«Η Ελλάδα θα μπορούσε να παράγει πολλά, αλλά προσφέρει πολύ περισσότερα ως χώρα που λειτουργεί ως κόμβος διανομής», εξηγεί ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Υδρογόνου “Hydrogen Europe”
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕάν μια πολιτική υδρογόνου χρησιμοποιηθεί στρατηγικά σωστά, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τον ρόλο της εντός της Ευρώπης, αλλά και διεθνώς. Αυτό τονίζει με δήλωσή του ο Γιώργος Χατζημαρκάκης, Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Υδρογόνου “Hydrogen Europe” και πρώην ευρωβουλευτής της Γερμανίας.
Οι θεμελιώδεις στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζει ο κ. Χατζημαρκάκης ως μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν τεθεί σε ισχύ από αυτό το καλοκαίρι. Το μεγαλύτερο μέρος της προτεινόμενης νομοθεσίας ως μέρος των προτάσεων "Fit for 55" έχει αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής διαπραγμάτευσης και δεν έχει ακόμη εγκριθεί επίσημα.
Ο πρώην ευρωβουλευτής επισημαίνει ότι «πολλοί εξεπλάγησαν από τον ισχυρό ρόλο του υδρογόνου στην Πράσινη Συμφωνία. Από το 2020, ωστόσο, έχει επικρατήσει η συνειδητοποίηση ότι οι κλιματικοί στόχοι της Ευρώπης δεν μπορούν να επιτευχθούν εάν οι τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου δεν συνδέονται στενότερα. Το υδρογόνο παίζει ακριβώς αυτόν τον ρόλο. Η ευρωπαϊκή στρατηγική για το υδρογόνο από το καλοκαίρι του 2020 ήταν μια καλή βάση, αλλά έχει πλέον λήξει και θα έπρεπε να ανανεωθεί πλήρως. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο, για παράδειγμα η Γερμανία έχει προσαρμόσει την εθνική στρατηγική για το υδρογόνο και θα την υιοθετήσει επίσης σε κυβερνητικό επίπεδο αυτό το καλοκαίρι. Αυτές οι νέες στρατηγικές χαρακτηρίζονται από διπλασιασμό του στόχου και από επέκταση σε τομείς όπως ο τομέας της θέρμανσης και των κατασκευών, που μέχρι στιγμής έχουν αγνοηθεί.
Για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει ότι τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα μέχρι σήμερα θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν για να σχηματίσουν μια πολύ σύγχρονη στρατηγική για το υδρογόνο, ίσως με βάση αυτό που κάνουν αυτή τη στιγμή άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας είναι προφανή: οι εκλογές σχημάτισαν μια ισχυρή κυβέρνηση που είναι ικανή να δράσει και είναι πολύ καλά αναγνωρισμένη στην ΕΕ, η οποία μπορεί να εγγυηθεί ταχεία δράση στο θέμα της στρατηγικής για το υδρογόνο. Απαιτείται γρήγορη δράση επειδή οι pole position απονέμονται αυτή τη στιγμή. Καταρχήν, η Ελλάδα έχει καλές πιθανότητες να είναι πολύ μπροστά. Ποια είναι τα βασικά οφέλη;
Εκτός από την πολύ αποτελεσματική κυβέρνηση, η Ελλάδα διαθέτει ένα ισχυρό βιομηχανικό περιβάλλον στον τομέα της οικονομίας του υδρογόνου. Μόνο στην Hydrogen Europe συμμετέχουν συνολικά 15 εταιρείες από την Ελλάδα μεταξύ αυτών όλες οι μεγάλες ενεργειακές εταιρίες. Για το μέγεθος της χώρας, αυτό είναι πολύ καλό σε σύγκριση με τα άλλα κράτη μέλη.
Με τη βιομηχανία υδρογόνου, η Ελλάδα εκπροσωπείται πιο έντονα από χώρες όπως η Πορτογαλία, που έχουν συγκρίσιμες συνθήκες. Και οι αριθμοί ανεβαίνουν, ειδικά από τη στιγμή που σχεδόν όλες οι ελληνικές περιφέρειες έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να εμπλακούν περισσότερο στον τομέα του υδρογόνου αλλά και να ενταχθούν στον σύνδεσμο Hydrogen Europe.
Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό του πρωτοποριακού ρόλου της Ελλάδας είναι τα Ειδικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI). Εδώ η Ελλάδα έχει εμπλακεί ενεργά στη διαδικασία και το μεγαλύτερο έργο για την παραγωγή ηλεκτρόλυσης είναι στη Δυτική Μακεδονία, με σχεδόν 800 εκατ. ευρώ. Η ελληνική κυβέρνηση έχει εκφράσει έτσι το ενδιαφέρον της να διαδραματίσει ουσιαστικά πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη βασική τεχνολογία. Είναι ευχάριστο το γεγονός ότι οι ελληνικές εταιρείες που έχουν κάνει αίτηση μπορούν επίσης να αντέξουν οικονομικά αυτήν τη βιομηχανική διαδικασία.
Η Δυτική Μακεδονία είναι μια άλλη σημαντική λέξη-κλειδί: η μετάβαση από τον λιγνίτη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε αυτήν την περιοχή θα είναι δυνατή μόνο με τη βοήθεια ενός δυναμικού αποθήκευσης. Η εποχιακή αποθήκευση είναι δυνατή μόνο με υδρογόνο αυτές τις μέρες. Εδώ ακριβώς μπορεί η Ελλάδα να δημιουργήσει ένα έργο φάρου, ειδικά αφού η ελληνική κυβέρνηση θέλει να καταργήσει σταδιακά τον λιγνίτη πολύ νωρίτερα από άλλες κυβερνήσεις.
Ο πιο σημαντικός παράγοντας, ωστόσο, είναι ο ελληνικός ναυτιλιακός στόλος: με σχεδόν 60%, η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στην Ευρώπη. Ο ρόλος της χώρας στη μετάβαση της ναυτιλίας στις πράσινες τεχνολογίες είναι πρωταρχικός. Στο μεταξύ, σημαντικές αποφάσεις έχουν ληφθεί από τους μεγαλύτερους παίκτες στο παγκόσμιο εμπόριο με πλοία, πρόκειται για την αντικατάσταση του βρώμικου ντίζελ με πράσινα καύσιμα. Στο μεταξύ, η μεθανόλη, η οποία σχηματίζεται από υδρογόνο και πράσινο διοξείδιο του άνθρακα, έχει προτιμηθεί από πολλούς παράγοντες. Η αμμωνία είναι επίσης στο τραπέζι ως πιθανό συνθετικό καύσιμο, βασισμένο κι αυτό στο πράσινο υδρογόνο. Το υδρογόνο θα διαδραματίσει έτσι κρίσιμο ρόλο στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες ναυτιλιακές μεταφορές, οπότε η Ελλάδα θα μπορούσε να πρωτοστατήσει εδώ προωθώντας έξυπνα την κατάλληλη μετατροπή των πλοίων.
Αλλά δεν πρόκειται μόνο για τα καύσιμα για τα πλοία. Είναι και αυτό που μεταφέρουν τα πλοία. Ένα μεγάλο ποσοστό των ελληνικών πλοίων μεταφέρει πετρέλαιο και χημικά, τα οποία μαζί αποτελούν σχεδόν το 40% του στόλου. Στο μέλλον, αυτά τα πλοία θα μπορούσαν να μεταφέρουν αμμωνία, μεθανόλη ή ακόμα και υδρογόνο στην ψυχρή του μορφή. Η μετατροπή αυτών των πλοίων υποστηρίζεται επίσης γενναιόδωρα από την Ευρωπαική Ενοση. Η Ελλάδα θα μπορούσε πράγματι να πρωτοστατήσει εδώ και να αναλάβει εδώ ηγετικό ρόλο παγκοσμίως.
Στο μέλλον, θα υπάρχουν τρεις διακριτές κατηγορίες χωρών υδρογόνου: αυτές που το παράγουν, εκείνες που το καταναλώνουν και εκείνες που το διανέμουν. Η Ελλάδα θα μπορούσε να παράγει πολλά, αλλά προσφέρει πολύ περισσότερα ως χώρα που λειτουργεί ως κόμβος διανομής. Όχι μόνο λόγω της στρατηγικής της θέσης κοντά στον Περσικό Κόλπο, αλλά και λόγω του εξέχοντος ρόλου της στον ναυτιλιακό τομέα. Το γεγονός ότι στην ανατολική Μεσόγειο δεν έχουμε αγωγούς που συνδέουν τη Βόρεια Αφρική με την ευρωπαϊκή ήπειρο, όπως στη δυτική Μεσόγειο, οδηγεί σε μια σαφή συνέπεια: η Ελλάδα πρέπει να οργανώσει άλλες μορφές μεταφοράς και μεταφοράς υδρογόνου. Όπως το αέριο μπορεί να μεταφερθεί μέσω αγωγών αλλά και μέσω LMG, το υδρογόνο μπορεί να μεταφερθεί μέσω των παράγωγων σαν την αμμωνία και δεν χρειάζεται απαραίτητα αγωγός για αυτό. Εδώ η Ελλάδα μπορεί να γίνει η χώρα που αναπτύσσει τη μεγαλύτερη τεχνογνωσία και ενεργεί ως η κορυφαία χώρα διανομής υδρογόνου σε όλη την Ευρώπη και μεταξύ των τριών ηπείρων Ευρώπη, Αφρική και Ασία.
Η παραγωγή υδρογόνου παρέχει ενεργειακή αυτάρκεια στη χώρα. Εάν το μια πολιτική του υδρογόνου χρησιμοποιηθεί στρατηγικά σωστά, η ισχυρή ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τον ρόλο της εντός της Ευρώπης, αλλά και διεθνώς. Η αυτονομία δημιουργεί πολιτικό περιθώριο ελιγμών που θα μπορούσε πραγματικά να επιφέρει το υδρογόνο. Αυτό θα έδινε επίσης περιθώρια σε πολλά εθνικά ζητήματα που θα μπορούσαν να προσεγγιστούν με πολύ διαφορετικό τρόπο.»