Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία 20 χρόνια μετά την Συμφωνία του Ντέιτον

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία 20 χρόνια μετά την Συμφωνία του Ντέιτον
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Ήταν η χειρότερη σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την ίδια όμως στιγμή που υπογράφτηκε πριν από 20 χρόνια η ειρηνευτική συμφωνία

Ήταν η χειρότερη σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την ίδια όμως στιγμή που υπογράφτηκε πριν από 20 χρόνια η ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον, που έβαλε ένα τέλος στις εχθροπραξίες, ξεκινούσε το κυνήγι για την διεθνή δικαιοσύνη. Μια δικαιοσύνη που έχει ως σκοπό να τιμωρήσει εκείνους που ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Αυτό το κυνήγι μπορεί να κρατήσει πολύ. Ο απερχόμενος πρόεδρος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία Τεοντόρ Μερόν αναφέρει: «Η αποστολή ενός ποινικού δικαστηρίου είναι πολύ συγκεκριμένη: πρέπει να αποφασίσουμε αν εσύ ή εγώ είμαστε ένοχοι».

Η εκ των δικηγόρων που εργάστηκαν για αυτές τις δίκες Βασίλια Βίντοβιτς αναφέρει: «Ήμασταν απελπισμένοι. Ποτέ δεν σκεφτήκαμε οτιδήποτε θα μπορούσε να γίνει για να σταματήσουν αυτά τα απαίσια εγκλήματα στην Βοσνία, για να οποία δημιουργήθηκε το Δικαστήριο της Χάγης».

Ο γενικός εισαγγελέας Σερζ Μπραμελτζ προσθέτει: «Κανείς δεν πίστευε ότι ο Κάραζιτς και ο Μλάντιτς θα συλλαμβάνονταν ποτέ».

Από την πλευρά της η Κάλρα Ντελ Πόντε, πρώην γενική εισαγγελέας στο δικαστήριο από το 1999 ως το 2007, λέει: «Πρόεδροι, στρατηγοί, πρωθυπουργοί, υψηλοί πολιτικοί εκπρόσωποι που συμμετείχαν ή εμπλέκονται στην διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, βρέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου».

Ο δημοσιογράφος Εντ Βιλιαμί, που παρακολούθησε και παρακολουθεί τις δίκες, σχολιάζει από την πλευρά του: «Αυτή η ιστορία διαμορφώνεται από τις μαρτυρικές καταθέσεις. Δημιουργείται από τους επιζώντες και τους πενθούντες που είχαν το κουράγιο να έρθουν και να τα αψηφήσουν όλα αυτά και να διηγηθούν την ιστορία – μαρτυρία τους».

Από την πλευρά της η Κάντα Χότιτς, από την οργάνωση «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα», αναφέρει: «Πως μπορείς να συγχωρέσεις, εάν κανένας δεν ζητάει συγχώρεση;».

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία δημιουργήθηκε το 1993 ενώσω ο πόλεμος και η αιματοχυσία στην Βοσνία συνεχιζόταν. Ήταν το πρώτο διεθνές δικαστήριο από τη δίκη της Νυρεμβέργης. Σκοπός του ήταν να σταματήσουν οι συγκρούσεις και οι αγριότητες στην πρώην Γιουγκοσλαβία και να επιβάλει δικαιοσύνη.

Η Βασίλια Βίντοβιτς τονίζει: «Έπρεπε να βγούμε από το Σεράγεβο που ήταν υπό πολιορκία, μέσω μια σήραγγας. Μετά έπρεπε να διασχίσουμε έναν δρόμο που είχε νάρκες και ελεύθερους σκοπευτές. Συχνά υπήρχαν επίσης προσωπικές επιθέσεις. Εμένα μου επιτέθηκαν μια φορά στην Χάγη και χρειάστηκε να τεθώ υπό αστυνομική προστασία για μήνες».

