Το δείπνο των ηγετών στο βασιλικό παλάτι στη Χάγη και αναφορές του Ολλανδού βασιλιά και του Γ.Γ του ΝΑΤΟ στον Αμερικανό πρόεδρο - Τι συζήτησαν Τραμπ - Ερντογάν
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη.
Λίγο πριν την αναχώρησή του από τις ΗΠΑ για την Ευρώπη προκάλεσε αναταραχή με τα σχόλιά του για τον ορισμό του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, ενώ με την άφιξή του είχε συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
"Εξαρτάται από τον ορισμό σας", δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με την δέσμευση των ΗΠΑ στη συμβατική τους υποχρέωση να παράσχουν συνδρομή σε μέλος του ΝΑΤΟ που δέχεται επίθεση.
"Υπάρχουν πολυάριθμοι ορισμοί του άρθρου 5. Το ξέρετε αυτό, σωστά; Αλλά είμαι αποφασισμένος να είμαι φίλος τους", συμπλήρωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, αναζωπυρώνοντας τις ανησυχίες των Ευρωπαίων σχετικά με την δέσμευση των ΗΠΑ στη βορειοατλαντική συμμαχία.
Το Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ προβλέπει ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσότερων μελών της Συμμαχίας στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική θεωρείται επίθεση εναντίον όλων των μελών.
Κληθείς αργότερα να διευκρινίσει τι εννοούσε κατά τη διάρκεια της πτήσης στο Air Force One, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι είναι "δεσμευμένος να σώζει ζωές" και "δεσμευμένος στη ζωή και την ασφάλεια", αλλά δεν επεκτάθηκε περαιτέρω.
Συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν
Στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Ντόναλντ Τραμπ συναντήθηκε με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ο Τούρκος πρόεδρος «εξέφρασε την ικανοποίησή του για την εκεχειρία που επετεύχθη μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν χάρη στις προσπάθειες του προέδρου Τραμπ, ευχήθηκε να είναι μόνιμη και τόνισε τη σημασία του (...) διαλόγου για τον τερματισμό το συντομότερο της ανθρωπιστικής τραγωδίας στη Γάζα και την ειρηνική επίλυση του πολέμου μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας».
Επιπλέον ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι «οι δύο χώρες έχουν ευρεία δυναμική σε διάφορους τομείς, ιδίως στον τομέα της ενέργειας και των επενδύσεων, και η προώθηση της συνεργασίας κυρίως στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας θα διευκολύνει την επίτευξη του στόχου για συνολικό όγκο (σ.σ. διμερών) εμπορικών συναλλαγών 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων».
Στην ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας αναφέρεται ακόμη ότι «οι δύο ηγέτες, ως κορυφαίοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, επέστησαν την προσοχή στη σημασία των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της συμμαχίας».
Στη συνάντηση συζητήθηκαν διμερή, περιφερειακά και διεθνή θέματα.
Η συνάντηση των δύο προέδρων άρχισε στις 23:30 ώρα Ελλάδας και Κύπρου (22:30 ώρα Ολλανδίας) χθες (24η Ιουνίου) και διήρκεσε περίπου 45'. Πρόκειται για την πρώτη κατ' ιδίαν συνάντηση τους αφού άρχισε τη δεύτερη θητεία του ο Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο.
Βασιλικό δείπνο
Ο Ντόναλντ Τραμπ και οι υπόλοιποι ηγέτες του ΝΑΤΟ έφτασαν στο Βασιλικό Παλάτι στη Χάγη το βράδυ της Τρίτης και παρακάθησαν σε δείπνο που παρέθεσε η βασιλική οικογένεια της Ολλανδίας.
Ο βασιλιάς Βίλεμ -Αλεξάντερ της Ολλανδίας, η βασίλισσα Μάξιμα και η πριγκίπισσα Καταρίνα - Αμαλία διοργάνωσαν τη δεξίωση για τους ηγέτες της συμμαχίας, οι οποίοι βρίσκονται στην πόλη για τη διήμερη σύνοδο κορυφής.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναμενόταν να διαμείνει σε πολυτελές ξενοδοχείο κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, αλλά εκπρόσωπος της ολλανδικής κυβερνητικής υπηρεσίας πληροφοριών δήλωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα περάσει τη νύχτα στο παλάτι του 17ου αιώνα.
