Η προσβασιμότητα, η συμπερίληψη και η ισότητα είναι θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό θα μεγιστοποιήσει την ένταξη και την ποιότητα ζωής. Το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία και διαμονή εντός της Ε.Ε. αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής ιθαγένειας
Σε αυτό το επεισόδιο το Real Economy ταξιδεύει στη Λιουμπλιάνα και τις Βρυξέλλες για να δούμε πώς οι αλλαγές στην ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας και στάθμευσης στοχεύουν στη δραματική βελτίωση της ελευθερίας κινήσεων και της προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία.
Πώς θα διευκολύνουν οι νέες κάρτες τα ταξίδια; Θα μειώσουν την ανισότητα; Και υπάρχουν κάποια εμπόδια στο δρόμο;
Η αναγνώριση της αναπηρίας σε όλη την Ε.Ε. Αυτό ακριβώς στοχεύουν δύο νέες κάρτες που θα παρέχουν αποδείξεις της αναπηρίας ενός ατόμου οπουδήποτε στην Ε.Ε. Οι ευρωπαϊκές κάρτες αναπηρίας και στάθμευσης δίνουν στους κατόχους τα ίδια δικαιώματα με τους κατοίκους της χώρας με αναπηρίες σε ένα άλλο κράτος μέλος.
Ο Πρίμας έμεινε σχεδόν εντελώς παράλυτος από τη μέση και κάτω μετά από ένα ατύχημα στο σκι σε ηλικία 24 ετών. Σήμερα ο πρώην Παραολυμπιονίκης χρησιμοποιεί και τις δύο κάρτες χάρη σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται στη Σλοβενία.
«_Λοιπόν, είμαι__ένα άτομο με αναπηρία εδώ και περίπου 16 χρόνια, και ήταν δύσκολο, ειδικά ταξιδεύοντας σε όλη την Ευρώπη, να ταυτοποιήσω τον εαυτό μου. Τώρα, που είμαι κάτοχος της ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας, μπορώ εύκολα __να αναγνωρίζομαι ως άτομο με αναπηρία_», εξηγεί στο euronews.
Σε 18 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβενίας ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν πιλοτικά τις κάρτες το 2016. Αυτή η επιτυχία οδήγησε τώρα τις Βρυξέλλες στην ανάπτυξη της πρωτοβουλίας σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Μόλις ένας πάροχος, όπως μια γκαλερί ή ένα μουσείο ενταχθούν σε αυτό το πρόγραμμα οι κάτοχοι από άλλες συμμετέχουσες χώρες αποκτούν τα ίδια δικαιώματα. Εκτός από δωρεάν ή με έκπτωση είσοδο σε πολιτιστικούς ή αθλητικούς χώρους οι κάτοχοι της ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας μπορούν να έχουν πρόσβαση στα μέσα μεταφοράς.
Για να αποφύγουν τις νομικές αβεβαιότητες και τις απάτες, η ευρωπαϊκή κάρτα στάθμευσης για άτομα με αναπηρία επίσης τυποποιείται, με κοινό σχέδιο για την Ε.Ε. Η ΜΚΟ που εκπροσωπεί ομάδες ατόμων με αναπηρία στη Σλοβενία λέει ότι το σχέδιό τους τώρα είναι να διευρυνθούν τα πράγματα και να πιέσουν ώστε οι δύο κάρτες να γίνουν μία. «_Θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε τα άτομα με αναπηρία και θέλουμε να προσελκύσουμε περισσότερους παρόχους για την κάρτα. Και τέλος, ελπίζουμε ότι κάποτε οι κάρτες αναπηρίας και στάθμευσης θα __συνδυαστούν με κάποιο τρόπο_», λέει ο εκπρόσωπός της στο euronews.
Περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ε.Ε. εκτιμάται ότι έχουν αναπηρία. Αυτό ισοδυναμεί με σχεδόν το 27% του συνολικού πληθυσμού ηλικίας 16 ετών και άνω. Στις Βρυξέλλες, η ελπίδα είναι η τυποποίηση να διευκολύνει τα ταξίδια και την κινητικότητα. Ο Γιάννης Βαρδακαστάνης, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία και πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) λέει ότι οι κάρτες είναι μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά επιμένει ότι δεν αντιμετωπίζουν τα ζητήματα που έχουν τα άτομα με αναπηρία όταν μετακινούνται σε άλλη χώρα της Ε.Ε. για περισσότερο από τρεις μήνες.
