Απότομη αύξηση περιστατικών με drones στα αεροδρόμια της Ευρώπης. Ποια είναι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που προκαλούν αναστάτωση στις πτήσεις και ποιος τα χειρίζεται; Πρόκειται για συντονισμένη επιχείρηση ή τυχαία γεγονότα;
Η ανάλυση των διαθέσιμων αναφορών από την ομάδα ελέγχου γεγονότων του Euronews, "Cube", διαπίστωσε ότι τα περιστατικά με drones στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια έχουν εκτοξευτεί τον τελευταίο χρόνο και έχουν τετραπλασιαστεί την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου 2024 και Νοεμβρίου 2025.
Η έρευνα, η οποία καλύπτει περισσότερα από 24 αεροδρόμια σε 12 χώρες, δείχνει μια σαφή τάση: ενώ περιστατικά αναφέρονταν σποραδικά το 2024 και στις αρχές του 2025, οι αναφορές αυξήθηκαν απότομα τον Σεπτέμβριο, φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα τον επόμενο μήνα.
Το Βέλγιο ήταν η χώρα που επλήγη περισσότερο, με δέκα περιστατικά, που συνδέονται με υπερπτήσεις drones να διακόπτουν τη λειτουργία σε αεροροδρόμια της χώρας.
Όλα αυτά τα περιστατικά συνέβησαν μέσα σε μόλις οκτώ ημέρες, μεταξύ 2 και 9 Νοεμβρίου, ένα άνευ προηγουμένου μπαράζ που οδήγησε σε προσωρινό κλείσιμο το αεροδρόμιο των Βρυξελλών και σε δεκάδες ακυρώσεις πτήσεων.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν την ευρύτερη εικόνα της αυξανόμενης δραστηριότητας των drones. Ο γερμανικός πάροχος υπηρεσιών αεροναυτιλίας, DFS, κατέγραψε 192 περιστατικά που σχετίζονται με τα αεροδρόμια το 2025, από 141 σε ολόκληρο το προηγούμενο έτος.
Η υπηρεσία LFV της Σουηδίας επιβεβαίωσε επίσης πέντε περιστατικά μεταξύ 2024 και 2025 όπου η εναέρια κυκλοφορία σταμάτησε ή καθυστέρησε λόγω μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Πιο συνηθισμένο και πιο ενοχλητικό
Τα drones που πετούν κοντά στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια δεν αποτελεί νέο φαινόμενο, δείχνουν τα δεδομένα εναέριας κυκλοφορίας. Ωστόσο, ενώ τα περιστατικά έχουν αυξηθεί σταδιακά τα τελευταία χρόνια, η φύση των περιστατικών έχει επίσης αλλάξει - γίνονται πιο ενοχλητικά και οδηγούν σε πολύωρες διακοπές λειτουργίας των αεροδρομίων.
Δεδομένα από την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας και Σιδηροδρόμων της Δανίας που παρασχέθηκαν στο "Cube" δείχνουν ότι οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας ανέφεραν 107 παράνομες πτήσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη κοντά στα αεροδρόμια της Δανίας το 2025, από 92 το 2024.
Ωστόσο, μόνο λίγα από αυτά καταγράφηκαν στα μέσα ενημέρωσης και στο διαδίκτυο καθώς είχαν ουσιαστικό αντίκτυπο στην εναέρια κυκλοφορία. Τον Δεκέμβριο του 2024, η Αστυνομία της Κοπεγχάγης ανέφερε ένα περιστατικό στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης - εντοπισμός μη επανδρωμένου αεροσκάφους είχε προκαλέσει διακοπή 10 λεπτών και καμία ακύρωση πτήσης.
Αλλά από το 2025, η κατάσταση άλλαξε δραματικά. Μεταξύ 22-23 Σεπτεμβρίου 2025, οι εντοπισμοί μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης προκάλεσαν τετραωρη αναστολή πτήσεων, τουλάχιστον 109 ακυρώσεις και 51 ανακατευθύνσεις.
