Πρόταση Μπουτάρη για 24ωρη φύλαξη των εβραϊκών μνημείων μετά τους βανδαλισμούς
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ καταστροφή του μνημείου για το Εβραϊκό Νεκροταφείο που βρίσκεται στο ΑΠΘ και τα τέσσερα περιστατικά βανδαλισμού του μνημείου του Ολοκαυτώματος στην Πλατεία Ελευθερίας, καθώς και η άνοδος των αντισημιτικών φωνών στην Ευρώπη, βρέθηκαν στο επίκεντρο των ομιλιών στην εκδήλωση για την Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος την Κυριακή, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
ΠτΔ: «Δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι, πρέπει να αντισταθούμε»
«Θα ήταν μέγιστο λάθος να παρασυρθούμε από μιαν αντίληψη ανώδυνου εφησυχασμού πως, δήθεν, ο κίνδυνος των νοσταλγών του ναζισμού ανήκει στο παρελθόν», τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος μιλώντας στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στην εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.
«Και μόνον η εμπειρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της, μέσα στο 2017 και το 2018, βεβαιώνει του λόγου το ασφαλές», επισήμανε ο κ. Παυλόπουλος και εξήγησε: «Οι εκλογικές αναμετρήσεις, κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών, στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύουν ότι υπολείμματα του ναζισμού, διόλου ευκαταφρόνητα, ελλοχεύουν».
«Αυτά τα υπολείμματα», υπογράμμισε, «πρέπει να πάρουν την απάντηση που τους αρμόζει, μέσα από πολιτικές οι οποίες υπερασπίζονται από τη μια πλευρά τον Ανθρωπισμό, τη Δημοκρατία και την Ελευθερία», αλλά και «από την άλλη πλευρά, μιαν οικονομική αντίληψη, η οποία περιθωριοποιεί την αδιέξοδη λιτότητα που προκαλεί τις μεγάλες ανισότητες και οδηγεί, νομοτελειακώς, στην περιθωριοποίηση και την εξαθλίωση του Ανθρώπου, άρα στον κίνδυνο ρήξης του κοινωνικού ιστού, λόγω απουσίας ενός στιβαρού κοινωνικού κράτους δικαίου».
«Η Ευρώπη, που υπήρξε η μήτρα της μεγάλης πολιτισμικής παράδοσης του Ανθρωπισμού, έχει όλα τα εχέγγυα, εφόσον τα συνοδεύει και η αναγκαία φρόνηση, να γίνει πλανητικού βεληνεκούς δύναμη υπεράσπισης της Ειρήνης, της Αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης, με έμφαση στον πυλώνα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Προς αυτή την κατεύθυνση -και συγκεκριμένα προς την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, συνακόλουθα δε της ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος- οφείλουμε να εργασθούμε όλοι μας, τιμώντας εμπράκτως την ιερή μνήμη όλων των Εβραίων, Ελλήνων και μη, θυμάτων του Ολοκαυτώματος», επισήμανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Με αφορμή τον πρόσφατο βανδαλισμό του εβραϊκού νεκροταφείου που βρίσκεται στο ΑΠΘ, ο κ. Παυλόπουλος ανέφερε: «Εμείς στην Ελλάδα όλες οι δημοκρατικές δυνάμεις ενωμένες πρέπει να το βλέπουμε μπροστά μας. Το ζούμε. Το ζήσαμε στη Θεσσαλονίκη προχθές μέσα αυτήν την απάνθρωπη, βάρβαρη πράξη ιεροσυλίας στο παλιό εβραϊκό κοιμητήριο, στο μνημείο. Τι συνειδήσεις άραγε είναι αυτές; Τι ανθρώπινα όντα είναι εκείνα τα οποία δεν διστάζουν τούτες τις ώρες υπεράσπισης της Δημοκρατίας, του ανθρώπου και του πολιτισμού να βανδαλίζουν, τι; Τη μνήμη; Δεν βανδαλίζουν μόνο τη μνήμη, βανδαλίζουν τον πολιτισμό μας, βανδαλίζουν τον άνθρωπο, αυτό έχουν ως στόχο και αυτό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε. Δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι, πρέπει να αντισταθούμε. Πρέπει να τους πούμε καθαρά όσοι πιστεύουμε στη Δημοκρατία: Δεν θα περάσουν αυτή τη φορά, γιατί αν περνούσαν, αυτό θα ήταν πια μοιραίο για τον πολιτισμό μας και το ξέρουμε όλοι».
«Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη λίκνο πολύτιμων διδαγμάτων για το μέλλον»
Ο κ. Παυλόπουλος υπενθύμισε ότι η Θεσσαλονίκη υπήρξε η από αιώνων έδρα της μεγαλύτερης Εβραϊκής Κοινότητας της Διασποράς, μιας κοινότητας από τις αρχαιότερες στην Ευρώπη, «της Κοινότητας εκείνης, η οποία ήταν το εμβληματικό επίκεντρο του Σεφαραδικού Εβραϊσμού αλλά και τόπος άφατου Μαρτυρίου, εξαιτίας των ανήκουστων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, στη βάρβαρη περίοδο της ναζιστικής κατοχής».
«Ως εκ τούτου», τόνισε, «όλοι οι Έλληνες και όλος ο Ελληνισμός, καθώς και εγώ προσωπικώς, ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, θεωρούμε ότι εκπληρώνουμε στοιχειώδες χρέος έναντι των εν γένει Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, ιδρύοντας στη Μαρτυρική Θεσσαλονίκη ένα από τα μεγαλύτερα Μουσεία του Ολοκαυτώματος παγκοσμίως, όπως προβλέπουν λεπτομερώς, ύστερα από σχετική νομοθετική εξουσιοδότηση, οι διατάξεις του π.δ. 98/2017».
«Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη θα λειτουργεί, προφανώς, και ως λίκνο πολύτιμων διδαγμάτων για το μέλλον», διαβεβαίωσε και εξήγησε: «Με την έννοια ότι, φυσικά μαζί με τ’ άλλα αντίστοιχα Μουσεία, ανά τον κόσμο, θα εκπέμπει, urbi et orbi, το εξής μήνυμα: Κάθε μέλος της παγκόσμιας κοινότητας έχει χρέος να θυμάται, για χάρη του ανθρώπου και της ανθρωπότητας, ότι το Ολοκαύτωμα είναι το χειρότερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, που δεν πρέπει να επαναληφθεί, με κάθε κόστος».
«Το Ολοκαύτωμα», υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «σηματοδοτεί την απερίφραστη καταδίκη κάθε γενοκτονίας, όπου γης, κάτι που για εμάς, τους Έλληνες, προσλαμβάνει τεράστια σημασία, αφού έχουμε, ως λαός και ως έθνος, ζήσει την τραγωδία δύο γενοκτονιών: Της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας». «Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να μην παραβλέπουμε ούτε να υποτιμούμε τα αίτια, που προκάλεσαν την πανανθρώπινη τραγωδία του Ολοκαυτώματος», πρόσθεσε και αναφέρθηκε ενδεικτικά στις σκέψεις ορισμένων μεγάλων διανοητών του σχετικά πρόσφατου παρελθόντος αλλά και του παρόντος.
«Είναι πάντα επίκαιρη η συγκλονιστική μαρτυρία του Stefan Zweig [...] ο οποίος δικαίως χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πρωτοπόρους της Ευρωπαϊκής Ιδέας», είπε διευκρινίζοντας ότι «ο Zweig προειδοποιούσε, με μεγάλη διορατικότητα ότι ο εγκληματικός εθνικισμός θα σκοτώσει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, για τον οποίο θα έπρεπε να είμαστε υπερήφανοι» και «μόνον η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση μπορεί να διασφαλίσει την Ειρήνη και να διαφυλάξει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την πρόοδό του, επέκεινα δε να επιφέρει την "αποτοξίνωση" από το δηλητήριο του εθνικισμού».
