Η έκθεση "Παγκόσμιοι κίνδυνοι 2024" του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ θεωρεί ότι η ψευδής πληροφόρηση, η αύξηση των συγκρούσεων και η οικονομική αβεβαιότητα συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο διαδεδομένων κινδύνων που αντιμετωπίζει φέτος
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ έκθεση «Παγκόσμιοι κίνδυνοι 2024» του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιανουαρίου, ρίχνει φως σε ορισμένους από τους βασικούς κινδύνους που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η παγκόσμια οικονομία φέτος και τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με την έρευνα για την αντίληψη των παγκόσμιων κινδύνων 2024: "Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (54%) αναμένει κάποια αστάθεια και μέτριο κίνδυνο παγκόσμιων καταστροφών, ενώ ένα άλλο 30% αναμένει ακόμη πιο ταραχώδεις συνθήκες. Οι προοπτικές είναι αισθητά πιο δυσοίωνες σε χρονικό ορίζοντα 10 ετών, με σχεδόν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων να αναμένουν θυελλώδεις ή ταραχώδεις προοπτικές".
Η έρευνα λαμβάνει υπόψη τις απόψεις σχεδόν 1.500 ηγετικών προσωπικοτήτων από διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, της ακαδημαϊκής κοινότητας, της κοινωνίας των πολιτών και της κυβέρνησης, καθώς και περισσότερων από 200 θεματικών ηγετών.
Επί του παρόντος, ο κόσμος στον οποίο ζούμε θεωρείται ολοένα και πιο ταραγμένος, με πολωτικά αφηγήματα, καθώς και με την εκτίναξη του κόστους ζωής και τα υψηλότερα επιτόκια σε διάφορα μέρη του κόσμου. Η εξάντληση των πόρων και οι υποβόσκουσες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν επίσης προκαλέσει αρκετές συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο.
Επιπροσθέτως, περιβαλλοντικές κρίσεις, όπως ακραία καιρικά φαινόμενα, έχουν αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τόσο τις οικονομίες όσο και τις εταιρείες, διαβρώνοντας τα περιθώρια κέρδους και καθυστερώντας τις αλυσίδες εφοδιασμού. Από την άλλη πλευρά, με τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, καθώς και την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό, οι προσπάθειες για την κλιματική αλλαγή και την ουδετερότητα του άνθρακα σε όλο τον κόσμο έχουν επιβραδυνθεί σημαντικά.
Το σκηνικό της παγκόσμιας οικονομικής ανησυχίας και των ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών συμπληρώνει την εικόνα.
Μεταξύ αυτών, η άνευ προηγουμένου αύξηση της ψευδούς πληροφόρησης, καθώς και η αύξηση των συγκρούσεων και της οικονομικής αβεβαιότητας, είναι πιθανό να είναι οι επικρατέστεροι κίνδυνοι που θα παρατηρηθούν φέτος.
Ψευδείς πληροφορίες
Σύμφωνα με το 53% των ερωτηθέντων, η ψευδής πληροφόρηση και η παραπληροφόρηση που δημιουργείται από την Τεχνητή Νοημοσύνη θεωρείται ένας από τους υψηλότερους κινδύνους για τα επόμενα δύο χρόνια, αναφέρει η έρευνα Global Risk Perceptions Survey. Αυτό περιλαμβάνει ζητήματα λογοκρισίας και επιτήρησης και ασφάλειας με τις τεχνολογίες αιχμής, καθώς και τις τεχνολογίες AI. Περιλαμβάνει επίσης την ανασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τη συγκέντρωση τεχνολογικής ισχύος.
Η ψευδής πληροφόρηση έχει γίνει μια κλιμακούμενη πηγή ανησυχίας σε όλο τον κόσμο, με την αυξανόμενη διαθεσιμότητα και πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις αμφισβητήσιμες πηγές ειδήσεων και άλλων πληροφοριών. Όπως φάνηκε τόσο στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας όσο και στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, η τεχνητή νοημοσύνη (AI), μεταξύ άλλων τεχνολογικών εργαλείων, χρησιμοποιήθηκε και από τις δύο πλευρές για τη δημιουργία ψευδών και παραπλανητικών εικόνων, για τη συγκέντρωση υποστήριξης, την ενίσχυση του ηθικού των στρατευμάτων και την πρόκληση δράσης.
