Ο άνθρωπος που θα βγει στο μπαλκόνι της Πλατείας του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό, μετά τον άσπρο καπνό, ο νέος Πάπας, θα καθορίσει και την κατεύθυνση της Καθολικής Εκκλησίας. Το αν η κατεύθυνση θα είναι προς τα εμπρός ή προς τα πίσω εξαρτάται από την προσωπικότητα του νέου Ποντίφικα.
Οι αναλυτές συμφωνούν στο ότι χρειάζεται ένας Πάπας με χαρισματική προσωπικότητα ο οποίος θα καταφέρει από τη μία να λύσει τα σοβαρά ζητήματα που ταλανίζουν την Καθολική Εκκλησία αλλά και από την άλλη να διευρύνει το ποίμνιο.
Ένας πνευματικός ηγέτης που θα οδηγήσει την Καθολική Εκκλησία εκτός κρίσης και θα της ξαναδώσει το παλιό της κύρος που έχει τραυματιστεί από τα σκάνδαλα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η πορεία που ακολούθησε η Καθολική Εκκλησία υπό τον Πάπα Βενέδικτο τον 16ο ήταν ουσιαστικά η συνέχεια εκείνης υπό τον Πάπα Ιωάννη Παύλο το Β’. Ωστόσο, οι συνθήκες έχουν αλλάξει και οι απαιτήσεις έχουν τώρα αυξηθεί. Το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων μοιραία θα προκύψει αργά ή γρήγορα.
Τα λεγόμενα Vatileaks, δηλαδή οι διάφορες διαρροές πληροφοριών για σκάνδαλα στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας αλλά και για την αργή αντίδραση από το Βατικανό κλόνισαν την εμπιστοσύνη των πιστών. Και αυτή θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για το νέο Πάπα: η ανάκτηση αυτής της εμπιστοσύνης.
Η εικόνα της Καθολικής Εκκλησίας έχει ξεθωριάσει κυρίως στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες και για ένα πρόσθετο λόγο. Γιατί δεν έχει καταφέρει να απαντήσει σε καυτά κοινωνικά ζητήματα όπως τον γάμο ομοφυλοφίλων, την αγαμία των ιερωμένων, τις εκτρώσεις ή την χειροτονία των γυναικών.
Στα ζητήματα αυτά φαίνεται ότι η πλειοψηφία των πιστών είναι σύμφωνη. Ωστόσο, φαίνεται ότι η Καθολική Εκκλησία, για την ώρα τουλάχιστον κλείνει τα αυτιά της.
Το Δεύτερο Συμβούλιο του Βατικανού προσπαθεί εδώ και 50 χρόνια να βάλει την Καθολική Εκκλησία σε μία νέα μοντέρνο και πιο ανοιχτή εποχή. Ωστόσο, δεν φρόντισε να κλείσει τα ζητήματα που τώρα προκαλούν εμπλοκή και απομακρύνουν τους πιστούς.
Για τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ο Πάπας αλλά και για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ο επόμενος Ποντίφικας, μίλησε στο Euronews ο ειδικός του Βατικανού και διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας του Βατικανού, Τζιακόμο Γκαλεάτσι.
Ερωτηθείς για την ηλικία του Πάπα, ο Τζιάκομο Γκαλεάτσι δήλωσε ότι «το παράδειγμα του Πολωνού Κάρολου Βοϊτίλα είναι χαρακτηριστικό. Εξελέγη Πάπας στην ηλικία των 58 και παρέμεινε στην κεφαλή της εκκλησίας περισσότερο απο 25 χρόνια. Ο Πάπας Βενέδικτος υπέβαλλε την παραίτηση του λέγοντας πως η θέση αυτή απαιτεί σωματικές και ψυχικές δυνάμεις που εκείνος δεν διαθέτει πια. Η ηλικία παίζει ρόλο, αλλά δεν είναι καθοριστικός παράγοντας. Σημασία έχει ο προσανατολισμός, η ικανότητα διακυβέρνησης καθώς και η επικοινωνία με τους πιστούς και τα media».
Σχετικά με τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος Πάπας, ο Γκαλεάτσι υποστηρίζει ότι η Καθολική Εκκλησία «πρέπει να δώσει βαρύτητα στη Δύση και να συγκινήσει ξανά τους ανθρώπους. Πιστεύω ακόμη πως πρέπει να βρίσκεται σε συνέχη διάλογο με όλες τις θρησκείες. Ο ίδιος ο Βενέδικτος είχε πει πως οι αγνωστικιστές είναι μια ομάδα ανθρώπων που η εκκλησία πρέπει να προσεγγίσει. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να πιστέψουν, ενώ πολλοί άλλοι είναι Χριστιανοί μόνο στη θεωρία. Οπότε ο νέος Ποντίφικας έχει δύσκολη αποστολή, αφού σε λίγα χρόνια θα κριθεί αν η Ευρώπη θα παραμείνει μια χριστιανική ήπειρος ή όχι».
Αναφορικά με τα λεγόμενα Vatileaks ο Τζιάκομο Γκαλεάτσι εξηγεί ότι «μεταξύ των τελευταίων πράξεων του Βενέδικτου, ήταν και η συνάντηση με τους τρεις καρδιναλίους που γνωρίζουν πολύ καλά την ιστορία των Vatileaks. Ο παραιτηθείς Ποντίφικας επέτρεψε στους τρεις καρδινάλιους να ενημέρωσουν όσα μέλη του κονκλάβιου ήθελαν να μαθούν περισσότερα. Νομίζω πως ήταν μια σωστή κίνηση. Ο φάκελος θα δοθεί στον επόμενο Πάπα, αλλά οι νέοι καρδινάλιοι μπορούν να μάθουν απ‘ευθείας από τους ερευνητές για τα αποτελέσματα της έρευνας τους.
Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί έχοντας γνώση του φακέλου, οι καρδινάλιοι μπορούν να ξεκινήσουν τις ψηφοφορίες. Κι όσο ο χρόνος κυλάει, όλο και περισσότεροι καρδινάλιοι πληροφορούνται την ιστορία των Vatileaks. Και επειδή η γνώση είναι δύναμη, το κονκλάβιο έχει μεγάλη ευθύνη για την επιλογή που θα κάνει. Κανείς δεν μπορεί να πει δεν ήξερα ή δεν καταλαβα τι έγινε τότε. Οι στιγμές είναι ιστορικές».