«Αν δεν προχωρήσουμε στη διεύρυνση, κινδυνεύουμε να χάσουμε κάποιες από αυτές τις χώρες», προειδοποιεί η Marie Bjerre, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Δανίας
Η Δανία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την εξάμηνη προεδρία της στο Συμβούλιο της ΕΕ για να ασκήσει "μέγιστη πίεση" στην Ουγγαρία ώστε να άρει το αδιάλλακτο βέτο της στις διαπραγματεύσεις της Ουκρανίας για την ένταξή της στην ΕΕ, το οποίο έχει προκαλέσει εμφανή εκνευρισμό στο Κίεβο και στις Βρυξέλλες.
Κάθε βήμα στη διαδικασία διεύρυνσης απαιτεί ομοφωνία.
"Αυτό είναι σημαντικό για τους Ουκρανούς. Αυτό είναι σημαντικό για τον αγώνα τους (κατά της Ρωσίας). Πρέπει να έχουν την προοπτική της ένταξης στην ΕΕ. Και δεν τους αφαιρούμε αυτή την προοπτική", δήλωσε την Πέμπτη η Marie Bjerre, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Δανίας, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων και του Euronews, στο Άαρχους.
"Είμαστε πολύ φιλόδοξοι και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε. Θα ασκήσουμε τη μέγιστη δυνατή πίεση στην Ουγγαρία προκειμένου να άρει τις επιφυλάξεις της. Και είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ό,τι μπορούμε, πολιτικά και πρακτικά, προκειμένου να προχωρήσουμε με την Ουκρανία, αλλά και με τη Μολδαβία και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων".
Η Bjerre δεν περιέγραψε λεπτομερώς κάποια συγκεκριμένη μέθοδο για την παράκαμψη του ουγγρικού βέτο, λέγοντας απλώς ότι είναι "πολύ νωρίς" για να πούμε αν αυτό έχει καταστεί ουσιαστικά ανυπέρβλητο.
Η υπουργός προειδοποίησε επανειλημμένα ότι η εκπλήρωση της υπόσχεσης που δόθηκε στις υποψήφιες χώρες είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της "ασφάλειας και της σταθερότητας" της Ευρωπαϊκής Ένωσης. "Αν δεν προχωρήσουμε με τη διεύρυνση", είπε, "κινδυνεύουμε να χάσουμε κάποιες από αυτές τις χώρες".
Η δανική προεδρία απηχεί την προκάτοχό της, την Πολωνία, με τη δημόσια δέσμευσή της να προωθήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις αιτήσεις ένταξης τόσο της Ουκρανίας όσο και της Μολδαβίας. Οι δύο χώρες ανακηρύχθηκαν υποψήφιες τον Ιούνιο του 2022.
Αλλά η πολωνική προεδρία ήρθε και έφυγε και δεν επιτεύχθηκε καμία απολύτως πρόοδος. Η Ουκρανία και η Μολδαβία εξακολουθούν να περιμένουν να ανοίξει η πρώτη ομάδα διαπραγματεύσεων, γνωστή ως "Θεμελιώδη Στοιχεία", η οποία καλύπτει θέματα όπως η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ασφάλεια.
Ο κύριος λόγος έγκειται στον Βίκτορ Όρμπαν και στο σταθερό βέτο που ασκεί στις φιλοδοξίες του Κιέβου. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός έφτασε στο σημείο να διοργανώσει εθνική διαβούλευση για να μετρήσει τις απόψεις των συμπολιτών του σχετικά με την ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στο μπλοκ.
Σύμφωνα με τον Όρμπαν, το 95% των σχεδόν 2,3 εκατομμυρίων συμμετεχόντων που απάντησαν στη διαβούλευση τάχθηκαν κατά της υποψηφιότητας. Η συμμετοχή ήταν περίπου η μισή από τις 5,5 εκατομμύρια ψήφους που καταγράφηκαν κατά τις εθνικές εκλογές του 2022.
Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα, ο Όρμπαν επικαλέστηκε τα αποτελέσματα ως βάση για να διπλασιάσει το βέτο του, λέγοντας: "Ήρθα εδώ με ισχυρή εντολή".
"Εάν ένα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται σε πόλεμο, αυτό σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε πόλεμο και αυτό δεν μας αρέσει", δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε λέγοντας ότι δεν υπάρχουν "αντικειμενικοί λόγοι" για να αντιταχθεί στην ένταξη της Ουκρανίας, καθώς η κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα είχε υλοποιήσει τις ζητούμενες μεταρρυθμίσεις και πληρούσε τα απαραίτητα κριτήρια για να ανοίξει το σύμπλεγμα "Θεμελιωδών Στοιχείων".
Το αδιέξοδο έχει εμπεδωθεί σε τέτοιο βαθμό που οι διπλωμάτες έχουν αρχίσει να εξετάζουν την ιδέα της αποσύνδεσης της Μολδαβίας από την Ουκρανία για να μπορέσει να προχωρήσει η πρώτη, την οποία υποστηρίζει ο Όρμπαν. Η αποσύνδεση, ωστόσο, είναι ένα στοίχημα με υψηλό ρίσκο, καθώς κινδυνεύει να αφήσει μόνιμα πίσω το Κίεβο και να διαιωνίσει την εντύπωση μιας αθετημένης υπόσχεσης προς τον ουκρανικό λαό.
Ως προεδρεύουσα του Συμβουλίου, η Δανία θα αναλάβει να συντονίσει τη συζήτηση σε περίπτωση που το δυσάρεστο ζήτημα τεθεί επισήμως στο τραπέζι.
Προς το παρόν, η Κοπεγχάγη ποντάρει στο να κρατήσει το ζευγάρι μαζί.
"Εξακολουθούμε να εργαζόμαστε για το άνοιγμα της συστάδας με τη Μολδαβία και την Ουκρανία, διότι αυτή είναι η καλύτερη λύση", δήλωσε η Bjerre, σημειώνοντας ότι είναι πολύ νωρίς για να "κάνουμε εικασίες" σχετικά με εναλλακτικές λύσεις.
"Ο λόγος για τον οποίο έχουμε αυτή τη νέα δυναμική στη διεύρυνση οφείλεται στην Ουκρανία. Δεν θα μιλούσαμε σήμερα για τη διεύρυνση αν δεν ήταν λόγω της Ουκρανίας και της τεράστιας προόδου που έχει σημειώσει η Ουκρανία".
Η ΕΕ και η Μολδαβία πρόκειται να πραγματοποιήσουν διμερή σύνοδο κορυφής την Παρασκευή.