Ο εξειδικευμένος στην Ελλάδα οικονομολόγος εξηγεί γιατί οι διεθνείς αγορές δεν ανησυχούν για τις ελληνικές εκλογές και δίνει «ψήφο εμπιστοσύνης» στην επόμενη κυβέρνηση
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι εκλογές στην Ελλάδα έρχονται σε μία περίοδο αστάθειας για την ευρωπαϊκή οικονομία που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του υψηλού πληθωρισμού, της μειωμένης ρευστότητας και της επιβράδυνσης της παραγωγικής διαδικασίας.
Υπάρχει κίνδυνος μία παρατεταμένη εκλογική περίοδος και μία πιθανή πολιτική αστάθεια να θέσουν την Ελλάδα στο στόχαστρο των διεθνών αγορών;
Σύμφωνα με την διεθνή εταιρεία οικονομικών αναλύσεων Oxford Economics τέτοιος κίνδυνος δεν υπάρχει, ωστόσο ένα παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους για την ελληνική οικονομία.
Στην πρόσφατη έκθεσή της για την Ελληνική οικονομία "Research Briefing | Greece / Why political turbulence won’t spark a 2015-style crisis", η Oxford Economics υποστηρίζει ότι «η πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα δεν πρόκειται να πυροδοτήσει κρίση σαν αυτή του 2015»
O Paolo Grignani, εξειδικευμένος στην ελληνική οικονομία οικονομολόγος της Oxford Economics, απαντά στο euronews για το πώς οι εκλογές επηρεάζουν την εικόνα της ελληνικής οικονομίας στο εξωτερικό.
Σ. Τουχτίδου: Γιατί νιώσατε την ανάγκη να διαβεβαιώσετε τους πελάτες σας ότι οι εκλογές στην Ελλάδα δεν θα αποτελέσουν την έναρξη μιας κρίσης τύπου 2015 στη χώρα; Έχετε την αίσθηση ότι υπάρχει τέτοια ανησυχία;
P. Grignani: «Όχι ακριβώς. Πρέπει να κάνουμε μια εκτίμηση. Στην Oxford Economics, προσπαθούμε πάντα να κάνουμε προεκλογική αξιολόγηση για τις χώρες που παρακολουθούμε.
Είναι κάτι που κάνουμε πάντα. Το ίδιο κάναμε στην Ιταλία τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ωστόσο, μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη διαπιστώσαμε ότι ορισμένα διεθνή ΜΜΕ αναφέρθηκαν σε κάποιες ανησυχίες που σχετίζονται με την ελληνική πολιτική σκηνή. Έτσι σκεφτήκαμε πως, παρά την συνολική θετική αξιολόγηση του τρέχοντος πολιτικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, πιστεύουμε ότι θα ήταν χρήσιμο για τους πελάτες μας, που δεν ακολουθούν την ελληνική πολιτική σκηνή σε καθημερινή βάση να έχουν μια πιο σε βάθος αξιολόγηση της κατάστασης στην Ελλάδα.»
P. Grignani: «Δεν λέμε ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να αλλάξει»
Σ. Τουχτίδου: Πόσο σημαντική είναι η πολιτική σταθερότητα για την ελληνική οικονομία;
P. Grignani: «Πρέπει να πούμε ότι η πολιτική σταθερότητα είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες προκειμένου μια οικονομία να πετύχει βιώσιμη ανάπτυξη, ειδικά μακροπρόθεσμα, κυρίως επειδή ενθαρρύνει τις επενδύσεις, επιτρέπει τη χαμηλή μεταβλητότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές και βοηθά στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Το θέμα όμως είναι ότι με τον όρο πολιτική σταθερότητα, δεν εννοούμε απαραίτητα ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να αλλάξει, αλλά ότι το πολιτικό σύστημα πρέπει να στοχεύει στην ομαλή μεταφορά εξουσίας, να διατηρήσει τις διεθνείς σχέσεις και να διατηρήσει μια εποικοδομητική προσέγγιση στις σχέσεις του με θεσμικά όργανα, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οπότε πιστεύουμε πως -και με τη βοήθεια του τρέχοντος μακροοικονομικού περιβάλλοντος-αυτό θα συμβεί στην Ελλάδα μετά τις εκλογές.»
Σ. Τουχτίδου: Οπότε, η πολιτική σταθερότητα δεν απαιτεί μονοκομματική κυβέρνηση. Μπορεί να υπάρξει ακόμη και με κυβέρνηση συνασπισμού, σωστά;
P. Grignani: «Ναι. Αυτή τη στιγμή το πολιτικό περιβάλλον στην Ελλάδα είναι κατακερματισμένο, είναι πραγματικά δύσκολο να προβλέψεις τι θα συμβεί. Είναι πιθανό να δούμε μια κυβέρνηση συνασπισμού, αλλά εξακολουθούμε να μην γνωρίζουμε εάν θα είναι της δεξιάς ή της αριστεράς.
Αλλά συνολικά, πιστεύουμε ότι όποιος κι αν κερδίσει μπορούμε να έχουμε μια ομαλή μετάβαση της εξουσίας στη χώρα. Και οι διεθνείς σχέσεις μπορούν να διατηρηθούν με εποικοδομητικό τρόπο.»