Ο Σερζ Μπραμερτζ τονίζει: «Μιλάμε για εθνοκάθαρση σε περισσότερες από 40 κοινότητες κατά την διάρκεια από το ’92 ως και το ’95. Μιλάμε για την τριετή πολιορκία του Σεράγεβο. Μιλάμε για την γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα. Μιλάμε για την ομηρία κυανόκρανων. Μιλάμε για περίπου 100.000 θύματα που σχετίζονται με την διαμάχη στην Βοσνία. Μιλάμε για περισσότερες από ένα εκατομμύριο σελίδες εγγράφων σε σχέση με την διαμάχη. Επομένως, αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι παίρνει χρόνο. Νομίζω ωστόσο ότι ο ρόλος ενός διεθνούς δικαστηρίου δεν είναι μόνο να λάβει μια καταδικαστική απόφαση το ταχύτερο δυνατό αλλά επίσης να δείξει το μέγεθος των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν και να δώσει τον λόγο στα θύματα και οι επιζώντες να διηγηθούν την ιστορία τους».

Ο Εντ Βιλιαμι προσθέτει: «Το σήμα κατατεθέν του μακελειού στην Βοσνία ήταν αυτό το είδος της μακάβριας οικειότητας. Οι άνθρωποι γνώριζαν ο ένας τον άλλον. Βασάνιζαν τους φίλους τους από το σχολείο. Τους συμπαίκτες τους από την ομάδα ποδοσφαίρου. Και στην αίθουσα του δικαστηρίου συναντήθηκαν ξανά και στο τέλος της κάθε κατάθεσης, κατά τη διάρκεια των πρώτων δικών, οι μάρτυρες ρωτούνταν: “αναγνωρίζετε τον εναγόμενο στο δικαστήριο;” Απαντούσαν “Da”, δηλαδή “Ναι”. Θα μπορούσατε να μας τον δείξετε; Και τον έδειχναν. Και κάποια στιγμή στη δίκη του Τάντιτς για παράδειγμα, θα γρύλιζε, θα χασκογελούσε, θα κοίταζε στο βάθος αν ήταν μια γυναίκα που είχε κακοποιηθεί. Αυτό δεν είναι υλικό για τους φοιτητές της Νομικής. Αυτό είναι υλικό για μας, τους συγγραφείς. Θέλω να πω, αυτή ήταν η ιστορία του πολέμου, η οποία πλέον συνεχίζονταν στο Δικαστήριο…».

Η Κάντα Χότιτς από τις «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα» αναφέρει: «Είμαστε απελπισμένες σε σχέση με την δίκη. Γιατί; Γιατί φαίνεται ότι πάντα βρίσκουν έναν λόγο για να μην καταδικαστούν. Σήμερα, όπως και τις περισσότερες φορές, είναι επειδή οι κατηγορούμενοι είναι άρρωστοι. Έχουν καρκίνο. Ή είναι πολύ ηλικιωμένοι και δεν υπάρχει ακόμα ετυμηγορία. Για τον Βόισλαβ Σέσελι, για παράδειγμα, η υπόθεση έκλεισε για τους εισαγγελείς και τις υπερασπιστικές ομάδες χωρίς να του επιβληθεί ποινή και τώρα αφέθηκε ελεύθερος για λόγους υγείας. Γιατί δεν μπορούσαν να βγάλουν μία ετυμηγορία και μετά να τον αφήσουν ελεύθερο;».

Ο Σέρβος ηγέτης του Ριζοσπαστικού Κόμματος Βόισλαβ Σέσελι κατηγορήθηκε για εγκλήματα πολέμου το 2003. Θεωρείται αλαζονικός. Αρνήθηκε τα πάντα και αποδείχθηκε ένα αμφιλεγόμενο αγκάθι για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που δεν μπόρεσε να τον καταδικάσει. Πέρυσι αφέθηκε ελεύθερος για λόγους υγείας. Πρέπει να επιστρέψει στην Χάγη τον Μάρτιο, αλλά ο ίδιος ισχυρίζεται ότι δεν θα πάει.

Στην κάμερα του euronews και της εκπομπής Reporter αναφέρει: «Ήμουν στα αλήθεια άρρωστος, αλλά δεν ήταν αυτός ο λόγος. Δεν ήξεραν τι να κάνουν με εμένα. Μετά από 12 χρόνια δεν μπορούσαν να λάβουν μια απόφαση στην περίπτωσή μου. Δεν μπορούσαν να κάνουν οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα σε εμένα και τα εγκλήματα πολέμου. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα στην δίκη. Ήμουν ένα “τρομερό παιδί”. Δημιούργησα πολλά προβλήματα επειδή ήμουν ο καλύτερος δικηγόρος στην δίκη.
Προσπάθησαν να μου επιλέξουν έναν δικηγόρο. Μου διόρισαν έναν άγγλο συνήγορο. Σε ποιόν; Σε εμένα. Τον καλύτερο δικηγόρο σε ολόκληρο τον κόσμο…».