Ο βασιλιάς Βίλεμ-Αλεξάντερ της Ολλανδίας απηύθυνε ομιλία στους ηγέτες του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια δείπνου και επεφύλαξε ειδική μνεία ειδικά για τον Ντόναλντ Τραμπ.
"Κύριε Πρόεδρε (Τραμπ), σημαίνει πολλά για εμάς να σας υποδεχόμαστε απόψε στο σπίτι μας. Εκτιμούμε τους δεσμούς φιλίας που θα ενώνουν πάντα τα έθνη μας" δήλωσε ο βασιλιάς Βίλεμ-Αλεξάντερ.
Ο Ολλανδός βασιλιάς εκτίμησε ότι το ΝΑΤΟ θα καλωσορίσει περισσότερα έθνη στη συμμαχία στο μέλλον. Επίσης, επαίνεσε τη συμμαχία για τη δέσμευσή της να δαπανήσει περισσότερα χρήματα για την άμυνα.
"Σωστά υποστηρίζεται ότι πρέπει να κάνουμε επαρκείς επενδύσεις στην ασφάλειά μας και ότι πρέπει να υπάρχει ισορροπία στις οικονομικές συνεισφορές των μελών της Συμμαχίας. Δεν μπορεί να υπάρξει αλληλεγγύη αν ο καθένας δεν επωμιστεί τη δική του ευθύνη", δήλωσε ο Ολλανδός βασιλιάς.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε επαίνεσε τον Ντόναλντ Τραμπ επειδή πίεσε για αύξηση των αμυντικών δαπανών της συμμαχίας.
"Σήμερα, είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι το ΝΑΤΟ έχει ήδη προσθέσει επιπλέον 1 τρισεκατομμύριο δολάρια (861 δισ. ευρώ) σε αμυντικές δαπάνες κατά την τελευταία δεκαετία", δήλωσε ο Ρούτε την Τρίτη. "Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Ντόναλντ, αυτό οφείλεται στο ότι μας πίεσες".
Διαδηλώσεις στη Χάγη
Κάτοικοι της ολλανδικής πόλης, όπου πραγματοποιείται φέτος η σύνοδος κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ, εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για τον Ντόναλντ Τραμπ, αναρτώντας αφίσες σε μπαλκόνια που έγραφαν "σώστε τον κόσμο, παραπέμψτε τον Τραμπ" και "ειρήνη".
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε ξεχωριστή διαδήλωση υπέρ του ΝΑΤΟ. Μερικές δεκάδες νεαροί διαδηλωτές από τη Λιθουανία, την Ουκρανία, την Ολλανδία και άλλες χώρες συγκεντρώθηκαν στη Χάγη, όπου ζήτησαν αύξηση των αμυντικών δαπανών και στήριξη της Ουκρανίας.
Στη διαδήλωση συμμετείχαν οι υπουργοί Άμυνας της Λιθουανίας και της Ολλανδίας, οι οποίοι ανέφεραν ότι οι ηγέτες του ΝΑΤΟ αναμένεται να δεσμευτούν για υψηλότερες αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια.
Οι σημερινοί στόχοι του ΝΑΤΟ για την άμυνα περιορίζονται στο 2% του ΑΕΠ των κρατών μελών, αλλά αναμένεται να εκτοξευθούν στο 5% μετά από μήνες πιέσεων από την νέα διακυβέρνηση στην Ουάσιγκτον, η οποία εκτοξεύει ακόμα και απειλές για αποχώρηση των ΗΠΑ από την βορειοατλαντική συμμαχία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επίσης αφήσει να εννοηθεί ότι όποιο κράτος μέλος δεν επιτύχει τους προτεινόμενους στόχους του 5% δεν θα επωφελείται από την προστασία των ΗΠΑ βάσει του άρθρου 5 του καταστατικού χάρτη του ΝΑΤΟ.