Στο παρελθόν, σε μη συγκρουσιακά σενάρια, η παραπληροφόρηση οδήγησε σε μια infodemic, με ορισμένες χώρες, όπως η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα, να τα χρησιμοποιούν, ενώ αναφέρουν μεταξύ άλλων τη στρατιωτική ισχύ, την πρόοδο των συγκρούσεων, τις περιπτώσεις COVID-19, την ανεργία των νέων και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα εργαλεία αυτά χρησιμοποιούνται επίσης για να υποκινήσουν την οργή απέναντι σε μια κυβέρνηση ή ένα κυβερνητικό σώμα, ιδίως σε περιόδους πολιτικών διαμάχης και οικονομικών δυσχερειών, όπως η κρίση αύξησης του κόστους ζωής.
Το 2024, οι ψευδείς πληροφορίες μπορεί να συνεχίσουν να δημιουργούν αστάθεια και δυσπιστία στις κυβερνήσεις και τους ρυθμιστικούς φορείς, καθώς και στις πηγές των μέσων ενημέρωσης, πιστεύουν οι ερωτηθέντες. Αυτό θα μπορούσε όχι μόνο να οδηγήσει σε ακόμη πιο πολωμένες απόψεις, κατά τη γνώμη του 46% των ερωτηθέντων στην έρευνα, αλλά και να πυροδοτήσει περισσότερες αψιμαχίες και συγκρούσεις, ιδίως σε χώρες με ήδη ασταθείς οικονομίες. Η ιδεολογική βία κινδυνεύει επίσης να αυξηθεί.
Η παραπληροφόρηση θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει σημαντικά και να προκαλέσει χάος στις εκλογικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα σε αρκετές χώρες τόσο φέτος όσο και του χρόνου.
Ενώ ορισμένες κυβερνήσεις μπορεί να λάβουν κάποια μέτρα προσπαθώντας να κλειδώσουν τις πηγές παραπληροφόρησης, αυτό θα μπορούσε να φτάσει στο άλλο άκρο, με το 16% των ερωτηθέντων να πιστεύει ότι η λογοκρισία και η διάβρωση της ελευθερίας του λόγου θα μπορούσαν ενδεχομένως να αποτελέσουν ζήτημα φέτος.
Άλλες κυβερνήσεις θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν κινδύνους από την αδράνεια ή την πολύ αργή δράση, ενώ θα εξαπλώνονταν νεότερες μορφές εγκλήματος, όπως η χειραγώγηση του χρηματιστηρίου με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και η πορνογραφία deepfake.
Φέτος, η σύνοδος κορυφής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός θα επικεντρωθεί επίσης στο πώς θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη σε έναν όλο και πιο κατακερματισμένο κόσμο.
Αύξηση των συγκρούσεων
Σύμφωνα με το 25% των ερωτηθέντων, η κλιμάκωση ή το ξέσπασμα διακρατικών ένοπλων συγκρούσεων είναι πιθανό να αποτελέσει έναν από τους κορυφαίους κινδύνους φέτος. Το 19% πιστεύει ότι οι επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν πρόβλημα, ενώ το 12% ανησυχεί για ένα τυχαίο ή σκόπιμο πυρηνικό συμβάν. Περίπου το 11% πιστεύει ότι θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση των βίαιων απεργιών και ταραχών των πολιτών. Φέτος, οι διακρατικές ένοπλες συγκρούσεις ήταν ένας νέος παράγοντας στον κατάλογο των κινδύνων της έρευνας.
Το 2024, η κλιμάκωση των συγκρούσεων θα μπορούσε να παρατηρηθεί σε τρία ζωτικά hotspots. Αυτές περιλαμβάνουν το Ισραήλ, την Ουκρανία και την Ταϊβάν. Εάν αυτό συμβεί, θα μπορούσε να έχει δυνητικά εκτεταμένες οικονομικές, γεωπολιτικές συνέπειες και συνέπειες για την ασφάλεια.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ έκθεση υπογραμμίζει: "Και οι τρεις περιοχές βρίσκονται σε γεωπολιτικό σταυροδρόμι, όπου οι μεγάλες δυνάμεις έχουν συμφέροντα: πετρέλαιο και εμπορικές διαδρομές στη Μέση Ανατολή, σταθερότητα και ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη και προηγμένες τεχνολογικές αλυσίδες εφοδιασμού στην Ανατολική Ασία.
