Νέο οικονομικό μίγμα κατά της στασιμότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας

Σε συνεργασία με The European Commission
Νέο οικονομικό μίγμα κατά της στασιμότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας
Πνευματικά Δικαιώματα euronews
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθρο
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Νέοι τρόποι αναθέρμανσης της ευρωπαϊκής οικονομικής ανάπτυξης με άξονα τις ΜΜΕ

Σε αυτό το επεισόδιο Real Economy βρισκόμαστε εδώ στο Παρίσι και στο Άμστερνταμ για να διερευνήσουμε τρόπους για να ξεπεράσουμε τη στασιμότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ηγηθεί αυτής της στρατηγικής εδώ και χρόνια, αλλά τώρα ορισμένοι λένε ότι η εργαλειοθήκη της έχει σχεδόν αδειάσει. Έτσι, ορισμένες χώρες καλούνται να επενδύσουν περισσότερο, όπως η Ολλανδία.

Στη συνέχεια συναντάμε την επικεφαλής οικονομολόγο του ΟΟΣΑ, Laurence Boone, για να συζητήσουμε τα επόμενα βήματα. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 99% όλων των ευρωπαϊκών μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών και εξαρτώνται από τις τράπεζες για το 70% της χρηματοδότησης τους. 

Όμως, το χαμηλό κόστος δανεισμού έχει και άλλες συνέπειες, καθώς [οι τιμές των ακινήτων σε ορισμένες ευρωπαϊκές πόλεις ωθούνται σε επικίνδυνα υψηλά επίπεδα](https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Housing_price_statistics_ -_house_price_index). Μία από αυτές είναι το Άμστερνταμ. Η δημοσιογράφος του Euronews, Φανί Γκορέ επισκέφθηκε την Ολλανδία για να δει πώς οι τοπικές επιχειρήσεις και οι άνθρωποι επηρεάζονται από αυτήν την πολιτική: «Είμαι στην Νότια Ολλανδία. Ακόμη και σ' αυτό το φυτώριο, ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που ξεκίνησε το 2015 για την υποστήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας επιτρέπει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να πάρουν φθηνότερα δάνεια. Αυτό βοήθησε το φυτώριο ολλανδικού τσαγιού να αναπτυχθεί».

Το φυτώριο Special Plants απασχολεί 25 άτομα. Πρόσφατα η εταιρία ξεκίνησε μια καλλιέργεια τοπικού τσαγιού. Γι' αυτό το βήμα, ο Γιόχαν Γιάνσεν, διευθύνων σύμβουλος της Tea by Me χρειαζόταν βοήθεια: «Για να ξεκινήσουμε αυτή την επιχειρηματική δράση, χρειαζόμασταν ένα τραπεζικό δάνειο. Ήταν μια μεγάλη επένδυση, που έφτασε συνολικά τα 1,8 εκατομμύρια ευρώ. Χρειαζόμασταν λοιπόν ένα μεγάλο ποσό χρημάτων με χαμηλό επιτόκιο. Θέλουμε να καλλιεργήσουμε τσάι σε όλες τις χώρες. Είναι βασικό στοιχείο να έχουμε φθηνό χρήμα, γιατί αλλιώς δεν θα μπορέσουμε να αναπτυχθούμε».

Τα τραπεζικά επιτόκια στην ευρωζώνη βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό, κάτι που βοηθά ουσιαστικά όσους δανείζονται, όπως ο Γιόχαν, αλλά όχι όσους έχουν καταθέσεις. Η ρευστότητα που προσφέρουν οι τράπεζες είναι ένα κίνητρο δανεισμού για τα νοικοκυριά, που ενθαρρύνονται με αυτόν τον τρόπο να ξοδέψουν. Η Φένα Βαν ντερ Χεκ αγόρασε πρόσφατα το διαμέρισμά της, παρόλο που οι τιμές ακινήτων σημειώνουν κατακόρυφη αύξηση στην Ολλανδία. Η τράπεζα χρηματοδότησε μόνο το 45% της αγοράς. Γι' αυτό και χρειάστηκε να δεχθεί μια δωρεά από συγγενικό της πρόσωπο για να μπορέσει να αγοράσει το σπίτι: «Είναι ευκαιρία για μένα γιατί το επιτόκιο είναι πολύ χαμηλό. Δεν είναι ότι βγάζω πολλά για να πληρώνω το ενυπόθηκο δάνειό μου. Είναι πολύ χαμηλό αυτή την στιγμή. Άρα είναι σίγουρα μια καλή περίοδος να αγοράσω ένα σπίτι».

Φέτος, τα νοικοκυριά είχαν ένα εντυπωσιακό μέγεθος ενυπόθηκων χρεών στις ολλανδικές τράπεζες που αντιστοιχεί στο 91% της συνολικής ολλανδικής οικονομίας. Ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 55%. Η ολλανδική κεντρική τράπεζα θεωρεί ότι αυτή η κατάσταση αποτελεί μέγιστη απειλή για την οικονομική σταθερότητα της χώρας: «Ο πρώτος κίνδυνος στην αγορά κατοικίας είναι ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν και αυτό μπορεί να δημιουργήσει κερδοσκοπική φούσκα. Ο δεύτερος κίνδυνος είναι ότι τα χαμηλά επιτόκια βλάπτουν την αξιοπιστία των συνταξιοδοτικών ταμείων. Αυτό είναι πολύ κακό για την ολλανδική οικονομία. Τα χαμηλά επιτόκια είναι ένα σημάδι της οικονομίας ότι η κυβέρνηση πρέπει να επενδύσει περισσότερα χρήματα, ειδικά στην εκπαίδευση, την έρευνα και την ενεργειακή μετάβαση» επισημαίνει ο Μπας Γιάκομπς, καθηγητής οικονομικών στην Οικονομική Σχολή Erasmus.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζητά από τις χώρες που έχουν πλεόνασμα στον προϋπολογισμό τους, όπως η Ολλανδία, να επενδύσουν περισσότερο στην οικονομία τους για να δημιουργήσουν ανάπτυξη στην Ευρώπη.

