Αναλυτές εκτιμούν στο euronews ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος ατυχήματος, αλλά ο Ερντογάν επιδιώκει την «ελεγχόμενη ένταση με την έμφαση στο ελεγχόμενη»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του αλλά η υψηλή ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζεται με τους στόλους της Τουρκίας και της Ελλάδας να παραμένουν εν πλω.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ύψωσε τους τόνους υποστηρίζοντας ότι «για οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη η μόνη υπεύθυνη και η μόνη που θα ζημιωθεί θα είναι η Ελλάδα».
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει ότι ελλοχεύει κίνδυνος ατυχήματος με την ευθύνη να βαραίνει την Τουρκία.
Πόσο πιθανή είναι μια κλιμάκωση της κρίσης; Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και επικεφαλής του Προγράμματος Ασφάλειας του ΕΛΙΑΜΕΠ Παναγιώτης Τσάκωνας εξηγεί στην κάμερα του euronews:
«Δε νομίζω ότι θα μπορούσε κανείς να αποκλείσει το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου κυρίως λόγω ενός ατυχήματος. Η κρίση όμως με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο νομίζω ότι έδειξε ότι ο πρόεδρος Ερντογάν δεν επιθυμεί μια θερμή αντιπαράθεση με την Ελλάδα αλλά ακολουθεί με πολύ προσεκτικό τρόπο μια στρατηγική ελεγχόμενης έντασηε. Η έμφαση είναι στη λέξη ελεγχόμενη».
Για τον καθηγητή Τσάκωνα, φτάσαμε σε αυτήν την κλιμάκωση εξαιτίας της μονομερούς, επιθετικής και παράνομης αντίδρασης της Τουρκίας στην νόμιμη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους.
Η κρίση εντάθηκε όταν στις 10 Αυγούστου η Άγκυρα έστειλε το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια περιοχή μέρος της οποίας η Ελλάδα υποστηρίζει ότι της ανήκει. Εκτοτε παραμένει εκεί.
«Βλέπουμε αυτήν τηνν κρίση για πάνω από 10 χρονια και τωρα βλεπουμε τωρα ότι και οι δυο χωρες υπερασπιζονται τους ισχυρισμους και τις διακδικήσεις τους. Η Συμφωνία της Τουρκιας με την Λιβυη για να μεοιραστουν την Ανατολική μεσογειο ενίσχυσε την ενταση και ακολοπυθησε η συμφωνια της ΑΙγυπτου με την Λιβυη. Συνεπώς βλεπουμε ότι και οι δυο χώρες ασκουν πιέσεις για να πετυχουν το καλυτερο δυνατο για αυτες», λέει στο euronews ο Χαμντί Φιράν Μπουγιούκ, Τούρκος πολιτικός αναλυτής με έδρα το Σαράγεβο.
Η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της Ευωρπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιείται την Πέμπτη και την Παρασκευή στο Βερολίνο. Ποια πρέπει να είναι όμως η στάση των 27 κρατών μελών απέναντι στην Άγκυρα;
Ο καθηγητής Τσάκωνας απαντά: «Ενδεχόμενες κυρώσεις της ΕΕ έναντι της Τουρκίας αναμφίβολα θα στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα στην τουρκική πλευρά. Πιστεύω όμως ότι αποτελούν μέρος μόνο μιας συνολικότερης στρατηγικής που πρέπει η ΕΕ να αναπτύξει απέναντι στην Τουρκία και αυτή η συνολικότερη στρατηγική δεν μπορεί παρά να αποτελεί στην κατεύθυνση ενός θα έλεγα καρότου και μαστιγίου, τον συνδυασμό της γερμανικής προσέγγισης εμπλοκής ή δέσμευσης της Τουρκίας με την γαλλική προσέγγιση ανάσχεσης της τουρκικής επιθετικότητας».
Από την πλευρά του πάντως, ο Χαμντι Φιράτ Μπουγιούκ δεν είναι τόσο σίγουρος ότι θα υπάρξει ενιαία στάση από την ΕΕ, αφού εμφανίζεται διασπασμένη με διαφορετικές γραμμές από Βερολίνο και Παρίσι: «Δεν ειμαι σιγουρος οτι θα υπαρχει κοινή δηλωση οπως στο παρελθον. Η Τουρκια και η ΕΕ ήδη δεν έχουν και τις καλυτερες σχεσεις και τιμωρώντας την Τουρκία, βάζοντας κυρωσεις ή κάνοντας σκληρες ανακοινωσεις το μονο που θα κάνουν είναι να χειροτερεψουν τις ευρωτουρκιες σχεσεις.
Η Γερμανια πρέπει να προσπαθήσει να κανει περισσότερα, επειδή διαφορετικά αυτή η ας πουμε διαμάχη ή σύγκρουση συμφερόντων μπορεί να γίνει μια πραγματική σύγκρουση καθώς η ένταση είναι πολλή μεγάλη. Βλέπουμε οτι και οι δυο χώρες χρησιμοποιούν στρατιωτικές επιλογές σαν πολιτικά εργαλεία αλλά όταν έχεις τόσο υψηλές εντάσεις, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ενός ατυχήματος ή ενός ανθρώπινου λάθους».
Για την ωρα πάντως, τα πολεμικά πλοία όλων των πλευρών παραμένουν ανεπτυγμένα σε αυτήν την υψηλής έντασης περιοχη της Ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ της Κρήτης και της Κύπρου.