Λονδίνο και Μαδρίτη θα χρειαστεί να συμφωνήσουν για το μέλλον του Γιβραλτάρ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΈνας απρόσμενος παράγοντας στις διαπραγματεύσεις για το Brexit είναι ο βράχος του Γιβραλτάρ. Λίγα τετραγωνικά μέτρα γης που δηλητηριάζουν της ισπανο-βρετανικές σχέσεις βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο της διαφωνίας έπειτα από την δημοσιοποίηση του οδικού χάρτη για τις διαπραγματεύσεις από την πλευρά των Βρυξελλών. Το καθεστώς υπό το οποίο θα συνεχίσει να πορεύεται στο μέλλον θα πρέπει να λάβει την έγκριση της Μαδρίτης.
Το Γιβραλτάρ πέρασε επισήμως στην βρετανική κυριαρχία το 1713 με την Συνθήκη της Ουτρέχτης.
Πριν από 10 μήνες, τον Ιούνιο του 2016 οι κάτοικοί του σε ποσοστό 96% απάντησαν στο δημοψήφισμα για τις μελλοντικές σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ πως θέλουν να παραμείνουν στην Ευρώπη.
Το 2002, η Ισπανία που διεκδικεί παγίως τον «βράχο», την κυριαρχία του οποίου έχασε κατά τη διάρκεια του αγγλο-ολλανδικού πολέμου, είχε ζητήσει καθεστώς εξ ημισείας κυριαρχίας. Εκδοχή που απορρίφθηκε από τους κατοίκους του Γιβραλτάρ που στο προ δεκαπενταετίας δημοψήφισμα είχαν επιλέξει την εξάρτηση από την Βρετανία. Με το συντριπτικό ποσοστό 99% είχαν επιλέξει να παραμείνουν συνδεδεμένοι με την Βρετανία.
Είναι πράγματι αυτό που επιθυμούν και σήμερα; Η Μαδρίτη στοιχηματίζει πως όχι. Οι Ισπανοί έχουν πράγματι τρόπους για να πιέσουν. Το 2013, έπειτα από μια διαμάχη, είχαν ενισχυθεί οι έλεγχοι στα σύνορα κάτι που είχε προκαλέσει τεράστιες ουρές.
Η υπερπόντια βρετανική κτήση είναι μια βραχονησίδα με έκταση 6,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 33.000 κατοίκων. Το Γιβραλτάρ είναι ένας μικρός φορολογικός παράδεισος. Η φορολογία των 18.000 επιχειρήσεων με έδρα το Γιβραλτάρ είναι 10%, πολύ χαμηλότερη από το 30% στην Ισπανία και το 25% στη Βρετανία.
Η κατάσταση σημαντικά ευνοϊκότερη σε σχέση με την γειτονική Ισπανία που αγωνίζεται να βγει από την κρίση.
Ο πρώην ηγέτης των Συντηρητικών Μάικλ Χάουαρντ βλέπει στην σημερινή κατάσταση αναλογίες με το παρελθόν:
«Αυτή την εβδομάδα συμπληρώνονται 35 χρόνια από όταν μια άλλη πρωθυπουργός έστειλε ειδικές δυνάμεις κυριολεκτικά στην άλλη άκρη του κόσμου για να υπερασπιστούν την ελευθερία μιας άλλης μικρής ομάδας Βρετανών πολιτών που απειλούνταν από μια άλλη ισπανόφωνη χώρα. Είναι βέβαιος πως η σημερινή μας πρωθυπουργός θα επιδείξει την ίδια αποφασιστικότητα και θα σταθεί στο πλευρό του λαού του Γιβραλτάρ».
Ο παραλληλισμός μπορεί να είναι θεμιτός από έναν πολιτικό της παλιάς φρουράς, ωστόσο Τερέζα Μέι και Μαριάνο Ραχόι είναι αβέβαιο πού θα καταλήξουν.
Με όλα τα θέματα της διαπραγματευτικής ατζέντας για την υλοποίηση του Brexit ανοιχτά, το μόνο βέβαιο είναι πως το μέλλον του διαφιλονικούμενου βράχου παραμένει υπό συζήτηση.