Πάντα επίκαιρο είναι και το εξαιρετικό βιβλίο του Mark Mazower «Η Σκοτεινή Ήπειρος», πρόσθεσε συμπεραίνοντας: «Στο βιβλίο αυτό ο Mark Mazower απέδειξε ότι, δυστυχώς, η Ευρώπη στον εικοστό αιώνα "δεν ήταν η φυσική πατρίδα της ελευθερίας και της δημοκρατίας όσο ένα εφιαλτικό εργαστήρι κοινωνικού και πολιτικού πειραματισμoύ". Με αποτέλεσμα, ως το 1940 τα δημοκρατικά ιδεώδη και η αξία της δημοκρατικής διακυβέρνησης να έχουν "υποχωρήσει" δραματικά στις συνειδήσεις αρκετών ευρωπαϊκών λαών, γεγονός που ευνόησε την άνοδο του Χίτλερ και του ναζισμού στην εξουσία».
Χαιρετισμός από την Κατερίνα Νοτοπούλου
«Το φίδι του νεοναζισμού έχει βγει από το αυγό του και κυκλοφορεί με τις θανατηφόρες συμμορίες του, εδώ και χρόνια. Βανδαλίζει, προπηλακίζει, δολοφονεί. Η αλλοτινή σιωπή απέναντι στο σύνθημα "Οι Εβραίοι φταίνε για όλα", η απάθεια που ταΐζεται με αστεϊσμούς τάχα μου απενοχοποιημένους (...) αυτά είναι το εκτροφείο του νέο-ναζισμού», τόνισε στον χαιρετισμό που απηύθυνε η υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας- Θράκης), Κατερίνα Νοτοπούλου, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση.
Πρέσβης Ισραήλ: Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος γίνονται δημοφιλείς
«Πριν ξεκινήσω την ομιλία μου θα ήθελα να πω ότι είμαστε σοκαρισμένοι από την είδηση της καταστροφής του μνημείου στο Πανεπιστήμιο, που πληροφορηθήκαμε την Παρασκευή και εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας στις κοινότητες της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας», είπε η πρέσβης του Ισραήλ Ίριτ Μπεν Άμπα.
«Το Άουσβιτς έγινε το σύμβολο του Ολοκαυτώματος, το σύμβολο του κακού, της απόλυτης βαρβαρότητας, του κατώτατου σημείου στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας», είπε η Μπεν Άμπα, μιλώντας για τα θύματα που «για τους ναζί ήταν ένας αριθμός τίποτε άλλο».
Η πρέσβης επισήμανε ότι οι στατιστικές για τα θύματα και τις απώλειες δεν δύνανται να αποδώσουν το μέγεθος της καταστροφής, ενώ παρατήρησε ότι θα πρέπει να θυμόμαστε κι εκείνους που παρέμειναν σιωπηλοί, που δεν έσωσαν εκείνους που μπορούσαν να σώσουν, τους συνεργάτες των ναζί που επωφελήθηκαν δίνοντας πληροφορίες για τους Εβραίους, εκείνους που πήραν ιδιοκτησίες, οικειοποιήθηκαν περιουσίες και έργα τέχνης.
