Η αρχαία Παλμύρα,γνωστή και ως «Νύμφη της Ερήμου», μίας από τις σημαντικότερες πολιτισμικές κοιτίδες του αρχαίου κόσμου, βρίσκεται βορειοανατολικά
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ αρχαία Παλμύρα,γνωστή και ως «Νύμφη της Ερήμου», μίας από τις σημαντικότερες πολιτισμικές κοιτίδες του αρχαίου κόσμου, βρίσκεται βορειοανατολικά της Δαμασκού.Οι σφοδρές μάχες που μαίνονται στην περιοχή εγείρουν ερωτήματα
για τη σημασία και τη θέση της στον ισλαμικό κόσμο.Εντείνεται ο φόβος ότι αυτή η τοποθεσία που αποτελεί Παγκόσμια Κληρονομιά της Unesco θα έχει την ίδια τύχη με τα ιρακινά μνημεία που καταστράφηκαν από ισλαμιστές μαχητές.
Η Παλμύρα ήταν κάποτε μία μνημειώδης πόλη σε ένα σημαντικό εμπορικό δρόμο που συνέδεε την Περσία, την Ινδία και την Κίνα με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Χάρτης της Παλμύρας
Υπήρξε μια σημαντική πόλη στο σταυροδρόμι των αρχαίων πολιτισμών κάτι που αντικατοπτρίζεται αντικατοπτρίζεται στο εκλεκτικό μείγμα αρχιτεκτονικών μορφών που βρέθηκαν ανάμεσα σε κιονοστοιχίες και τους ναούς της.
Όπως η Βενετία, η πόλη αποτέλεσε το κομβικό σημείο ενός τεράστιου εμπορικού δικτύου,αυτή τη φορά με την έρημο και τα «πλοία» της, τις καμήλες.
Ξεκινώντας από τον 1ο αιώνα π.Χ.,η Παλμύρα σταδιακά ανήλθε υπό την αιγίδα της Ρώμης έως ότου, κατά τη διάρκεια του 3ου αιώνα μ.Χ., οι άρχοντες της πόλης αμφισβήτησαν τη ρωμαϊκή εξουσία και δημιούργησε μια δική τους αυτοκρατορία που εκτείνονταν από την Τουρκία στην Αίγυπτο.
Το ελληνικό όνομα «Παλμύρα» αποτελεί μετάφραση του αρχικού αραμαϊκού ονόματος Tadmor, που σημαίνει «φοινίκια πόλη».
Η σύγχρονη κωμόπολη, δίπλα στα αρχαία ερείπια ονομάζεται και πάλι Tadmor. Η οικονομία της εξαρτάται από τον τουρισμό. Στη Βίβλο αναφέρεται ως Ταμάρ ή Θεδμόρ ή Θοεδμόρ ενώ στα αραμαϊκά Ταδμόρ ή Ταμμόρ και που λέγεται πως έκτισε ο Βασιλιάς Σολομών ως πόλη σταθμό των καραβανιών μεταξύ Συρίας και Μεσοποταμίας.
Τα ερείπια της πόλης που είναι το καμάρι όλων των Σύρων είναι σε κίνδυνο, απειλώντας τη βάση οποιασδήποτε μελλοντικής ενότητας. Η ιστορία της βασίλισσας Ζηνοβίας της, που πολέμησε εναντίον του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυρηλίου, είναι γνωστή και έχει απήχηση ακόμα και σήμερα.
Ελληνορωμαϊκή και περσική περίοδος
Με την επικράτηση των Σελευκιδών στη Συρία το 323 π.Χ., η Παλμύρα έγινε ανεξάρτητη. Η πόλη άκμασε ως σταθμός των καραβανιών κυρίως τον 1ο αιώνα π.Χ.
Το 41 π.Χ. οι Ρωμαίοι υπό τον Μάρκο Αντώνιο προσπάθησαν να την καταλάβουν, αλλά απέτυχαν, καθώς οι κάτοικοι διέφυγαν στην απέναντι όχθη του Ευφράτη έχοντας πληροφορηθεί εγκαίρως τον ερχομό του εχθρού. Το γεγονός δείχνει ότι ακόμα και τότε η Παλμύρα διατηρούσε τον χαρακτήρα νομαδικού οικισμού και όλα τα αγαθά μπορούσαν να μετακινηθούν σε λίγες ώρες.
Η Παλμύρα έγινε τμήμα της Ρωμαϊκής Επαρχίας της Συρίας κατά τη βασιλεία του Τιβερίου (14 – 37). Συνέχισε όμως να αναπτύσσεται σταθερά ως σημαντικός εμπορικός σταθμός, που τώρα πια συνέδεε την Περσία, την Ινδία και την Κίνα με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το 129 ο Αδριανός επισκέφθηκε την πόλη και γοητεύτηκε τόσο πολύ, ώστε την ανακήρυξε «ελεύθερη πόλη» και τη μετονόμασε σε Palmyra Hadriana.
Από το 212 το εμπόριο δια της Παλμύρας μειώθηκε, καθώς οι Σασσανίδες κατέλαβαν το στόμιο του Τίγρη και του Ευφράτη. Ο Οδαίναθος, πρίγκηπας της Παλμύρας, διορίσθηκε από τον Βαλεριανό κυβερνήτης της Επαρχίας της Συρίας. Μετά την αιχμαλώτιση του Βαλεριανού από τους Σασσανίδες και τον θάνατό του σε αιχμαλωσία στη Bishapur, ο Οδαίναθος εξεστράτευσε μέχρι την Κτησιφώντα (κοντά στη σημερινή Βαγδάτη) για εκδίκηση, εισβάλλοντας στην πόλη δύο φορές.
