Δύσκολη άσκηση ισορροπίας οι σχέσεις μεταξύ Ιράν και Δύσης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδιώκει τη διατήρηση της συμφωνίας για τα πυρηνικά της Τεχεράνης εν ζωή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤα νερά στο Στενό του Ορμούζ είναι ήρεμα, σε αντίθεση με το διπλωματικό κλίμα της περιοχής. Η ένταση που επικρατεί στην περιοχή στέλνει ακόμη 500 Αμερικανούς στρατιώτες στη Σαουδική Αραβία. Το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό ισχυρίζεται ότι κατέρριψε ένα ιρανικό drone που πλησίασε ένα σκάφος του στο ένα χιλιόμετρο. Ωστόσο το Ιράν απαντά πως δεν υπάρχουν πληροφορίες για απώλεια μη επανδρωμένου αεροσκάφους του.
«Αυτές οι αψιμαχίες, ειδικά με το drone, είναι στην πραγματικότητα μια δοκιμή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κι αυτό θεωρώ πως είναι μια ανόητη πράξη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επικρατούσαν αποφασιστικά σε κάθε είδους αντιπαράθεση, αλλά δεν θέλουμε να το τραβήξουμε εκεί», τονίζει μέσω του euronews ο Αμερικανός πρέσβης στην ΕΕ Γκόρντον Σόντλαντ.
Το μήνυμα του Αμερικανού διπλωμάτη είναι ξεκάθαρο: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν δίπλα τους τους Ευρωπαίους, ώστε να σιγουρέψουν ότι τα δυτικά σκάφη θα μπορούν να πλέουν με ασφάλεια στο Στενό του Ορμούζ. Εκεί, από όπου διέρχεται το 25% της παγκόσμιας πετρελαϊκής παραγωγής.
Όμως μετά την απόσυρση των Αμερικανών από τη συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης, διαπιστώνεται ρήξη στις σχέσεις τους με τους Ευρωπαίους εταίρους, οι οποίοι επιδιώκουν τη διάσωση της συμφωνίας. Κι αυτό παρά τις παραβιάσεις από τους Ιρανούς των δεσμεύσεών τους αναφορικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Οι Βρυξέλλες επιμένουν ότι δεν θα γυρίσουν την πλάτη τους στη συνεργασία με την Ουάσινγκτον στο θέμα του Ιράν.
Όπως τονίζει η εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικής πολιτικής Μάγια Κοτσίνγιαντσιτς, «εξακολουθούμε να είμαστε εταίροι, συνεργαζόμαστε στα ζητήματα στα οποία συμφωνούμε και έχουμε σύγκλιση απόψεων και υπάρχουν πολλά τέτοια. Υπάρχουν επίσης ζητήματα, στα οποία έχουμε διαφορετικές θέσεις, αλλά αυτό δεν αποτρέπει τη συνεργασία μας».
Η ιρανική κυβέρνηση, από την πλευρά της, τονίζει ότι θα εγκαταλείψει τη συμφωνία, αν δεν της επιτραπεί να πουλήσει το πετρέλαιό της στις διεθνείς αγορές.
Εν τω μεταξύ, ασαφές παραμένει το αν μπορεί να αποδώσει αποτελέσματα ένα σύστημα ευρωπαϊκής έμπνευσης που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις να συνδιαλλάσσονται με το Ιράν, αποφεύγοντας παράλληλα τις αμερικανικές κυρώσεις.
Οι Ευρωπαίοι λένε πως θα κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν τη συμφωνία με το Ιράν ζωντανή. Όμως το ερώτημα είναι πού βρίσκονται οι κόκκινες γραμμές τους, την ώρα που το Ιράν παραβιάζει τους όρους της συμφωνίας. Αν η Τεχεράνη συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε μη αναστρέψιμο βαθμό, τότε τελικά οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πουν «ως εδώ».