Ταυτόχρονα, ένα φερόμενο μη επανδρωμένο αεροσκάφος διέκοψε την εναέρια κυκλοφορία στο κοντινό αεροδρόμιο του Όσλο στη Νορβηγία, με τη διακοπή να επηρεάζει περισσότερους από 20.000 επιβάτες - τη μεγαλύτερη διακοπή σε αεροδρόμιο που συνδέεται με μη επανδρωμένα αεροσκάφη μέσα στο 2025 μέχρι στιγμής.
Μόλις μια μέρα αργότερα, εντοπίστηκαν drones στο Άαλμποργκ, αεροδρόμιο που φιλοξενεί και την Πολεμική Αεροπορία της Δανίας, με τις αρχές να επιβεβαιώνουν καθυστερήσεις και εκτροπές διάρκειας ωρών.
Άλλα μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταγράφηκαν στις στρατιωτικές βάσεις Sønderborg, Esbjerg και Skrydstrup.
Αυτό το μοτίβο δεν παρατηρείται μόνο στη Δανία. Το 2025, η Γερμανία, η Σουηδία και το Βέλγιο κατέγραψαν αύξηση στις αναφορές των μέσων ενημέρωσης για κλείσιμο αεροδρομίων για αρκετές ώρες και αξιοσημείωτες διακοπές της εναέριας κυκλοφορίας, σε σύγκριση με σποραδικές ή μικρές διακοπές το 2024.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η αύξηση της κυκλοφορίας των φθηνών, εύκολα προσβάσιμων drones για χομπίστες συνέπεσε με την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η οποία έχει επιταχύνει την πρόοδο στην τεχνολογία drone.
Οι ακριβείς αιτίες και οι δράστες πίσω από πολλές από αυτές τις υποθέσεις, ωστόσο, παραμένουν σε πολλές περιπτώσεις υπό διερεύνηση.
Ωστόσο, άλλοι αναλυτές δήλωσαν στο "Cube" ότι πολλές από αυτές τις υποθέσεις φέρουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του υβριδικού πολέμου της Μόσχας, που σχεδιάστηκε για να φέρει αναταραχή στον πληθυσμό λίγο πριν από μια στρατιωτική αντιπαράθεση.
Ποιος κρύβεται πίσω από τα drones;
Ο αριθμός των αναφορών για το κλείσιμο αεροδρομίων που σχετίζονται με μη επανδρωμένα αεροσκάφη αυξήθηκε αφού περίπου 23 drones εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο στις 9 Σεπτεμβρίου φέτος, αναγκάζοντας τέσσερα αεροδρόμια στη χώρα να κλείσουν.
Οι πολωνικές αρχές κατηγόρησαν άμεσα τη Ρωσία. Τον Οκτώβριο, ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι δήλωσε στον Guardian ότι τα αεροσκάφη φάνηκαν να εκτοξεύονται από μία μοναδική τοποθεσία και δεν έφεραν οπλισμό - υπονοώντας ότι ήταν σκόπιμη πρόκληση και όχι τυχαία, μέρος ρωσικής επίθεσης στη γειτονική Ουκρανία.
Τον Νοέμβριο, ο Πολωνός στρατηγός Maciej Klisz δήλωσε στο πρακτορείο Rzeczpospolita ότι έρευνα επιβεβαίωσε ότι πολλά από τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μετέφεραν εκρηκτικά φορτία, συμπεριλαμβανομένων drones δολωμάτων, που αναπτύχθηκαν για την παραπλάνηση των συστημάτων αεράμυνας.
Αλλού, η σύνδεση είναι λιγότερο σαφής. Αστυνομική έρευνα για το περιστατικό τον Σεπτέμβριο στο αεροδρόμιο του Όσλο απορρίφθηκε τελικά. Η νορβηγική αστυνομία δήλωσε ότι διεξήγαγε έρευνα, η οποία τελικά «δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει εάν πράγματι εντοπίστηκαν drones τη νύχτα της 23ης Σεπτεμβρίου».
