Ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας μίλησε στο euronews επίσης για την επικινδυνότητα της κατάστασης στην Ουκρανία λόγω των πυρηνικών εγκαταστάσεων αλλά και για το τι χρειάζεται προκειμένου να επιτυχθεί μια συμφωνία Ουάσινγκτον-Τεχεράνης για τα πυρηνικά του Ιράν
Την πρόθεση του να είναι ο επόμενος γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, επιβεβαιώνει σε συνέντευξή του στο euronews ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι που επισκέφθηκε την Αθήνα. Ο κ. Γκρόσι είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, με σειρά υπουργών αλλά και παράγοντες της οικονομίας. Είχε την ευκαιρία να τους ενημερώσει για την κατάσταση που επικρατεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας αλλά για τις εξελίξεις στις συνομιλίες Ουάσινγκτον-Τεχεράνης για τα πυρηνικά. Παράλληλα, είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με παράγοντες της ναυτιλίας για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας.
Ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ ξεκαθαρίζει στο euronews ότι θα διεκδικήσει τη θέση του γ.γ. του ΟΗΕ μετά τη λήξη της θητείας του Αντόνιο Γκουτέρες.
«Το σκέφτομαι πολύ, πολύ σοβαρά. Και αυτό έχει να κάνει, σε κάποιο βαθμό, με τα πράγματα που συζητάμε τώρα. Νομίζω ότι υπάρχει ένας ρόλος που πρέπει να διαδραματίσουν οι διεθνείς οργανισμοί σε έναν κόσμο που αντιμετωπίζει αυξανόμενα επίπεδα συγκρούσεων και κατακερματισμού. Πιστεύω στη χρησιμότητα. Πιστεύω στην αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός ΟΗΕ. Αλλά ενός ΟΗΕ που έχει σημασία, ενός ΟΗΕ που συμμετέχει στην επίλυση συγκρούσεων. Γι' αυτό το σκέφτομαι σοβαρά, ναι.Σχτικά με τις συνομιλίες Ουάσινγκτον-Τεχεράνης για τα πυρηνικά, ο κ. Γκρόσι υποστηρίζει ότι είναι σημαντική και μόνο η πραγματοποίηση τους και ότι υπάρχει η απαραίτητη πολιτική βούληση από τις δύο πλευρές να φτάσουν σε μια συμφωνία, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα και τις μεγάλες δυσκολίες που υπάρχουν για την επίτευξη συμφωνίας».
Ο κ. Γκρόσι που έχει βρεθεί πολλές φορές στην Ουκρανία για την επιτόπια επιθεώρηση των πυρηνικών εγκαταστάσεων και θα είναι στο Κίεβο την επόμενη εβδομάδα, επισημαίνει ότι πρέπει άμεσα να γίνει κατάπαυση του πυρός, αλλιώς οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι.
«Μέχρι να φτάσουμε σε ένα στάδιο κατάπαυσης του πυρός χωρίς να έχουμε υποστεί πυρηνικό ατύχημα, θα συνεχίσω να ανησυχώ όπως την πρώτη μέρα. Μπορούμε να έχουμε ένα πυρηνικό ατύχημα με ραδιενεργό έκλυση. Εάν, για παράδειγμα, υπάρξει πλήρης διακοπή της λειτουργίας ψύξης του εργοστασίου, μπορούμε να έχουμε θερμότητα από ένα drone ή από πυροβολικό ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο στο καύσιμο που συσσωρεύεται εκεί, αναλωμένο καύσιμο ή φρέσκο καύσιμο. Έτσι, υπάρχει μεγάλη ποσότητα πυρηνικού υλικού που συσσωρεύεται σε αυτήν την περιοχή. Έτσι, οι πιθανές πηγές. Ο κίνδυνος λοιπόν για ατυχήματα υπάρχει και γι΄αυτό πρέπει να προστατεύσουμε τις εγκαταστάσεις, για τα αποτρέψουμε».
Μιλώντας στο euronews αναφέρεται επίσης στην προσπάθεια της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας να βρίσκεται σε διάλογο με Τεχεράνη και Μόσχα με στόχο την συνεργασία για την ασφάλεια των πυρηνικών.
Υπογραμμίζει παράλληλα ότι απαραίτητο στοιχεία για την συμφωνία αυτή είναι η διαφάνεια. «Το (πυρηνικό) πρόγραμμα προχωρά, αλλά ταυτόχρονα, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που μας κάνουν να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Επιτρέψτε μου να αναφέρω μερικά. Πρώτον, το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο σε πολύ, πολύ υψηλό επίπεδο. Ο εμπλουτισμός ουρανίου δεν απαγορεύεται καθαυτός, αλλά το Ιράν, ταυτόχρονα, και αυτό είναι κάτι δημόσιο, είναι η μόνη χώρα στον κόσμο, εκτός από εκείνες που έχουν πυρηνικά όπλα, που εμπλουτίζει ουράνιο σε αυτά τα πολύ, πολύ υψηλά επίπεδα και συνεχίζει να το κάνει. Και υπάρχει μια διεθνής ανησυχία».
Ταυτόχρονα τονίζει ότι αν και υπάρχει συνεργασία με την Τεχεράνη σε κάποιο βαθμό, υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα από πλευράς της.
«Έχουμε βρει ίχνη εμπλουτισμένου ουρανίου σε μέρη όπου δεν υποτίθεται ότι θα είχαν καμία πυρηνική δραστηριότητα, πόσο μάλλον εμπλουτισμένο ουράνιο. Είναι λοιπόν πολύ απλό. Δεν έχουμε πολιτική ατζέντα εδώ. Τους ρωτάμε, γιατί το βρήκα αυτό εδώ; Τι συνέβαινε εδώ που βρήκα εμπλουτισμένο ουράνιο εδώ; Πού είναι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούσατε εδώ; Ποια ήταν η δραστηριότητα; Και έτσι, και αυτή η διαδικασία... Έχει διαρκέσει σχεδόν πέντε χρόνια χωρίς να λάβουμε τις απαραίτητες διευκρινίσεις».