Στην Κύπρο η 9η Υπουργική Σύνοδος της UNECE για το Περιβάλλον στην Ευρώπη

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης παρέστη, σήμερα, στο Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία, όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή έναρξης των εργασιών της 9ης Υπουργικής Συνόδου της UNECE για το Περιβάλλον στην Ευρώπη. 

Προσερχόμενος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προέβη σε δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι «η σημερινή Σύνοδος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες δεδομένου ότι για πρώτη φορά πραγματοποιείται στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Μεσόγειο, με φιλοξενούσα χώρα την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό είναι σαν αποτέλεσμα της αναγνώρισης των δράσεων και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει η Κυπριακή Δημοκρατία και η Κυπριακή Κυβέρνηση για αντιμετώπιση ενός από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλείται η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει».

Ο κ. Αναστασιάδης σημείωσε επίσης ότι «δεν περιοριζόμαστε στη σημερινή Σύνοδο. Η πρωτοβουλία μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής εκδηλώνεται και με σειρά άλλων πρωτοβουλιών όπως είναι η Προεδρία της Συντονιστικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την εκπαίδευση όσον αφορά το περιβάλλον, αλλά και σημαντικών άλλων όπως η ανάπτυξη θέσεων που έχουν οι υιοθετήσει οι υπουργοί μέσα από τη δική μας πρωτοβουλία, στο Σάρμ Ελ Σέιχ, όπου θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής για το Κλίμα (COP-27), και όπου, στο περιθώριο, ιδίως με τον Πρωθυπουργό της Αιγύπτου, θα προεδρεύσουμε και θα παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα εκατοντάδων επιστημόνων που έχουν ετοιμάσει σχετικές δράσεις που αφορούν την Μεσόγειο, την Ανατολική Μεσόγειο και τις γειτονικές χώρες».

Ερωτηθείς για το πώς έχει προετοιμαστεί η Κυπριακή Δημοκρατία για να αναδείξει τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ενόψει της Άτυπης Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Πράγα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι έχουμε προετοιμαστεί «αρκούντως τεκμηριωμένα έτσι ώστε τα όσα θα πούμε να ληφθούν σοβαρά υπόψη». «Βρισκόμαστε σε απόλυτο συντονισμό με την Ελλάδα», πρόσθεσε.

Η ομιλία του Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή έναρξης

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, υπογράμμισε στην ομιλία του κατά την τελετή έναρξης:

«Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην τελετή έναρξης της 9ης Υπουργικής Συνόδου της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, με θέμα το «Περιβάλλον για την Ευρώπη».

Μιας Συνόδου που θεωρείται ως ύψιστης σημασίας για την αειφόρο περιβαλλοντική ανάπτυξη, με τις διακηρύξεις της να αποτελούν, διαχρονικά, σημείο αναφοράς για τη διαμόρφωση των σχετικών εθνικών πολιτικών των χωρών που συμμετέχουν.

Στο πλαίσιο αυτό, η φιλοξενία της Συνόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί ξεχωριστή τιμή, αφού διεξάγεται για πρώτη φορά στην Μεσόγειο, μία από τις πλέον ευάλωτες περιοχές που επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή, και είναι γνωστό ότι είναι η πιο ευαίσθητη και ευάλωτη ανά το παγκόσμιο.

Διακεκριμένοι φίλες και φίλοι,

Δεδομένης της κρισιμότητας των στιγμών, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη λήψης αποτελεσματικών αποφάσεων, καθώς και υιοθέτηση και εφαρμογή ουσιαστικών μέτρων και πολιτικών, μέσω των οποίων θα διασφαλιστεί η αειφορία του πλανήτη.

Σε αυτό το πλαίσιο, η συζήτηση και ανάλυση των συμπερασμάτων που θα προκύψουν κατά τις ολομέλειες της Συνόδου και η αξιοποίηση των γνώσεων και εμπειριών του συνόλου των διακεκριμένων προσωπικοτήτων που συμμετέχουν, κρίνονται ως ιδιαίτερα σημαντικές για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων και βέλτιστων πρακτικών προστασίας του περιβάλλοντος.

Προς την κατεύθυνση αυτή, έχουν τεθεί προς συζήτηση για λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων στοχευμένες θεματικές της Συνόδου, που άπτονται τριών νευραλγικής σημασίας πυλώνων:

Η πρώτη ενότητα συνδέεται με την ανάγκη όπως μεγάλα έργα υποδομών συνάδουν με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης και σεβασμού του περιβάλλοντος, όπως καθορίζονται και στους στόχους της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.