Στη Γερμανία, η αστυνομία ξεκίνησε μια επιχείρηση μεγάλης κλίμακας γύρω από το αεροδρόμιο του Μονάχου, αφού αρκετές παρατηρήσεις drones ανέστειλαν τις πτήσεις πολλές φορές στις αρχές Οκτωβρίου, αλλά δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν τον δράστη.
Ένα ξεχωριστό περιστατικό στις αρχές Νοεμβρίου ανέστειλε τις πτήσεις στο αεροδρόμιο του Βερολίνου για σχεδόν δύο ώρες, με την αστυνομία να λέει ότι δεν μπόρεσε να εντοπίσει αμέσως το drone, που ανέφερε αυτόπτης μάρτυρας.
Ωστόσο, αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν κάνει λόγο ανοιχτά για ρωσική εμπλοκή. Μετά το περιστατικό που έκλεισε το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης τον Σεπτέμβριο, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντερίκσεν δήλωσε κατηγορηματικά ότι η ρωσική εμπλοκή «δεν μπορεί να αποκλειστεί», συνδέοντάς την με την εισβολή στην Πολωνία και ένα άλλο περιστατικό στον ρουμανικό εναέριο χώρο.
«Φαινόταν να είναι ένας ικανός δράστης», δήλωσε για το περιστατικό ο Δανός αστυνομικός επιθεωρητής Jens Jespersen, σημειώνοντας ότι το drone ανάβει και σβήνει τα φώτα του καθώς πλησιάζει το αεροδρόμιο. Λειτουργούσε από κάποιον που είχε «τη θέληση και τα εργαλεία να κάνει επίδειξη... ίσως και να εξασκηθεί».
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μέρτς, σχολιάζοντας το πλήθος μη επανδρωμένων αεροσκάφών που εντοπίστηκαν στις αρχές Οκτωβρίου, δήλωσε ότι ενώ μέχρι στιγμής δεν υπήρξε περιστατικό με «ένοπλο drone», η Γερμανία υποψιάζεται ότι «η Ρωσία βρίσκεται πίσω από τις περισσότερες από αυτές τις πτήσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη». Τις χαρακτήρισε «απόπειρες κατασκοπείας» που αποσκοπούν στην «αναστάτωση του πληθυσμού».
Στο Βέλγιο, ο υπουργός Άμυνας Theo Francken δήλωσε σχετικά με τις σχεδόν καθημερινές υπερπτήσεις μεταξύ 2 και 9 Νοεμβρίου ότι «η απειλή ήταν σοβαρή» και ότι το μοτίβο «ταιριάζει με τις υβριδικές τεχνικές που παρατηρούνται σε άλλες χώρες».
Ο εκπρόσωπος του είπε στο "Cube" ότι η ρωσική εμπλοκή ήταν «εύλογη», αλλά όλα τα σενάρια εξετάζονταν.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη. Όταν ρωτήθηκε για τις υπερπτήσεις των drones κατά τη διάρκεια δημόσιας εμφάνισής του στο Σότσι, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν γέλασε με τους ισχυρισμούς.
«Δεν θα στείλω άλλα [drones]», αστειεύτηκε ο Πούτιν. «Ούτε στη Γαλλία, ούτε στη Δανία, ούτε στην Κοπεγχάγη».
Τα drones είναι «εξελιγμένα»
Ενώ οι αρχές στην Ευρώπη έχουν ξεκινήσει έρευνες για τα περισσότερα περιστατικά, αυτές δεν έχουν οδηγήσει στην ταυτοποίηση υπόπτων. Μέρος αυτού, λένε οι ειδικοί, οφείλεται στα όρια της τεχνολογίας.
