Η κατάρρευση της Silicon Valley Bank, οι μνήμες του 2008, οι κίνδυνοι για την πραγματική οικονομία

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η κατάρρευση της αμερικανικής τράπεζας Silicon Valley Bank προκαλεί αναταραχή στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά και στο σύνολο της διεθνούς οικονομίας καθώς ξυπνά μνήμες του 2008, όταν η κατάρρευση της Lehman Brothers’ οδήγησε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Ο εξειδικευμένος σε τραπεζικά θέματα οικονομολόγος της Oxford Economics Paolo Grignani απαντά στο euronews αν ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος μίας νέας κρίσης.

Την κατάρρευση της Silicon Valley Bank ακολούθησε σύντομα το κλείσιμο της Signature Bank της Νέας Υόρκης. Μήπως όλα αυτά σας θυμίζουν το 2008;

Paolo Grignani: «Νομίζω ότι είναι ακόμα νωρίς για να πούμε κάτι τέτοιο. Η πτώση των τραπεζών προκαλεί πάντα ανησυχία, και οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις στην αρχή συχνά υποτίθεται ότι βρίσκονται υπό έλεγχο, οπότε πρέπει να παρακολουθούμε τον κίνδυνο για ένα «φαινόμενο ντόμινο», για μια ενδεχόμενο «μόλυνση».

Ωστοσο, πρέπει να επισημάνουμε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με το 2008. Το 2008 ήμασταν κοντά σε μια χρηματοπιστωτική διάλυση. Κάποιοι από τους βασικούς παίκτες ήταν στο όριο της κατάρρευσης.

Υπήρχαν διάφοροι δείκτες που αποτύπωναν ότι το σύστημα ήταν υπερδανεισμένο και είχε τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα.

Έτσι, ενώ οι εξελίξεις την τελευταία εβδομάδα είναι αρκετά ανησυχητικές και θέτουν τις τράπεζες υπό πίεση, πιστεύουμε ότι υπάρχουν διαφορές με το 2008.

Εν πάση περιπτώση θέλω να τονίσω ότι είναι ακόμα νωρίς για να κάνουμε μια ασφαλή εκτίμηση.»

Υπάρχει κίνδυνος να καταρρεύσουν και άλλες τράπεζες είτε στις ΗΠΑ είτε στην Ευρώπη;

Paolo Grignani: «Οι πρόσφατες εξελίξεις που οδήγησαν σε υψηλότερα επιτόκια τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, είναι συνολικά θετικές για τις τράπεζες και για ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα. Αλλά μπορεί να υπάρχουν «θύλακες ευπάθειας», σε περιπτώσεις όπου δεν έγινε σωστή διαχείριση, όπως συνέβη στην περίπτωση της Silicon Valley Bank .

Πρέπει να ελέγξουμε σε ατομική βάση αν κάποιες τράπεζες μπορεί να είναι πιο ευάλωτες, αλλά πρέπει να σημειώσουμε ότι ως σύστημα οι δείκτες φερεγγυότητας και ρευστότητας εξακολουθούν να είναι αρκετά καλοί.»

Μιλήσατε για «θύλακες ευπάθειας». Υπάρχουν τέτοιες στην Ευρώπη και σε ορισμένες χώρες περισσότερο από ό,τι σε άλλες;

Paolo Grignani: «Είναι δύσκολο να το πούμε αυτό σε συστημικό επίπεδο, γιατί είναι κάτι που σχετίζεται με μεμονωμένες περιπτώσεις.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι γενικά οι καταθέσεις είναι εγγυημένες. Είναι εγγυημένες στις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι εγγυημένες στην Ευρώπη. Δύσκολα θα δούμε στην Ευρώπη κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες… Στην Ευρώπη υπάρχει μία τεράστια δεξαμενή καταθετών, οπότε είναι πραγματικά δύσκολο να γίνει μαζική φυγή καταθέσεων όπως αυτή που είδαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες.»

