Οι χώρες μπήκαν στο στόχαστρο αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε για διογκούμενα δημοσιονομικά ελλείμματα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο Συμβούλιο της ΕΕ κίνησε την Παρασκευή 26 Ιουλίου επίσημη διαδικασία κατά πολλών κρατών - μελών που θεωρείται ότι έχουν ελλείψεις στους εγχώριους προϋπολογισμούς.
Η κίνηση αυτή ακολουθεί την προειδοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι τα ελλείμματα πρόκειται να εκτοξευθούν στο 7% της οικονομίας, αφού οι Βρυξέλλες έκαναν «τα στραβά μάτια» για αρκετά χρόνια λόγω του Covid.
"Τα κράτη - μέλη πρέπει να συμμορφώνονται με τη δημοσιονομική πειθαρχία", ανέφερε ανακοίνωση του Συμβουλίου, η οποία πρόσθεσε ότι η διαδικασία θα συνεπάγεται "ενισχυμένο έλεγχο" όσων παραβιάζουν.
Το Συμβούλιο, το οποίο συγκεντρώνει τα 27 κράτη - μέλη της ΕΕ, έστειλε τη νομική προειδοποίηση στο Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία και τη Σλοβακία και συμφώνησε να συνεχίσει τη νομική διαδικασία που εφαρμόζεται στη Ρουμανία από το 2020.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ, που θεσπίστηκαν παράλληλα με το κοινό νόμισμα ευρώ τη δεκαετία του 1990, λένε ότι η ανισορροπία στις εθνικές δημοσιονομικές θέσεις δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ, ενώ το συνολικό χρέος πρέπει να διατηρείται κάτω από το 60%.
Πολιτικός δυναμίτης
Αυτοί οι κανόνες έχουν αποδειχθεί εδώ και καιρό πολιτικός δυναμίτης, καθώς τα βόρεια κράτη - μέλη, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, είναι απρόθυμα να πληρώσουν για αυτό που θεωρούν απερίσκεπτες δαπάνες στην Ελλάδα ή την Ιταλία.
Η κίνηση αυτή γίνεται καθώς τόσο η Γαλλία όσο και το Βέλγιο, όπου το δημόσιο χρέος υπερβαίνει το 100% του ΑΕΠ, προσπαθούν να σχηματίσουν κυβερνήσεις από διασπασμένους συνασπισμούς.
Πριν από δύο εβδομάδες, το Ελεγκτικό Συνέδριο της Γαλλίας δήλωσε ότι η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών ήταν "ανησυχητική" και ο υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ, μέλος της υπηρεσιακής κυβέρνησης του Γκαμπριέλ Ατάλ, ενδέχεται να παραιτηθεί άμεσα, δεδομένης της συντριβής που υπέστη στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου.
Αποτελεί επίσης ένα νέο μέτωπο στον πόλεμο μεταξύ των Βρυξελλών και της δεξιάς κυβέρνησης της Τζιόρτζια Μελόνι.
Την Τετάρτη, η Επιτροπή στιγμάτισε την ελευθερία του Τύπου στην Ιταλία, αφού η Μελόνι κατέθεσε νομικές αγωγές εναντίον μεμονωμένων δημοσιογράφων που την επέκριναν ή την ειρωνεύτηκαν.
Μεταπανδημικοί κανόνες
Το πλαίσιο της ΕΕ για το έλλειμμα, γνωστό ως Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, εγκαταλείφθηκε το 2020, όταν η κρίση του κορονοϊού και η επακόλουθη έκρηξη των τιμών της ενέργειας οδήγησαν τις κυβερνήσεις σε πρωτοφανείς και δαπανηρές οικονομικές παρεμβάσεις.
Μετά από πολλά παζάρια, τα κράτη - μέλη συμφώνησαν νωρίτερα φέτος σε ένα πιο ευέλικτο σύνολο δημοσιονομικών περιορισμών που θα ισχύουν από φέτος, επιτρέποντας μεγαλύτερο περιθώριο για δαπάνες για την κλιματική αλλαγή ή την άμυνα.
Αυτή η καθυστερημένη συμφωνία σημαίνει ότι τα χρονοδιαγράμματα για τη διευθέτηση της δημοσιονομικής πολιτικής έχουν περικοπεί, εξηγώντας ίσως γιατί η ΕΕ ενέκρινε την προειδοποίησή της το απόγευμα της ημέρας που πολλοί αξιωματούχοι αναχωρούν για τις καλοκαιρινές διακοπές.
Οι υπουργοί αναμένεται να εγκρίνουν τις επίσημες συστάσεις προς τις σπάταλες χώρες να μειώσουν τα ελλείμματα τον προσεχή Δεκέμβριο.
Οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τα υπουργεία Οικονομικών των χωρών που επηρεάζονται για να συστήσουν πορείες διόρθωσης της ανισορροπίας, γεγονός που συνεπάγεται πολιτικά επώδυνες αυξήσεις φόρων ή περικοπές δαπανών.