Για τους Έλληνες Εβραίους θύματα του Ολοκαυτώματος, η κ. Μπεν Άμπα είπε πως ήταν πολίτες που συμμετείχαν στους πολέμους της Ελλάδας για την απελευθέρωσή της, ήταν πολίτες που συνεισέφεραν δημιουργικά στον πολιτισμό και την πρόοδο της χώρας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑπ. Τζιτζικώστας: Εκτός από τη μνήμη έχουμε χρέος να κάνουμε και πράξεις
«Αυτή η ημέρα είναι συγκεκριμένα πρόσωπα, εικόνες και συναισθήματα. Και κάθε αφήγηση, κάθε ανθρώπινη ιστορία που βγαίνει στο φως, κάθε νέα σκέψη που εκφράζεται συμβάλλουν στην ανάδειξη της μνήμης και της ιστορίας του κοινού μας τόπου», ανέφερε από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, επισημαίνοντας ότι «σε ένα διεθνές περιβάλλον προκλήσεων και αναταράξεων όπου ο φόβος για τον άλλο, τη μισαλλοδοξία, ο βίαιος εξτρεμισμός, κερδίζουν συνεχώς έδαφος και απήχηση, είναι χρέος μας σήμερα να θυμηθούμε, αλλά και να δείξουμε πού μπορεί να φτάσει το τυφλό μίσος για το "διαφορετικό", πού οδήγησε ο ναζισμός και τι μπορεί να προκαλέσει η αδιαφορία απέναντι στα εγκλήματα».
«Δεν ήταν μόνο η ιδεολογία μίσους του ναζιστικού κινήματος που εμπνεύστηκε, προκάλεσε το Ολοκαύτωμα, ήταν και η σιωπή, η αδιαφορία του υπόλοιπου κόσμου που επέτρεψε να συντελεστεί αυτή η ασύλληπτη τραγωδία. Είναι μια πικρή αλήθεια. Είναι θέμα ταμπού που προκαλεί ακόμη και σήμερα αμηχανία στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες», παρατήρησε, προσθέτοντας στο πλαίσιο αυτό πως «εκτός από τη μνήμη έχουμε χρέος να κάνουμε και πράξεις».
Γ. Μπουτάρης: Μόνο όταν ξέρεις το παρελθόν μπορείς να χτίσεις το μέλλον
«Εάν θέλουμε να προχωρήσουμε, οφείλουμε να μάθουμε την ιστορία μας. Μόνο όταν ξέρεις το παρελθόν σου μπορείς να χτίσεις το μέλλον σου», ανέφερε στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.
«Στο έγκλημα προϋπόθεση είναι να υπάρχουν τα θύματα, οι δράστες -ναζί και συνεργάτες- και οι αμέτοχοι παρατηρητές. Αν εξαιρέσουμε ένα πολύ μικρό ποσοστό, όλοι οι υπόλοιποι υπήρξαν αμέτοχοι παρατηρητές», είπε ο δήμαρχος και αναφερόμενος στο Μουσείο Ολοκαυτώματος που θα δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη, πρόσθεσε: «Το μουσείο Ολοκαυτώματος μάς δίνει μια μοναδική ευκαιρία, όχι μόνο ως μουσείο για το ολοκαύτωμα. Το δικό μας μουσείο οφείλει να είναι κέντρο μελέτης και έρευνας, να έχει πολύγλωσση βιβλιοθήκη, να γίνει κέντρο συλλογής, οφείλει να αναδεικνύει τη σεφαραδίτικη κληρονομιά», είπε.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔ. Σαλτιέλ: Το μίσος και ο ρατσισμός βρίσκονται στο παρόν
«Σήμερα οφείλουμε να επαναφέρουμε τα γεγονότα στη μνήμη μας ως σημεία εκκίνησης σοβαρού προβληματισμού. Κάθε άνθρωπος και ιδιαίτερα η νέα γενιά οφείλει να γνωρίζει όχι μόνο αριθμούς και τοπωνύμια, το ζητούμενο δεν είναι μόνο αυτό. Οφείλει να προβληματίζεται και να είναι έτοιμος να αντιδράσει. Η ολίσθηση της ανθρωπότητας στον όλεθρο δεν συνέβη από τη μια στιγμή στην άλλη. Προφανώς για να προκύψει και να γιγαντωθεί ένα τέτοιο μίσος υπήρχαν προϋποθέσεις και δεν υπήρχαν τα απαραίτητα αναχώματα ή αντιδράσεις. Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να ζήσει ένα ακόμη ολοκαύτωμα», τόνισε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Σαλτιέλ, εκφράζοντας ανησυχία για την παγίωση των υψηλών ποσοστών που λαμβάνουν ακροδεξιοί εθνικιστικοί σχηματισμοί στην Ευρώπη.