Ο Οδαίναθος δολοφονήθηκε από τον ανιψιό του Maconius, οπότε η σύζυγος του Οδαινάθου, η Σεπτιμία Ζηνοβία ανέβηκε στην εξουσία, κυβερνώντας την Παλμύρα και για λογαριασμό του γιου της Vabalathus. Η Ζηνοβία επαναστάτησε εναντίον των Ρωμαίων με τη βοήθεια του Λογγίνου και κατέλαβε την Μπόσρα και εκτάσεις μέχρι την Αίγυπτο. Στη συνέχεια επεχείρησε να κατακτήσει την Αντιόχεια προς το βορρά. Το 272 ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αυρηλιανός τελικά αντεπιτέθηκε και την μετέφερε αιχμάλωτη στη Ρώμη.
Η επανάσταση της Ζηνοβίας αναστάτωσε τη Ρώμη κι έτσι η Παλμύρα υποχρεώθηκε από την Αυτοκρατορία να γίνει στρατιωτική βάση για τις ρωμαϊκές λεγεώνες. Ο Διοκλητιανός την επεξέτεινε έτσι ώστε να χωρά ακόμα περισσότερο στρατό και την περιτείχισε για να την προστατεύσει από την απειλή των Σασσανιδών. Η Βυζαντινή περίοδος προσέθεσε μόνο λίγες εκκλησίες και η πόλη παρήκμασε.
Ισλαμική περίοδος
Η πόλη καταλήφθηκε από τους μουσουλμάνους Άραβες του Χαλίντ ιμπν Ουαλίντ. Τον 6ο αιώνα, το κάστρο Φαχρεντίν ανεγέρθηκε στην κορυφή ενός βουνού πάνω από την όαση. Το κάστρο περιβαλλόταν από τάφρο. Η πόλη της Παλμύρας διατηρήθηκε ως είχε, αλλά καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό το 1089.
Η καταστροφή ενός από τους διασημότερους ναούς της αρχαίας πόλης της Παλμύρας, στη Συρία, από τη τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος συνιστά “έγκλημα πολέμου” και “οι δράστες θα πρέπει να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους” κατήγγειλε σήμερα η γενική διευθύντρια της UNESCO Ιρίνα Μπόκοβα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ“Καλώ τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει ενωμένη απέναντι σε αυτές τις συνεχιζόμενες πολιτιστικές εκκαθαρίσεις” τόνισε η Μπόκοβα στην ανακοίνωση που εξέδωσε.
Oι τζιχαντιστές που ελέγχουν την Παλμύρα από τον περασμένο Μάιο τοποθέτησαν εκρηκτικά στον ναό του Βάαλ-Δία και κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του. Ο ναός αυτός άρχισε να χτίζεται το 17 μ.Χ. και είχε χαρακτηριστεί από την UNESCO μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Σύμφωνα με την UNESCO ο σηκός, το εσωτερικό τμήμα του ναού, υπέστη πολύ σοβαρές ζημιές ενώ οι κίονες που τον περιέβαλαν κατέρρευσαν.
Την περασμένη εβδομάδα οι τζιχαντιστές αποκεφάλισαν τον πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων της Παλμύρας, τον 82χρονο Χάλεντ αλ Ασάαντ.
Όπως είπε η Μπόκοβα, «οι τζιχαντιστές σκοτώνουν ανθρώπους και καταστρέφουν αρχαιολογικούς χώρους αλλά δεν μπορούν να φιμώσουν την ιστορία και δεν θα καταφέρουν να σβήσουν αυτόν τον μεγάλο πολιτισμό από την παγκόσμια μνήμη. Παρά τα εμπόδια και τον φανατισμό, η ανθρώπινη δημιουργικότητα θα επικρατήσει, τα κτίρια και οι τοποθεσίες θα αποκατασταθούν και ορισμένα από αυτά θα ξαναχτιστούν.»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Εαν ο ΙΚΙΛ καταλάμβανε την Παλμύρα, αυτό θα σήμανε την καταστροφή της, είχε δηλώσει ο διευθυντής αρχαιοτήτων της Συρίας , Maamoun Abdulkarim.Αν η αρχαία πόλη έπεφτε,θα ήταν μια διεθνής καταστροφή. Θα ήταν μια επανάληψη της βαρβαρότητας και της αγριότητας που είδαμε στο Nιμρούντ,τη Hatra και τη Μοσούλη, είπε.
Το Ισλαμικό Κράτος των τζιχαντιστών θεωρεί ειδωλολατρικά τα προϊσλαμικά θρησκευτικά έργα, κυρίως τα αγάλματα και για αυτόν τον λόγο κατέστρεψε πολλούς αρχαιολογικούς θησαυρούς στο Ιράκ. Στη Συρία, περισσότεροι από 300 αρχαιολογικοί χώροι καταστράφηκαν ή λεηλατήθηκαν στα τέσσερα χρόνια του πολέμου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Φωτογραφίες: UNESCO