Καθένα από αυτά θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρύτερη περιφερειακή αποσταθεροποίηση, προσελκύοντας άμεσα μεγάλη(ες) δύναμη(ες) και κλιμακώνοντας την κλίμακα των συγκρούσεων. Και οι τρεις εμπλέκουν επίσης άμεσα δύναμη(ες) που υπολογίζεται ότι διαθέτουν πυρηνικές ικανότητες".
Επιπλέον, κοινωνικοοικονομικά, ιδεολογικά και περιβαλλοντικά θέματα θα μπορούσαν να δώσουν αφορμή για νέες αψιμαχίες, διαβρώνοντας περαιτέρω την οικονομική και πολιτική σταθερότητα για μια σειρά από χώρες. Ένας πιο πολυπολικός κόσμος θα μπορούσε επίσης να θέσει τις βάσεις για την ανάληψη του ελέγχου από διάφορες μικρότερες, αλλά περιφερειακά σημαντικές, φατρίες και δυνάμεις. Καθώς καθεμία από αυτές είναι πιθανό να έχει τη δική της ατζέντα, η επίλυση των συγκρούσεων μπορεί να γίνει όλο και πιο δύσκολη.
Οι κλιμακούμενες συγκρούσεις οδηγούν επίσης σε πιο σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις, επιβαρύνοντας επιπλέον τις άλλες χώρες να ανταποκριθούν με βοήθεια ή να αντιμετωπίσουν επικρίσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις, με χώρες όπως οι ΗΠΑ, αυτό μπορεί επίσης να απαιτήσει πρόσθετη στρατιωτική ανάπτυξη.
Οι παγωμένες ή σε παύση συγκρούσεις που κινδυνεύουν να ξεκινήσουν και πάλι, σύμφωνα με την έρευνα, μέσω δευτερογενών επιδράσεων και μετάδοσης συγκρούσεων, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων το Κασμίρ, τα Βαλκάνια, τη Συρία και τη Λιβύη. Το αυξανόμενο χάσμα και η αναταραχή μεταξύ του Παγκόσμιου Βορρά και του Παγκόσμιου Νότου όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την ενεργειακή κρίση και το κόστος ζωής θα μπορούσε επίσης να επιδεινωθεί σημαντικά φέτος.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟικονομική αβεβαιότητα
Περίπου το 42% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το αυξανόμενο κόστος ζωής θα εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα το 2024, ενώ το 33% αναμένει οικονομική ύφεση. Περίπου το 25% πιστεύει ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων αγαθών και πόρων είναι πιθανό να διαταραχθούν, ενώ το 18% πιστεύει το ίδιο για τις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων και το 14% για τις αλυσίδες εφοδιασμού ενέργειας.
Σύμφωνα με το 13% των ερωτηθέντων, αναμένεται να υπάρξει έλλειψη δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού, ενώ το 14% βλέπει τη δυσπραγία του δημόσιου χρέους ως πιθανό πρόβλημα. Η θεσμική κατάρρευση στον χρηματοπιστωτικό τομέα αποτελεί πρόβλεψη για το 7% των ερωτηθέντων, ενώ το σενάριο για το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων και το σενάριο για το σκάσιμο της τεχνολογικής φούσκας λαμβάνουν από 4% των ψήφων.
Τους τελευταίους μήνες, μια σειρά από μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα της Αγγλίας, έχουν αυστηροποιήσει επιθετικά τη νομισματική πολιτική. Ενώ αυτό μπορεί να έφερε τον πληθωρισμό κάπως υπό έλεγχο και να απέφυγε οριακά την παγκόσμια ύφεση μέχρι στιγμής, οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν θολές λόγω των ραγδαίων εγχώριων εξελίξεων σε βασικές αγορές και των γεωπολιτικών γεγονότων.
Η αβεβαιότητα της ζήτησης και οι πιέσεις από την πλευρά της προσφοράς εξακολουθούν να αποτελούν δύο από τα κορυφαία οικονομικά θέματα φέτος, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναζωπύρωση του πληθωρισμού και σε καθυστέρηση της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης και το υψηλότερο κόστος του χρέους θεωρείται πιθανό να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, με τις μικρότερες και μεσαίες επιχειρήσεις να πλήττονται περισσότερο.
