Δύο ΜΚΟ ισχυρίζονται ότι η αλιεία με τράτα βυθού έρχεται σε αντίθεση με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τις νομικές δεσμεύσεις της Γαλλίας για την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Η γαλλική κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με τη δικαιοσύνη για να τερματίσει τις καταστροφικές αλιευτικές πρακτικές σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Το Ίδρυμα Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης (EJF) και η οργάνωση Défense des Milieux Aquatiques (DMA) έχουν κινήσει νομικές διαδικασίες κατά της Γαλλίας επειδή δεν απαγορεύει την αλιεία με τράτα βυθού στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές Natura 2000.
Οι ΜΚΟ προσφεύγουν στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας - το Conseil d'Etat - για την αποτυχία, όπως λένε, της κυβέρνησης να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της να προστατεύσει το θαλάσσιο περιβάλλον από τις ζημιές που προκαλεί αυτή η καταστροφική αλιευτική πρακτική.
"Η αλιεία με τράτα βυθού έρχεται σε αντίθεση με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τις νομικές δεσμεύσεις της Γαλλίας για την προστασία των ΜΠΕ", λέει η Raphaelle Jeannel, ανώτερη δικηγόρος της Huglo Lepage Avocats, της νομικής εταιρείας που ηγείται της προσφυγής.
"Σήμερα η διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας είναι θέμα νόμου και το κράτος πρέπει να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή του".
Τι είναι η τράτα βυθού και πού έχει ήδη απαγορευτεί;
Η μηχανότρατα βυθού είναι μια καταστροφική μέθοδος αλιείας που περιλαμβάνει τη σύρση σταθμισμένων διχτυών στον πυθμένα της θάλασσας. Μπορεί να σκοτώσει ζώα και φυτά, να διαταράξει τα οικοσυστήματα του βυθού και να απελευθερώσει άνθρακα από τα διαταραγμένα ιζήματα.
Αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη δρομολογήσει σχέδια για τη σταδιακή κατάργησή της. Η Ελλάδα ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε την απαγόρευση της αλιείας με τράτα βυθού σε όλες τις ΜΠΕ της έως το 2030 και στα τρία εθνικά θαλάσσια πάρκα της έως το 2026.
Τον Ιανουάριο, η Σουηδία πρότεινε επίσης την απαγόρευση της αλιείας με τράτα βυθού στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της χώρας
Στη συνέχεια, νωρίτερα αυτό το μήνα, η Δανία ανακοίνωσε σχέδια για την απαγόρευση της αλιείας με τράτα βυθού σε 17.977 τετραγωνικά χιλιόμετρα των υδάτων της, προκειμένου να βελτιωθούν οι φθίνουσες θαλάσσιες συνθήκες. Η πρόταση θα επεκτείνει τη συνολική έκταση στην οποία απαγορεύεται η αλιεία με τράτα βυθού σε 22.841 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
"Ξεκινάμε αυτή τη νομική δράση επειδή, παρόλο που το δίκτυο Natura 2000 καλύπτει το 35% της θαλάσσιας επικράτειας της Γαλλίας, το 90% των ειδών και των οικοτόπων που προστατεύει παραμένει υπό απειλή, καθιστώντας αυτές τις ΜΠΕ απλώς γραμμές σε έναν χάρτη", λέει η Marie Colombier, ανώτερη υπεύθυνη εκστρατείας για τους ωκεανούς στο EJF.
"Είναι καιρός οι αρμόδιες αρχές της Γαλλίας να δράσουν για την προστασία των ανεκτίμητων θαλάσσιων εστιών βιοποικιλότητας της Γαλλίας. Πώς αλλιώς μπορεί η Γαλλία να ηγηθεί της παγκόσμιας δράσης για τον γαλάζιο πλανήτη μας και να φιλοξενήσει αξιόπιστα την επερχόμενη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια;"
Η Mathilde Ollivier, γερουσιαστής των Γάλλων πολιτών που ζουν εκτός Γαλλίας, υποστηρίζει επίσης τη νομική δράση. Λέει ότι η Γαλλία "αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις φιλοδοξίες της" για τη διατήρηση της θάλασσας.