Συμφωνείτε την άποψη ότι η κρίση της SVB είναι συνέπεια της αύξησης των επιτοκίων. Πιστεύετε ότι οι κεντρικές τράπεζες σε ΗΠΑ και Ευρώπη θα αλλάζουν την πολιτική τους;

Paolo Grignani: «Η κρίση της SVB οφείλεται πράγματι στην αύξηση των επιτοκίων, αλλά δεν θα κατηγορούσα συνολικά τη νομισματική πολιτική. Ήταν κυρίως θέμα κακής διαχείρισης κινδύνου.

Αξίζει να αναφερθεί και πάλι είναι ότι πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός, πραγματικά ιδιαίτερο, διότι ακόμη και μια πραγματικά καλή τράπεζα θα χρεοκοπούσε αν το ένα πέμπτο των καταθετών της απέσυρε τις καταθέσεις μέσα σε 24 ώρες.

Το γεγονός όμως αυτό – αν και μεμονωμένο- αναδεικνύει τον κίνδυνο που υπάρχει για τις κεντρικές τράπεζες ότι κάτι μπορεί να μην πάει καλά.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αυτό δυσκολεύει την Αμερικανική Ομοσπονδιακή τράπεζα, δεν είναι τόσο εύκολο τώρα να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια με τον ίδιο γρήγορο ρυθμό.

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές ήδη τιμολογούν εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Στην Ευρώπη,αν δεν υπάρξει «μόλυνση», για την οποία δεν έχουμε ακόμη σχετικές ενδείξεις, πιστεύουμε ότι η νομισματική πολιτική θα επικεντρωθεί στον πληθωρισμό. Προς το παρόν δεν περιμένουμε να αλλάξει κάτι σημαντικά στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το επόμενο διάστημα.»

Υπάρχει κίνδυνος για φαινόμενο- ντόμινο που θα έχει αντίκτυπο στην Ευρώπη, είτε στον τραπεζικό τομέα είτε στην πραγματική οικονομία;

Paolo Grignani: «Αυτό μπορεί να συμβεί, φυσικά. Δεν το γνωρίζουμε ακόμη. Θέλω να πω, ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι πάντα άμεσα συνδεδεμένος με την πραγματική οικονομία. Επομένως, είναι ακόμη νωρίς για να γνωρίζουμε αν υπάρχουν κάποιες σημαντικές συνδέσεις με μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μάθαμε ότι η HSBC αγόρασε τη βρετανική SVB για μία λίρα.

Άρα στη Μεγάλη Βρετανία δεν θα πρέπει να υπάρχει πρόβλημα. Είναι όμως δύσκολο να το ξέρουμε σίγουρα.

Υπάρχουν κάποια ζητήματα, φυσικά, που σχετίζονται με τον τομέα των ακινήτων και μπορεί να δούμε μία πτώση των τιμών των κατοικιών. Αλλά και πάλι, είναι ακόμα νωρίς για να ξέρουμε.»

Ακόμη και αν η κρίση αυτή περιοριστεί, αναμένετε ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στις εταιρείες νέων τεχνολογιών και στη σκηνή των νεοφυών επιχειρήσεων; Πιστεύετε ότι υπάρχει κίνδυνος να μείνουν χωρίς κεφάλαια σημαντικές νεοσύστατες επιχειρήσεις;

Paolo Grignani: «Το περιβάλλον για τις start up πιθανόν να επιδεινωθεί, όχι μόνο λόγω των τελευταίων γεγονότων, αλλά λόγω των γενικά αυστηρότερων χρηματοπιστωτικών συνθηκών και της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Ο τομέας της τεχνολογίας ήταν ήδη υπό πίεση. Είχαν ξεκινήσει αναδιαρθρώσεις εταιρειών και έκοβαν θέσεις εργασίας. Αλλά αν θέλουμε να δούμε το θετικό σε αυτή την κατάσταση, είναι ότι μέχρι στιγμής η οικονομία ανταποκρίνεται καλύτερα από ό,τι αναμενόταν. Αυτό θα μπορούσε να αμβλύνει τον αντίκτυπο μιας τέτοιας κρίσης για τον τομέα της τεχνολογίας.»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