Τι κάνει ένα σχολείο καλό ή κακό; Μια θετική αξιολόγηση με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι αξιόπιστη; Και πως μπορεί ένα σχολείο να βελτιώσει τις επιδόσεις του; Σε πολλά μέρη του κόσμου, οι
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι κάνει ένα σχολείο καλό ή κακό; Μια θετική αξιολόγηση με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι αξιόπιστη; Και πως μπορεί ένα σχολείο να βελτιώσει τις επιδόσεις του;
Σε πολλά μέρη του κόσμου, οι αξιολογήσεις των σχολείων στηρίζονται στα αποτελέσματα των γενικών εξετάσεων. Όμως πολλοί άνθρωποι επικρίνουν αυτό το σύστημα, αφού τα ιδιωτικά σχολεία πετυχαίνουν την υψηλότερη βαθμολογία. Ταξιδέψαμε στην Πορτογαλία για να δούμε, αν αυτή η προσέγγιση είναι πραγματικά δίκαια.
Καθημερινά, η Κάρλα Σούσα ετοιμάζει πρωινό για την κόρη της Καταρίνα.
Η Κάρλα έχει επιλέξει τη σχολή «Cerco», που βρίσκεται σε μια προβληματική γειτονιά του Πόρτο. Το σχολείο βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της εθνικής αξιολόγησης που από το 2010 δημοσιεύεται στην Πορτογαλία.
«Δεν με ανησυχεί καθόλου. Για μένα είναι σημαντικό ότι οι κόρες μου αισθάνονται καλά. Τα πάνε καλά στο σχολείο, γιατί μελετούν και αυτό φαίνεται στους βαθμούς. Η αξιολόγηση του σχολείου δεν με ανησυχεί καθόλου» υποστηρίζει η Κάρλα Σούσα.
Η μικρότερη κόρη της Κάρλα, η Καταρίνα σπουδάζει τεχνολογία.
Όμως κέρδισε μια υποτροφία και έτσι μαθαίνει και μουσική.
Παρά τα όσα λέει η κατάταξη, το κορίτσι είναι πολύ χαρούμενο με το σχολείο της. Η Καταρίνα πιστεύει ότι το πρόβλημα δεν είναι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, αλλά η έλλειψη ενδιαφέροντος.
«Σε γενικές γραμμές, υπάρχουν πολλοί μαθητές που δεν μελετούν, που δεν κάνουν καμία προσπάθεια. Όμως υπάρχουν και μαθητές που έχουν καλούς βαθμούς και μπαίνουν στο πανεπιστήμιο. Αρκετά παιδιά σπουδάζουν ιατρική, μηχανολογία, νομική» πιστεύει η Καταρίνα Σούσα.
Ο διευθυντής του σχολείου, Μανουέλ Αντόνιο Ολιβέιρα, κατανοεί την έλλειψη ενδιαφέροντος από τους μαθητές και την αποδίδει στη φτώχεια και την ανεργία που μαστίζουν πολλές οικογένειες.
Εκτιμά λοιπόν ότι η περίφημη εθνική κατάταξη, δεν έχει κανένα νόημα.
«Στην πραγματικότητα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την κατάταξη, την αξιολόγηση του σχολείου. Ακόμη και όταν μιλάμε για σχολεία σε προβληματικές γειτονιές που απαιτούν παρεμβάσεις. Όμως την ίδια ώρα δεν μπορούμε να συγκρίνουμε αυτά που δεν μπορούν να συγκριθούν. Για παράδειγμα, όταν μιλάμε για κολέγια ή ιδιωτικές σχολές είναι σαφές ότι μιλάμε για απολύτως διαφορετικές περιπτώσεις. Τα ιδιωτικά σχολεία επιλέγουν μαθητές και δασκάλους, ενώ το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί ειδικά για τα παιδιά αυτά» υποστηρίζει ο διευθυντής του Cerco.
Την κορυφή της κατάταξης που βασίζεται κυρίως στα αποτελέσματα των εθνικών εξετάσεων, κατέκτησε ένα ιδιωτικό σχολείο του Πόρτο.
Μάλιστα, βρίσκεται σε μια από τις ακριβές γειτονιές της πόλης.
Ακόμα κι αν το σχολείο της είναι το νούμερο 1, η διευθύντρια του δεν συμφωνεί με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται και που δίνονται
στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Παιδείας.
«Είναι άδικο να χρησιμοποιείς μόνο ακαδημαϊκά κριτήρια. Διότι οι μαθητές είναι πιο πολύ σύνθετοι. Η σύγκριση μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων σχολείων και κολεγίων, μπορεί να είναι άδικη και πιστεύω ότι τελικά είναι. Στην πραγματικότητα, τα ιδιωτικά κολέγια, επωφελούνται από ευνοϊκές συνθήκες που οδηγούν στην επιτυχία» παραδέχεται η Μαρία Τερέζα Νογκουέιρα, διευθύντρια του ιδιωτικού σχολείου.