Η δεύτερη ενότητα αφορά την εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας στον τουρισμό, με σκοπό τη μείωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου του εν λόγω τομέα, μέσω της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και εκπομπών αεριών θερμοκηπίων, ως επίσης και της πιο αποδοτικής διαχείρισης των λυμάτων και αποβλήτων.

Ο τελευταίος, και εξίσου σημαντικός πυλώνας, σχετίζεται με το νέο πλαίσιο Στρατηγικής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, μέσω της δημιουργίας εκπαιδευτικών οργανισμών που θα ευαισθητοποιούν τους νέους και θα στηρίζουν την προσπάθεια επίτευξης των στόχων της Παγκόσμιας Ατζέντας 2030.

Το πλέον σημαντικό είναι πως τα τρία σχετικά έγγραφα πολιτικής και η Υπουργική Διακήρυξη που αναμένεται να υιοθετηθούν με την ολοκλήρωση της Συνόδου, θα καθορίσουν τις κατευθυντήριες γραμμές για σχεδιασμό επιπλέον πολιτικών και δράσεων που εφαρμόζονται σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, ενισχύοντας την κοινή προσπάθεια για αειφόρο ανάπτυξη.

Μια προσπάθεια που αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση μας ώστε να ανταποκριθούμε στο δικαιολογημένο αίτημα των νέων να ζουν σε ένα πλανήτη που θα τους διασφαλίζει ευημερία και τη δυνατότητα να συνυπάρχουν σε ισορροπία και αρμονία με τη φύση και κάθε ζώντα οργανισμό.

Κυρίες και Κύριοι,

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Προς άμεση αντιμετώπιση των προκλήσεων που ως Κράτος αντιμετωπίζουμε, η Κυπριακή κυβέρνηση έθεσε ως προτεραιότητα τη διαμόρφωση και την υιοθέτηση μιας συνεκτικής και ολιστικής περιβαλλοντικής πολιτικής.

Βασικοί στόχοι της πολιτικής αυτής είναι η προστασία της βιοποικιλότητας, η μείωση των επιπτώσεων της ρύπανσης στη δημόσια υγεία και τα οικοσυστήματα, η υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, η ορθολογική διαχείριση των φυσικών μας πόρων και η αποτελεσματική συνεισφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Την ίδια στιγμή, χαρακτηριστικό της ανησυχίας αλλά και ευαισθησίας της Πολιτείας για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, είναι το γεγονός πως μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το 41% του συνολικού προϋπολογισμού του εν λόγω ταμείου αφορά μεταρρυθμίσεις και δράσεις ύψους πέραν των 500 εκατομμυρίων ευρώ για τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία και την κλιματική ουδετερότητα.

Επιπρόσθετα, σχετικά έργα Πράσινης Ανάπτυξης ύψους 350 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβάνονται και στα Διαρθρωτικά κονδύλια της ΕΕ για την περίοδο 2021- 2027. Βεβαίως, αναφέρομαι σε αριθμούς και αντιλαμβάνομαι ότι παρόντες είναι αρκετοί σύνεδροι που κατάγονται από μεγάλες χώρες, θα λάβετε υπόψη τα ποσά που ανέφερα σε σχέση το μέγεθος της χώρας. Έχει μεγάλη σημασία η αναλογικότητα.

Παράλληλα, πέραν των σχεδιασμών και στρατηγικών μας σε εθνικό επίπεδο, η Κύπρος συμμετέχει ενεργά αλλά και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις, σε διεθνές και σε περιφερειακό επίπεδο σχετικά με την αντιμετώπιση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών και ενεργειακών ζητημάτων.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ενδεικτικά, σημειώνω την ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, ως αναγνώριση του ενεργού ρόλου που η Κύπρος διαδραματίζει στα σχετικά θέματα.

Επισημαίνω επίσης την πρωτοβουλία της Κύπρου σε σχέση με τη Μεσογειακή Στρατηγική για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, η οποία υιοθετήθηκε το 2016 από όλες τις χώρες της Μεσογείου.

Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζω το γεγονός πως με την ευκαιρία της Συνόδου, θα διεξαχθεί και η Υπουργική Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου των Υπουργών Παιδείας της Μεσογείου με στόχο την υιοθέτηση της Μεσογειακής Στρατηγικής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη 2030.

