Η αυτόνομη περιφέρεια της Αραγονίας είναι το Οχάιο της Ισπανίας. Αποτελεί ένα είδος εκλογικού βαρόμετρου. Δηλαδή το κόμμα που κερδίζει τις εκλογές σε
Η αυτόνομη περιφέρεια της Αραγονίας είναι το Οχάιο της Ισπανίας. Αποτελεί ένα είδος εκλογικού βαρόμετρου. Δηλαδή το κόμμα που κερδίζει τις εκλογές σε αυτή την περιοχή, κερδίζει τις εκλογές στην Ισπανία.
Το 2016 η χώρα της Ιβηρικής θα σημειώσει ανάπτυξη περίπου 3%. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η κρίση τελειώνει. Ωστόσο, οι πολίτες δεν φαίνεται να εισπράττουν κάτι τέτοιο.
Η Τσάρο Μαρτίν είναι συνταξιούχος και μένει στη Σαραγόσα, στην πρωτεύουσα της περιφέρειας. Η σύνταξη της μέχρι στιγμής είναι αρκετή για τα απολύτως απαραίτητα. Προσπαθεί όμως παράλληλα να βοηθά και τον 36χρονο γιο της, ο οποίος είναι άνεργος. Κάποιες από τις φίλες της, ήδη αναγκάζονται να φιλοξενήσουν τα παιδιά τους και τις οικογένειες τους για τον ίδιο λόγο.
«Έχουμε άνεργα παιδιά. Έχω μια φίλη που πρέπει να φιλοξενεί την κόρη της και τον άντρα της και τα παιδιά της στο σπίτι της. Είναι πέντε άτομα. Ευτυχώς έχουμε ακόμα τους οικογενειακούς δεσμούς στην Ισπανία. Έτσι συμβαίνει και στις άλλες μεσογειακές χώρες. Έχουμε αυτή την οικογενειακή αλληλεγγύη», λέει η Τσάρο.
Μία λύση ανάγκης που έχει γίνει καθημερινότητα. Η γενιά της ξεκίνησε να εργάζεται πολύ νωρίς και δεν περίμενε για να κάνει παιδιά, όπως οι σημερινοί νέοι.
Το βάρος για τους ηλικιωμένους αυξάνεται συνεχώς: ιδιωτικοί γιατροί για να αποφεύγουν μεγάλες ουρές στα δημόσια νοσοκομεία, χρήματα για ακουστικά βοηθήματα, για γυαλιά και φυσικά η οικονομική στήριξη για τα παιδιά τους. Ωστόσο, οι συντάξεις θα αυξηθούν το 2016 κάτω από τον πληθωρισμό.
«Οι συντάξεις έχουν περιοριστεί. Και οι μελλοντικές συντάξεις δεν ξέρουμε πως θα είναι. Γιατί κάνουν μεγάλη προπαγάνδα για τα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα. Αλλά αν δεν έχουμε συνέχεια δουλειά, δεν μπορούμε να κάνουμε οικονομίες για ιδιωτική σύνταξη», καταλήγει η Τσάρο.
Ο Πάμπλο Λόπεζ δεν αποτελεί βάρος για τους γονείς του, δεν μπορεί εξάλλου να βασιστεί στην οικονομική τους στήριξη. Ο 41χρονος είναι άνεργος για έξι μήνες. Λαμβάνει μόνο μία μικρή σύνταξη για αναπηρία. Η καθημερινότητα του ξεκινά στο ινστιτούτο της Σαραγόσα για τους ανέργους, όπου μαθαίνει τρόπους για αναζήτηση εργασίας και για βελτίωση του βιογραφικού του. Και η δική του γενιά εισήλθε από νωρίς στην αγορά εργασίας αλλά τώρα αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα.
«Τώρα υπάρχουν επιχορηγήσεις στις επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν άτομα από 20 έως 30 ή 35 ετών. Αλλά αυτός που ψάχνει δουλειά από τα 35 ως τα 45, αν και έχει εργασιακή εμπειρία αποκλείεται γιατί η επιχείρηση δεν έχει κίνητρο οικονομικό για να τον προσλάβει. Η επόμενη επιχορήγηση ξεκινά για ηλικίες μετά τα 45. Δεν μας δίνουν δηλαδή τις ευκαιρίες που θα έπρεπε», δηλώνει ο Λόπεζ.
Για τον Πάμπλο που έχει κάνει διάφορες δουλειές, το να βρει εργασία είναι επιστροφή στην κανονικότητα. Μέχρι να γίνει αυτό περνάει κάποιο από το χρόνο του σε μια καφετέρια.
«Η αναζήτηση εργασίας είναι κάτι που επηρεάζει το εισόδημα άμεσα. Αν ψάχνεις ενεργά για δουλειά το εισόδημα, είτε προέρχεται από επίδομα ανεργίας, είτε από άλλη πηγή περιορίζεται. Πρέπει να μειώσεις πολύ τα έξοδα σου, για να καλύψεις τις βασικές σου ανάγκες: το ενοίκιο, το ηλεκτρικό, το νερό, το φαγητό, τα ρούχα. Υπάρχουν ωστόσο πράγματα τα οποία σου αρέσουν αλλά πρέπει να τα σταματήσεις: το γυμναστήριο, ένα σαββατοκύριακο με φίλους, η να βγεις για ένα καφέ μερικές φορές. Γιατό το να είσαι έξω και να ψάχνεις για δουλειά σημαίνει ότι πρέπει να ξοδεύεις χρήματα».