«Δεν είναι εφήμερη εικόνα αλλά παγιωμένη πραγματικότητα», παρατήρησε και πρόσθεσε: «Δεν λείπουν περιστατικά και πράξεις απλών ανθρώπων που καταδεικνύουν ότι η διάθεση είναι να χωρίσουμε την κοινωνία σε στρατόπεδα, σε καλούς και κακούς, αθώους και ενόχους. Όλα αυτά είναι πολύ πιο κοντά απ' ό,τι νομίζουμε. Το μίσος και ο ρατσισμός βρίσκονται στο παρόν και δεν είναι απλώς αναφορές. [...] Οι θηριωδίες αποδεικνύουν πόσο ευμετάβλητοι και εύθραυστη είναι η προσωπική ηθική, με πόσο ευκολία καθημερινοί άνθρωποι που δεν είχαν διανοηθεί στη ζωή τους να διαπράξουν φόνο, προσαρμόστηκαν από το "ου φονεύσεις" στον "ναζιστικό κανόνα" που υπαγόρευε τον φόνο ως φυλετικό καθήκον», καταλήγοντας ότι το μνημείο στο ΑΠΘ βανδαλίστηκε με μεγάλη αγριότητα και μίσος.
Πρόταση Μπουτάρη για 24ωρη φύλαξη των εβραϊκών μνημείων
Να αποφασιστεί 24ωρη φύλαξη των εβραϊκών μνημείων στην πόλη, πρότεινε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.
«Αν και είναι ντροπή να πρέπει να φυλάμε τέτοια μνημεία», είπε ο δήμαρχος, «δυστυχώς ακόμη και σε μία κοινωνία ανεκτική και δημοκρατική, που αποδέχεται τη διαφορετικότητα, όλα τα πράγματα έχουν ένα όριο και δεν μπορούμε να συνυπάρχουμε με κτήνη».
Ο κ. Μπουτάρης διευκρίνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως θα στείλει άμεσα έγγραφη σχετική πρόσκληση στους φορείς της πόλης, αλλά και στην αστυνομική διεύθυνση Θεσσαλονίκης, προκειμένου να προγραμματιστεί συνάντηση και να αναζητηθεί ο βέλτιστος τρόπος να προχωρήσει η πρωτοβουλία αυτή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚαταρχήν θετική στην πρόταση δήλωσε η υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας- Θράκης) Κατερίνα Νοτοπούλου, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Βλέπω την πρόταση θετικά και συμμερίζομαι απόλυτα τον τρόπο με τον οποίο το έθεσε ο κ. Μπουτάρης, αφενός ότι θα πρέπει να υπάρξει κάποια φύλαξη άμεσα, αφετέρου ότι δεν πρέπει για τέτοια μνημεία στις μέρες μας να προβλέπουμε ιδιαίτερη φύλαξη».
«Αναλογιζόμαστε που οδηγεί ο ναζισμός, ο φασισμός και ο κάθε ολοκληρωτισμός. Αντλούμε διδάγματα από την Ιστορία. Και αυτό οφείλουμε να το δείχνουμε καθημερινά, με τα λόγια και τις πράξεις μας. Διότι αν χάσουμε την επαφή με την ιστορία μας διακινδυνεύουμε το μέλλον μας. Και αυτό είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρο από ποτέ», δήλωσε ο αναπληρωτής τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ, βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης Σταύρος Καλαφάτης, ο οποίος εκπροσώπησε τον πρόεδρο της ΝΔ στις εκδηλώσεις για την Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος.