Η ευρωπαϊκή έρευνα είναι ένα από τα κύρια... θύματα του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ. Ανησυχούν οι επιστήμονες.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ ευρωπαϊκή έρευνα είναι ένα από τα κύρια... θύματα του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ. Με προϋπολογισμό σχεδόν 81 δισεκατομμυρίων ευρώ, το πρόγραμμα Horizon Europe απέχει πολύ από τη φιλοδοξία που επέδειξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αρχικά είχε προτείνει επιπλέον 13 δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, χωρίς ευρωπαϊκή βοήθεια, οι ευρωπαίοι ερευνητές βρίσκονται σε αβεβαιότητα.
«Συνολικά, αν κοιτάξω πίσω, αυτό καλύπτει περισσότερο από μια δεκαετία για μένα πόρων που πήρα μέσω της Ευρώπης. Και δεν θα υπήρχε άλλος τρόπος να κάνω αυτήν την έρευνα εάν δεν είχα αυτά τα κεφάλαια», είπε η Κόνι Αερτς, αστροφυσικός, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Λέβεν.
Απειλείται επίσης το μέλλον της ομάδας της. Συνεργάζεται με περίπου 20 άτομα, τα μισά από τα οποία πληρώνονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας. Αλλά το έργο της ξεπερνά τον απλό τομέα της αστροφυσικής.
«Δουλεύω στην πραγματικότητα πάνω στους αστερισμούς σε σχέση με τους σεισμούς. Και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να κατανοήσουμε τις εσωτερικές διεργασίες των αστεριών και το ΄κανουμε με έναν συνδυασμό λεπτομερούς μαθηματικής μοντελοποίησης, με κωδικούς τεχνητής νοημοσύνης, με χημεία με την πυρηνική φυσική μαζί, οπότε είναι ένα πολύ διεπιστημονική η έρευνά μας», εξηγεί η επιστήμονας.
Αυτές οι περικοπές θα μεταφραστούν πρακτικά σε μείωση του αριθμού των εφευρέσεων, των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, της πνευματικής ιδιοκτησίας και επομένως σε λιγότερες νέες επιχειρήσεις. Τόσο πολύ που, σύμφωνα με έρευνα, αμφισβητείται η ιεράρχηση προτεραιοτήτων της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Οι δύο κύριοι στόχοι της θητείας της στην Κομισιόν: η κλιματική αλλαγή και η ψηφιοποίηση, και οι δύο βασίζονται σημαντικά, επιτυχώς, στην τεράστια πρόοδο που πρέπει να σημειωθεί στην έρευνα και την καινοτομία και στους δύο τομείς, στην ανανεώσιμη ενέργεια, στον ψηφιακό κόσμο. Χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία για να βρουν τα προϊόντα, τις διαδικασίες, τις εταιρείες που μας καθοδηγούν σε αυτόν τον κόσμο χωρίς διοξείδιο του άνθρακα», λέει ο καθηγητής Κουρτ Ντεκετελερε, γενικός γραμματέας της Ένωσης των ερευνητικών πανεπιστημίων και καθηγητής Δικαίου στο πανεπιστήμιο του Λέβεν.
Ο τομέας ζητά από τους ηγέτες να αξιολογήσουν τις συνέπειες αυτών των περικοπών στα πανεπιστήμια. Τα ολλανδικά ιδρύματα θα μπορούσαν να χάσουν 100 εκατομμύρια ευρώ. Στη Φλάνδρα ο λογαριασμός θα μπορούσε να ανέλθει στα 130 εκατομμύρια ευρώ. Για τους ερευνητές αυτή είναι μια βραχυπρόθεσμη απόφαση.
«Μερικές φορές με ρωτούν ποιο είναι το προϊόν σας, με τι ασχολείστε, τι προσφέρετε; Λοιπόν, απαντώ: κάνω έρευνα που βασίζεται στην περιέργεια για το γαλάζιο του ουρανού και η πιο ουσιαστική απάντησή μου είναι: το βασικό μου έργο είναι περίεργοι μαθητές. Επειδή αυτό είναι κρίσιμο! Είναι οι καινοτόμοι του επόμενου μισού αιώνα. Η περικοπή στον προϋπολογισμό μας αυτή τη στιγμή περιορίζει το μυαλό αυτών των νέων», λέει η Κόνι Αερτς.