ΔΙΑΦΉΜΙΣΗKαθώς οι προεδρικές εκλογές της 14 ης Ιουνίου πλησιάζουν στο Ιράν, η διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων είναι σε εξέλιξη.
Η εκλογική αυτή αναμέτρηση είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την χώρα, αφού ο εκλεγείς Πρόεδρος θα αντικαταστήσει τον Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, που εκ του συντάγματος δεν μπορεί να θέσει και πάλι υποψηφιότητα.
Ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεί, έδειξε να μην αποκλείει από την κούρσα της διαδοχής τους ρεφορμιστές, που όμως θα αποτελούν την μειονότητα στο σύνολο των 686 υποψηφίων.Δύο από τους υποψηφίους θα είναι γυναίκες. Πρόκειται για δύο 45χρονες γυναίκες, την Ραζί Ομιντβάρ νοικοκυρά και η Σοράγια Μαλεκζαντέ καθηγήτρια πανεπιστημίου.
Ο ρόλος του Χαμενεί στην επιλογή υποψηφίων είναι καθοριστικής σημασίας, αφού στο ιρανικό πολιτικό σύστημα έχει περισσότερη εξουσία και από τον πρόεδρο της χώρας. Για το λόγο αυτό έκπληξη αποτελεί το εάν θα στηρίξει τον στενό συνεργάτη του Αχμαντινετζάντ, τον εθνικιστή Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαεί που διετέλεσε στο παρελθόν, δήμαρχος Τεχεράνης.
Οι ελπίδες της πλειονότητας των Ιρανών μεταρρυθμιστών, στηρίζονται στον Αγιατολάχ Αλί Ακμπάρ Ραφσαντζανί. Ο χαρισματικός πρώην πρόεδρος του Ιράν, υπέβαλε επίσημα την υποψηφιότητα θεωρείται μετριοπαθής και χαίρει της έγκρισης των διεθνών παρατηρητών.
Αν και στήριξε αναφανδόν,, την ισλαμική επανάσταση, εντούτοις ο Ραφσανζανί έλαβε αργότερα αποστάσεις, δημοσίως, από τις πρακτικές ορισμένων συντηρητικών πνευματικών των ανώτατων ιεραρχικών κλιμακίων.
Ο πρώην βουλευτής Γκόλαμ Αλί Χαντάντ Αντέλ, που έχει διατελέσει επί σειρά ετών σύμβουλος του ανώτατου πνευματικού ηγέτη, φαίνεται πως έχει μεγάλη απήχηση ιδιαίτερα στους νεότερους Ιρανούς.
Το ίδιο συμβάινει και με τον Αλί Ακμπάρ Βελαγιατί, πρώην Υπουργό Εξωτερικών κατά την διάρκεια του πολέμου Ιράν – Ιράκ το 1980.
Κοντά στον Χαμενεί είναι και ο δήμαρχος Τεχεράνης και πρώην αξιωματικός της αεροπορίας.
Ο Σαέμπ Τζαλίλι, ένας από τους κορυφαίους διαπραγματευτές για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας και πρώην Υπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρωπαϊκών και Αμερικανικών θεμάτων, την περίοδο 2005 -2007, είναι ένας ακόμη υποψήφιος με ευρεία λαϊκή αποδοχή.
Μέχρι σήμερα περισσότεροι από 500 υποψήφιοι έχουν θέσει επισήμως την υποψηφιότητα τους. Το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος, πάντως, το όργανο δηλαδή που επιβλέπει τις εκλογές θα ανακοινώσει ως τις 23 Μαΐου ποιοι θα είναι τελικά οι υποψήφιοι.
Ο πολιτικός αναλυτής Ταχί Ραχμανί, μίλησε στο euronews για την πολιτική κατάσταση στο Ιράν.
H διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων για τις Ιρανικές εκλογές ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες. Ανάμεσα στους υποψηφίους, εκείνοι που συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι ο Εσφαντιαρ Ραχίμ Μασαεί και ο Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί. Για να συζητήσουμε τις πολιτικές εξελίξεις θα συνδεθούμε με τον Ιρανό πολιτικό αναλυτή Ταχί Ραχμανί, που βρίσκεται στο Παρίσι.