Το ιδιωτικό σχολείο «Colégio Nossa Senhora do Rosário» προσφέρει ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό μοντέλο, το οποίο περιλαμβάνει εξωσχολικές δραστηριότητες καθώς και εθελοντικά προγράμματα. Οι μαθητές νιώθουν προνομιούχοι που φοιτούν σε αυτό το ακριβό σχολείο, ενώ πιστεύουν ότι αποτελεί σίγουρη επένδυση για το μέλλον τους.
«Ναι, σίγουρα, γιατί με βοηθά να αναπτυχθώ ως άτομο. Πιστεύω ότι θα μου ανοίξει πόρτες στο μέλλον, πόρτες που δεν θα είναι άνοιγαν αν σπούδαζα σε άλλο σχολείο» πιστεύει η Καρολίνα Μαγκαλχάες Σίλβα.
Ο διευθυντής του σχολείου υποστηρίζει ότι εκπαιδεύει τους μελλοντικούς ηγέτες.
Η Gropiusstadt, είναι μια υποβαθμισμένη, κακόφημη γειτονιά του Βερολίνου. Εδώ λειτουργούσε ένα από τα χειρότερα σχολεία της χώρας. Βία, φοβισμένοι εκπαιδευτικοί και μαθητές δεν πήγαιναν στο σχολείο. Ο διευθυντής, Ρέιναλντ Φίσερ, θυμάται αυτές τις σκοτεινές εποχές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Όσα συνέβησαν στην ιδιωτική ζωή ή έξω από το σχολείο είχε απόλυτη προτεραιότητα. Οι δάσκαλοι μας αντιδρούσαν και προσπαθούσαν να χειριστούν τις διαφορετικές ομάδες που είχαν σχηματιστεί και ανοιχτά πολεμούσαν η μία την άλλη» θυμάται ο Ρέιναλντ Φίσερ.
Όταν η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο, οι γονείς κινητοποιήθηκαν. Μετά από συζητήσεις, κατέληξαν σε μια καινοτόμα ιδέα.
Σε πρώτο στάδιο, δημοτικό σχολείο και παλιό γυμνάσιο ενώθηκαν και δημιούργησαν κοινό χώρο. Στη συνέχεια συνεργάστηκαν
με κοινωνικούς λειτουργούς και ξαναέχτισαν τη σχέση δασκάλου και μαθητή.
«Μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για πλήρη μεταστροφή. Ένα σχολείο που κόντευε να κλείσει, έχει εξελιχθεί σε κάτι αξιοσημείωτο. Εδώ δοκιμάζονται τόσα νέα πράγματα και όλοι οι άνθρωποι εργάζονται για έναν κοινό στόχο» υποστηρίζει ο κοινωνικός λειτουργός, Γκίντο Μπενέκε.
Όμως η γειτονιά δεν έχει γίνει παράδεισος. Η παιδική φτώχεια αποτελεί πραγματικό ζήτημα. Περισσότερο από το 75% των γονιών δεν μπορούν να δαπανήσουν περισσότερα από 100 ευρώ ετησίως για τα σχολικά βιβλία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Καταφέραμε να προσλάβουμε καθηγητές που ενδιαφέρονται για το εγχείρημα, που νοιάζονται για τον χώρο που μοιραζόμαστε και και για τις σχέσεις που χτίζουμε εδώ» υποστηρίζει ο Ρέιναλντ Φίσερ.
Το 80% των καθηγητών αντικαταστάθηκαν. Μεταξύ των νέων καθηγητών είναι ο Ερκάν Καρακάγια που κατάγεται από τη νότια Γερμανία. Εκεί, οι μισθοί είναι υψηλότεροι και στα σχολεία η κατάσταση λιγότερο τεταμένη.
«Το γεγονός ότι ανατρέπουν τους κανόνες και φέρνουν τα πάνω κάτω, έχει καθοριστική σημασία για μένα. Έχω εμπειρία από ένα πολύ συντηρητικό σύστημα του Νότου. Τα περισσότερα σχολεία απορρίπτουν κάθε είδους αλλαγές και να εφαρμόζουν το ίδιο μοντέλο ξανά και ξανά» υποστηρίζει ο δάσκαλος, Ερκάν Καρακάγια.
Ο Καράκαγια εργάζεται με στόχο τη βελτίωση της κοινωνικο-συναισθηματικής συμπεριφοράς των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Εδώ, η παραδοσιακή διδασκαλία αποτελεί παρελθόν. Εδώ, τα παιδιά του ζωγραφίζει τη δική τους τάξη.
Οι νέοι εκπαιδευτικοί ακολουθούν μια τελείως διαφορετική προσέγγιση. Κάθε δάσκαλος είναι υπεύθυνος για μια ηλικιακή ομάδα. Η κίνηση αυτή ενισχύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τον σεβασμό, κάτι που έλειπε από το παλιό σχολείο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Έχουμε νέους εκπαιδευτικούς που ξέρουν καλύτερα πώς να επιβάλλουν την τάξη. Είναι πιο ευγενικοί και τους σεβόμαστε περισσότερο από άλλους καθηγητές» παραδέχεται η μαθήτρια Γιασίμ Ζούμα.