Προδοσία και συγχώρεση. Αγάπη-πόθος και αγάπη-φιλία. Η «Μεγαλοψυχία του Τίτου», η τελευταία Όπερα Σέρια του Μότσαρτ, που γράφτηκε λίγο πριν τον θάνατό του, ανέβηκε πρόσφατα στην Όπερα του Σικάγο.
Ένα αριστουργηματικό έργο, μουσικά καινοτόμο, όπως μας λέει ο Σερ Άντριου Ντέιβις, μουσικός διευθυντής της Όπερα του Σικάγο από το 2000, σύμφωνα με τον οποίο «καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Μότσαρτ έχει γράψει έργα με ομπλιγκάτο. Όμως η ‘Μεγαλοψυχία’ περιέχει δύο από τα πιο σημαντικά. Το ‘Parto, Parto’ για τον Σέστο στην πρώτη πράξη με αυτό το θαυμάσιο κλαρινέτο ομπλιγκάτο κι έπειτα, την άρια της Βιτέλια που έχει ένα ομπλιγκάτο για κορ ανγκλέ. Υπάρχουν σπουδαία χορωδιακά μέρη, ενώ βλέπουμε και υφολογικές αλλαγές. Για παράδειγμα, το τέλος έχει έναν πολύ ενδιαφέροντα συγκεκομμένο ρυθμό που εμένα μου θυμίζει πολύ Μπετόβεν. Άρα… πού το πήγαινε;».
Η χαρισματική Αμερικανίδα μέτζο σοπράνο Τζόις ΝτιΝτονάτο ερμηνεύει τον πιο πολύπλοκο χαρακτήρα: τον Σέστο. Ο ρόλος αυτός παλιά ερμηνευόταν από καστράτους.
«Είναι εξαιρετικά ανθρώπινος. Απίστευτα εύθραυστος, υποταγμένος στον ανεξέλεγκτο πόθο και την αγάπη του γι’ αυτή τη γυναίκα. Στην αρχή έχει δύο δρόμους. Ο ένας είναι η πίστη και η ηθική. Ο άλλος είναι η προδοσία και η ευχαρίστηση με τη Βιτάλια. Διαλέγει το λάθος δρόμο. Είναι ανυπόφορο να βλέπεις κάποιον να πέφτει. Και το βλέπεις, ακόμη κι ο ίδιος το ξέρει – όμως δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό του», μας λέει η ΝτιΝτονάτο.
Το Σικάγο αποτελεί την αποθέωση της μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Όμως η Όπερα αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο καύχημά του, καθώς το κτήριό της είναι ένα υβρίδιο Art Deco και Art Nouveau. Στη δεκαετία του 50 στην Όπερα είχε δοθεί το παρατσούκλι “Η Σκάλα της Δύσης”, ενώ η Μαρία Κάλλας δεν έχανε ευκαιρία να ανεβεί στη σκηνή της.
«Το ταβάνι της το λατρεύω», μας λέει ο Σερ Άντριου Ντέιβις. «Πολύ συχνά, όταν έχουμε ακροάσεις, γέρνω πίσω και το κοιτάζω – δεν έχει να κάνει με το αν ο τραγουδιστής μου αρέσει ή όχι. Είναι ένας θησαυρός του Art Deco. Χτίστηκε πριν την κατάρρευση του χρηματιστηρίου το 1929, οπότε έχει μια υπερβολή που δεν έχουμε δει έκτοτε».
Η ΝτιΝτονάτο ερμηνεύει έναν από τους πιο υποβλητικούς ρόλους. Τι θα έλεγε στον Μότσαρτ αν τον συναντούσε; «Αν καθόμουν με τον Μότσαρτ, ίσως για μια από τις ελάχιστες φορές στη ζωή μου, θα έμενα άφωνη! Το μόνο που θα έλεγα θα ήταν “πιστεύω πως είσαι απίστευτος, πιστεύω πως είσαι θαυμάσιος!”. Διαβάζω τα γράμματά του και το μυαλό του πηγαίνει από εδώ εκεί, από εκεί εδώ. Κι έτσι, στη συζήτησή μας θα προσπαθούσα να τον προλάβω. Αν όμως είχα ένα μήνυμα για να του δώσω, είναι ότι όποιες θυσίες κι αν έκανε κι όσο κι αν υπέφερε, άξιζε, γιατί άλλαξε τον κόσμο».
Για περισσότερα κομμάτια της συνέντευξής μας με τον μαέστρο Σερ Άντριου Ντέιβις και τη μέτζο σοπράνο Τζόις ΝτιΝτονάτο, κάντε κλικ στην παρακάτω διεύθυνση:
The pains and pleasures of ‘Clemenza di Tito’