Συνέντευξη με την Laurence Boone

Δεν συμφωνούν όλοι με την έκκληση της ΕΚΤ. Ο Γερμανός και Ολλανδός υπουργός Οικονομικών επιμένουν ότι οι κυβερνήσεις τους κάνουν ήδη πολλά για να ενισχύσουν την εγχώρια ζήτηση. Υπάρχουν σαφώς κάποιες διαφορές απόψεων στην Ευρώπη σχετικά με τις δαπάνες. Συναντήσαμε τη Laurence Boone, επικεφαλής οικονομολόγο του ΟΟΣΑ, για να συζητήσουμε για το πού βρίσκεται η χρυσή τομή:

Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:

Ευχαριστούμε πολύ που είστε μαζί μας. Εν τέλει η ΕΚΤ έχει φτάσει στα όριά της όσον αφορά στην στήριξη της Ευρωζώνης;

Laurence Boone, Επικεφαλής οικονομολόγος ΟΟΣΑ:

Η ΕΚΤ έχει ορίσει τα επιτόκια να είναι σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο. Προσφέρει μάλιστα μεγάλη προβλεψιμότητα για την πορεία των επιτοκίων. Γνωρίζουμε ότι θα κυμαίνονται σε αυτό το επίπεδο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ΕΚΤ έχει κάνει πολλά από την αρχή της κρίσης αλλά είναι ο μόνος θεσμός που κάνει κάτι εδώ και πολύ καιρό και δεν μπορεί να συνεχίσει για πάντα. Γι' αυτό συζητάμε για το ρόλο της δημοσιονομικής πολιτικής που πρέπει να ενεργοποιηθεί για να βοηθήσει την ΕΚΤ να πετύχει τον στόχο της.

**Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
**

Ποιος πρέπει να κάνει περισσότερα;

Laurence Boone, Επικεφαλής οικονομολόγος ΟΟΣΑ:

Υπάρχουν αρκετές χώρες με δημοσιονομικό περιθώριο στην Ευρωζώνη. Είναι η Ολλανδία, η Γερμανία και πολλές Βόρειες Χώρες. Όλοι όμως πρέπει να επενδύσουν στην τεχνολογία, την ψηφιοποίηση, την ενέργεια στον 21ο αιώνα. Πάρτε για παράδειγμα την Ολλανδία. Ανακοίνωσαν ότι θα αυξήσουν τον προϋπολογισμό τους, δαπανώντας το 1% του ΑΕΠ. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι φτιάχνουν ένα ταμείο 50 δις ευρώ, το οποίο πιστεύουμε ότι θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει μέσα από δάνεια για να προσφέρει χρήματα στην ενεργειακή μετάβαση. Αυτό ακριβώς θέλουμε να κάνουν και οι άλλες χώρες.

Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:

Θα ήθελα να σας ρωτήσω για αυτές τις προειδοποιήσεις που ακούμε κάθε μέρα από οικονομολόγους, εμπειρογνώμονες αλλά και από τραπεζίτες στην ΕΚΤ ότι αυτή η πολιτική της ΕΚΤ μπορεί να ενέχει τον κίνδυνο να δημιουργηθούν κερδοσκοπικές φούσκες. Ανησυχείτε για αυτό;

Laurence Boone, Επικεφαλής οικονομολόγος ΟΟΣΑ:

Αυτό που κάναμε είναι να συγκρίνουμε δύο μίγματα πολιτικής. Στο ένα η ΕΚΤ δρα μόνη της. Στο άλλο, η ΕΚΤ κάνει τη μισή δουλειά από αυτή που κάνει αυτή την στιγμή, ενώ την άλλη μισή την κάνει η δημοσιονομική πολιτική. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι έχουμε, συγκριτικά, αύξηση του ΑΕΠ. Ο πληθωρισμός είναι πάνω κάτω στα ίδια επίπεδα. Είναι λίγο μεγαλύτερος βέβαια, όταν χρησιμοποιούμε τη δημοσιονομική πολιτική. Το πιο σημαντικό όμως με αυτό το εξαιρετικό μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής και ΕΚΤ, είναι ότι έχουμε τον μισό πληθωρισμό περιουσιακών στοιχείων από ότι μόνο με την νομισματική πολιτική. Το μήνυμα που στέλνουμε λοιπόν είναι, ότι αν έχουμε ένα καλύτερο μίγμα πολιτικής δεν θα δούμε μόνο μεγαλύτερη ανάπτυξη στο μέλλον, αλλά θα μειωθεί και ο κίνδυνος να έχουμε τέτοιου είδους κερδοσκοπικές φούσκες.

Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:

Έτσι, οι δημόσιες επενδύσεις από ορισμένες χώρες σε συνδυασμό με τα χαμηλά επιτόκια για κάποιο διάστημα μπορούν να δώσουν κάποιες ανάσες στην ευρωπαϊκή οικονομία. Κυρία Boone, ευχαριστούμε πολύ που ήσασταν μαζί μας.

Κοινοποιήστε το άρθρο