Ο αυξανόμενος κίνδυνος κρίσεων δημόσιου χρέους σε χώρες όπως η Αιθιοπία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, ο Λίβανος, η Γκάνα και το Πακιστάν μπορεί επίσης να παρατηρηθεί φέτος.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΩστόσο, η έκθεση δεν επικεντρώνεται μόνο σε αυτά που θεωρεί ως τα πιθανά προβλήματα του 2024, αλλά περιγράφει επίσης τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης αυτών των παγκόσμιων κινδύνων. Αυτά επισημαίνονται παρακάτω.
Τοπικές στρατηγικές
Οι εντοπισμένες στρατηγικές είναι ένας από τους ταχύτερους, ευκολότερους και αποτελεσματικότερους τρόπους για την καλύτερη προετοιμασία και τον μετριασμό των επιπτώσεων αρκετών από αυτούς τους παγκόσμιους κινδύνους. Παραδείγματα αυτών περιλαμβάνουν την Κίνα που επιβάλλει νόμους για την υδατογράφηση εικόνων και περιεχομένου που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη, γεγονός που θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της παραπληροφόρησης.
Επιπλέον, οι εντοπισμένες στρατηγικές δεν χρειάζεται να περάσουν από απροκάλυπτα μακρές παγκόσμιες διαδικασίες έγκρισης ή διασυνοριακό συντονισμό. Μπορούν ουσιαστικά να εφαρμοστούν σχεδόν σε κάθε κλάδο μιας χώρας. Για παράδειγμα, οι στρατηγικές μετριασμού και διαχείρισης θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για φυσικά φαινόμενα όπως σεισμοί, καύσωνες, πλημμύρες και πυρκαγιές μεταξύ άλλων.
Αυτό περιλαμβάνει αναβαθμίσεις και βελτιώσεις στην υγειονομική περίθαλψη και τις υποδομές, καθώς και περισσότερες επενδύσεις σε πράγματα όπως η διαχείριση πυρκαγιών, η βοήθεια για μετεγκατάσταση και άλλα. Οι πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του κοινού μπορούν επίσης να συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην ενίσχυση πραγμάτων όπως η συμμόρφωση με τα εμβόλια.
Ομοίως, η οικονομική βοήθεια και τα μέτρα τόνωσης μπορούν να βοηθήσουν τόσο στις ζημιές από φυσικά φαινόμενα όσο και σε οικονομικές καταστάσεις όπως το υψηλότερο κόστος ζωής, τα επιτόκια υποθηκών και οι τιμές της ενέργειας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠρωτοποριακές προσπάθειες
Η έκθεση για τους παγκόσμιους κινδύνους σημειώνει: "Σε ορισμένες περιπτώσεις, η δράση ενός ατόμου ή μιας οντότητας μπορεί να είναι αρκετή για να προσφέρει μια "επαναστατική" εξέλιξη για την αντιμετώπιση του κινδύνου ή να αποτελέσει το θετικό σημείο καμπής για μια εναλλακτική "ασφαλή κατάσταση". Αυτές οι πρωτοποριακές προσπάθειες είναι εξίσου σημαντικές για την πρόληψη ή τον μετριασμό της πιθανότητας κινδύνου όσο και για τη μείωση των επιπτώσεων".
Αυτές αφορούν συνήθως την υγειονομική περίθαλψη, την τεχνολογία, τη βιομηχανία ή τον εντοπισμό κινδύνων, μεταξύ άλλων. Ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα θα ήταν η ανάπτυξη του εμβολίου COVID-19 από μια ομάδα φαρμακευτικών εταιρειών. Άλλα περιλαμβάνουν εργαλεία για την παρακολούθηση και τον εντοπισμό της τεκτονικής δραστηριότητας, όπως τα σεισμόμετρα, μέσω των οποίων μπορούν να προβλεφθούν οι σεισμοί, η ηφαιστειακή δραστηριότητα και τα τσουνάμι.
Οι πρωτοποριακές προσπάθειες απαιτούν συνήθως σημαντικές επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, αλλά μπορεί να αξίζουν τον κόπο, καθώς μπορούν να αντιμετωπίσουν και να μετριάσουν μια σειρά από παγκόσμιους κινδύνους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ακραία καιρικά φαινόμενα, μολυσματικές ασθένειες, δυσμενείς επιπτώσεις τεχνολογιών αιχμής, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και χρόνιες παθήσεις της υγείας.