Όμως ο Σέσελι δεν ήταν το μόνο “τρομερό παιδί” της δίκης. Παρά την τεράστια επιτυχία των 161 κατηγορητηρίων για εγκλήματα πολέμου, δύο αθωωτικές αποφάσεις έχουν στοιχειώσει το ιστορικό του δικαστηρίου. Ο Κροάτης στρατηγός Άντε Γκοντόβινα καταδικάστηκε για εγκλήματα πολέμου αλλά έγινε δεκτός σαν ήρωας όταν αθωώθηκε σε δεύτερο βαθμό. Το ίδιο σενάριο και με τον Σέρβο στρατηγό Μόμτσιλο Πέρισιτς.

Για τον πρόεδρο του Δικαστηρίου, η δικαιοσύνη μερικές φορές δεν είναι εύκολο να φέρει την δικαίωση: «Οι απαλλαγές είναι πάντα αμφιλεγόμενες. Και θα είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενες, όταν μιλάμε για μια περιοχή η οποία είναι πάρα πολύ πολιτικοποιημένη. Όταν η εχθρότητα μεταξύ των εθνικών και εθνοτικών ομάδων συνεχίζονται παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί. Πρόοδο που έχει σημειωθεί εν μέρει χάρη στο δικαστήριο μας. Ωστόσο η αποστολή ενός διεθνούς δικαστηρίου είναι να εξετάσει προσεκτικά τα αποδεικτικά στοιχεία, και να κρίνει αν κάποιος μπορεί να κριθεί ένοχος πέραν πάσης αμφιβολίας».

Η Κάρλα Ντελ Πόντε αναφέρεται στην δική της εμπειρία: «Για περισσότερο από οκτώ χρόνια δούλευα νυχθημερόν. Δεν είχα ιδιωτική ζωή, δεν είχα διακοπές, δεν είχα τίποτα. Όχι μόνο εγώ αλλά και οι συνεργάτες μου, αλλά μείναμε πολύ προσεκτικοί στην επίτευξη του στόχου, έπρεπε να πετύχουμε. Δεν ήταν εύκολο αλλά τα καταφέραμε. Και νομίζω ότι αυτό ήταν το σημαντικό. Σημαντικό για τα θύματα, επειδή χιλιάδες και χιλιάδες θυμάτων αυτών των εγκλημάτων ζητούν δικαιοσύνη και εμείς ήμασταν σε θέση να το κάνουμε, να το καταφέρουμε».

Δικαιοσύνη για τα θύματα. Είκοσι χρόνια μετά το τέλος της χειρότερης διαμάχη στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν μια μακρά αναμονή. Υπάρχει η ελπίδα ότι αυτή θα τερματιστεί του χρόνου με την τελική ετυμηγορία για τον Κάρατζιτς και τον Μλάντιτς. Όμως για κάποιους δεν είναι μόνο η δικαιοσύνη.

Η Κάντα Χόλιτς από τις «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα» σχολιάζει: «Έχασα τον γιο μου, τον άνδρα μου, δύο αδέρφια μου, τους κουνιάδους μου. Έχασα 56 μέλη της ευρύτερης οικογένειάς μου. Αφού αυτοί που διέπραξαν αυτήν την γενοκτονία δεν την παραδέχονται, και σήμερα υπάρχει ακόμα αυτή η άρνηση, αφού ακόμα αυτοί δεν δείχνουν μεταμέλεια και δεν ζητούν συγνώμη, τότε και εμείς δεν μπορούμε να τους συγχωρέσουμε».

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

25 χρόνια μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον: Φόβοι και προσδοκίες

Αυτοκτόνησε ο Κροάτης στρατηγός στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο

Ανταπόκριση των γαλλικών αρχών σε μαζικές επιθέσεις