«Πολλά από τα drones που χρησιμοποιούνται είναι τόσο μικρά και ελαφριά που ένα τυπικό ραντάρ δεν έχει διαμορφωθεί για να τα ανιχνεύει», δήλωσε ο Δρ David Bacci, ανώτερος ερευνητής στη δυναμική των θερμορευστών και την ακουστική στο Ινστιτούτο Θερμορευστών της Οξφόρδης.
Νέα εργαλεία παρακολούθησης, όπως η θερμική απεικόνιση υψηλής ανάλυσης και οι ακουστικοί αισθητήρες, δοκιμάζονται, δήλωσε ο Bacci στο "Cube", αλλά «βρισκόμαστε πραγματικά σε εκείνη τη γκρίζα περιοχή όπου το πρόβλημα αυξάνεται γρηγορότερα από ό, τι αναπτύσσονται οι λύσεις».
Πρόσθεσε ότι είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο υπεύθυνος για τον έλεγχο των drones, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργεί έξω ή αρκετά χιλιόμετρα μακριά από την περίμετρο του αεροδρομίου.
«Δεν είναι τόσο εύκολο να αποδώσουμε τα πάντα στη Ρωσία», είπε.
Ενώ ορισμένα περιστατικά θα μπορούσαν να αφορούν πράκτορες «χρηματοδοτούμενους από τη Ρωσία ή απλώς υποστηρικτές της Ρωσίας», άλλα μπορεί να σχετίζονται με «ερασιτέχνες που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη δικαιολογία της Ρωσίας για να προκαλέσουν αναστάτωση», πρόσθεσε. Σε πολλές περιπτώσεις, «δεν υπάρχει ακόμη επίσημη απόδειξη» ρωσικής εμπλοκής.
Ωστόσο, άλλες επιδρομές με drone δείχνουν σημάδια μιας πιο συντονισμένης στρατηγικής. «Έχουμε ένα σωρό ενδείξεις και αυτές οι ενδείξεις προέρχονται από το γεγονός ότι τα drones που χρησιμοποιούνται δεν είναι φθηνές συσκευές που μπορείτε να αγοράσετε στο διαδίκτυο», δήλωσε ο Michel Liégeois, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο UCLouvain, σχετικά με την πληθώρα παρατηρήσεων στο Βέλγιο.
«Είναι αρκετά εξελιγμένα drones και οι δοκιμές έχουν δείξει ότι είναι ανθεκτικά στις τυπικές τεχνικές μπλοκαρίσματος», είπε.
Πρόσθεσε ότι η επιλογή των στόχων, συχνά αεροδρομίων και στρατιωτικών βάσεων, δείχνει πρόθεση. «Ξεπερνά πολύ την περιέργεια ενός μέσου πολίτη. Και το γεγονός ότι όλα αυτά έχουν πολλαπλασιαστεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα δείχνει ξεκάθαρα ότι είναι συντονισμένο περιστατικό. Δεν μπορεί να είναι απλά τυχαίο - δηλαδή ξαφνικά πολλοί άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη, για άγνωστους λόγους, να αποφάσισαν όλοι μαζί να κάνουν το ίδιο πράγμα».
Ο Liégeois επεσήμανε την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας πολέμου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία και την αυξανόμενη στρατιωτική υποστήριξη της Ευρώπης για το Κίεβο.
«Έτσι, το μήνυμα [από τη Ρωσία] είναι: υποστηρίζοντας την Ουκρανία σε αυτό το βαθμό στον πόλεμο της με τη Ρωσία, γίνεστε, κατά κάποιο τρόπο, συνένοχοι και εκθέτετε τους εαυτούς σας σε αντίποινα, επειδή βλάπτετε τα συμφέροντα της Ρωσίας», είπε. «Προς το παρόν, πετάμε μόνο μερικά άοπλα αεροσκάφη, αλλά αυτό σημαίνει ότι είμαστε ικανοί για περισσότερα».