Η πιο χειροπιαστή, η πιο επείγουσα και η πιο φιλόδοξη απόδειξη του εποικοδομητικού ρόλου που θέλουμε να διαδραματίσουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, είναι η πρωτοβουλία που έχουμε αναλάβει για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Σε συντονισμό με τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής θα αναλάβουμε σχετικές δράσεις, πρωταρχικά διασυνοριακές, για την ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και μετριασμό των καταστροφικών συνεπειών της.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η πρωτοβουλία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και, κατόπιν κοινής πρόσκλησης του ιδίου και του Προέδρου της Αιγύπτου, αναμένεται να κορυφωθεί στη συνάντηση των ηγετών των χωρών που συμμετέχουν σε αυτήν, στο περιθώριο της Παγκόσμιας Συνόδου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή COP27, που θα γίνει τον ερχόμενο Νοέμβριο στο Σαρμ ελ Σέιχ.

Μια πρωτοβουλία που εδράζεται στο περιφερειακό σχέδιο δράσης που εκπόνησε μια πολυμελής ομάδα επιστημόνων και τεχνοκρατών, υπό την καθοδήγηση του Ινστιτούτου Κύπρου, και αποσκοπεί, μεταξύ άλλων:

Στην προώθηση δράσεων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και άνθρακα, στη μετάβαση σε ανανεώσιμες και πιο καθαρές μορφές ενέργειας, στην παροχή κινήτρων σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες για τη μετάβαση σε βιώσιμες και πράσινες τεχνολογίας και στη δημιουργία νέων ευκαιριών πράσινης απασχόλησης.

Εκλεκτές Κυρίες και Κύριοι,

Κύριοι Υπουργοί,

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Όπως έχω ήδη αναφέρει, η επιλογή της Κύπρου για τη διεξαγωγή της Υπουργικής Συνόδου της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, όχι μόνο μας ικανοποιεί αλλά και μας τιμά ιδιαιτέρως, καθώς συνιστά απτή αναγνώριση της βούλησης αλλά και της αποφασιστικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, να συνεισφέρει ενεργά στην κοινή προσπάθεια καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.

Κύριοι Υπουργοί,

Κυρίες και κύριοι,

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ θερμά όλους όσοι εργάστηκαν για την άψογη διοργάνωση της Συνόδου, ιδιαίτερα τα στελέχη της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη, όπως, βεβαίως, και τα αρμόδια Υπουργεία και Τμήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και τους εμπλεκόμενους φορείς.

Θερμές ευχαριστίες απευθύνω και σε όλους εσάς, τους διακεκριμένους επιστήμονες που με την παρουσία σας δίδετε κύρος στη Σύνοδο, αλλά θα συμβάλετε σημαντικά και στις πολιτικές που θα χαραχθούν».

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η ομιλία της Πρόεδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων

Κατά την ομιλία της στην τελετή έναρξης η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αννίτα Δημητρίου υπογράμμισε: 

«Η κλιματική κρίση δεν είναι πια ένα μακρινό εφιαλτικό σενάριο. Είναι η αμείλικτη πραγματικότητα που βιώνουμε καθημερινά. Βρισκόμαστε ήδη στην περιδίνηση της μεγαλύτερης υπαρξιακής κρίσης για την ανθρωπότητα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κλιματική αλλαγή μας έχει ξεπεράσει. Σε ολόκληρο τον πλανήτη, τα ακραία καιρικά φαινόμενα συμβαίνουν όλο και συχνότερα και γίνονται όλο και πιο έντονα. Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες συγκλονιστικών κλιματικών καταστροφών. Η πύρινη λαίλαπα των δασικών πυρκαγιών έπληξε τις περισσότερες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, την ίδια ώρα που ο ευρωπαϊκός βορράς πνιγόταν, αντιμέτωπος με θανατηφόρες πλημμύρες.

Η γειτονιά μας, η περιοχή της Μεσογείου, υφίσταται ήδη τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αντιμετωπίζοντας συνεχώς γιγάντιες προκλήσεις: συχνά και έντονα κύματα καύσωνα, ξηρασίες, έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές, ερημοποίηση.

Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο. Πρέπει να δράσουμε σήμερα, τώρα, αυτή τη στιγμή. Να συνεργαστούμε, να παλέψουμε συλλογικά για να ανατρέψουμε τα δεδομένα, προκειμένου να μην επιβεβαιωθούν οι πιο απαισιόδοξες προβλέψεις.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η έννοια της πολυμερούς συνεργασίας καθίσταται σήμερα όσο ποτέ άλλοτε άκρως αναγκαία. Η Συμφωνία του Παρισιού και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελούν πυξίδα για ένα πιο βιώσιμο πλανήτη, ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Ταυτόχρονα αποτελούν οδικό χάρτη για την υιοθέτηση πολυεπίπεδων προσεγγίσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη.

