Το 2024, τα κράτη μέλη δαπάνησαν συνολικά κατά μέσο όρο 1,9% του ΑΕΠ για την άμυνα, ενώ η Ρωσία το 9%, δήλωσε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει τις αμυντικές της δαπάνες για να "προετοιμαστεί για το χειρότερο" και να είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό της, αν χρειαστεί" απέναντι σε μια ερχθρική Ρωσία, δήλωσε την Τετάρτη η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας.
"Πολλές από τις εθνικές μας υπηρεσίες πληροφοριών μας δίνουν την πληροφορία ότι η Ρωσία θα μπορούσε να δοκιμάσει την ετοιμότητα της ΕΕ να αμυνθεί σε τρία έως πέντε χρόνια", δήλωσε η Κάλας από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας στις Βρυξέλλες.
Τόνισε ότι η Ρωσία μπορεί, σε τρεις μήνες, να παράγει περισσότερα όπλα και πυρομαχικά από ό,τι το μπλοκ των 27 χωρών συλλογικά σε 12 μήνες. "Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δίκιο να λέει ότι δεν ξοδεύουμε αρκετά".
Κατά την επόμενη δεκαετία, η ΕΕ θα χρειαστεί τουλάχιστον 500 δισ. ευρώ για να παραμείνει ανταγωνιστική στον τομέα της άμυνας και μέχρι στιγμής, μόνο περίπου 13 δισ. ευρώ έχουν προβλεφθεί για την άμυνα και την ασφάλεια στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ από το 2021 έως το 2027 (που αντιπροσωπεύει το 1,2% του συνόλου).
Η ΕΕ διαθέτει παραδοσιακά περίπου το 1% του ΑΕΠ του μπλοκ (1,2 τρισεκατομμύρια ευρώ) για τη χρηματοδότηση πολιτικών προτεραιοτήτων που κυμαίνονται από τη γεωργία έως την κοινωνικοοικονομική συνοχή μεταξύ των φτωχότερων και των πλουσιότερων περιφερειών στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού, ο οποίος πρόκειται να διαπραγματευτεί εκ νέου το καλοκαίρι του 2025 για την επταετή περίοδο που αρχίζει το 2028, όπου η άμυνα θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα.
"Χρειαζόμαστε επενδύσεις από τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και από τον κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Πρέπει να δαπανήσουμε περισσότερο από το 1%", δήλωσε η Κάλας.
Πέρυσι, τα κράτη μέλη δαπάνησαν συλλογικά κατά μέσο όρο 1,9% του ΑΕΠ για την άμυνα. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, δαπανούσε το 9%.
Η Λιθουανία ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 5% με 6% του ΑΕΠ από το 2026 λόγω της απειλής της ρωσικής επιθετικότητας στην περιοχή, αλλά ορισμένες μεγάλες οικονομίες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, εξακολουθούν να υπολείπονται του στόχου του ΝΑΤΟ για 2%.
"Η άμυνα είναι μια βιομηχανία υψηλής εξειδίκευσης και έντασης που απαιτεί χρήματα, ανθρώπους και χρόνο. Έχουμε χρήματα και ανθρώπους, αλλά δεν έχουμε χρόνο. Η Ουκρανία μας κερδίζει χρόνο", υποστήριξε η Κάλας.
"Δεν χρειαζόμαστε έναν ευρωπαϊκό στρατό. Χρειαζόμαστε 27 ευρωπαϊκούς στρατούς που είναι ικανοί και μπορούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά για να αποτρέψουν τους αντιπάλους μας και να υπερασπιστούν την Ευρώπη, κατά προτίμηση με τους συμμάχους και τους εταίρους μας, αλλά και μόνοι τους, αν χρειαστεί", είπε.
Ομοίως, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τη Δευτέρα την Ευρώπη να "ξυπνήσει" και να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες για να μειώσει την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ για την ασφάλεια.
"Τι θα κάνουμε στην Ευρώπη αύριο αν ο αμερικανός σύμμαχός μας αποσύρει τα πολεμικά του πλοία από τη Μεσόγειο;" ρώτησε ένα ακροατήριο Γάλλων στρατιωτικών στη Διοίκηση Ψηφιακής και Κυβερνοϋποστήριξης του Στρατού στη δυτική Γαλλία. "Αν στείλουν τα μαχητικά τους αεροσκάφη από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό;"
Η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ επανέλαβε επίσης τα λόγια του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να κάνουν θυσίες, όπως περικοπές στις συντάξεις, την υγεία και τα συστήματα ασφαλείας τους, για να πληρώσουν τις αυξημένες αμυντικές δαπάνες και να διασφαλίσουν μακροπρόθεσμα την ασφάλεια στην Ευρώπη.
Ο κ. Ρούτε παραδέχθηκε ότι, ενώ δεν υπάρχει άμεση απειλή για τους συμμάχους, ο κίνδυνος κινείται "με πλήρη ταχύτητα" προς τη διατλαντική συμμαχία. "Δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο, αλλά σίγουρα ούτε και σε ειρήνη", δήλωσε.
Ο νεοδιορισθείς Ευρωπαίος Επίτροπος Άμυνας και Διαστήματος, Άντριους Κουμπίλιους, συμφώνησε ότι μια συλλογική προσέγγιση μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στην ετοιμότητα της Ευρώπης για στρατιωτικές, αν όχι υβριδικές, απειλές.
"Δεν μπορούμε πλέον να αντέξουμε την κατακερματισμένη προσέγγιση. Χρειαζόμαστε μια πραγματική προσέγγιση Big Bang για να αυξήσουμε την αμυντική παραγωγή και την απόκτηση", δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας στο ακροατήριο του συνεδρίου EDA.
Ο Κουμπίλιους τόνισε την ανάγκη για διαλειτουργικά οπλικά συστήματα, συγκεντρωτική ζήτηση για την αμυντική βιομηχανία και περισσότερα έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως η ασπίδα αεράμυνας, η ασπίδα στον κυβερνοχώρο και η πρωτοβουλία για τα βόρεια και ανατολικά σύνορα.
"Το μήνυμα της ΕΕ προς τις ΗΠΑ είναι σαφές. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για τη δική μας άμυνα και να αναλάβουμε ένα δίκαιο μερίδιο ευθύνης για την ασφάλεια της Ευρώπης", κατέληξε η Κάλας.