Μια νέα έκθεση υπογραμμίζει πώς τα σχέδια των κυβερνήσεων για την παραγωγή ορυκτών καυσίμων έρχονται σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις για το κλίμα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι κορυφαίες χώρες παραγωγής ορυκτών καυσίμων προχωρούν σε εκτεταμένα σχέδια για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα που υπονομεύουν τις παγκόσμιες δεσμεύσεις για το κλίμα, προειδοποιεί νέα έκθεση.
Η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα επιδιώκει να συγκρατήσει την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2°C, κατά προτίμηση περιορίζοντάς την στον 1,5°C. Για να γίνει αυτό, οι χώρες πρέπει να μειώσουν γρήγορα τις επενδύσεις σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Όμως, μια νέα έκθεση διαπιστώνει ότι ορισμένες από τις μεγαλύτερες χώρες παραγωγής ορυκτών καυσίμων σχεδιάζουν ακόμη μεγαλύτερη παραγωγή ορυκτών καυσίμων από ό,τι πριν, θέτοντας σε κίνδυνο αυτές τις κλιματικές φιλοδοξίες. Συνολικά, οι κυβερνήσεις σχεδιάζουν να παράγουν σχεδόν 120% περισσότερα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2030 από τα επίπεδα που απαιτούνται για να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5°C.
Όταν εξετάζεται ο πιο "προστατευτικός" στόχος των 2°C, τα σχέδιά τους συνεπάγονται 77% περισσότερη παραγωγή από ό,τι απαιτείται για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας.
Τι δείχνουν οι αριθμοί;
Η έκθεση, η οποία συντάχθηκε από το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Στοκχόλμης (SEI), την Climate Analytics και το Διεθνές Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (IISD), αξιολογεί την προγραμματισμένη και προβλεπόμενη παραγωγή άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου από τις κυβερνήσεις.
Συγκρίνει τα σχέδια αυτά με τα παγκόσμια επίπεδα παραγωγής που απαιτούνται για να παραμείνουν συνεπή με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για τη θερμοκρασία.
Οι εμπειρογνώμονες ανέλυσαν 20 μεγάλες χώρες που παράγουν ορυκτά καύσιμα: Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Κίνα, Κολομβία, Γερμανία, Ινδία, Ινδονησία, Καζακστάν, Κουβέιτ, Μεξικό, Νιγηρία, Νορβηγία, Κατάρ, Ρωσική Ομοσπονδία, Σαουδική Αραβία, Νότια Αφρική, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες. Οι χώρες αυτές είναι συνολικά υπεύθυνες για το 80% της παγκόσμιας παραγωγής ορυκτών καυσίμων.
Αυτό το "κενό παραγωγής"αξιολογήθηκε τελευταία φορά από το το 2023. Τότε, το χάσμα παραγωγής ορυκτών καυσίμων ήταν 110% πάνω από την πορεία αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου και 69% πάνω από την πορεία αύξησης της θερμοκρασίας κατά 2°C.
Έκτοτε, το χάσμα έχει αυξηθεί. Οι χώρες σχεδιάζουν τώρα να επεκτείνουν την παραγωγή άνθρακα και φυσικού αερίου ακόμη περισσότερο από ό,τι πριν από δύο χρόνια. Τώρα, η προγραμματισμένη παραγωγή άνθρακα για το 2030, για παράδειγμα, είναι κατά 7% υψηλότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως, και η προγραμματισμένη παραγωγή φυσικού αερίου είναι κατά 5% υψηλότερη.
Η έκθεση για το 2025 δείχνει επίσης ότι όταν κοιτάμε μπροστά μέχρι το 2050, η προβλεπόμενη συνολική παραγωγή ορυκτών καυσίμων είναι 4,5 φορές υψηλότερη από ό,τι απαιτείται για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5°C και 2,5 φορές υψηλότερη από ό,τι απαιτείται για τον περιορισμό στους 2°C.
"Ενώ πολλές χώρες έχουν δεσμευτεί για μια μετάβαση σε καθαρή ενέργεια, πολλές άλλες φαίνεται να έχουν κολλήσει χρησιμοποιώντας ένα εγχειρίδιο που εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα, σχεδιάζοντας ακόμη μεγαλύτερη παραγωγή από ό,τι πριν από δύο χρόνια", λέει ο Derik Broekhoff, συντονιστής επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης για το παραγωγικό χάσμα και διευθυντής του προγράμματος πολιτικής για το κλίμα στο Κέντρο του SEI στις ΗΠΑ.
Τι κάνουν συγκεκριμένες χώρες;
Σύμφωνα με την έκθεση, και οι 20 χώρες εξακολουθούν να παρέχουν τόσο σημαντική οικονομική όσο και πολιτική στήριξη για τη γενική παραγωγή ορυκτών καυσίμων.
Περισσότερες από τις μισές χώρες σχεδιάζουν να αυξήσουν σημαντικά την παραγωγή φυσικού αερίου. Και ενώ χώρες όπως η Αυστραλία, η Κολομβία, η Ινδονησία και το Καζακστάν θεωρούν το φυσικό αέριο ως "μεταβατικό καύσιμο", δεν έχουν σαφή σχέδια για την πραγματική μετάβαση.
Έξι χώρες έχουν θέσει στόχους πιο ευθυγραμμισμένους με τους εθνικούς και παγκόσμιους στόχους καθαρού μηδενισμού. Στην ΕΕ,η Γερμανία σχεδιάζει μια γρήγορη σταδιακή κατάργηση της παραγωγής άνθρακα. Η Κίνα αναπτύσσει τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με "πρωτοφανή ρυθμό", επιτυγχάνοντας ήδη τον στόχο της για το 2030 όσον αφορά την ηλιακή και αιολική ισχύ. Η Κολομβία και η Βραζιλία έχουν επίσης υιοθετήσει προγράμματα ενεργειακής μετάβασης.
Αλλά η υιοθέτηση και η εφαρμογή πρέπει να είναι πιο διαδεδομένες.
"Οι κυβερνήσεις πρέπει να δεσμευτούν να επεκτείνουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να καταργήσουν σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα, να διαχειριστούν τις ενεργειακές απαιτήσεις και να εφαρμόσουν ενεργειακές μεταβάσεις με επίκεντρο την κοινότητα, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τις υποχρεώσεις της Συμφωνίας του Παρισιού", λέει η Emily Ghosh, συντονίστρια επικεφαλής συγγραφέας και διευθύντρια του προγράμματος Equitable Transitions στο SEI US.
"Χωρίς αυτές τις δεσμεύσεις, η περαιτέρω καθυστέρηση της δράσης θα κλειδώσει πρόσθετες εκπομπές και θα επιδεινώσει τις κλιματικές επιπτώσεις στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς του κόσμου".