Euronews: Κύριε Ραχμανί, ρίχνοντας μία ματιά στους υποψηφίους, τι συμπέρασμα μπορούμε να εξάγουμε για την έκβαση των εκλογών;
Το σχέδιο της ηγετικής ομάδας σε συνεργασία με τους δύο ηγετικούς πόλους των στρατιωτικών και των σκληροπυρηνικών που αυτή τη στιγμή επιχειρούν να μοιράσουν το παιχνίδι, είναι να κάνουν τις εκλογές απέναντι σε ένα αδύναμο ρεφορμιστή υποψήφιο. Έναν υποψήφιο που δεν θα πάρει πολλές ψήφους, κάποιον που θα βρίσκεται στα μετόπισθεν του κατεστημένου και απλώς θα αυξήσει την συμμετοχή στις εκλογές. Από την άλλη πλευρά, αυξάνουν την πίεση στον κύριο Αχμαντινετζάντ, έτσι ώστε ο κύριος Μασαγί, να μην κατέβει ως υποψήφιος ή έστω να αντικατασταθεί από κάποιον άλλον. Όμως με την παρουσία αυτών των δύο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα σχέδια της ηγετικής ομάδας μπορούν να αμφισβητηθούν.
Mε την υποψηφιότητα του Χασεμί Ραφσαντζανί, η εξίσωση και οι ισορροπίες άλλαξαν. Αυτό βοήθησε τις υποψηφιότητες των ρεφορμιστών υποψηφίων. Πολλοί από τους υποψηφίους τους όπως ο Άσεφ και ο Σαριατμανταρί, μπορεί να υπαναχωρήσουν εξαιτίας του. Με την υποψηφιότητα του Ραφσαντζανί, άλλαξε ο συσχετισμός δυνάμεων, παρά το γεγονός ότι είμαστε ακόμα στην αρχή της εκλογικής κούρσας. Η κατεύθυνση που θα ακολουθήσει το εκλογικό σώμα δεν είναι ξεκάθαρο ποιά θα είναι. Το Ιράν είναι μια χώρα που αποφασίζει στο παρά πέντε.
Euronews: Πολλές προσωπικότητες από την πλευρά των συντηρητικών έχουν ήδη καταθέσει την υποψηφιότητα τους. Μπορούμε να εικάσουμε ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν υπήρξε σύμπνοια στους κόλπους των συντηρητικών για τη κάθοδο ενός υποψηφίου;
Υπάρχουν πολλές διαφωνίες ανάμεσα στους συντηρητικούς. Υπάρχει η πτέρυγα του Μεσαμπ Γιαζντί που πρότεινε για υποψήφιο τον Λανκαρανί. Ανάμεσα στον κύκλο εκείνων που βρίσκονται κοντά στον Χαμενεί είναι και ο Γκαλιμπάφ και ο Χαντάντ Αντέλ αλλά και ο Βελαγιατί. Ο Χαμενεί προσπαθεί να διαχειριστεί την κατάσταση και είναι σε στάση αναμονής μέχρι την τελευταία στιγμή, για να δει ποιος τελικά θα αποκτήσει το προβάδισμα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο να επιλέξει ανάμεσα στον Βελαγιατί και τον Λανκαρανί είναι δύσκολο. Υπάρχει επίσης και ο κ. Γκαλιμπάφ, που είναι ένας γραφειοκράτης, με φιλοσοφία πιο κοντά στον κ Χασεμί Ραφσατζανί. Η επιλογή θα είναι πολύ δύσκολη. Την ίδια ώρα, ο ανταγωνισμός θα είναι μεγάλος. Υπάρχουν μέχρι και ρεφορμιστές υποψήφιοι που υποστήριξαν τον κ. Χασεμί Ραφσατζανί και αυτό προσθέτει στην επιρροή που θα έχει.
Euronews: Οι εκλογές θα γίνουν την ώρα που πολλά ερωτήματα σχετικά με τους θανάτους κατά την διάρκεια των εκλογών του Ιουνίου του 2009, παραμένουν αναπάντητα. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και τον κατ’ οίκον περιορισμό του Μιρλοσέιν Μουσαβί και της συζύγου του Ζάχρα Ραχναβάρατ. Οι εκλογές αυτές θα δώσουν λύσεις στα εκκρεμή αυτά θέματα;
Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει το Ιράν είναι εξαιτίας των επιλογών που έκαναν οι ηγέτες της Ιρανικής Δημοκρατίας. Αυτές οι πολιτικές έχουν κάνει το Ιράν να μοιάζει με την Βόρειο Κορέα, σε ζητήματα διοίκησης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπει ένα τέλος στις εύθραυστες κοινωνικές δομές. Αυτή τη στιγμή, η ψήφος δεν είναι μία ψήφος στην αδελφότητα ή μια ιδεολογική ψήφος. Στην πραγματικότητα, οι προσπάθειες που καταβάλλουν οι ρεφορμιστές, είναι για να μην εξοκείλει η κατάσταση. Λαμβανομένων υπόψιν όλων αυτών, ο Χασεμί μπορεί να προχωρήσει με την βοήθεια των ρεφορμιστών και των πολιτών. Ο κύριος Χασεμί κατάφερε να έχει την υποστήριξη του μεγαλύτερου μέρους των πολιτών, κυρίως επειδή θέλει να αποδυναμώσει τον στρατό.