Η νομική δράση επικεντρώνεται σε δύο από τις προστατευόμενες περιοχές της Γαλλίας
Η υπόθεση επικεντρώνεται σε δύο ΜΠΕ - Bancs des Flandres και Chausey - και οι δύο βρίσκονται στη Μάγχη.
Αυτές οι ειδικές ζώνες διατήρησης Natura 2000 (SAC) έχουν χαρακτηριστεί λόγω των μοναδικών αμμοθινών τους και των βυθών με μαργαρίτες (ένα είδος άλγης που αναπτύσσεται στον πυθμένα της θάλασσας), οι οποίες λειτουργούν ως ζωτικής σημασίας φυτώρια για τη θαλάσσια ζωή.
Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα ανοικτού κώδικα, σύμφωνα με τις ΜΚΟ, κατά μέσο όρο 83 σκάφη που χρησιμοποιούν εργαλεία τράτας βυθού ή βενθοπελαγικών γρι-γρι (μια άλλη καταστροφική αλιευτική πρακτική) δραστηριοποιούνται ετησίως εντός των Bancs des Flandres μεταξύ 2022 και 2024. Συλλογικά λένε ότι τα σκάφη αυτά κατέγραψαν περισσότερες από 6.800 ώρες αλιείας ετησίως.
Ομοίως, στην περιοχή Chausey υπήρχαν κατά μέσο όρο 13 μηχανότρατες βυθού ετησίως και σχεδόν 4.000 ώρες αλιείας.
Αυτοί που βρίσκονται πίσω από την υπόθεση λένε ότι αυτό έγινε χωρίς καμία εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων - παρά τον κίνδυνο σοβαρής ζημιάς στους προστατευόμενους οικοτόπους.
Αν και επικεντρώνεται σε αυτές τις δύο ΜΠΕ, η EJF και η DMA λένε ότι στόχος είναι να επισημανθεί μια ευρύτερη αποτυχία της γαλλικής κυβέρνησης να επιβάλει την προστασία σε όλα τα γαλλικά ύδατα.
Οι ΜΚΟ ισχυρίζονται ότι στη Γαλλία αυτή η καταστροφική πρακτική εξακολουθεί να εφαρμόζεται στο 77% των θαλάσσιων περιοχών Natura 2000, κατά παράβαση της εθνικής και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ. Ισχυρίζονται ότι τα τελευταία πέντε χρόνια, περίπου 200.000 ώρες αλιείας με μηχανότρατα καταγράφηκαν κάθε χρόνο στις γαλλικές ΜΠΕ.
Ο αντίκτυπος της αλιείας με τράτα βυθού δεν περιορίζεται μόνο στη ζημία ζωτικών οικοσυστημάτων. Ο Philippe Garcia, πρόεδρος της DMA, λέει ότι η ορθή εφαρμογή των υφιστάμενων κανονισμών θα μπορούσε επίσης να αναζωογονήσει την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας που χρησιμοποιεί πρακτικές χαμηλού αντίκτυπου και βιώσιμες πρακτικές.
"Οι τρέχουσες πολιτικές δίνουν προτεραιότητα στα βραχυπρόθεσμα κέρδη και την υπερεκμετάλλευση, αφήνοντας τα οικοσυστήματα υποβαθμισμένα και τους αλιείς χωρίς σαφή πορεία προς τα εμπρός. Η βιώσιμη αλιεία εξαρτάται από υγιή θαλάσσια οικοσυστήματα και χωρίς αποτελεσματική δράση, το μέλλον του τομέα παραμένει σε κίνδυνο".
Την περασμένη εβδομάδα, οι αλιείς μαζί με τις ΜΚΟ ζήτησαν επείγουσα δράση για την αλιεία με τράτα βυθού σε ΜΠΕ μέσω ανοιχτών επιστολών προς τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Επίτροπο της ΕΕ για την Αλιεία και τους Ωκεανούς Κώστα Καδή.