Αυτή η μαύρη προοπτική είναι ο φόβος των νέων, όπως ο 20χρονος Νάτσο Σεράνο, που είναι τελειόφοιτος της Νομικής. Η ανεργία ανάμεσα στους νέους κάτω των 24 ξεπερνάει το 50%. Για να μπορέσει να εργαστει ως δικηγόρος χρειάζεται μεταπτυχιακό. Κάτι τέτοιο θα κόστιζε τουλάχιστον 2.500 ευρώ και πάλι κανείς δεν του εγγυάται ότι θα βρει δουλειά.
Ο Νάτσο σκέφτεται να κάνει το μεταπτυχιακό του στο εξωτερικό, αφού έχει το δικαίωμα να πάει όπου θέλει εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι νέοι γύρω του μοιράζονται τους ίδιους φόβους, άλλοι προτιμούν να ζουν στο παρόν.
«Νομίζω ότι έχουμε απαισιοδοξία για το μέλλον γενικά. Είναι πολλοί που δεν θέλουν να σκέφτονται και πολύ παραπέρα. Λένε: σήμερα είμαι καλά, οι γονείς μου μου δίνουν χαρτζιλίκι, κάνω το πτυχίο μου, αν κάνω μια δουλειά του ποδαριού, θα βγάλω μερικά παραπάνω χρήματα. Δεν θέλουν να αναρωτηθούν τι θα γίνει στο μέλλον. Και αυτό γιατί οι προοπτικές δεν είναι πολύ καλές», τονίζει ο Νάτσο.
Τέτοιες συζητήσεις κάνουν στο στέκι τους οι φοιτητές του πανεπιστημίου του Νάτσο. Τους ακολουθήσαμε και συναντήσαμε εκεί τον Ραούλ, την Αλεξάνδρα και τον Χαβιέ. Όλοι τελειόφοιτοι. Βλέπουν ότι δεν έχουν τις ευκαιρίες που είχαν οι γονείς τους. Η μετανάστευση είναι σίγουρα στο μυαλό τους.
«Η διαφορά με τις προηγούμενες γενιές είναι ο αριθμός των ευκαιριών. Οι γονείς μας μπορούσαν σχεδόν να επιλέξουν. Δεν ήταν πάντα εύκολο αλλά είχαν μεγαλύτερα περιθώρια. Και φυσικά οι μισθοί ήταν διαφορετικοί. Όταν ξεκίνησαν τα χρήματα που έπαιρναν τους επέτρεπαν να είναι ανεξάρτητοι, να έχουν ένα σπίτι. Τώρα αυτό είναι αδύνατον», λέει ο Χαβιέ.
«Αν χρειαστεί να δουλέψει σε κάτι που δεν έχω σπουδάσει, αυτό θα είναι η πλήρης ακύρωση των σπουδώ μου. Στον τομέα μου για παράδειγμα ζητούν επαγγελματική εμπειρία. Αν δεν έχεις εμπειρία, γιατί να μην έχεις τη δυνατότητα να κάνεις μία δουλειά που θα σου δώσει την εμπειρία που χρειάζεται ώστε να μπορέσεις να ασκήσεις το επάγγελμα και να κάνεις κάτι καλύτερο μια μέρα. Είναι καλύτερο λοιπόν να πάς στο εξωτερικό και να δουλέψεις στον τομέα που έχεις σπουδάσει. Να συνεχίζεις να σπουδάζεις και έτσι να οικοδομήσεις καλύτερο βιογραφικό αλλά και εμπειρία από το να μείνεις εδώ και να προσπαθείς να βγάλεις τα προς το ζην όπως όπως», υποστηρίζει ο Ραούλ.
«Αν έπρεπε να επιλέξω θα ήθελα να μείνω εδώ, εκτός και αν μου προσφέρουν μόνιμη εργασία στο εξωτερικό. Το βρίσκω πολύ δύσκολο αυτή τη στιγμή. Αν μπορέσω να επιλέξω θα προτιμήσω να μείνω εδώ για την ώρα και να βγάλω χρήματα για να συνεχίσω να σπουδάζω. Γιατί η μόρφωση είναι ακριβή αλλά ίσως οδηγήσει σε μόνιμη εργασία στο εξωτερικό», λέει η Αλεξάνδρα.
«Γνώρισα ένα Βέλγο στο Εράσμους, που σπούδαζε μηχανολογία και που είπε ότι γενικά οι Ισπανοί μηχανικοί δεν έχουν καλό όνομα. Είναι σαν παρίες γιατί δέχονται να δουλέψουν με τα μισά ή με το ένα τέταρτο από τα χρήματα που δουλεύουν οι Βέλγοι μηχανικοί. Επομένως στο εξωτερικό οι συνθήκες είναι καλύτερες αλλά όχι ιδανικές», εξηγεί ο Ραούλ.
Η γενιά των πιο μορφωμένων Ισπανών μέχρι σήμερα μεταναστεύει γιατί δεν έχει άλλα περιθώρια. Επαναλαμβάνεται η ιστορία των παππούδων τους που μετανάστευαν μαζικά τη δεκαετία του 60’ και του 70’.