ;
Φαμπκαρό: Για τον Κονράντ σίγουρα. Εγώ είμαι προσωρινά, περιμένω την επιστροφή του Ζαν-Ιβ Φέρι, που είχε διακοπή για δύο άλμπουμ. Ακόμη απολαμβάνω τη δουλειά και διασκεδάζω πολύ.
Euronews, Λισαβόνα – με εικόνες από Μπρούνο Σίλβα