Γάμοι ομοφυλόφιλων: Η νοητή γραμμή που χωρίζει την Ευρώπη στα δύο

Το δημοψήφισμα για τους γάμους ομοφυλοφίλων στην Ιρλανδία, μια από τις πλέον κοινωνικά συντηρητικές χώρες στη δυτική Ευρώπη, φέρνει και πάλι στην επιφάνεια ένα ζήτημα που παραμένει «αγκάθι» για την μισή Γηραιά Ήπειρο.

Και λέμε μισή, διότι η αντιμετώπισή του κυριολεκτικά διαχωρίζει την Ευρώπη στα δύο. Ιδού και ο χάρτης που συνέθεσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP), για του λόγου το αληθές:

Είναι προφανές πως οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν μια πιο θετική στάση απέναντι στους γάμους μεταξύ των ατόμων του ίδιο φύλου. Αντίθετα, όσο κινούμαστε προς την ανατολή διαπιστώνουμε πολιτικές που εκφράζουν επιφυλάξεις.

Πιο συγκεκριμένα, επί του παρόντος 12 ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν νομικά το γάμο ατόμων του ιδίου φύλου: το Βέλγιο, η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ισλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Άλλες 12 αναγνωρίζουν μια μορφή πολιτικής ένωσης ή συμβίωσης.

Στον αντίποδα, σε χώρες όπως η Λευκορωσία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, η Πολωνία, η Σερβία, η Σλοβακία και η Ουκρανία, ο γάμος ορίζεται από το Σύνταγμα ως ένωση ανάμεσα σε έναν άνδρα και μία γυναίκα.

Αρκετές είναι όμως οι ευρωπαϊκές χώρες όπου αυτό τον καιρό το θέμα επανεξετάζεται και αναμένονται αλλαγές.

Ελλάδα και Κύπρος

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει επίσημη αναγνώριση των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Θεωρητικά, ο νόμος δεν απαγορεύει το γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου. Στην πράξη όμως, οι ερμηνείες των συνταγματολόγων ποικίλλουν.

Το Νοέμβριο του 2013, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Ελλάδα επειδή περιορίζει το σύμφωνο συμβίωσης μόνο σε άτομα διαφορετικού φύλου.

Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει προαναγγείλει πως θα αποσαφηνίσει σύντομα το θέμα με νομοθετική πρωτοβουλία. Ειδικότερα, αναμένεται να φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο που θα επιτρέπει το σύμφωνο συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια.

Στην Κύπρο, η ισχύουσα νομοθεσία δεν προβλέπει την τέλεση γάμων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.

Στις 6 Μαΐου, όμως, το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε νομοσχέδιο για τη θέσπιση του συμφώνου συμβίωσης που θα αφορά τόσο ετερόφυλα όσο και ομόφυλα ζευγάρια. Το επόμενο βήμα είναι η συζήτηση και ψήφιση στην κυπριακή Βουλή.