Εξαιτίας αυτού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής το 2024 μπορεί να χρειαστεί να διατηρήσουν μια στάση κινδύνου-απόδοσης όσον αφορά την επένδυση στην έρευνα και την ανάπτυξη και την υποστήριξη προσπαθειών, θεωρώντας τα ως ένα οικονομικό ρίσκο που πρέπει να αναληφθεί σήμερα, αλλά με τη δυνατότητα ενός καλύτερου αύριο.
Συλλογικές δράσεις
Καταπολεμώντας και μειώνοντας τις επιπτώσεις των παγκόσμιων κινδύνων φέτος, οι εταιρείες, τα άτομα και οι κυβερνήσεις ενδέχεται να δουν μεγαλύτερη ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους, προς την κατεύθυνση κοινών στόχων και πρωτοβουλιών.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει πολύ μικρές και μεγάλες προσπάθειες που συνεργάζονται για την εξοικονόμηση ενέργειας και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Στην περίπτωση αυτή, τα άτομα επικεντρώνονται σε σχετικά μικρές δράσεις, όπως το σβήσιμο των φώτων και των συσκευών όταν δεν χρησιμοποιούνται ή η μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό θα μπορούσε επίσης να αφορά την επιλογή πιο βιώσιμων ταξιδιών ή την επιλογή βιολογικών προϊόντων τοπικής προέλευσης.
Από την άλλη πλευρά, οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να επικεντρωθούν σε μεγαλύτερα έργα, όπως η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τις δραστηριότητές τους, η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και η μεγαλύτερη επένδυση σε στόχους για την κλιματική αλλαγή. Αν και οι δράσεις είναι διαφορετικές σε κλίμακα και μέγεθος, όλες αποσκοπούν στον ίδιο στόχο.
Με την πάροδο του χρόνου, οι δράσεις αυτές μπορεί να έχουν αποτέλεσμα χιονοστιβάδας και να διογκωθούν επίσης σε μεγαλύτερες προσπάθειες με γνώμονα την κοινότητα για την αντιμετώπιση αναπόφευκτων ή πολύ συχνών γεγονότων. Παραδείγματα περιλαμβάνουν το πρόγραμμα ετοιμότητας για κυκλώνες του Μπαγκλαντές και την κοινοτική διαχείριση κινδύνου καταστροφών της Ιαπωνίας.
Οι επιχειρήσεις διαδραματίζουν επίσης ζωτικό ρόλο στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό μιας χώρας, με τη συλλογική δράση με τη μορφή εταιρικών στρατηγικών να έχει τη δύναμη να αντιμετωπίσει την έλλειψη εργατικού δυναμικού, την ανεργία, τις διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού, την έλλειψη οικονομικών ευκαιριών και την οικονομική ύφεση, μεταξύ άλλων.
Διασυνοριακοί συντονισμοί
Ο διασυνοριακός συντονισμός και η συνεργασία παραμένει ένας από τους σημαντικότερους τρόπους αποφυγής ή μείωσης των παγκόσμιων κινδύνων. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, όπως οι συμφωνίες για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, η τήρηση ελάχιστων προτύπων σχετικά με παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και οι διεθνείς συμφωνίες για θέματα όπως το ελεύθερο εμπόριο και η ασφάλεια μεταξύ άλλων.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι παγκόσμιες συμφωνίες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους κινδύνους από χημικούς, βιολογικούς και πυρηνικούς κινδύνους, καθώς και από γεωοικονομικές αντιπαραθέσεις, διακρατικές ένοπλες συγκρούσεις, κρίσιμες αλλαγές στα γήινα συστήματα, τρομοκρατικές επιθέσεις και συγκέντρωση στρατηγικών πόρων.
Η έκθεση υπογραμμίζει τη σημασία του ανοικτού και συνεργατικού διαλόγου και των συμφωνιών, τονίζοντας ότι είναι ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας σε έναν κόσμο μετά το Brexit, μετά την πανδημία, όπου ο γεωπολιτικός κατακερματισμός αυξάνεται ολοένα και περισσότερο.