«_Οι κάρτες είναι__το πρώτο βήμα. Απομακρύνουν κάποια από τα εμπόδια στα ταξίδια, τα κάνουν πιο εύκολα, αλλά δεν μας επιτρέπουν να απολαμβάνουμε το δικαίωμα της μετακίνησης, των σπουδών ή της εργασίας. Η αξιολόγηση της αναπηρίας πρέπει να επαναληφθεί. Η αναπηρία μας δεν ταξιδεύει μαζί μας_», εξηγεί ο κ. Βαρδακαστάνης.
Η κάρτα αναπηρίας στοχεύει επίσης να κάνει τη διαφορά για τα εκατομμύρια των Ευρωπαίων που έχουν μια αόρατη αναπηρία. Ο Πίτερ έχει αυτισμό. Στο παρελθόν, η αστυνομία μπέρδεψε την αναπηρία του με μέθη. Ένας μεγάλος υποστηρικτής της κάρτας, θα ήθελε η πρωτοβουλία να αναγνωριστεί από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. «Θέλουμε επίσης αυτή η κάρτα να χρησιμοποιείται από υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης όταν βρισκόμαστε σε πανικό ή σε μια αγχωτική κατάσταση, να μπορούμε επίσης να χρησιμοποιούμε την κάρτα αυτή όταν ερχόμαστε σε επαφή με αστυνομία, με ασθενοφόρο ή νοσοκομείο. Να μπορεί να αποδείξει ή την αναπηρία του ή την αναπηρία της στο γιατρό ή τη νοσοκόμα. Σε αυτές τις καταστάσεις», λέει ο Πίτερ στο euronews.
Η πλήρης υιοθέτηση των καρτών σε ολόκληρο το μπλοκ είναι πιθανό να χρειαστεί ακόμα 3,5 χρόνια
«_Aυτή είναι η__ουσία της πολιτικής. Η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και τα άτομα με αναπηρίες είναι μια ομάδα για την οποία πρέπει ακόμα να κάνουμε πολλά γιατί υπάρχει αποκλεισμός. Μιλάμε για 100 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ε.Ε. που έχουν κάποιο είδος αναπηρίας. Έτσι, αυτή η κάρτα θα κάνει ένα άλλο βήμα προς την ένταξη των ατόμων με αναπηρίες στις κοινωνίες μας. Αυτές οι κάρτες στοχεύουν στην αύξηση της προσβασιμότητας. Αποδέχεστε όμως ότι υπάρχουν περιορισμοί; Ναί. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι το γεγονός ότι τώρα με αυτήν την κάρτα, τυχόν δικαιώματα που έχει ένα άτομο με αναπηρία σε μία χώρα, θα ισχύουν για όλα τα άτομα με αναπηρία που επισκέπτονται τη συγκεκριμένη χώρα. Αυτή η αναγνώριση λοιπόν είναι πολύ, πολύ, πολύ σημαντική. Φυσικά, πρέπει να τηρούμε τις συνθήκες και δεν μπορούμε να πάμε πιο πέρα από αυτό έχουμε κάνει γιατί πρόκειται για αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Σίγουρα όμως είναι βελτίωση σε σύγκριση με αυτό που υπάρχει τώρα. Μας έχει πάρει πολύ καιρό να φτάσουμε εδώ και αρκετό χρόνο για την εφαρμογή. Γιατί τόσος καιρός; Λοιπόν, στην πραγματικότητα, αυτή είναι μια Οδηγία που με χαρά μπορώ να σας πω ήταν από τις γρηγορότερες. Δηλαδή, δεν έχω περάσει ποτέ καμία νομοθεσία τόσο γρήγορα. Αυτό δείχνει λοιπόν ότι τα κράτη μέλη ενδιαφέρονται για αυτήν την κάρτα, η οποία είναι τόσο σημαντική και που θα βελτιώσει τόσο πολύ τις ζωές των ατόμων __με αναπηρία_», τονίζει στο euronews η Ευρωπαία Επίτροπος για την Ισότητα, Έλενα Ντάλι.