Παρά τις θετικές προβλέψεις και δηλώσεις των αρχών, οι εμπειρογνώμονες αναμένουν σημαντική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στη Ρωσία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠαρά τις κυρώσεις, τον πληθωρισμό και τις διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας του εθνικού νομίσματος, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποστηρίζει ότι η ρωσική οικονομία είναι σταθερή και αξιόπιστη. Πολλοί οικονομικοί δείκτες μπορεί πράγματι να φαίνονται σχετικά καλοί. Όμως οι ειδικοί προειδοποιούν: Κάτω από την επιφάνεια, υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα.
Η Αλεξάντρα Προκοπένκο του Κέντρου Ανατολικοευρωπαϊκών και Διεθνών Μελετών (ZOiS) στο Βερολίνο επισημαίνει τον κινηματικό χαρακτήρα της οικονομίας της χώρας:
«Η ρωσική οικονομία λειτουργεί στο όριο, στο απόλυτο όριο των δυνατοτήτων της. Και αυτό μπορεί να επαληθευθεί, πρώτα απ' όλα, από έναν δείκτη όπως η ανεργία, η οποία βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει κυριολεκτικά κανείς να εργαστεί στη χώρα. Όταν δεν υπάρχει κανείς να δουλέψει, αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγικές ικανότητες είναι φορτωμένες στο έπακρο. Ως εκ τούτου, η ρωσική οικονομία προσπαθεί με κάθε τρόπο να ξεπεράσει την πίεση που αντιμετώπισε μετά την απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία».
Τα πράγματα θα χειροτερέψουν
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό, οι οποίες φαίνονται αδικαιολόγητα αισιόδοξες, και η κατάσταση των εσόδων προκαλούν επίσης ανησυχία στους ειδικούς. «Το επόμενο έτος μπορεί να είναι πολύ πιο δύσκολο για τους πολίτες και την οικονομία της χώρας στο σύνολό της», προειδοποιεί ο Ρουσλάν Γκρίνμπεργκ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών:
«Νομίζω ότι θα είναι χειρότερα, διότι (αυτό) φαίνεται από το εμπορικό ισοζύγιο. Πρώτα απ' όλα, βλέπουμε ότι τα έσοδα από τις εξαγωγές μειώνονται σοβαρά. Και τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου είναι η σημαντικότερη πηγή εσόδων μας. Τα έσοδα αυτά έχουν ήδη μειωθεί κατά 40-45% και φαίνεται ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί».
Ο Γκρίνμπεργκ εφιστά την προσοχή στον χαμηλό μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας τις τελευταίες δύο δεκαετίες, σε σύγκριση με άλλες χώρες και περιοχές, όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ. Το αποδίδει αυτό στην πολιτική των αρχών, οι οποίες τείνουν να παρεμβαίνουν ενεργά στις οικονομικές διαδικασίες και να καταφεύγουν σε «χειροκίνητη ρύθμιση».
Από κρίση σε κρίση
Η Προκοπένκο, από την πλευρά της, σημειώνει ότι η Ρωσία βιώνει ήδη την τέταρτη κρίση της μέσα σε 15 χρόνια. Κατά συνέπεια, οι Ρώσοι μάνατζερ έχουν γίνει πραγματικά καλοί διαχειριστές κρίσεων. «Μπορούν όμως να διαχειριστούν την οικονομία σε περιόδους μη κρίσης;», αναρωτιέται.
Η αναλύτρια αναμένει σοβαρή επιδείνωση τόσο της οικονομικής όσο και της κοινωνικής κατάστασης στη χώρα μετά το τέλος των ενεργών μαχών στην Ουκρανία και την παύση των κρατικών συμβάσεων που απασχολούν τις αμυντικές εταιρείες. Ωστόσο, λέει, υπερπληθωρισμός και άδεια ράφια καταστημάτων, όπως στη δεκαετία του 1990, είναι απίθανο να υπάρξουν στη Ρωσία.
Η ρωσική κυβέρνηση βελτίωσε πρόσφατα την πρόβλεψή της για την οικονομική ανάπτυξη το 2023 σε 2,8%, ενώ το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,3% το επόμενο έτος. Το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μειώθηκε στο 3,1% μέχρι το καλοκαίρι, ποσοστό ρεκόρ στην ιστορία της σύγχρονης Ρωσίας.