Εξάλλου αυτό στοχεύουν να επιτύχουν οι Υπουργικές Σύνοδοι «Περιβάλλον για την Ευρώπη» και σε αυτό προσδοκούμε και με την παρούσα 9η Υπουργική Σύνοδο που φιλοξενούμε εδώ στην Κύπρο, την πρώτη που πραγματοποιείται σε χώρα της Μεσογείου, και ευελπιστούμε ότι οι πολιτικές συζητήσεις που θα ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες θα διαμορφώσουν μια κοινή στρατηγική για το περιβάλλον και την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη.

Η περιβαλλοντική και κλιματική πρόκληση που έχουμε ενώπιών μας είναι μια εξίσωση πολλών παραγόντων, η οποία απαιτεί κατά συνέπεια μια προσέγγιση πολλαπλών επιπέδων. Το στοίχημα είναι η ανάπτυξη μιας τέτοιας προσέγγισης. Ειδικά σήμερα που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει τις πολυεπίπεδες προκλήσεις των γεωπολιτικών διενέξεων, της επισιτιστικής, υγειονομικής και μεταναστευτικής κρίσης, βιώνοντας παράλληλα την εφιαλτική απειλή ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος, η θέσπιση μιας κοινής στρατηγικής με ολιστική προσέγγιση και εντός του πλαισίου των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, προβάλει επιτακτική όσο ποτέ άλλοτε. Μια οριζόντια στρατηγική που θα κινητοποιήσει κρατικούς θεσμούς και ταυτόχρονα κοινωνικούς φορείς και εταίρους και που επικεντρώνεται σε τρείς άξονες, οι οποίοι αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης: στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, τον Αειφόρο Τουρισμό και την Κυκλική Οικονομία και τις Αειφόρες Υποδομές.

Καλούμαστε αναπόφευκτα να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της ανάπτυξης, καθώς η βιωσιμότητα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για την πορεία και το μέλλον της ανθρωπότητας. Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης έρχεται να τονίσει αυτό ακριβώς που λείπει, την ισότιμη και παράλληλη ανάπτυξη της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας και αυτό ακριβώς θα μας απασχολήσει στη Σύνοδο αυτή.

Η παρούσα παγκόσμια συγκυρία απαιτεί καινοτόμα και προσαρμόσιμα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα οποία να είναι κατάλληλα και ικανά να συμβάλλουν αποτελεσματικά σε ένα ρεαλιστικό, αλλά και γρήγορο μετασχηματισμό του κόσμου προς έναν πιο υγιές, σταθερό, ειρηνικό και δίκαιο διεθνές γίγνεσθαι, σε συνθήκες ευημερίας, που να ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα και να διασφαλίζουν βιώσιμο και αειφόρο μέλλον.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κυρίες και Κύριοι,

Θα σταθώ σε κάτι που είπε ο Nelson Mandela και είναι όσο ποτέ άλλοτε καίριο: «η Εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να αλλάξεις τον κόσμο». Ευελπιστούμε λοιπόν ότι η Υπουργική Σύνοδος της Λευκωσίας θα θέσει τα θεμέλια για τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης στους νέους, ο ρόλος και η παρουσία των οποίων είναι εμφανώς ενισχυμένη σήμερα εδώ.

Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου -απλούστατα- δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για πειράματα. Τα παιδιά μας και οι γενιές που θα ακολουθήσουν δεν θα μας συγχωρέσουν αν δεν καταφέρουμε να συνεργαστούμε για να αναστρέψουμε τα αποτελέσματα της κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και ο πλανήτης μας. Ξεκινώντας από σήμερα, πιστεύω ακράδαντα πως μπορούμε να σταθούμε στο ύψος αυτής της πρόκλησης. Η προστασία του περιβάλλοντος, λογίζεται πλέον ως ανθρώπινο δικαίωμα. Και η αειφόρος ανάπτυξη αποτελεί τον απόλυτο προορισμό σ’ ένα οικουμενικό μακρύ ταξίδι για την επιβίωση της ανθρωπότητας και του πλανήτη.

Έχουμε πυξίδα!

Η ολιστική προσέγγιση των τριών πυλώνων «Εκπαίδευση για Αειφόρο Ανάπτυξη», «Αειφόρος Τουρισμός» και «Κυκλική Οικονομία και Αειφόρες Υποδομές», τους οποίους πραγματεύεται η παρούσα Σύνοδος, πρέπει να αποτελέσει τη βάση για επίτευξη των στόχων μας. Και με αυτή την προσέγγιση πρέπει να πορευτούμε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

«Η καλύτερη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο ήταν πριν από 20 χρόνια. Η δεύτερη καλύτερη στιγμή είναι τώρα». Αυτό τον σπόρο ας τον φυτέψουμε σήμερα. Είναι το ελάχιστο που οφείλουμε στις επόμενες γενιές».