Σ. Τουχτίδου: Στην έκθεσή σας σημειώνετε ότι "η Ελλάδα είναι επιβαρυμένη με μια κληρονομιά δομικών ζητημάτων που θα μπορούσαν να περιορίσουν γρήγορα τα επιτεύγματα των τελευταίων χρόνων". Τι εννοείτε;
P. Grignani: «Εννοώ ότι μπορούμε να επισημάνουμε κάποια ζητήματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια γρήγορη αρνητική επίπτωση στην οικονομία, παρ' όλες τις βελτιώσεις που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια. Το πιο σημαντικό ίσως είναι ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξακολουθούν να είναι υψηλά. Μειώθηκαν μεν, αλλά δεν εξαφανίστηκαν. Απλώς, έχουν τεθεί εκτός των τραπεζικών ισολογισμών, -ιδιαίτερα μέσω της βοήθειας της κυβέρνησης- και εξακολουθούν να έχουν κρατικές εγγυήσεις.
Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση ίσως χρειαστεί να παρέμβει και να καλύψει τις απώλειες, σε περίπτωση που χρειαστεί. Αυτό θα μπορούσε να έχει μια γρήγορη και αρνητική επίπτωση στο κρατικό ισοζύγιο. Αυτό είναι ένα τεράστιο ζήτημα.
Ένα άλλο ζήτημα σχετίζεται με το τραπεζικό σύστημα, διότι βλέπουμε ότι η Ελλάδα έχει την υψηλότερη συγκέντρωση τραπεζών σε όλη την Ευρωζώνη, με τέσσερις τράπεζες που κατά βάση διαθέτουν το 95% των περιουσιακών στοιχείων ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο θέμα όμως είναι ότι αν δούμε κάποιες αναταράξεις στις αγορές όπως αυτές που έχουμε δει τις τελευταίες εβδομάδες, αυτό θα μπορούσε γρήγορα να γίνει πρόβλημα για όλη την οικονομία.»
P. Grignani: «Να συγκρατηθούν οι κρατικές δαπάνες και το χρέος»
Σ. Τουχτίδου: Ποιές θα θέλατε να είναι οι προτεραιότητες της επόμενης ελληνικής κυβέρνησης;
P. Grignani: «Αρχικά, και νομίζω ότι είναι το πιο σημαντικό που έχει γίνει τα τελευταία δέκα χρόνια, είναινα συγκρατηθούν οι κρατικές δαπάνες, για να συνεχίσουμε να έχουμε ένα καλό δημοσιονομικό ισοζύγιο και να συνεχιστεί η μείωση του δημόσιου χρέους στον δείκτη του ΑΕΠ. Νομίζω ότι μακροπρόθεσμα, αυτό είναι το πιο σημαντικό για κάθε κυβέρνηση.
Και μετά, κάτι άλλο σημαντικό που βλέπουμε τον τελευταίο καιρό είναι η αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα. Τα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύτηκαν πριν από ένα μήνα, δείχνουν ότι ο πληθυσμός μειώνεται πολύ γρήγορα και αυτό θα έχει ένα τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο μακροπρόθεσμα. Οπότε η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να παρέμβει και να αρχίσει να εργάζεται σε αυτό το θέμα.»
Σ. Τουχτίδου: Η Ελλάδα λαχταρά την επιστροφή της στην επενδυτική βαθμίδα εδώ και αρκετό καιρό. Βλέπετε να συμβαίνει αυτό στο άμεσο μέλλον;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗP. Grignani: «Πάντα λέω ότι είναι περισσότερο ερώτημα για το «πότε», παρά για το «εάν». Οι χρηματοπιστωτικές αγορές ήδη αντιμετωπίζουν το ελληνικό δημόσιο χρέος σαν να βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα επειδή το επιτόκιο για τους Έλληνες είναι το ίδιο με εκείνο των Ιταλών, και η Ιταλία βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα. Ουσιαστικά η αναβάθμιση έχει ήδη γίνει.
Με την επόμενη κυβέρνηση, είναι πιθανό να συμβεί μεταξύ 2023 και 2024. Το μόνο που θα ήθελα να υπογραμμίσω είναι ότι η αναβάθμισή θα είναι κάτι θετικό φυσικά για την Ελλάδα, και για ολόκληρη την Ευρωζώνη και την την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι πρόκειται να είναι ένα success story, το θέμα όμως είναι ότι δεν πρόκειται να έχει υλικές επιπτώσεις στην οικονομία, ειδικά βραχυπρόθεσμα, γιατί το ελληνικό χρέος διακρατείται από ευρωπαϊκούς φορείς άρα δεν θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στα επιτόκια.»
Σ. Τουχτίδου: Δεν θα είναι όμως πιο εύκολο για ξένα κεφάλαια να επενδύσουν στην Ελλάδα;
P. Grignani: «Εν μέρει, ναι. Αν και η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι αρκετά διαφορετική από αυτό που βλέπαμε πριν από 10- 13 χρόνια, όταν τα ασφαλιστικά ταμεία «πωλούσαν» χρέος. Ναι, μπορεί κάτι να δείτε από αυτή την πλευρά, δεν θα πρόκειται για μια μεγάλη διαφορά, όσο μία σταθερή κυβέρνηση και με το θετικό επί του παρόντος μακροοικονομικό περιβάλλον που διαπιστώνουμε στη χώρα.»