Το όνομά της Μονής οφείλει στον προσδιορισμό των ψηφιδωτών του Χριστού ως «Χώρας των Ζώντων» και της Παναγίας ως «Χώρας του Αχωρήτου» στο εσωτερικό της
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε τζαμί μετατρέπει η Τουρκία και τη Μονή της Χώρας («Εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα»). Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, η είδηση έγινε γνωστή την Παρασκευή μετά τη δημοσίευση σχετικού ΦΕΚ.
Περνά στα χέρια της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων και αναμένεται να καλυφθούν τα βυζαντινές τοιχογραφίες για να μετατραπεί σε τέμενος.
Η Μονή της Χώρας υπήρξε ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη που μετατράπηκε από τους Οθωμανούς σε τζαμί κατά το 16ο αιώνα.
Από το 1958 λειτουργεί ως μουσείο, ωστόσο μετά την απόφαση του τουρκικού Ανώτατου Δικαστηρίου το 2019 και την έκδοση ΦΕΚ στις 21 Αυγούστου 2020, μετατράπηκε σε τέμενος.
Η μονή χτίστηκε στη θέση της σημερινής συνοικίας Εντιρνέ Καπού, νότια του Κεράτιου κόλπου και σε κοντινή απόσταση από τα Θεοδοσιανά τείχη.
Το όνομά της οφείλει στον προσδιορισμό των ψηφιδωτών του Χριστού ως «Χώρας των Ζώντων» και της Παναγίας ως «Χώρας του Αχωρήτου» στο εσωτερικό της.
Από το παλαιό μοναστηριακό συγκρότημα σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό του. Ως προς την αφιέρωσή του, δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν ανήκε στο Χριστό, στην Παναγία ή και στους δύο.
Την ημέρα της άλωσης του 1453, η μονή υπήρξε μεταξύ των πρώτων εκκλησιαστικών μνημείων που δέχθηκαν τη λεηλασία. Αργότερα, στα τέλη του 15ου με αρχές του 16ου αι., η Χώρα μετατράπηκε σε τζαμί με το όνομα Kariye.
Η αναστήλωση του μνημείου, η αποκάλυψη αλλά και ο καθαρισμός των ψηφιδωτών του πραγματοποιήθηκαν σε δύο περιόδους εργασιών, την πρώτη στις αρχές και τη δεύτερη στα μέσα περίπου του 20ού αι.
Η Μονή της Χώρας λειτουργεί από το 1948 και εξής ως μουσείο, με το όνομα Kariye Müzesi.
Κ. Σακελλαροπούλου: Προσβολή για ένα ακόμα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς
H μετατρoπή και της Μονής της Χώρας σε τζαμί αποτελεί ακόμη μια πρόκληση της τουρκικής ηγεσίας, μετά την Αγία Σοφία, αναφέρει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Kατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Μετά την Αγία Σοφία, η τουρκική ηγεσία προχωρά σε μία ακόμη πρόκληση, μετατρέποντας σε τζαμί και τη Μονή της Χώρας, ενέργεια που προσβάλλει τον χαρακτήρα ενός ακόμη μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και πλήττει τον διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο», αναφέρει η κ. Σακελλαροπούλου με ανάρτησή της στο twitter.
Εντονη αντίδραση του ελληνικού ΥΠΕΞ
«Μια ακόμη πρόκληση εις βάρος των απανταχού θρησκευόμενων ανθρώπων και της διεθνούς κοινότητας που σέβεται τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού» χαρακτηρίζει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών την απόφαση των τουρκικών Αρχών περί μετατροπής της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος.
«Ύστερα από την Αγία Σοφία και παρά τις διεθνείς αντιδράσεις που προκάλεσε, προσβάλλεται βάναυσα ο χαρακτήρας ενός ακόμη μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO που ευρίσκεται στην επικράτεια της Τουρκίας», σημειώνει.
«Παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις της περί σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και του πολυθρησκευτικού χαρακτήρα της κοινωνίας της, η Τουρκία παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις της έναντι των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στο έδαφός της», προσθέτει η ανακοίνωση.
«Η σημερινή απόφαση των τουρκικών Αρχών εκθέτει εκ νέου την Τουρκία στη διεθνή κοινότητα. Είναι απολύτως καταδικαστέα. Καλούμε την χώρα αυτή να συμβαδίσει με το διεθνές γίγνεσθαι στο πεδίο της προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Την καλούμε να επιστρέψει στον 21ο αιώνα, του αμοιβαίου σεβασμού, του διαλόγου και της κατανόησης μεταξύ των πολιτισμών», καταλήγει το ΥΠΕΞ.
Την καταδίκη του για την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί εκφράζει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης
Σε ανάρτησή του στον επίσημο λογαριασμό του στο twitter, ο Ν. Αναστασιάδης αναφέρει:
«Καταδικάζουμε έντονα την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης για μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Πρόκειται για μία ακόμη πράξη ασέβειας εκ μέρους της Τουρκίας, στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚαταδίκη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Tην απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τέμενος τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη στηλίτευσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για εξωτερικές υποθέσεις ερωτηθείσα σχετικά με το θέμα. Εικότερα, η Ναμπίλα Μασράλι ανέφερε:
«Καταγράφουμε την απόφαση για μετατροπή της Μονής της Χώρας που λειτουργούσε ως μουσείο από το 1945 σε τέμενος και να την ανοίξουν για λατρεία. Όπως και η Αγία Σοφία, έτσι και η Χώρα είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Ως μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί για διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και την προώθηση της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης».